وقتی صحبت از رسانه میشود، ژاپن یکی از بزرگترین صادرکنندگان محتوای خلاقانه در این بستر است. از فیلمهای ژاپنی گرفته تا بازیهای ویدیویی، انیمه یا ادبیات، این کشور منحصربهفرد بهطور مداوم داستانسرایی میکند و روایتهایش را با کیفیت بالا و سبک خاص خود ارائه میدهد.
در حوزه سینما، ژاپن فیلمهای شاهکار فراوانی دارد. هم در بخش فیلمهای انیمیشنی که درباره پیروزیها و شکستهای بشریت نظر میدهند، هم حماسههای باشکوهی که مربوطبه دوران فئودالی ژاپن است، این کشور لژیونی از فیلمسازان با استعداد است. باوجود اینکه تعداد فیلمهای ژاپنی شاهکار در یک فهرست محدود نمیگنجد، اما تماشای بهترین فیلمهای ژاپنی براساس IMDb میتواند راه خوبی برای لذت بردن از گزیده این سینما باشد. سهم ژاپن در 250 فیلم برتر IMDb را باید برای نه فقط طرفداران سینمای آسیا، بلکه بهطور کلی، علاقمندان هر سینمایی ضروری دانست.
25. سریر خون (Throne of Blood)
- امتیاز IMDb فیلم: 8 از 10
- سال انتشار: 1957
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام
سریر خون یک فیلم فئودالی ژاپنی است، که براساس نمایشنامه مکبث اثر ویلیام شکسپیر بزرگ ساخته شدهاست. این اثر خاص داستان زندگی شخصی بهنام واشیزو با بازی توشیرو میفونه است. واشیزو یک مرد سامورایی است، که با تحریک همسرش حاکم خود را ترور میکند. حالا او خود به ارباب جدید تبدیل میشود ولی، باید با احساس گناه و پارانویایی که روزبهروز بیشتر میشود، دستوپنجه نرم کند.
بهعلاوه او همواره از این موضوع میترسد که خیانتش بهزودی برملا میشود. سریر خون یکی دیگر از کلاسیکهای سامورایی آکیرا کوروساوا، یکی از بهترین اقتباسهای داستان افسانهای ویلیام شکسپیر و یکی از برترین فیلمهای سینمای ژاپن محسوب میشود. استفاده از فضای فئودالی ژاپن برای تقویت مضامین داستان اصلی در این اثر، شگفتانگیز است. درحقیقت ویژگیهای همیشگی ساموراییها که وفاداری است و مضمون اصلی نمایشنامه مکبث هم است، در این اثر بهخوبی بررسی شدهاست.
24. آبی تمامعیار (Perfect Blue)
- امتیاز IMDb فیلم: 8 از 10
- سال انتشار: 1997
- کارگردان: ساتوشی کن
- ژانر: انیمه روانشناختی
آبی تمامعیار یک انیمه ترسناک روانشناختی اثر ساتوشی کن است. داستان این انیمه درباره یک خواننده جوان به نام میما است، که عضوی از یک گروه محبوب پاپ کرهای است. این دختر جوان که طرفداران زیادی هم در دنیای موسیقی دارد، توسط مامور برنامههای خود تشویق میشود تا از خوانندگی کنارهگیری و حرفه بازیگری را دنبال کند.
بازیگری میما از نقشی در یک سریال تلوزیونی جنایی که باید در آن راز قتلی کشف شود، شروع میشود. با شروع بازیگری میما، یکی از طرفداران پروپاقرص او شروع به تعقیبش میکند و به دنبال آن قتلهای وحشتناکی رخ میدهد. میما در این شرایط بهتدریج کنترل خود را از دست میدهد. ادغام واقعیت و تخیل بهعنوان یک مضمون اصلی در فیلمهای ساتوشی کن دیده میشود.
این مضمون علاوهبر آبی تمامعیار در آثاری مانند بازیگر هزاره و پاپریکا هم بررسی شدهاست. آبی تمامعیار که برگرفته از رمانی به همین نام اثر یوشیکازو تاکئوچی است، یک فیلم آوانگارد در سینمای جهان محسوب میشود، که به مضامینی مانند ادراک واقعیت و هویت بتهای زن، تماشاگری جنسی و فشار بازیگری میپردازد. آبی تمامعیار که یکی از بهترین فیلمهای انیمه دهه 1990 در نظر گرفته میشود، اغلب بهعنوان نقدی روان و دراماتیک از فرهنگ مصرفکننده در جامعه معاصر ژاپن دیده میشود.
