بازگشت تیم برتون به دنیای ارواح

فیلم جدید تیم برتون، بیتل‌جوس بیتل‌جوس، با استقبال پرشوری در جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۴ روبرو شد. تیم برتون با فیلم جدیدش بار دیگر به دنیای عجیب و غریب خاص خود بازگشته است. این فیلم که دنباله‌ای قسمت اول است، با همان سبک بصری خاص و طنز سیاه برتون همراه شده و طرفداران را به سفری ماجراجویانه در دنیای ارواح و موجودات عجیب می‌برد.

داستان فیلم حول محور لیدیا دیتز، شخصیت اصلی قسمت اول، می‌چرخد. سال‌ها از زمان اتفاقات فیلم اول گذشته و لیدیا مجری معروفی شده و در برنامه زنده با ارواح گفتگو می‌کند او همراه دختر نوجوانش آسترید زندگی می‌کند. با مرگ ناگهانی همسر سابقش، ناچار  می‌شود به خانه ارواح باز‌گردد و با بیتل‌جوس، روح شیطان‌صفت و بامزه‌ قسمت اول روبرو شود. این بار، بیتل‌جوس مشکلاتی جدیدی پیش می‌آورد. لیدیا و خانواده‌اش باید برای حل مشکلات به او کمک کنند.

طنز سیاه و سورئال یکی از ویژگی‌های بارز فیلم‌های برتون است و بیتل‌جوس دوم هم از این قاعده مستثنی نیست. برتون در این فیلم به سبک بصری و مولف‌گونه‌اش پایبند مانده و  باهمان المان‌های سینمای خودش از جمله طراحی صحنه‌های عجیب و غریب و گریم‌های خاص، فضایی وهم‌آور خلق کرده. فیلم با شخصیت‌های بامزه و موجودات متحرک احاطه شده که همگی کنار هم سکانس‌های سورئال می‌آفرینند. تنها ذهن خلاق تیم برتون می‌تواند چنین شخصیت‌هایی خلق کند و البته مخاطب فیلم‌های او هم شانس دیدن چنین ذهن خلاقی را در یک داستان خوش ریتم و سرگرم کننده پیدا می‌کنند.  

یکی از شخصیت‌های جدید و جذاب فیلم دوم، دلورس با بازی «مونیکا بلوچی» است. در این قسمت دلورس، همسر سابق بیتل‌جوس است که همانند خود جوس روحی شیطانی و قدرتمند دارد. او از دنیای مردگان آمده تا بیتل‌جوس را به خود بازگرداند. شخصیت دلورس یکی از جذاب‌ترین شخصیت‌های فیلم است و حضور مونیکا بلوچی به این نقش هویت و پیچیدگی بیشتری داده. طراحی بصری دلورس، جسدی است که با منگنه تکه‌های خودش را بهم می‌چسباند و با بدنی وصله شده به دنبال انتقام است. او بسیار شبیه عروسک پارچه‌ای وصله شده «کابوس قبل از کریسمس» هنری سلیک است. و از این جهت ارجاع دیگری به آثار خود تیم برتون محسوب می‌شود. تیم برتون عاشق ارجاعات پست مدرن است و این نوستالژی بازی برای مخاطب هم شیرین است.

شخصیت‌های دیگر «بیتل جویس بیتل جویس» هر کدام از ویژگی‌های خاص خودشان بهره می‌برند. نقش لیدیا دیتز را خود وینونا رایدر بازی می‌کند. بیتل‌جوس هم با بازی مایکل کیتون، با همان انرژی و شیطنت همیشگی در نقش خود ظاهر شده است. آسترید، دختر نوجوان لیدیا، با بازی جنا اورتگا، شخصیتی کنجکاو و کمی عصبی را به تصویر کشیده است که احتمالا بازیگر محبوب دیگری است که به گروه تیم برتون پیوسته است. 

در کل، «بیتل‌جوس ۲» فیلمی سرگرم‌کننده و پر از تخیل و خوش ریتم  است که تماشایش برای طرفداران تیم برتون جذاب خواهد بود. اکنون که سال‌ها از ساخت اولین آثار تیم برتون گذشته ثابت شده او کارگردانی صاحب سبک است که مخاطبان بسیار جدی دارد و تاکنون هیچ کس نتوانسته فیلمی حتی مشابه آثار او بسازد. در میان کارنامه درخشان و عناوین متعدد کارنامه تیم برتون بیتل جوس یک، یکی از آثار شاخص اوست. کمدی ترسناکی که سال ۱۹۸۸اکران شد. آن سال‌ها که بضاعت سینما در حد امروز نبود «بیتل جوس یک» توانست قانع کننده باشد و جلوه‌های ویژه راضی کننده داشته باشد. داستان قسمت اول ماجرای زندگی عجیب زوج جوانی بود که پس از مرگ ناگهانی در خانه خودشان گیر می‌افتند. آنها نمی‌توانند بپذیرند که خانه‌شان صاحبان جدیدی دارد به همین دلیل تلاش می‌کنند مالکان زنده را بیرون کنند. برای این کار از دنیای مردگان کمک می‌گیرند اما از بخت بدشان روح خبیثی نصیبشان می‌شود که دردسرهای بیشتری برایشان درست می‌کند. تیم برتون این دنیای خیالی را با رنگ‌های تیره و روشن و موسیقی متن دنی الفمن تقویت کرد. هرچند بازی درخشان مایکل کیتون که در نقش بیتل جوس هم برگ برنده دیگری برای این اثر بود. بیتل جوس با موفقیت تجاری و هنری چشمگیری روبرو شد و به یکی از نمادین‌ترین آثار سینمای دهه ۸۰ تبدیل شد. این فیلم با ترکیب ژانرهای مختلف، شخصیت‌های پیچیده، پیام‌های زیرین و طراحی بصری منحصر به فرد، همچنان برای مخاطبان از هر نسل جذاب است. بیتل جوس تنها یک فیلم کمدی ترسناک نبود بلکه یک اثر هنری است که با گذشت زمان همچنان جذابیت خود را حفظ کرده است. این فیلم یادآوری می‌کند که حتی در تاریک‌ترین و عجیب‌ترین شرایط هم می‌توان به دنبال شادی و امید بود. ایده اولیه فیلم از یک داستان کوتاه  الهام گرفته شده است. مایکل کیتون برای بازی در نقش بیتل جوس، از شخصیت‌های کارتونی و فیلم‌های قدیمی الهام گرفته است و سبک و سیاقش را در قسمت دوم هم پیش برده است. بیتل جوس یکی از اولین فیلم‌هایی است که به طور گسترده از جلوه‌های ویژه کامپیوتری استفاده کرده است. در کل، بیتل جوس یک فیلم کلاسیک است که به دلیل داستان جذاب، شخصیت‌های به یاد ماندنی و سبک بصری منحصر به فردش، همچنان برای مخاطبان از هر نسل جذاب است بنابراین پیش بینی می‌شود قسمت دوم هم بتواند از محبوبیت بخش یک بهره ببرد و به اثری پرمخاطب تبدیل شود.