فرصت طلایی گردشگری زمستانی

تحولاتی که اگرچه آنقدرها هم عمیق به نظر نمی‌رسد اما می‌تواند فتح بابی برای تغییرات بزرگتر برای نظام آموزش و پرورش و حتی صنعت گردشگری در ایران باشد. شاید بسیاری بگویند که عملا مدارس در زمستان‌‌ها بالغ بر یک هفته به واسطه شدت گرفتن آلودگی هوا تعطیل می‌شوند، پس تعطیلات زمستانی معنا ندارد اما کمترین اثری که این تعطیلات برنامه‌ریزی شده می‌تواند داشته باشد این است که کشور از پیش آمادگی آن را دارد، صنعت گردشگری می‌تواند برای بهره‌گیری آن برنامه‌ریزی کند و حتی خروج مردم از شهرهای پرجمعیت به کاهش آلودگی در زمستان کمک کند.
طرح تعطیلات زمستانی برای مدارس سالیان سال است که از سوی نهادهای مختلفی مانند سازمان حفاظت از محیط‌ زیست، سازمان میراث فرهنگی به نهادهای قانون‌گذار همچون مجلس شورای اسلامی و هیات دولت ارائه شده است. نخستین‌بار‌ سال 1336 بود که موضوع ایجاد تعطیلات زمستانی و کاهش تعطیلات تابستانی مدارس از سوی وزارت فرهنگ وقت مطرح شد؛ موضوعی که البته با آن موافقت نشد و داستان تا‌ سال ٧۵ و زمان روی کار آمدن دولت «اکبر‌ هاشمی رفسنجانی» و وزارت «محمدعلی نجفی» بر آموزش و پرورش مسکوت ماند.‌ سال ٧۵ اما قرار شد مدارس ١٠ روز در میانه زمستان تعطیل باشد و دانش‌آموزان ١۵ روز زودتر و در میانه شهریور به مدرسه بروند. نجفی، وزیر وقت آموزش و پرورش آن زمان، هدف از اجرای این طرح را امکان مسافرت‌های زمستانی خانواده‌ها و ایرانگردی در این فصل اعلام کرد اما پس از یک دوره کوتاه اجرا با مخالفت زیاد دانش‌آموزان و معلمان با آن، این طرح و با تصویب سه فوریتی مجلس، غیرقابل اجرا تشخیص داده شد. پس از آن و سال‌ها بعد، شورای عالی آموزش و پرورش پیشنهاد ساماندهی تعطیلات تابستانی دانش‌آموزان و احتمالا کاهش آن را مورد بررسی قرار داد و با ارسال نامه‌ای به پژوهشکده تعلیم و تربیت خواست به مطالعه بیشتر درباره این طرح بپردازد؛ طرحی که البته هیچ وقت به نتیجه نرسید. این طرح به دفعات و توسط مسئولان مختلف تکرار شد؛ مسعود سلطانی‌فر رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در فروردین 93 برای توزیع سفر و ایجاد فرهنگ سفر در زمستان پیشنهاد تعطیلی زمستانی را به دولت داد. همچنین معصومه ابتکار، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط ‌زیست در دی‌ ۹۵ خبر از پیشنهاد این سازمان به وزارت آموزش‌ و پرورش برای تغییر تعطیلات مدارس داد که این موضوع هیچ گاه به نتیجه نرسید.
موافقت ضمنی آموزش و پرورش با تعطیلی زمستانه مدارس
آلودگی هوای کلان‌شهرها باعث شد این موضوع دوباره مطرح شود رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست در زمستان 96  و در پی روزهای بحرانی تهران، از بررسی این پیشنهاد در کمیسیون زیربنایی دولت خبر داد. عیسی کلانتری گفت: «در این کمیسیون پیشنهاد داده‌ایم که مدارس در نیمه شمالی کشور و مناطق سردسیر از جمله تهران یک ماه زودتر آغاز شود و از 15 آذر تا 15 دی مدارس این مناطق تعطیل شود تا دانش‌آموزان با هوای آلوده مواجه نشوند» که این طرح نیز مسکوت ماند. بعد از کشمکش‌های فراوان درباره اجرای طرح تعطیلات زمستانی مدارس اکنون علی اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با هدف توزیع متوازن در سفرها و جذب گردشگران به شهرهای جنوبی در زمستان‌ها که کمتر مورد توجه ایرانیان برای سفر قرار می‌گیرند پیگیر به اجرا رسیدن طرح تعطیلات گروه ایرانشهر: زمستانی مدارس است. تعطیلاتی که طی آن مدارس 15 روز زودتر شروع می‌شوند و در عوض دانش آموزان 15 روز انتهای دی ماه تعطیل می‎شوند. حالا پس از کش و قوس‌های فراوان مونسان از موافقت ضمنی وزیر آموزش و پرورش خبر داده است. البته با موافقت وزیر آموزش و پرورش همه چیز تمام نمی‌شود. با در نظر گرفتن موافقت کامل این وزارتخانه طرح تعطیلات زمستانی باید مراحل قانونی خود را در مجلس طی کند و پس از تصویب مجلس به تصویب شورای نگهبان برسد.