23. نائوشیکا از دره باد (Nausicaä of the Valley of the Wind)
- امتیاز IMDb فیلم: 8 از 10
- سال انتشار: 1984
- کارگردان: هایائو میازاکی
- ژانر: انیمه علمی تخیلی
نائوشیکا از دره باد اثر زیبای هایائو میازاکی بزرگ، و انیمهای تخیلی از نوع آخرالزمانی است، که دومین کارگردانی بلند این هنرمند محسوب میشود. میازاکی در این اثر هم نقش نویسنده و هم کارگردان را به عهده داشتهاست. داستان این انیمه درباره نائوشیکا، شاهزاده خانم نوجوان درهای است، که درگیر نبرد با امپراتوری سرزمینی است، که از یک سلاح باستانی برای از بین بردن حشرات غولپیکر جهشیافته در جنگل استفاده میکند.
نائوشیکا برای تحقق یک پیشگویی، میجنگد تا کشورهای متخاصم را از نابود کردن زیستگاه خود باز دارد. این انیمه فانتزی که در یک دنیای آیندهنگر پس از جریانات هستهای اتفاق میافتد، هنر استیمپانک را در اوج خود بهنمایش میگذارد و به مضامینی مانند؛ پیشگیری از جنگ، حفاظت از محیطزیست و نیاز ذاتی انسان به همزیستی با طبیعت میپردازد، که همگی حتی امروز هم ملموس هستند.
نائوشیکا از دره باد از مفاهیم خود گرفته تا ویژگیهای تصویری، از ادبیات کلاسیک مانند دریای زمین اثر اورسولا لو. گویین، ارباب حلقهها اثر جی آر. آر تالکین و شبانگاه اثر آیزاک آسیموف تاثیراتی گرفتهاست. همچنین شخصیت نائوشیکا از شاهزاده خانمی به همین نام در هومر الهام گرفته شدهاست.
22. سامورایی گرگومیش (The Twilight Samurai)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.1 از 10
- سال انتشار: 2002
- کارگردان: یامادا یوجی
- ژانر: درام
در سامورایی گرگومیش، هیرویوکی سانادای بزرگ در نقش یک سامورایی ظاهر میشود. این فیلم اغلب یکی از بهترین آثار دوران حرفهای این هنرمند معروف محسوب میشود. داستان این اثر در اواسط قرن نوزدهم ژاپن اتفاق میافتد و یک جنگجوی درجه پایین به نام سیبی با بازی سانادا را دنبال میکند، که درحالیکه از دختران بیمادرش و مادر پیرش که از زوال عقل رنج میبرد مراقبت میکند، مجبور است اموری از قبیله خود را هم مدیریت کند.
سیبی و خانوادهاش اگرچه فقیر هستند، اما موفق میشوند زندگی معناداری داشتهباشند، تا اینکه مجموعهای از اتفاقات باعث تحولاتی بزرگ در زندگی او و خانوادهاش میشود. سامورایی گرگومیش اولین فیلم از سهگانه سامورایی یامادا یوجی است و پس از آن شمشیر پنهان و عشق و افتخار ساخته شدهاست.
گفته میشود این فیلم از داستان کوتاه شوهی فوجیساوا با نام شمشیر بامبو الهام گرفته شدهاست و دوران آشفته اجتماعی، سیاسی و اقتصادی قرن نوزدهم ژاپن را بهتصویر میکشد. سامورایی گرگومیش همچنین مبارزاتی را بهتصویر میکشد، که جنگجویان و کشاورزان در آن دوره تاریخی با آن دستوپنجه نرم میکردهاند. این فیلم درام جذاب، بهدلیل روایت و زیباییشناسی یک دوره تاریخی مهم در ژاپن، موردتحسین منتقدان قرار گرفتهاست.
21. نئون جنسیس اونگلیون: پایان اونگلیون (Neon Genesis Evangelion: The End of Evangelion)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.1 از 10
- سال انتشار: 1997
- کارگردان: هیده آکی. آنو و کازویا سوروماکی
- ژانر: انیمه علمی تخیلی
نئون جنسیس اونگلیون: پایان اونگلیون که بهعنوان پایانی جایگزین برای مجموعه انیمه محبوب نئون جنسیس اونگلیون ساخته شدهاست، شینجی، ری و آسوکا را دنبال میکند، که با استفاده از مکانیزمهایی به مبارزه با دشمنان خود ادامه میدهند. این مجموعه یکی از تحسینشدهترین مجموعههای انیمه تمام دوران تاریخ سینما است، که همتای تئاتری آن در فهرست بهترین فیلمهای ژاپنی جای گرفتهاست.
نئون جنسیس اونگلیون: پایان اونگلیون بهعنوان پایانی مناسب برای سریال اصلی درنظر گرفته میشود، زیرا قدرت انیمه را برای بیان داستانهای سیاه و بزرگسالانه بهنمایش میگذارد. این اثر بسیار خاص و با ارزش است، بهویژه برای کسانی که به انیمههای روانشناختی علاقه دارند. درحقیقت نئون جنسیس اونگلیون: پایان اونگلیون بیشتر از یک ژانر را پوشش داده و کلاس درس مفیدی برای فیلمسازان و هنرمندان حوزه انیمه محسوب میشود.
