به گزارش اکوایران، در هفته گذشته معادل 131.4 همت ارزش سفارشات ارسال شده بانک‌ها در بازار باز بوده که بانک مرکزی نیز با پذیرش 100 درصد تقاضای بانک‌ها، معادل 131.4 همت اعتبار در بازار باز تزریق کرده است. 

بازار باز سازوکاری برای سیاست‌گذار پولی فراهم می‌کند که به وسیله آن بانک مرکزی می‌تواند بر تقاضای بانک‌ها در بازار بین بانکی اثرگذار باشد. در این عملیات بانک‌ها می‌توانند با گرو گذاشتن اوراق بهادار خود نزد بانک مرکزی، برای مدت مشخص(در حال حاضر یک هفته) معادل ارزش اوراق خود منابع مالی دریافت کنند و سپس در زمان سررسید، با پرداخت سود تعیین شده (در حال حاضر 23 درصد) بدهی خود را تسویه کرده و اوراق بهادار خود را آزاد کنند. به این عملیات اصطلاحا ریپو اوراق بهادار توسط بانک مرکزی نیز گفته می‌شود.

افزایش تقاضای بانک‌ها در بازار باز طی هفته اخیر

در قیاس با هفته منتهی به 13 آذر که حدود 129.9 همت اعتبار در بازار باز تزریق شده بود، مشاهده می‌شود که حجم پول تزریق شده به این بازار حدود 1.5 همت در هفته منتهی به 20 آذر افزایش یافته است. بر اساس آمارهای منتشر شده هفته گذشته سومین هفته متوالی بوده که بانک مرکزی به صددرصد تقاضای بانک‌ها در بازار باز پاسخ داده است. 

1402092107

عموما هدف بانک مرکزی از این عملیات، تامین منابع مالی مورد نیاز بانک‌هاست تا تقاضای بانک‌ها در بازار شبانه یا بین بانکی کاهش پیدا کرده و فشار بر نرخ بهره بین بانکی کمتر شود. در ادبیات جدید اقتصادی نرخ بهره بین بانکی یک هدف میانی در نظر گرفته می‌شود و سیاست‌گذار تعیین می‌کند که این نرخ بهره در چه کانالی به حرکت ادامه دهد. در این رویکرد عنوان می‌شود که در صورت تحت کنترل بودن نرخ بهره بین بانکی، سایر نرخ بهره‌ها نیز در اقتصاد تحت کنترل قرار گرفته و تورم نیز قابل کنترل‌تر می‌شود. 

در مقابل مشاهده می‌شود که در هفته اخیر معادل 130.5 همت ارزش قراردادهای سررسید شده بوده که توسط بانک‌های بدهکار، تسویه شده است. 

استقراض 600 میلیارد تومانی از بانک مرکزی دو موسسه در هفته گذشته 

از سوی دیگر، بانک‌ها می‌توانند تحت عملیات دیگری به نام اعتبارگیری قاعده‌مند، با نرخ سود بالاتری (معادل 24 درصد) از بانک مرکزی استقراض کنند. سررسید این نوع از استقراض درحال حاضر 24 ساعت بوده و پس از آن، اصل و سود آن باید به بانک مرکزی پرداخت شود. 

1402092106

مشاهده می‌شود در هفته گذشته 2 موسسه اعتباری حدود 600 میلیارد تومان اعتبارگیری قاعده‌مند داشته‌اند که بدهی آن‌ها تا تاریخ 20 آذر 1402 تسویه نشده است. این پدیده احتمالا به این دلیل است که کمتر از 24 ساعت قبل از انتشار گزارش بانک مرکزی، اعتبارگیری توسط این موسسات صورت گرفته و احتمالا در گزارش هفته آتی نمایان خواهد شد.