در حالی که ایالات متحده و چین در حال حاضر بزرگترین تولید کنندگان جت های جنگنده در جهان هستند، اروپایی ها صنعت بزرگ تولید جت های جنگنده های خود را حفظ کرده اند. در حال حاضر، اروپایی ها در حال تولید سه جت جنگنده چند منظوره هستند – Eurofighter Typhoon، Dassault Rafale و Saab Gripen.
اروپایی ها تعدادی هواپیمای نظامی دیگر مانند هواپیمای ترابری استراتژیک/ سوخت رسان A400M Atlas ساخت ایرباس و هواپیمای پیشرفته آموزشی / تهاجمی سبک Aermacchi M-345 تولید می کنند. با این حال، این مقاله فقط جت های جنگنده چند منظوره را بررسی می کند.
داسو رافال
داسو در سال‌های اخیر شاهد افزایش تقاضا برای جت‌های رافال بوده است. این تا حدودی به دلیل سقوط سفارش هواپیماهای جنگنده روسی است. این کاهش تمایل برای خرید جنگنده های روسی، تا حدی به دلیل قانون کاتسای ایالات متحده است که کشورهای خریدار جت های روسی را تحریم می کند هر چند عوامل دیگری نیز در افزایش محبوبیت جنگنده های فرانسوی دخیل هستند (به عنوان مثال، ممنوعیت فروش هواپیماهای یوروفایتر توسط آلمان به عربستان سعودی که می تواند منجر به سفارش بزرگ دیگری برای رافال شود).
| جت جنگنده اروپایی | تولید مورد انتظار در سال ۲۰۲۴ | توضیحات |
| Dassault Rafale | ۲۰ فروند (تقریبی) | افزایش از ۲ به ۳ فروند در ماه |
| Eurofighter Typhoon | ۲۰ فروند (تقریبی) | برنامه هایی برای ادامه تولید دستکم در پایین ترین سطح تا حدود سال ۲۰۴۰ وجود دارد |
| Saab Gripen | احتمالاً چند فروند محدود در سال | ظرفیت تولید تا ۲۴ فروند در سال، احتمالاً با افزایش فروندهای سفارشی سوئد و تایلند، تولید نیز افزایش یابد |
در سال ۲۰۲۳، داسو قصد داشت ۱۵ فروند رافال تولید کند، اما تنها ۱۳ فروند رافال تحویل داد. با این حال، داسو اکنون در حال افزایش تولید است و در حال ساخت حدود ۲ فروند رافال در ماه می باشد، اما قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۴ تولید را به ۳ فروند در ماه افزایش دهد. با این حال، مسائل زنجیره تامین تولید را با مشکل مواجه می کند.
یوروفایتر تایفون
Eurofighter Typhoon شبیه رافال به نظر می رسد و البته سابقه توسعه مشترکی دارند. این هواپیما توسط کنسرسیومی متشکل از ایرباس، BAE Systems و لئوناردو ساخته می‌شود و مشتریان اصلی آن بریتانیا، آلمان، ایتالیا و اسپانیا هستند (خریدها برای این سه کشور به ترتیب بریتانیا ۲۳۲ فروند، آلمان ۱۸۰ فروند، ایتالیا ۱۲۱ فورند و اسپانیا ۸۷ فروند است). از ۶۸۰ فروند یوروفایتر سفارش داده شده توسط ۹ کشور، ۶۰۳ فروند تحویل داده شده است (این جنگنده با نرخ تاریخی حدود ۲۰ فروند در سال تولید شده است).
این کنسرسیوم در اواسط سال ۲۰۲۳ اعلام کرد که پتانسیل فروش تا ۲۰۰ فروند یوروفایتر تایفون در دو سال آینده را می بیند. در آوریل ۲۰۲۴، Aviationist گزارش داد که این کنسرسیوم حداکثر ۷۴ هواپیما را برای سفارشات داخلی و ۱۳۰ هواپیما را برای مشتریان صادراتی، علاوه بر سفارشات از قبل ثبت شده پیش بینی می کند.