20. صدای خاموش (A Silent Voice)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.1 از 10
- سال انتشار: 2016
- کارگردان: نائوکو یامادا
- ژانر: درام روانشناختی
صدای خاموش که برگرفته از مانگایی به همین نام است، درباره پسری بهنام شویا ایشیدا است. شویا قبلا در مدرسه یک قلدر بودهاست. حالا او قصد دارد با کسانی که به آنها آسیب زدهاست، دوست شده و آسیبها را بهنوعی جبران کند. در صدر فهرست این شخصیت برای جبران اشتباهاتش، شوکو نیشیمیا، دختری خجالتی است که ناشنوا به دنیا آمده و در نتیجه قلدری شویا نقلمکان کردهاست.
همانطور که این دو نفر دوباره به هم متصل میشوند، بیشتر درباره یکدیگر و خودشان یاد میگیرند. بهعبارتی این دوستی تبدیل به سفری برای خودشناسی تبدیل میشود. دور از فانتزی و اکشنی که تمایل به تسلط بر انیمه دارد، صدای خاموش داستانی شیرین درباره دو شخصیت طردشده از اجتماع است، که ارتباطی واقعی با یکدیگر ایجاد میکنند.
اگرچه ممکن است این فیلم به دلیل ماهیت خاصش از نظر همه بهترین فیلم ژاپنی نباشد، اما همچنان یک نمایش انسانی و دوستداشتنی است، که ارزش وقت گذاشتن را دارد. مضامین مهم زیادی مانند؛ بحرانهای دوران بلوغ، معلولیت، خودکشی، قلدری و سلامت روان در این انیمه پرافتخار بررسی شدهاست.
19. داستان توکیو (Tokyo Story)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.1 از 10
- سال انتشار: 1953
- کارگردان: یاسوجیرو اوزو
- ژانر: درام
داستان توکیو شاهکار اوزو، کارگردان بزرگ ژاپنی است. داستان این فیلم پرافتخار درباره یک زوج مسن است که، تصمیم میگیرند از روستای کوچک خود به شهر شلوغ توکیو نقلمکان کنند. درحقیقت این زوج قصد دارند زمانی را با فرزندان خود که از خانه رفتهاند، بگذرانند. اما وقتی این زوج سالمند متوجه میشوند که بچههایشان آنقدر مشغول زندگی خودشان هستند که نمیتوانند با آنها وقت بگذرانند، نا امید میشوند. البته نوریکو، همسر پسرشان که در جنگ کشته شدهاست، باوجود شرایط سختی که دارد، آنها را همراهی میکند.
داستان توکیو از آن دسته آثاری است که هر علاقمند سینمایی باید ببیند. این اثر زیبای یاسوجیرو اوزو، فیلمی است که میتوانست بهراحتی بر اساس ملودرام ساخته شود، اما به آن سمت نرفت و به یک درام درخشان تبدیل شد. داستان توکیو با سبک همیشگی اوزو ساخته شدهاست که در آن، دوربین در ارتفاع خیلی کم و ثابت قرار میگیرد و بسیار سادهگرا است.
داستان توکیو نوعی از روابط خانوادگی را بررسی میکند، که پس از جنگ جهانی دوم تقریبا از هم پاشیده شده و جمع کردن دوبارهشان دشوار است. داستان توکیو بیسروصدا کار خودش را میکند. همچنین این اثر محبوب صدایی برای افراد مسن است، کسانیکه توسط فرزندان بزرگسالشان نادیده گرفته شدهاند، زیرا چیزی بیشتر از مزاحم دیده نمیشوند که در زندگی مدرن امروز باید نادیده گرفتهشوند. نتیجه نهایی این اثر، بررسی یک خانواده چندنسلی است. داستان توکیو افتخارات زیادی در سطح جهانی بهدست آوردهاست.
18. همسایه من توتورو (My Neighbour Totoro)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.1 از 10
- سال انتشار: 1988
- کارگردان: هایائو میازاکی
- ژانر: انیمه درام
همسایه من توتور یک انیمه بسیار معروف از استاد بزرگ هایائو میازاکی است، که شخصیتهای آن به نماد تبدیل و وارد فرهنگ پاپ شدهاست. داستان این انیمه دوستداشتنی درباره خواهران جوان می و ساتسوکی است، که پس از بستری شدن مادرشان در بیمارستان، به همراه پدرشان به خانه جدیدی در حومهشهر نقلمکان میکنند.
این دو خواهر روز خود را با بازی در جنگلهای نزدیک خانه میگذرانند و در همین جنگل با توتورو، موجودی غولپیکر، دوستداشتنی و امن که درحقیقت روح جنگل است، دوست میشوند. آنها با هم به ماجراجوییهایی میروند که به دخترها کمک میکند، غم دوری از مادر خود را تاحدودی فراموش کنند.
