فرادید| سال ۲۰۲۴، در دنیای معماری مجموعه‌ی قابل‌تأملی از پروژه‌های مسکونی معرفی شدند که نحوه زندگی و تعامل ما با محیط‌هایمان را بازتعریف می‌کردند. از نوآوری‌های دوستدار محیط‌زیست گرفته تا کاوش‌های شاعرانه در مکان. وبسایت معماری designboom مثل سال‌های قبل امسال نیز 10 خانه برتر جهان که تجربه‌هایی تازه در قلمرو معماری به حساب می‌آیند را انتخاب کرده است.
به گزارش فرادید، برخی از این خانه‌ها به‌طور نامحسوس مبتنی بر مناظر بومی اطراف هستند و برخی دیگر جسورانه رویکردهای تندیس‌وار و متمایز از محیط را اتخاذ کرده‌اند. تلاش‌ها برای سازگاری با محیط زیست نیز منجر به معرفی تجلی‌های معمارانه قابل‌توجهی شده‌اند، مثلاً ادغام نوآورانه نندو (Nendo) یعنی بلوک‌های بتنی جذب‌کننده CO2 که خانه‌ای را شکل می‌دهد که همانند محیط جنگلی خود نفس می‌کشد.
خواه خانه‌ای بدون زاویه در پراگ باشد، خواه نمایی پر از اسباب‌بازی در هند یا قصیده‌ای برای استقلال در شیلی، هر یک از خانه‌های منتخب دیزاین‌بوم، چشم‌انداز متمایزی از معنای طراحی برای آینده ارائه می‌کند و در عین حال عمیقاً در حال حاضر ریشه دارد.
۱. خانه ژاپنی با اولین بلوک‌های بتنی جاذب CO2
استودیوی نندو با استفاده از CO2-SUICOM، یک نوع بتن سازگار با محیط زیست، دیوارهای جداکننده متحرک را برای یک اقامتگاه خصوصی در کارویزاوا بکار برده است. این ملک مثلثی متمایز به طول ۱۱۰ متر در امتداد جاده قرار دارد. موقعیت خانه استودیوی طراحی را وادار کرد راه‌حلی خلاقانه برای حفظ حریم خصوصی از ترافیک عبوری و عابران پیاده پیدا کند و در عین حال به شکل یک فویل برای استراحت در محیط طبیعی عمل کند. نندو با انباشتن بتن، مسیر دید را با تنظیم زوایای هر بلوک، هماهنگ و موزون کرد و با همپوشانی گاه به گاه دو ردیف CO2-SUICOM را به خوبی تنظیم کرد.
۲. خانه اوکامورا به شکل خوشه‌ای از حجم‌های گرد آجری در چک
در شهر پراگ کریستین کرز معمار، خانه اوکامورا را به عنوان نمونه‌ای روش از یک روش بسیار سنتی و تقریباً باستانی ساخت «دایره‌های» آجری تکمیل کرده است. این پروژه که به عنوان مجموعه‌ای از حجم‌های ستون‌مانند طراحی شده، میزبان سه آپارتمان با ۳۹ اتاق است. کرز دیوارهای جداکننده را از چیدمان داخلی حذف کرد و طرح کلی هر فضا را از بیرون قابل‌مشاهده کرد. همچنین، آپارتمان‌ها به لطف پیکربندی منحصربه‌فردشان، موقعیت‌ها را از طبقه‌ای به طبقه‌ی دیگر تغییر می‌دهند تا اتاق‌های محورهای عمودی متعلق به مالکان مختلف باشند. تمام فضاهای داخل یک آپارتمان از خانه اوکامورا به روی یکدیگر باز هستند و اندازه‌های مختلف اتاق‌های دایره‌ای که روی هم قرار گرفته‌اند، تغییرات غیرقابل پیش‌بینی در جهت این شکاف‌ها ایجاد می‌کنند.