سودی که مناطق جنوبی ایران می‌توانند از تعطیلی زمستانه مدارس ببرند
اما این طرح آیا می‌تواند برای گردشگری داخلی که یکی از اهداف مورد نظر مونسان و سایر رئیسان سابق این سازمان است تاثیر مثبت داشته باشد؟ علی‌اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این باره به ایلنا گفته است: «یکی از موضوعات مهمی که می‌تواند به توزیع گردشگری در نقاط مختلف از جمله جنوب کشور کمک کند، طرح تعطیلات زمستانی است. این مناطق در فصل تابستان که مدارس تعطیل است، فوق‌العاده گرم هستند و کسی به آنجا سفر نمی‌کند. پس فصل خوب برای سفر به جنوب؛ نیمه دوم سال است که به‌دلیل باز بودن مدارس خیلی امکان سفر برای مردم وجود ندارد. اما طرح تعطیلات زمستانی می‌تواند فواید زیادی را برای ما ایجاد کند به همین دلیل پیگیر تصویب آن هستیم. البته این طرح با آن طرح زمستانی سابق کاملا تفاوت داشته و ما آن را ساده‌سازی و کوچک کرده‌ایم تا مشکلاتش کم شود و بتوانیم هرچه زودتر تاییدیه آن را بگیریم.»  
رئیس جامعه تورگردان ایران در پاسخ به سوال «ابتکار» درباره تاثیر تعطیلات زمستانی بر گردشگر داخلی می‌گوید: در فصل زمستان شهرها و مناطقی در ایران وجود دارد که دارای آب‌ و هوا بسیار خوبی است، مثل بخش جنوبی ایران و خیلی شهرهای دیگر، ممکن است در فصل زمستان هوای تهران سرد باشد ولی این مناطق در زمستان  دارای آب و هوای بسیار خوبی است. ابراهیم پورفرج می‌گوید: بنده معتقد هستم که اگر استان‌های گفته شده بتوانند به‌خوبی پتانسیل‌گردشگری خود را معرفی کنند و تبلیغات خوبی از مکان‌ها تاریخی، غذاها، فرهنگ شهری خود و ... داشته‌ باشند باعث جذب گردشگر و رونق اقتصادی می‌شود، همچنین می‌توان گفت این موضوع باعث ایجاد صمیمیت در بین مردم می‌شود.
شهریور، ماه طلایی تبلیغات گردشگری زمستانه
اگرچه از نظر موافقان این طرح، تعطیلات زمستانی مدارس می‌تواند تاثیر مثبتی بر رونق صنعت گردشگری ایران داشته باشد اما آنچه که بیش از همه حائز اهمیت است توجه مسئولان گردشگری در استان‌ها به فرصت طلایی جذب گردشگر و تبلیغ برای استان‌های جنوبی ایران است. فرصتی که به گفته رئیس جامعه تورگردان‌ها اگر از دست رود اهداف مورد نظر این طرح محقق نخواهد شد. پورفرج با تاکید بر نحوه صحیح معرفی مناطق جنوبی کشور می‌گوید: اگر مردمان این مناطق تبلیغات را به صورت درست و در زمان مناسب مثل اوایل شهریور ماه شروع نکنند فرصت جذب گردشگر را از دست می‌دهند چرا که اگر این تبلیغات در زمان درست انجام نشود، ممکن است مردم اطلاعات کافی در مورد این مناطق نداشته باشند و همچنان طبق روال گذشته به شمال کشور سفر کنند. وی ادامه می‌دهد: جالب است بدانید که اکثرا گردشگران تمایل به سیاحت و دیدن مناطق جدید کشور را ندارند و علت این ماجرا برمی‌گردد به عدم اطلاعاتی که گردشگران نسبت به مناطق دیگر دارند. همچنین باید تلاش کرد تا مردم بیشتر با فرهنگ جنوبی‌ها آشنا شوند و نسبت به این مناطق اطلاعات کافی داشته باشند تا از این طریق بتوان در زمینه جذب گردشگر به‌خوبی عمل کرد.
مدارس با تعطیلات غیر رسمی زمستانی ناآشنا نیستند. مدارس ایران چه قبل‌تر که باران و برف فراوان‌تر بودند به دلیل لغزندگی معابر تعطیل می‌شدند و حالا نیز که آلودگی هوا جای برف و باران‌ها را گرفته دانش‌آموزان را راهی خانه‌ها می‌کند. حالا اما مسئولان به دنبال آن هستند تا با برنامه‌ریزی از این تعطیلات سودی هدفمند ببرند؛ با تعطیلی ناگریز مدارس به کاهش آلودگی هوا کمک کنند و با جذب گردشگران به مناطق جنوبی کشور سهمی در رونق بازار این مناطق داشته باشند. حال اما باید دید که آیا سرنوشت این طرح مانند قبل خواهد بود یا می‌تواند موافقت مسئولان را به دست آورد؟