همسایه من توتور یکی از بهترین فیلمهای استودیو جیبلی است، که در سرتاسر جهان طرفداران زیادی دارد. این اثر یکی از فیلمهای ژاپنی است، که کمترین میزان خشونت یا درگیری در آن وجود دارد و حتی بسیار لطیف است. هرچند هنوز هم مضامین غمگینی در این اثر وجود دارد. تاثیر این اثر را میتوان در میزان حضور شخصیتهای آن، در فرهنگ عامه مشاهده کرد، بهطوریکه هر روز محصولات زیادی از توتورو برای خرید و فروش در سرتاسر جهان در دسترس هستند.
17. اوگتسو مونوگاتاری (Ugetsu)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.2 از 10
- سال انتشار: 1953
- کارگردان: کنجی میزوگوچی
- ژانر: درام
کنجی میزوگوچی یکی از کارگردانان متعلقبه دوران طلایی سینمای ژاپن است. این فیلمساز بزرگ بیشتر بهلطف خلق تراژدی و فیلمهای بلند پر از غم و ناراحتی شناخته میشود. اوگتسو مونوگاتاری یکی از فیلمهای مطرح این هنرمند بزرگ در سطح جهان است، که فضایی خاص خلق کردهاست. این اثر تماشاگران را به همدلی با مبارزات درونی و بیرونی شخصیتها وامیدارد و این یک ویژگی مهم برای فیلم است. اوگتسو داستان دو زوج را دنبال میکند، که در حال تلاش برای ادامه حیات هستند، تا اینکه زندگی آنها در اثر جنگ داخلی از هم میپاشد.
در مسیری که مردان تلاش میکنند خود را از فقر نجات دهند، خود را با موجودات ماوراءطبیعی درگیر میکنند، که منجر به رویدادهای فاجعهباری میشود. این فیلم آینهای از خواستهها و جاهطلبیهای انسان در زمان ناامیدی است و درعینحال واقعیتهای خشن جنگ را هم بهنمایش میگذارد. هیچ شکی در تاثیر ماندگار اوگتسو بر سینمای جهان وجود ندارد، زیرا آشکارا بر فیلمهای مدرن ژاپنی و همچنین فیلمسازان مشهوری مانند آکیرا کوروساوا و مارتین اسکورسیزی تاثیر گذاشتهاست.
16. اواخر بهار (Late Spring)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.2 از 10
- سال انتشار: 1949
- کارگردان: یاسوجیرو ازو
- ژانر: درام
اواخر بهار بهکارگردانی یاسوجیرو اوجو، یک فیلم درام است که رابطه بین یک زن بالغ و پدرش را بررسی میکند. در فیلم، نوریکو که همین دختر جوان است، فشار جامعه را برای ازدواج احساس میکند.
با اینحال، او تمایلی به ترک پدرش ندارد، زیرا پیوند عمیق آنها و تمایل باورنکردنی نوریکو برای خدمت به خانوادهاش، به او اجازه نمیدهد رهایشان کند. اواخر بهار یک فیلم بسیار تاثیرگذار است، که واقعیتهای پیچیده پیوندهای خانوادگی، وظیفه و فداکاری را برجسته میکند.
کارگردانی اوزو در فیلم اواخر بهار درخشان است، زیرا نحوه داستانسرایی او به بینندگان اجازه میدهد تا کاملا با درگیرهای درونی نوریکو ارتباط برقرار کنند. نماهای دوربین بهگونهای است که فضای مراقبه به فیلم اضافه میکند. علیرغم جلوههای بصری سبک و مینیمالیستی فیلم، پیام آن درباره رضایت شخصی و عشق فرزندان و والدین به هم بهخوبی به مخاطب منتقل میشود.
15. شیطانکش: فیلم کیمتسو نو یائیبا: قطار موگن (Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba – The Movie: Mugen Train)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.2 از 10
- سال انتشار: 2020
- کارگردان: هاروئو سوتوزاکی
- ژانر: انیمه اکشن
شیطانکش: فیلم کیمتسو نو یائیبا: قطار موگن، دنباله فصل اول انیمه بسیار محبوب مانگا شیطان کش: کیمتسو نو یائیبا است. این انیمه جذاب، ژانر اکشن را در قالب انیمه بهگونهای هنرمندانه نشان میدهد. داستان این انیمه درباره تانجیرو کامادو و دوستانش است، که به سفر خود برای کشتن شیاطین ادامه میدهند. آنها سوار قطار موگن شده و مستقیم وارد یک نبرد سرنوشتساز میشوند. درحقیقت این قطار دارای بینهایت واگن است.
این اثر که در باکسآفیس بسیار موفق عمل کرد، جایگاهی را بهعنوان یکی از معروفترین فیلمهای ژاپنی تمامدوران بهدست آورد. شیطانکش: فیلم کیمتسو نو یائیبا: قطار موگن، در سال ۲۰۲۰ در صدر گیشه جهانی قرار گرفت. این اثر انیمیشنی پر از رنگ و ماجرا است، که طرحی بسیار جالب دارد.