۳. خانه مدرنیستی دهه ۱۹۳۰ با یک عمارت کلاه‌فرنگی منحنی و شناور در اسلوونی
معماران اسلوونیایی OFIS ما را به حومه‌های سابق لیوبلیانا می‌برند، جایی که خانه حلقه (Ring House) عجیب میان ویلاهای طبقه متوسط بین جنگ‌ها پناه گرفته است. این پروژه یک خانه مدرنیستی دهه ۱۹۳۰ را با یک عمارت کلاه‌فرنگی سبک و شناور که از انحناهای اصلی ساختمان مکعبی الهام گرفته، بازسازی کرده است. هنگام گشت و گذار در خانه، متوجه یک سقف کج و حاشیه‌های نیم‌دایره و جزئیات ظریفی می‌شوید که تا باغ امتداد دارند. اوفیس به دنبال حفظ ویژگی‌های اولیه ساختمان بود. نخستین گام حذف سقف اضافه‌شده و ساخت یک تراس کوچکتر بود.
۴. خانه‌ای در هند با نمایی از جنس اسباب‌بازی‌های پلاستیکی بازیافتی
این خانه عروسکی ساخت والمِیکِرز در واداکارا، کرالای شمالی (هند) با حضور همه‌جانبه اسباب‌بازی‌ها، زباله‌های پلاستیکی را به خانه‌ای تندیسی و پایدار تبدیل کرده است. وینو دانیل، معمار اصلی والمیکرز می‌پرسد: «آیا تا به حال روی یک قطعه لگو پا گذاشته‌اید؟» این تجربه به ظاهر عادی، جرقه‌ی کاوش عمیق‌تر درباره استفاده‌ی بیش از حد از پلاستیک، به ویژه در اسباب‌بازی‌ها و پتانسیل آن برای تغییرکاربری را زد. خانه کامل‌شده نمایی پیچیده و مشبک از کاشی‌های خاکی دارد که بیش از ۶۲۰۰ اسباب‌بازی دور ریخته‌شده را در خود جای داده‌اند. دانیل با تأکید بر تضاد فاحش بین اسباب‌بازی‌های چوبی سنتی و اتکای کنونی به مواد غیرزیست‌فروپاش، می‌گوید: «پلاستیک توانسته تقریباً در تمام جنبه‌های زندگی روزمره ما نفوذ کند.»
۵. خانه ساباتر با محوطه شیبدار ساحلی در اسپانیا، فران سیلوستر
این خانه‌ی تازه تکمیل‌شده توسط دفتر معماری فران سیلوستر طوری طراحی شده که به تدریج از دامنه تپه‌ای در آلیکانته اسپانیا پایین بیاید. خاستگاه خانه ساباتر در ادغام متفکرانه آن با محیط است. این ساختمان با عدول از گونه‌شناسی معمولی و آشنای مسکن، هندسه‌ی واضحی دارد که توسط منظره شکل گرفته است. این موضوع همراه با نسبت‌های باریک ساختمان، محیط خانه را گسترش داده و مجموعه‌ای از حیاط‌های پلکانی به وجود آورده که امکان تجربه زندگی بی‌نظیری را فراهم می‌کند که با فضای باز مرتبط است. این خانه طوری طراحی شده که در دامنه تپه و درختان موجود در محوطه ساخته شود و تراس‌های آن نمای مناظر روستایی را داشته باشند.
۶. خانه‌ای در نیشیزاکی به شکل یک بلوک بتنی بدون پنجره
خانه‌ای در نیشیزاکی برای یک زوج و یک کودک توسط استودیو کوچی به شکل یک تک‌سنگ بتنی در یک منطقه مسکونی جدید در قسمت جنوبی جزیره اصلی اوکیناوا ساخته شده است. این محوطه را ترکیبی از امکانات تجاری، مسکونی و صنعتی احاطه کرده است. از این رو، معماران ناچار بودند تعادلی میان چشم‌انداز آشفته و جذابیت طبیعی اوکیناوا برقرار کنند و در عین حال به حل مشکل سر و صدا، مسکن متراکم و تهدید مداوم طوفان فکر کنند. با در نظر گرفتن این مشکلات، مشتری خانه‌ای می‌خواست که یک حائل بصری از منطقه اطراف باشد و در عین حال تا حد امکان از نور روز و باد برخوردار باشد. معماران استودیو کوچی این درخواست را با ساختن یک ساختمان بتنی مستطیلی که با شکل محوطه‌اش مطابقت دارد برآورده کردند.
