به گزارش اکوایران، حملات ایالات متحده و متحدانش به حوثیها در یمن نگرانیها از گسترش جنگ در خاورمیانه را افزایش داده است. این درحالی است که گسترش درگیریها میتواند آتش قیمتها را در شرایطی که به نظر میرسد تورم در جهان درحال کاهش است مشتعل کند.
درگیریها در دریای سرخ که از ماه اکتبر آغاز شده است، تغییر جهت گسترده از سوی کشتیها از دریای سرخ را بدنبال داشته است.
اقتصاددانان انتظار داشتند که تاثیر گستردهتر بر قیمت کالاها محدود باشد. ولی اکنون نگرانیها از اثر دومینویی بر کالاهای پایه، از جمله نفت درحال افزایش است.
رئیس تحقیقات کلان در شرکت آلیانس ترید در گفت و گو با فایننشیال تایمز گفته است، شرایط هنوز برای اقتصاد جهانی بحرانی نشده است، ولی درصورتی که این بحران به نیمه دوم سال نیز بکشد، اثر آن بر زنجیرههای تامین جهانی میتواند شدیدتر باشد.
درگیریها تابه حال چه اثراتی داشته است؟
دریای سرخ یکی از خطوط کشتیرانی تجاری مهم جهان است، به طوری که حدود 15 درصد از کل تجارت دریایی جهان از طریق آن انجام میشود. 8 درصد از تجارت غلات، 12 درصد تجارت دریایی روغن و 8 درصد تجارت دریایی گاز طبیعی از طریق این خط کشتیرانی صورت میگیرد. اما از زمان اولین حملات در 19 اکتبر، ترافیک دریای سرخ تا حد زیادی کاهش یافته است.
آخرین شاخص تجارت موسسه کیل، که روز پنج شنبه منتشر شد، نشان میدهد که به دنبال این حملات جریان کانترها از دریای سرخ در ماه دسامبر به کمتر از نصف حالت عادی کاهش داشته است و در اوایل ژانویه کمتر از 70 درصد شرایط عادی بوده است.
باتوجه به اینکه راه انحرافی اطراف آفریقا سبب میشود کشتیها هفت تا بیست روز بیشتر در مسیر باشند، نرخ حمل برای یک کانتینر استاندارد که از چین به اروپای شمالی میرود از 1500 دلار در ماه نوامبر به 4 هزار دلار افزایش مییابد.
اثرات این افزایش هزینهها همین حالا در برخی اقتصادها احساس میشود. باتوجه به وابستگی مصر به کشتیرانی از طریق کانال سوئز این کشور احتمالا یکی از این اقتصادهاست.
شرکتها هم از این شرایط آسیب دیدهاند. کارخانه آلمانی شرکت تسلا، تولید را تا 11 فوریه متوقف کرده است چراکه به علت زمان طولانیتر خطوط کشتیرانی اطراف دماغه امید نیک، واقع در سواحل آفریقای جنوبی نتوانسته قطعات مورد نیاز خود را تامین کند.
خطر اختلال در کشتیرانی برای کل اقتصاد تا چه اندازه جدی است؟
از زمان شروع جنگ میان رژیم اسرائیل و حماس، سیاستگذاران اقتصادی درباره ریسکهای بالاگرفتن تنشها برای تورم هشدار دادهاند، این درحالی است که رشد قیمتها در بیشتر اقتصادهای جهان درحال کاهش است.
با این وجود، بانکداران مرکزی درباره پیامدهای آن بر اقتصاد نظرات خوش بینانهای دارند. رئیس بانک مرکزی انگلستان هفته گذشته گفت که از منظر اقتصادی، اگر قیمت نفت را در نظر بگیرید، این حملات تاثیری نداشته است که از آن بترسید.
نرخهای حمل هنوز نسبت به 14 هزار دلار که در طول همهگیری کرونا به آن رسیده بود بسیار پایینتر است. مدیر مرکز تحقیقات سیاست تجاری در موسسه کیل معتقد است که افزایش هزینههای حمل تاثیر چندانی بر قیمتهای مصرف کننده نخواهد داشت، چراکه این هزینهها بخش کوچکی از قیمت کالاهای گرانقیمت چون وسایل الکترونیکی خانگی را تشکیل میدهند.
یک مشاور در شرکت کپیتال اکونومیکس نیز معتقد است موجودی انبارها به بسیاری از شرکتها اجازه میدهد تا خود را با زمانهای طولانیتر حمل بار وفق دهند. بااین وجود، کاهش تقاضای مصرف کنندگان به دنبال افزایش نرخهای بهره، ممکن است توانایی شرکتها برای افزایش قیمتها و انتقال هزینههای حمل به مصرف کنندگان را محدود کند.
آیا سیاستگذاران اقتصادی میتوانند آسوده باشند؟
آکسفورد اکونومیکس هفته گذشته اعلام کرد که اگر دریای سرخ برای ماهها به روی ترافیک تجاری بسته باشد، افزایش نرخهای حمل میتواند 0.7 واحد درصد تا پایان 2024 به تورم قیمت مصرف کننده اضافه کند. در این سناریو، تورم جهانی همچنان کاهش پیدا میکند و بانکهای مرکزی نیز میتوانند از اواسط امسال نرخهای بهره را کاهش دهند، ولی نرخهای بهره ممکن است تا اندازه ای که سرمایه گذاران انتظار دارند کاهش پیدا نکنند.
اختلال در کشتیرانی دریای سرخ درحالی اتفاق افتاده است که کشتیرانی جهانی به دلیل وقوع خشکی در کانال پاناما نیز تحت فشار قرار دارد. این مساله میتواند ریسکهای تورمی را افزایش دهد.
منبع: ecoiran-55334