شوک دوم به شانا

رقابت‌های دور دوم مجلس شورای اسلامی آغاز شده و از همین‌جا می‌توان پیش‌بینی کرد که روزهای بسیار سختی در مجلس در انتظار قالیباف و شورای ائتلاف اصولگرایان است. قالیباف نه توان این را دارد که هاشمی‌رفسنجانی مجلس ششم باشد و نه تمایلی دارد حدادعادل مجلس هفتم شود؛ پس با سرعت زیاد، در حال تبدیل‌شدن به علی لاریجانی مجلس نهم است؛ با این تفاوت که نمی‌تواند واقعا نقشی را که علی لاریجانی ایفا کرد، بازی کند.

با این حال دور دوم انتخابات به‌ویژه در تهران‌ با این سرفصل آغاز شده که تیم قالیباف رقیب را «خوارج» نامید و «پاجوش‌ها» فهرست نهایی خود را ارائه دادند تا شاید «سیلی دوم» را سخت‌تر بنوازند. پدیده انتخابات دور دوم هم محسن رضایی بود که دور اول انتخابات در کنار قالیباف و حدادعادل نشست و در آستانه انتخابات به خدمت سخنرانی شبکه مصاف رفت تا بخشی از اعتبارش را تقدیم آنها کند. با این تفاسیر هفته آینده همین موقع انتخابات به پایان رسیده و با نگاهی به فهرست باید ببینیم در تهران کدام فهرست پیروز خواهد شد. آیا آن‌طور که قالیباف در سال 1402 گفته بود، مردم تهران به او اعتماد دارند؟ یا آنکه به جای «چنارها»، 16 نفر دیگر هم از میان «پاجوش‌ها» برگزیده خواهند شد؟

خلبان در میان ابرهای صورتی

انتخابات مجلس دوازدهم در اسفند ماه برگزار شد و تنها دو ماه و دو هفته قبل از آن، محمدباقر قالیباف در میان دانشجویان این‌گونه از پیروزی خود مطمئن بود: «منِ محمدباقر قالیباف که با لطف مردم تهران نمایندگی آنها را برعهده دارم و ۱۲ سال سابقه نوکری آنها را داشتم، اگر در سال ۹۸ اسم خودم را می‌نوشتم و ۲۹ نفر دیگر را براساس سلیقه خودم داشتم و می‌گفتم من به هیچ گروهی وابسته نیستم، تمام آن فهرست به مجلس راه پیدا می‌کرد؛ اما من چنین کاری نکردم و قدرت‌طلبی نکردم».

اما اسفندماه 1402 قالیباف با همه ائتلاف‌ها وقتی دید که نفر چهارم تهران شده، با یک شوک بزرگ روبه‌رو شد. در سیاست هر روز باید انتخاب کرد و تصمیم گرفت. شاید او باید تصمیم می‌گرفت که از مجلس استعفا دهد یا همچنان به امید روزهای بهتر مسیر را ادامه دهد؟ قالیباف نتوانست که مانند هاشمی‌رفسنجانی در مجلس ششم استعفا بدهد. برای همین تصمیم گرفته به هر صورت ممکن در مجلس بماند، حتی اگر رئیس نباشد.

با همین هدف، دیدارهای پشت‌ پرده برای جمع‌کردن رأی آغاز شد؛ دیدارهایی که یک فقره آن را کامران غضنفری برملا کرد. محتوای جلسه‌ای با نزدیکان قالیباف که نشان می‌داد برای صندلی ریاست تا چه اندازه تلاش می‌شود. اقدام دوم تیم اصولگرایان (یا همان فهرست «چنارها») برای باقی‌ماندن قالیباف در کسوت ریاست مجلس، برگزاری جلسه‌ای برای نمایندگان جدید مجلس بود. اعضای جدید مجلس به هتلی در تهران دعوت شدند و در صف جلو محمدباقر قالیباف، حدادعادل و مرتضی آقاتهرانی عکس یادگاری گرفتند.

عکسی که مهدی اقراریان، یکی از نمایندگان شورای شهر (که به‌تازگی به نیابت از تیم قالیباف با زاکانی در شهرداری درگیر شده است) با انتشار آن در صفحه شخصی خودش نوشت: «چه کسانی از این عکس عصبانی هستند؟ وحدت حداکثری، در شب اقتدار جریان انقلاب...». او این توییت را با هشتگ «خوارج» منتشر کرد؛ توییتی که نه‌فقط جریان «پاجوش‌ها»؛ بلکه نزدیکان زاکانی هم به آن واکنش نشان دادند.

اما تیم شورای ائتلاف بی‌توجه به آنها در داخل مشغول رایزنی برای ریاست قالیباف است و در بیرون به دنبال کسب چند کرسی از انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی است؛ انتخاباتی که در تهران رقابت‌های آن به اوج خود رسیده است.

3 فهرست اصولگرایان

اصولگرایان در این دور هم به وحدت نرسیدند. اگرچه پایداری با شورای ائتلاف در یک فهرست قرار گرفت؛ اما کسانی که به تفکر پایداری قائل بودند و به «پاجوش‌ها» معروف شدند، فهرست خود را با عنوان «اَمنا» منتشر کردند. در نهایت فهرست سوم نیز متعلق به جریان سنتی اصولگرایان با محوریت جامعه روحانیت مبارز بود که با عنوان «شورای وحدت» منتشر شد.

