امروزه در تمام استان های کشور مراکز تخصصی درمان ناباروری با امکانات و روش های پیشرفته درمان ناباروری وجود دارد و زوجین نابارور می توانند از خدمات درمانی ناباروری با پوشش بیمه ای استفاده نمایند. اغلب مراکز ناباروری با بیمه های تامین اجتماعی، خدمات درمانی و نیروهای مسلح برای ارائه خدمات ناباروری قرارداد دارند.
برخی از درمان های ناباروری ساده بوده و از طریق تجویز دارو برای زن یا مرد امکانپذیر است در برخی از موارد دیگر و پس از بررسی زوجین، بارداری از طریق روش هایی مانند لقاح داخل رحمی(IUI) یا روش هایی نظیر لقاح مصنوعی مانند (IVf) امکانپ ذیر است. موفقیت در این روش ها نیازمند صبر و حوصله، اصلاح سبک زندگی، رعایت دستورات درمانی و مصرف منظم دارو زیر نظر متخصصین این حوزه می باشد.
توجه داشته باشید اقدام زودتر به بارداری باعث می شود مشکلات باروری زودتر شناسایی و سریعتر درمان شود تا فرصت های فرزندآوری از دست نروند. لذا توصیه می شود زوجین بعد از شروع زندگی مشترک اقدام به فرزندآوری نمایند.
ذکر این نکته ضروری است که عوامل مربوط به هر یک از زوجین، یا هر دو ممکن است بر اشکال در باردار شدن تاثیر بگذارند. ناباروری مشکل زن و شوهر، هر دو می باشد و نمی توان ناباروری را فقط ناشی از علل زنانه دانست در واقع وقتی که زوجین با مشکل ناباروری مواجه می شوند هر دو باید مورد بررسی، معاینه و آزمایش لازم قرار گیرند.
سی درصد موارد ناباروری به دلیل وجود مشکل درمردان است. گاهی بعضی بیماری ها و سبک های غلط زندگی به عنوان مثال « بیماری دیابت، مردان دارای اضافه وزن، سیگاری ها، یا مردا نی که از مواد مخدر استفاده می کنند » می توانند توانا یی مرد در باروری را تحت تأثیر قرار دهند. و ده تا بیست درصد موارد ناباروری زوجین به دلیل وجود مشکل هم زمان در هردو زوج است دراین شرایط سهم مردان در ناباروری از سی درصد بیشتر می شود.
به طور کلی، اگر یک زوج در طی دوازده ماه نزدیکی بدون استفاده از روش های جلوگیری ، باردار نشوند ، باید به مراکزدرمان ناباروری مراجعه کنند . اما خانم های سی و نج ساله یا بیشتر اگر بعد از شش ماه تاقدام برای داشتن فرزند باردار نشوند لازم است زودتر به متخصص ناباروری مراجعه کنند.همچنین برای مردان با مشکلات جسمانی مرتبط در دوران کودکی یا سرطان، توصیه می شود که بررسی های لازم زودتر انجام شود .
برخی عوامل مستعد کننده ناباروری در مردان عبارت است از سیگار کشیدن ،استفاده از الکل ،استفاده از مواد مخد ر،چاقی ،کمبود بعضی از املاح ، مواد معدنی و ویتامین ها،در معرض سموم کشاورزی بودن ،ابتلا به برخی از بیماری ها از جمله تومورها و بیماری های مزمن مانند بیماری کم خونی سلول داسی شکل، مصرف بر خی داروها و یا انجام درمان های پزشکی مانند جراحی یا اشعه مورد استفاده در درمان سرطان ها،عدم توجه به انجام فعالیت های ورزشی سالم و استفاده از بر خی مواد مثل استروئیدها در ورزشکاران بدنساز ی می توان نام برد.
اهمیت سبک زندگی در ناباروری مردان:مهمترین این عوامل عبارتند از:دخانیات : مصرف دخانیات به صورت بالقوه باعث کاهش باروری فرد مصرف کننده و هم چنین شریک زندگی وی می گردد و نکته ی قابل ذکر آن است که مصرف دخانیات در مردان سبب اختلال در تخمک گذاری همسر وی و همچنین اختلال در سلامت جنین )در صورتی که همسر مرد باردار باشد( می گردد .،مصرف نوشیدنی های الکلی در مردان قدرت باروری مردان را تحت تاثیر قرار می دهد.
اضافه وزن ناشی از عدم تحرک و رژیم غذایی نامناسب ازجمله عوامل خطرساز در باروری می باشد، تحقیقات نشان می دهد افرادی که زما ن های طولانی را درمعرض گرما و حرارت سپری می کنند، بیشتر به ناباروری مبتلا می گردند، گذراندن زمان طولانی در سونا یا حمام آب گرم، دمای بدن را بالا برده و در تولید اسپرم اختلال ایجاد می نماید .
استرس و رادیکا ل های آزاد: برخی از مطالعات نشان می دهند که میزان استرس و تنش، باروری را درمردان تحت تأثیر قرار می دهد.
قرار گرفتن در معرض اشعه، مواد شیمیایی خاص و سموم : مواد شیمیایی و سموم از جمله عوامل خطرساز در باروری افراد می باشند.حشره کش ها، دود تنباکو، الکل، ماری جوآنا و استروئیدها ازجمله ی این مواد پرخطر می باشند. این مواد با تأثیر بر میزان هورمون های مردانه مانند تستوسترون، بر سلامت فرد تأثیر گذاشته و سبب اختلال در باروری می گردند. برخی مشاغل نیز مانند کار در رادیولوژی، کارخانه ی حلال های صنعتی شیمیایی، پالایشگاه، معدن سرب و غیره نیزممکن است در باروری فرد اختلال ایجاد کنند .
زوج نابارور به کجا باید مراجعه کنند؟ زو ج های نابارور برای درمان باید حتماً به مراکزمعتبر درمان ناباروری سطح دو یا سه مورد تایید وزارت بهداشت مراجعه کنند.
خوشبختانه با پیشرفت های علمی، اغلب موارد ناباروری، قابل درمان می باشند و زوجین نابارور نباید دچار ترس و دلهره گردند. در کشور ما نیز درمان ناباروری همپای علم روز جهان نسبت به دهه های گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است و دسترسی به خدمات درمان ناباروری از طریق مراکز تخصصی درمان ناباروری در سراسر کشور میسر شده است.