اگر قرار باشد همه این جت ها تا سال ۲۰۳۵ تحویل داده شوند، نرخ تولید آن ها به طور متوسط ۲۰ فروند در سال خواهد بود. مجله Aviation Week مدعی است که در حال حاضر تحویل ۱۸۷ فروند از این جنگنده برنامه ریزی شده برای سال های ۲۰۲۳ تا ۲۰۳۳ وجود دارد (در حالی که تعداد کمی از آنها پس از سال ۲۰۳۳ تحویل خواهند شد). این به معنی نرخ تولید حدود ۱۸ فروند در سال است.
| جت های جنگنده تولید شده توسط هر کشور | تعداد | نوع جنگنده |
| ایالات متحده | تقریباً ۲۴۶ فروند | F-16, F-15, F-35, F/A-18 |
| چین | بیش از ۲۴۰ فروند | J-10, J-16, J-20 (به اضافه J-11 و J-15) |
| روسیه | ۲۸ تا ۴۹ فروند | Su-30, Su-35, Su-34, Su-57 (برآورد صورت گرفته برای سال ۲۰۲۳) |
| ژاپن | تقریباً ۵ تا ۶ فروند | مونتاژ F-35A تحت لیسانس |
| هند | ۱۶ فروند | تمام نسخه های Tejas برنامه ریزی شده برای ۲۰۲۴ |
همچنین برای کشورهای درگیر در این پروژه نیز مهم است که تولید را تا زمانی که شروع به تولید نسل بعدی هواپیما کنند، ادامه دهند. به سختی می توان آمار دقیق تولید یوروفایتر را با قطعیت گفت، اما نرخ تولید تاریخی و سفارشات موجود چیزی در محدوده ۲۰ دستگاه در سال را نشان می دهد.
ساخت جت های جنگنده بسیار پیچیده است. در حالی که ممکن است بریتانیایی ها دیگر هیچ جت جنگنده ای را به تنهایی تولید نکنند، قطعات بریتانیایی در اکثر جت های جنگنده غربی یافت می شود. شرکت های بریتانیایی بسیاری از قطعات را برای ساب گریپن، جنگنده بومی کاآن ترکیه که در حال توسعه است و جنگنده F-35 Lightning II (به ویژه F-35B) تامین می کنند.
ساب گریپن
ساب گریپن سومین جت جنگنده چند منظوره اروپایی در حال تولید است. کمپانی ساب، جنگنده گریپن را در سوئد به عنوان یک جت سرسخت تولید می کند که برای کار در شرایط نسبتاً سخت (مانند بلند شدن و فرود روی بزرگراه ها) ساخته شده است. تا سال جاری، سوئد بخشی از ناتو نبود و مجبور بود به تنهایی برای جنگ بزرگ احتمالی با روسیه برنامه ریزی کند.
این کشور سیاست نبرد هوایی خود با این فرض پیش می برد که پایگاه های هوایی آن در صورت وقوع جنگ مورد حمله قرار می گیرند، بنابراین باید هواپیماهای خود را متفرق کند. گریپن برای جنگی طراحی شده بود که در آن سوئد برای محافظت از پایگاه های هوایی و دفاع از آسمان خود با مشکل مواجه می شد.
گریپن تا حدی در بازار بین المللی موفق بوده و به مجارستان، جمهوری چک، آفریقای جنوبی، برزیل و تایلند صادر شده است. مجارستان اخیراً سفارش خرید جنگنده گریپن را ثبت کرده است، در حالی که انتظار می رود تایلند به زودی یک سفارش دیگر را ثبت کند. انتظار می‌رفت برزیل سفارش بزرگ دیگری بدهد، اما به نظر می‌رسد، به جای گریپن ها، این کشور F-16 های دست دوم خریداری خواهد کرد.
خط مونتاژ لینکوپینگ ساب می تواند تا ۲۴ هواپیما در سال تولید کند، اما ظرفیت پاسخگویی به تقاضای اضافی را نیز دارد.
به گفته برخی منابع، ساب ادعا می کند که ظرفیت تولید ۲۴ گریپن را در تاسیسات خود در لینکوپینگ، گوتنبرگ، جرفالا و آربوگا دارد. ساب با همکاری Embraer یک خط مونتاژ نهایی را در برزیل راه‌اندازی کرده است، جایی که حدود ۱۵ فروند گریپن مونتاژ شده و اولین آنها در سال ۲۰۲۵ تحویل داده می‌شود. با این حال، مشخص نیست که تعداد تولید برای سال ۲۰۲۴ چقدر خواهد بود.
در مجموع، به نظر می رسد تولید جت های جنگنده چند منظوره اروپایی برای سال ۲۰۲۴ بین ۴۰ تا ۶۰ فروند جت باشد.
منبع: روزیاتو
منبع: faradeed-203199