پایان سیاست اشتراک صفر

سیاستی که قالیباف در دور اول انتخابات دنبال کرد، سیاست «اشتراک صفر» با فهرست‌های دیگر بود. در دور اول قالیباف با وجود آنکه نامش در برخی فهرست‌ها آمده بود،‌ در بیانیه‌ای اعلام کرد که باید نامش از دیگر فهرست‌ها خارج شود. دیگر افراد هم ناگزیر بودند نام‌شان را از فهرست‌های دیگر خارج کنند؛ اما زور شورای ائتلاف به کسانی مانند نبویان و آقاتهرانی نرسید. این بار اما از آن سیاست عبور کردند و نام دو نفر از افراد در فهرست میان «چنارها» و «پاجوش‌ها» مشترک بود؛ چون نمی‌توانستند به تعداد کافی نامزد از میان خود معرفی کنند. علاوه بر این دو نفر، یک نفر دیگر هم حاشیه‌ساز شد. مهدی شریفیان که در انتخابات مجلس یازدهم با فهرست قالیباف به مجلس راه پیدا کرده بود و در دور اول هم با فهرست شورای ائتلاف وارد رقابت شد، این بار با وجود آنکه نامش در فهرست قالیبافی‌ها نوشته شده بود، ترجیح داد با نوشتن متنی تند، از فهرست قالیباف خارج شود؛ متنی که حاکی از آن بود که قصد ندارد در طرف بازنده بایستد. او در توییتی نوشت: «نتایج دور اول انتخابات اثبات کرد مطالبه اکثریت جامعه تغییر و تحول در مدیریت و ساختار مجلس آینده است. با احترام به دیگر فهرست‌ها اعلام می‌کنم به رویکرد ائتلاف امنا که از ابتدا بر ضرورت این تغییر تأکید داشت، پایبندم. با افتخار، ستادهای انتخاباتی‌ام در اختیار این ائتلاف خواهد بود». بلافاصله هم جریان امنا او را جذب کرد و نامش را به‌عنوان نفر آخر فهرست خود در تبلیغات گنجاند.

فهرست اَمنا و شورای وحدت هم اشتراکات زیادی داشت که اسامی آنها به این شرح است: «احمد نادری، ابراهیم عزیزی، پیمان فلسفی، سمیه رفیعی، ابوالقاسم جراره، زینب قیصری، ریحانه اخلاقی، محمدحسین حسین‌زاده‌ بحرینی، سیدمرتضی محمودی، سیدنظام‌الدین موسوی و عطا بهرامی».

زد و خوردهای مجازی

هر دو طرف با داشتن شبکه‌هایی از اکانت‌های سایبری، رقابت را در فضای مجازی آغاز کردند. کار به بررسی سوابق یک طرف و اصل و نسب طرف دیگر کشیده شد. با این حال رقابت اصلی پای صندوق رأی رقم می‌خورد.

تیم پاجوش‌ها با فهرست امنا، از وضعیت مشارکت مردم در انتخابات اطمینان دارد. آنها در دور اول انتخابات هم اطمینان داشتند که اکثریت مردم در انتخابات مشارکت نخواهند کرد. ارزیابی آنها درست بود.

اما تیم قالیباف هنوز هم تکلیف خودش را نمی‌داند. آنها در تندروی قابلیت رقابت با تیم «پاجوش‌ها» را ندارند. سال 1401 به سمت مردم چرخش کردند و از «حکمرانی‌ نو» حرف زدند تا شاید بتوانند رأی طبقه متوسط را که خواهان سبک زندگی متفاوت است، جذب کنند؛ اما بعد از فروکش‌کردن اعتراضات همه حرف‌هایی را که زده بودند، فراموش کردند.

در چنین وضعیتی وارد رقابت با جریان «امنا» می‌شوند؛ جریانی که رئیس تشکیلات انتخاباتی آن در آغاز رقابت دور دوم در یک فایل ویدئویی اعلام می‌کند: «در مرحله اول انتخابات، با کمک و همراهی شما مردم توانستیم زیر میز پدرخواندگی و شخص‌سالاری در عرصه سیاسی بزنیم».

پاجوش‌ها بار دیگر آمدند تا پدرخوانده‌ها را حذف کنند. این بار هدف فقط قالیباف نیست؛ بلکه کسانی مانند مرتضی آقاتهرانی از جبهه پایداری هم در میان اهداف آنها وجود دارد. پاجوش‌ها امیدوارند که در دور دوم انتخابات به کمک بدنه رأی خود، شوک دوم را به پدرخوانده‌های خود وارد کنند. شواهد نشان می‌دهد احتمالا موفق خواهند شد و ترکیبی از فهرست امنا و شورای وحدت در نهایت فهرست شورای ائتلاف را حذف می‌کنند؛ اما نکته مهم این است که رقابت حذفی برای صندلی‌های مدیریت در مجلس، از آن به بعد تازه آغاز می‌شود.