۷. خانه استوئیک وال با بلوک‌های سفالی راه‌راه
خانه استوئیک وال در کادیرور، کرالا، ساخت دفتر معماری LIJO RENY مناسب آب و هوای گرم و مرطوب و باران‌های شدید موسمی منطقه ساخته شده است. این خانه با بلوک‌های سفالی دارای حیاط‌ها، مناطق منظرسازی‌شده و عناصر طراحی طبیعت‌دوستی است که خانه را به محیط اطرافش متصل کردند و به ساکنانش احساس رفاه کامل می‌دهند. جای پای گسترده، بیش از ۶۸۰ متر مربع، با دقت خطور نامنظم محوطه، درختان موجود با اندازه‌های مختلف، شیب ملایم شمال شرقی و دسترسی از دو جاده اصلی را با دقت در خود جای داده است. این تعامل پیچیده‌ی عناصر طبیعی و فیزیکی، همراه با ملاحظاتی مانند مسیر خورشیدی و الگوهای فصلی باد، در نهایت الهام‌بخش موقعیت دقیق خانه بوده‌اند.
۸. خانه آشیانه در ویتنام با طراحی مینیمالیستی
این خانه در ویتنام که به تازگی تکمیل شده خانه آشیانه نام دارد. پروژه‌ی ساخت وسازی توسط هو کوو معمار که رویاهای یک زوج جوان را تجسم بخشیده است. این خانه طوری طراحی شده که با آرزوهای حرفه‌ای مشتریانش مطابقت داشته باشد و در عین حال یک خلوتگاه پر گل و گیاه برای رشد فرزندان آن‌ها در شهر باشد. این پروژه از نیازهای مشتریان جوانش، یک روزنامه‌نگار و یک معلم الهام گرفته که می‌خواستند خانه یک‌طبقه موجود خود را بزرگتر کنند و به دنبال فضای الهام‌بخش‌تری بودند که خلاقیت و بهره‌وری آن‌ها را تقویت کند. علاقه شوهر هنرمند به موسیقی، به ویژه با لحظه‌ی دلچسب هم‌نوازی پیانو با دخترش برای معمار اثبات شد. این صحنه جرقه‌ی مفهوم «لانه پرنده» را زد، محیطی گرم که در آن خانواده امکان رشد کردن و دنبال کردن علایق خود را دارد.
۹. خانه هومو در شیلی با معماری تاشونده
خانه هومو که ایوان براوُ آن را با همکاری مارتین روخاس و خوان اویارزون ساخته، در چشم‌انداز روستایی فوترونو در شیلی است. زوجی که خانه برای آن‌ها ساخته شده، با وجود اینکه رابطه‌ی باثباتی دارند، همیشه در آپارتمان‌های مجزا اما نزدیک به هم در سانتیاگوی شیلی زندگی کرده‌اند. نمای بیرونی و داخلی خانه با استفاده از تخته‌های چوبی خشن یکپارچه شده و یک توالی فضایی منسجم ایجاد کرده است. سقف‌های برجسته این وحدت را تقویت کردند. اتاق‌های خانه به طور متقارن در انتهای یک راهرو قرار گرفتند.
۱۰. خانه انرژی مثبت در شنزن با سقف‌های خورشیدی منحنی
خانه انرژی مثبت که در منطقه لانگگانگ شنژن واقع شده، از انعطاف‌پذیری و جوان‌شدن طبیعت الهام گرفته است. دفتر معماری مردم (People) این پروژه را سال ۲۰۲۱ آغاز کرد و یک خانه موجود را به یک ساختمان انرژی مثبت خالص تبدیل کرد که انرژی آن با لایه‌هایی از سقف‌های خورشیدی تأمین می‌شود. این بازسازی جدید شامل افزودن دو لایه اضافه به ساختار موجود، پوشاندن آن با پوسته‌ای خوب‌عایق‌شده و مُهرشده برای بهره‌وری بهتر انرژی می‌شود. این لایه جدید یک فضای دهلیز بینابینی در ضلع جنوبی خانه، فراتر از ساختمان اصلی اما در داخل پوسته عایق‌شده ایجاد کرده است. این آتریوم (میانی) که با نمای شیشه‌ای سه‌جداره محصور شده، دارای پنجره‌ها و درهایی برای تهویه در هوای معتدل است.
مترجم: زهرا ذوالقدر
منبع: faradeed-218652