14. یوجیمبو (Yojimbo)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.2 از 10
- سال انتشار: 1961
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام سامورایی
یوجیمبو یکی از بهترین آثار سینمای ژاپن است، که فضایی شبیهبه فیلمهای سامورایی دارد. داستان این فیلم درباره یک رونین (ساموراییهای بدونارباب در دوران فئودالی ژاپن) بینام است، که به دهکدهای میرسد که درگیر درگیری بین دو مرد قدرتمند است. این رونین بهسرعت خود را در میانه جنگ دو قدرت حاکم بر دهکده میبیند. همانطور که رونین هر دو مرد را متقاعد میکند که او را بهعنوان محافظ شخصی خود استخدام کنند، برای خودش بازی میکند و آن دو حاکم را بهمعنای واقعی کلمه به جان هم میاندازد.
این شرایط باعث میشود که یک جنگ تمامعیار در شهر شروع شود. یوجیمبو که یکی از تاثیرگذارترین فیلمهای سامورایی در تمام دوران است، تاثیر خود را بر ژانر وسترن هم ثابت کردهاست. فیلم وسترن اسپاگتی معروف بهخاطر یک مشت دلار، بازسازی یوجیمبو است و ترکیب کلاسیک اکشن و کمدی را که یوجیمبو را به یک کلاسیک جهانی تبدیل کرد، بازسازی میکند.
13. راشومون (Rashomon)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.2 از 10
- سال انتشار: 1950
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام
راشومون یک فیلم خیلی معروف از کارگردان بزرگ ژاپنی آکیرا کوروساوا است. روایت این فیلم درباره حقیقت است. پس از اینکه یک سامورایی به قتل میرسد و همسرش موردتعرض قرار میگیرد، چهار شاهد احضار میشوند تا آنچه را که دیدهاند، بیان کنند. با شهادت هر شاهد و مجموعهای از رویدادها، یافتن حقیقت پیچیده میشود.
از آنجاییکه شاهدان همگی بخشهای خاصی از داستان را تغییر داده تا خود را دور از اشتباه نشان دهند، داستان از نگاه هر کس متفاوت روایت میشود. راشومون که یک فیلم منحصربهفرد سامورایی است، کمتر بر روی خشونت و بیشتر روی مطالعه شخصیتها تمرکز دارد. هر شخصیتی که در این روایت پیچیده ظاهر میشود، به کمال رسیده و ساختار این روایت جذاب، مخاطبان را بلافاصله به سمت خود میکشاند. درحقیقت در راشومون مخاطب با تمام وجود، بهدنبال کشف و درک حقیقت است.
12. آشوب (Ran)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.2 از 10
- سال انتشار: 1985
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام
آشوب که در اواخر دوران حرفهای آکیرا کوروسوا اکران شد، بهعنوان یکی از بهترین فیلمهای این کارگردان بزرگ شناخته میشود و همچنین یکی از مهمترین آثار سینمایی در جهان است. داستان این فیلم تحتتاثیر نمایشنامه شاه لیر اثر شکسپیر خلق شدهاست. آشوب درباره جنگسالار سالخوردهای است، که تلاش میکند پادشاهی خود را به بهترین شکل ممکن به سه پسرش بسپارد.
آشوب بهعنوان حماسه پایانی کوروساوا، نقطه اوج تمام مضامین و تکنیکهایی است، که این هنرمند جریانساز در طول فیلمسازی خود بیان کردهاست. چشماندازهای وسیع، سکانسهای پیچیده در مقیاس بزرگ و داستان عمیق، ازجمله ویژگیهای مهم فیلم آشوب است. این فیلم تنها نامزدی اسکار بهترین کارگردانی را برای کوروساوا به ارمغان آورد.
11. قلعه متحرک هاول (Howl’s Moving Castle)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.2 از 10
- سال انتشار: 2004
- کارگردان: هایائو میازاکی
- ژانر: انیمه ماجراجویی
یکی دیگر از انیمههای کلاسیک استودیو جیبلی و هایائو میازاکی، قلعه متحرک هاول است. شخصیتها، تصاویر و موسیقی این انیمه در سطح جهان معروف است و بهویژه موسیقی آن هر روز توسط نوازندهها در گوشهگوشه جهان اجرا میشود. داستان قلعه متحرک هاول در یک پادشاهی خیالی اتفاق میافتد، که جادو در آن وجود دارد. هنگامیکه یک دختر جوان توسط یک جادوگر به یک زن مسن تبدیل میشود، با جادوگری به نام هاول دوست میشود و در تلاش برای شکستن طلسم، با او در قلعه متحرکش سفر میکند.
