تهدیدهای پرندگان مهاجر

ایسنا: روز جهانی پرندگان مهاجر، یک کمپین برای بالابردن آگاهی و تأکید بر حفاظت از پرندگان مهاجر و زیستگاه آن‎هاست. ایران در غرب آسیا مهم‌ترین کشور از نظر زیستگاه زمستانی پرندگان مهاجر است و سالانه به‌طور متوسط ۱.۸ تا دو میلیون قطعه پرنده وارد کشور می‌شود. به گزارش ایسنا، با وزش نخستین بادهای پاییزی در مناطق شمالی روسیه و سیبری، مهاجرت پرندگان شروع می‌شود. با وجود شرایط اقلیمی نسبتا خشک ایران، حدود پنج درصد کل جمعیت پرندگان مهاجر دنیا در کشور ایران زمستان‌گذرانی می‌کنند. ایران مهم‌ترین کشور از نظر زیستگاه زمستانی پرندگان مهاجر با حدود ۱۶ درصد کل پرندگان مهاجر در مسیر پروازی «سیبری تا نیل» است و سالانه به‌طور متوسط حدود ۱.۸ تا دو میلیون قطعه پرنده وارد کشور می‌شوند و در زیستگاه‌های غالبا آبی ایران زمستان‌گذرانی می‌کنند. بخش عمده تنوع پرندگان مهاجر به ایران به گونه‌های آبزی و کنارآبزی اختصاص دارد. این پرندگان از خانواده غواص‌ها، کشیم‌ها، کبوترهای دریایی، پلیکان‌ها، باکلان‌ها، حواصیل‌ها و اگرت‌ها، لک‌لک‌ها، اکراس‌ها، فلامینگوها، درناها، چنگر و طاووسک و یلوه‌ها، مرغابی‌ها شامل قوها، غازها، اردک‌ها و گونه‌های کنارآبزی همچون سلیم‌ها، آبچلیک‌ها، گیالنشاه‌ها، کاکایی‌ها و پرستوهای‌ دریایی هستند.‌ بخش‌ قابل توجهی از پرندگان مهاجر در حاشیه ساحل دریای خزر و تالاب‌های مجاور خزر و بخشی در آب‌بندان‌ها و تالاب‌های داخلی و برخی در ساحل خلیج فارس مستقر می‌شوند و از میان حدود ۵۶۰ گونه پرنده فهرست‌شده در فون جانوری ایران، ۶۲ گونه در فهرست گونه‌های درمعرض تهدید قرار می‌گیرد که از میان این تعداد، ۳۵ گونه آبزی و کنارآبزی شمرده می‌شود. باتوجه به اهمیت پرندگان مهاجر، هر‌ساله دومین شنبه از ماه‌های مِی‌ (اردیبهشت) و اکتبر (مهر)، به عنوان روز جهانی پرندگان مهاجر گرامی داشته می‌شود. روز جهانی پرندگان مهاجر یک کمپین برای بالابردن آگاهی و تأکید بر حفاظت از پرندگان مهاجر و زیستگاه آن‎هاست.

 زهرا الهی‌راد، سرپرست گروه پرندگان دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست، درباره تهدیدهای گونه‌های پرندگان مهاجر به ایسنا می‌گوید: مهم‌ترین تهدید پرندگان مهاجر مثل بسیار از گونه‌های جانوری، «تغییر اقلیم» است. تغییر اقلیم به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر پرندگان مهاجر اثر می‌گذارد. عواقب تغییر اقلیم گاهی منجر به ازدست‌رفتن برخی پهنه‌های تالابی می‌شود و علاوه‌بر‌آن بر میانگین بارش، وضعیت پوشش گیاهی و اجزای زنجیره غذایی پرندگان مؤثر است. او با بیان اینکه تغییراتی که در جمعیت حشرات در نتیجه تغییرات اقلیمی رخ می‌دهد روی جمعیت پرندگان مهاجر بسیار تأثیرگذار است، اظهار می‌کند: حشرات یکی از مهم‌ترین منابع تغذیه پرندگان مهاجر هستند. جنگل‌تراشی و جنگل‌زدایی‌ امنیت پرندگان را کاهش می‌دهد. آلودگی‌های پلاستیکی در محیط‌های آبی و سواحل از دیگر عوامل تهدید پرندگان مهاجر است. ازدست‌رفتن زیستگاه‌ها در نتیجه توسعه و فعالیت‌های انسانی یکی دیگر از این عوامل است؛ چون فعالیت‌های انسانی به شکلی رخ می‌دهد که امنیت پرندگان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین پرندگان محل‌های سکونت خود را با این اقدامات از دست می‌دهند.