هایائو میازاکی ادعا کردهاست که هاول اثر موردعلاقه او است. این هنرمند این اثر متفاوت را راهی برای ابراز انزجار از تهاجم آمریکا به عراق معرفی کردهاست. قلعه متحرک هاول به فمینیسم و سنگرایی هم میپردازد و پیامهای متفکرانهای فراتر از جلوههای بصری خیرهکنندهاش ارائه میدهد. قلعه متحرک هاول ترکیبی از ژانرهای مختلف را توسعه میدهد که شامل؛ ماجراجویی، درام و تخیلی است. این فیلم درخشان یک نمونه کامل از انیمه ژاپنی و یک اثر هنری منحصربه فرد در سینمای ژاپن است.
10. زیستن (Ikiru)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.3 از 10
- سال انتشار: 1952
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام
زیستن سیزدهمین فیلم کوروساوا و یکی از دستکم گرفتهشدهترین آثار این هنرمند بزرگ است. داستان این فیلم سیاهوسفید درباره یک مرد سالخورده در آستانه بازنشستگی است، که متوجه میشود چیزی از عمرش باقی نماندهاست و باید سعی کند از آخرین روزهای زندگی خود نهایت استفاده را ببرد. علیرغم روابط تیره این مرد با پسرش، او تصمیم میگیرد که از طریق خوشبختی که میتواند به دیگران ببخشد، اثری از خود در دنیا بهجا بگذارد.
زیستن درباره هدف زندگی و پذیرش مرگ توضیح میدهد و یک فیلم اگزیستانسیالیستی است، که باید هرکسی ببینید. این اثر مضامینی را بررسی میکند، که میتواند به شیوهای بسیار ملموس به مخاطب منتقلشان کند. زیستن همچنین بررسی کوروساوا از دورهای است، که از نظر این هنرمند زندگی خانوادگی در ژاپن در حال فروپاشی بودهاست. این فیلم از داستان مرگ ایوان ایلیچ نوشته لئو تولستوی الهام گرفته شدهاست.
9. ریشقرمز (Red Beard)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.3 از 10
- سال انتشار: 1965
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام
داستان ریشقرمز بهعنوان یکی از معروفترین آثار آکیرا کوروساوا، در قرن نوزدهم میگذرد. ریشقرمز رابطه بین یک پزشک روستایی و کارآموز جدیدش را دنبال میکند. این پزشک که دکتر نوبورو یاسوموتو نام دارد، پس از گرفتن مدرک پزشکی، آرزوی خدمت به بیماران ثروتمند و داشتن یک زندگی مرفه را دارد.
اما شرایط طور دیگری پیش میرود و درعوض او برای کار در یک بیمارستان کوچک در یک روستای دورافتاده، تحت نظارت دکتر کیوجو نیید با بازی توشیرو میفونه بزرگ فرستاده میشود. این دکتر با نام مستعار ریشقرمز شناخته میشود و پزشکی خشن و در عینحال خیرخواه است، که به نوبورو بیشتر درباره ارزشهای انسانی میآموزد.
ریشقرمز یکی از بهترین فیلمهای سال 1965 و آخرین همکاری آکیرا کوروساوا و توشیرو میفونه بازیگر بزرگ ژاپنی است. این اثر تحتتاثیر رمان آزردگان اثر فیودور داستایفسکی ساخته شدهاست و عناصری از آن را گسترش میدهد. ریشقرمز آخرین فیلم سیاهوسفید و یکی دیگر از آثار درخشان کوروساوا است، که به بررسی موضوعات موردعلاقه این هنرمند یعنی انسانگرایی، اگزیستانسیالیسم و بیعدالتی اجتماعی میپردازد و اغلب گفته میشود که با زندگی واقعی او مشابهتهایی دارد.
8. شاهزاده مونونوکه (Princess Mononoke)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.3 از 10
- سال انتشار: 1997
- کارگردان: هایائو میازاکی
- ژانر: درام
شاهزاده مونونوکه یکی از آثار مهم استودیو جیبلی است، که باعث بیشتر دیده شدن این کمپانی در سطح جهانی شد. این انیمه جذاب درباره شاهزاده جوانی است، که خود را در جنگی بین ارواح جنگل و انسانهایی میبیند، که هر کدام جنبههای سیاه و سفید خود را دارند. شاهزاده جوان در پی طلسمی که گرفتارش میشود، به جنگلی وارد میشود که شاهزاده خانمی در آن به ایجاد تعادل بین انسان و طبیعت مشغول است.
شاهزاده مونونوکه که به تصویری از تاثیر منفی بشریت بر محیطزیست میپردازد، از ترسیم یک شخصیت شرور صددرصد منفی خودداری میکند. درحقیقت هم خدایان جنگل و هم انسانها، دلایل قابلفهمی برای طرف درگیری خود دارند و شاهزاده مونونوکه راهحل ایدهآل را به عنوان میانجیگری بین انسان و طبیعت ارائه میدهد. شاهزاده مونونوکه مخاطب را به قلب جنگ میبرد و به هر عنصر این فضا، شخصیتی قدرتمند میبخشد.
7. بهشت و دوزخ (High and Low)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.4 از 10
- سال انتشار: 1963
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام جنایی
بهشت و دوزخ درباره مردی ثروتمند بهنام گوندو با بازی توشیرو میفونه است. او یک مدیر در یک شرکت است، که مخفیانه تلاش میکند تا یک موقعیت بهتری بهدست آورد. با اینحال، گوندو با همکاران خود به مشکل میخورد و ناگهان تماسی را دریافت میکند که، همهچیز را بههم میریزد. در این تماس به او گفته میشود که پسرش را ربودهاند، و این مرد باید برای دیدن دوباره او باج دهد.
پس گوندو خود را در موقعیتی مخاطرهآمیز میبیند. اما ناگهان مشخص میشود که پسر راننده این مرد بهجای پسر خودش دزدیده شدهاست. حالا او در یک دوراهی اخلاقی گیر کردهاست و نمیداند که باید باج را که مبلغ زیادی است به دزدها بدهد یا نه.
بهشت و جهنم که البته با نام بالا و پایین هم شناخته میشود، در ابتدا بهعنوان یک درام پر از تنش شروع میشود، اما بهزودی به یک درام پلیسی تبدیل میشود. در این درام کارآگاهان هم در جستجوی مجرم، درگیر میشوند. بالا و پایین بیشتر به بررسی شخصیت گوندو میپردازد، زیرا او مجبور است میل خود را برای رسیدن به موفقیت، با یک آدم خوب بودن سرکوب کند.
6. نام تو (Your Name)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.4 از 10
- سال انتشار: 2016
- کارگردان: ماکوتو شینکای
- ژانر: انیمه
نام تو که شایسته جایگاهی در میان 10 فیلم برتر ژاپنی است، یک فیلم انیمیشنی رمانتیک است. این فیلم داستان دو نوجوان را روایت میکند، که در ژاپن مدرن زندگی میکنند. دختر نوجوان که یک روستایی است آرزو میکند که پسری خوشچهره در توکیو باشد. پسری هم آرزو دارد شخص دیگری باشد. ستارهای به زمین برخورد کرده و آرزوی این دو برآورده میشود. اتفاقی که میافتد این است که بدن این دو نوجوان با هم عوض میشود.
این دو نفر مجبور میشوند برای مدتی زندگی یکدیگر را زندگی کنند. تا اینکه آنها درتلاش برای حل مشکل خود، تصمیم میگیرند برای اولین بار یکدیگر را ملاقات کنند. این فیلم در زمان اکران موفقیت بزرگی بود و موردتحسین منتقدان قرار گرفت و البته به یکی از محبوبترین فیلمهای ژاپنی در داخل و خارج این کشور تبدیل شد. نام تو یک اثر هنری بسیار زیبا و تماشایی است، که هدفش بهتصویر کشیدن عشق جوانی و ناهنجاریهای تلاش برای عبور از دوران نوجوانی است.
5. زن در ریگ روان (Woman in the Dunes)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.4 از 10
- سال انتشار: 1964
- کارگردان: ماکوتو شینکای
- ژانر: انیمه
زن در ریگ روان یک فیلم هیجانانگیز روانشناختی بر اساس رمانی به همین نام اثر کوبو آبه، نویسنده بزرگ ژاپنی است. این فیلم داستان زندگی یک حشرهشناس آماتور با نام نیکی جومپی را روایت میکند، که در میان مجموعهای از تپهها در حال جستجوی حشرات است و مجبور میشود به خانه یک بیوه تنها در یک روستای ساحلی در پایین تپههای شنی پناه ببرد. اما نیکی خیلی زود متوجه میشود که او هم مانند زن بیوه، توسط روستاییان در آنجا به دام افتادهاست.
در نتیجه او مجبور به کندن تپههای شنی شده تا بتواند فرار کند. زن در ریگ روان یک فیلم آوانگارد است، و بهعنوان یک نقطهعطف مهم در سینمای موج نوی ژاپن، و یکی از بهترین فیلمهای ژاپنی در تمام دوران تاریخ سینمای این کشور ستایش میشود. این اثر آوانگارد با ارائه استعارهای منحصربهفرد و دلهرهآور، از وجود انسان، در بازگویی ظریف اسطوره یونانی سیزیف، عالی عمل میکند. این اثر همچنین تحسین منتقدان را برای کارگردانی و روایت خود بهدست آوردهاست و اکنون بهعنوان شاهکار کارگردان هیروشی تشیگاهارا شناخته میشود.
4. مدفن کرمهای شبتاب (Grave of the Fireflies)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.5 از 10
- سال انتشار: 1988
- کارگردان: ایسائو تاکاهاتا
- ژانر: انیمه
مدفن کرمهای شبتاب ناراحتکنندهترین فیلم در این لیست است. این اثر که ایسائو تاکاهاتای بزرگ آن را ساختهاست، داستان یک پسر نوجوان و خواهر کوچکترش را روایت میکند. داستان این فیلم در ماههای پایانی جنگجهانیدوم اتفاق میافتد. مدفن کرمهای شبتاب تلاش ناامیدانه خواهر و برادری را برای زنده ماندن دنبال میکند، زیرا جنگ راه خود را به خانه آنها پیدا کردهاست.
این فیلم که توسط استودیو جیبلی ساخته شدهاست، بههمان اندازه که جذاب است، متاثرکننده هم است و مخاطب را تا مدتها درگیر خود میکند. مدفن کرمهای شبتاب از نشان دادن واقعیتهای خشن جنگ و تاثیر آن بر غیرنظامیان ابایی ندارد. این اثر درخشان یکی از بهترین فیلمهای جنگی تمام دوران و نقطهعطفی در تاریخ سینمای ژاپن محسوب میشود.
3. هاراکیری (Harakiri)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.6 از 10
- سال انتشار: 1962
- کارگردان: ماساکی کوبایاشی
- ژانر: درام سامورایی
هاراکیری یکی از بهترین فیلمهای سامورایی در تمام دوران تاریخ سینمای جهان است که البته بعضی از منتقدان باور دارند که این اثر، بهترین فیلم سامورایی جهان است. هاراکیری با ورود یک سامورایی بزرگ به املاک یک فئودال آغاز میشود. سامورایی از ارباب میپرسد که آیا ممکن است در عمارت خود سپوکو یا همان هاراکیری که نوعی خودکشی است مرتکب شود و باعث میشود سامورایی، اتفاقاتی را که او را به اینجا رساندهاست، توضیح دهد.
هاراکیری که یک فیلم ضدسامورایی است، از ضعفهای قوانین سامورایی برای پیروان این مکتب انتقاد میکند. زمانیکه جنگها به پیروزی میرسند و صلح زمین را فرا میگیرد، ساموراییها اغلب خود را بیهدف میبینند و تصمیم میگیرند با اجرای هاراکیری، جان خود را بگیرند، که نتیجه آن هدر دادن غمانگیز نعمت زندگی است.
2. هفت سامورایی (Seven Samurai)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.6 از 10
- سال انتشار: 1954
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- ژانر: درام حماسی
هفت سامورایی که توسط بسیاری از منتقدان بزرگ بهعنوان شاهکار بزرگ کوروساوا دیده میشود، داستان هفت سامورایی را تعریف میکند که با هم متحد میشوند، تا از دهکدهای در برابر راهزنانی که آن را تهدید میکنند محافظت کنند. هر یک از ساموراییها از پسزمینه متفاوتی میآیند، اما همه آنها در محافظت از کسانی که نمیتوانند از خود دفاع کنند، معنی پیدا میکنند.
هفت سامورایی که اغلب در میان تاثیرگذارترین و بهترین فیلمهای ژاپنی در تمام دوران سینما نام برده میشود، در سینمای آمریکا اقتباس و با عنوان هفت دلاور منتشر شدهاست. این فیلم هفت سامورایی کوروساوا را در یک محیط وسترن بازسازی میکند. البته تاثیر خط داستانی این فیلم و مفهوم جمع کردن یک تیم را برای رسیدن به هدف، میتوان در آثار نمایشی زیادی دید که از آن جمله میتوان به نجات سرباز رایان، دوازده مرد خبیث و حتی انتقامجویان: پایان بازی دید.
1. شهر اشباح (Spirited Away)
- امتیاز IMDb فیلم: 8.6 از 10
- سال انتشار: 2001
- کارگردان: هایائو میازاکی
- ژانر: انیمه
استودیو جیبلی خانه انیمیشن و کارگردان بزرگ هایائو میازاکی، دارای فیلمشناسی مهمی هستند، که هرکسی نمیتواند با آن رقابت کند. اما شهر اشباح شاهکار استودیو جیبلی و میازاکی است و همچنان بهترین فیلم ژاپنی محسوب میشود. داستان این انیمه درباره چیهیرو است. چیهیرو همراه با خانوادهاش در سفری هستند که به اشتباه وارد یک جاده فرعی و پس از آن مکان اشتباهی میشوند. وقتی این سه نفر وارد یک فستیوال غذا که البته کسی در آن حضور ندارد میشوند، اتفاقات عجیبی رخ میدهد.
پدر و مادر چیهیرو به خوک تبدیل شده و او خود اسیر شهر اشباح میشود. حالا چیهیرو باید در حمام جادوگری بهنام یوبابا کار کند، تا آزادی والدینش را به آنها برگرداند. آنچه در ادامه نشان داده میشود، نمایش شگفتانگیزی از انیمیشن و تخیل است، زیرا چیهیرو خود را در دنیایی شگفتانگیز و موازی با دنیای واقعی میبیند، که پر از شخصیتهای عجیبوغریب و خلاقانه است. شهر اشباح برنده جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند شده و این جایزه آن را به اولین و تنها فیلم غیرانگلیسی زبان تبدیل کرد، که موفق شد به این جایگاه دست پیدا کند.
منبع: مایکت
منبع: faradeed-212382