رشته موزه داری(به انگلیسی You have a museum degree) نسبت به دیگر رشته های هنر مانند: رشته عکاسی، رشته نقاشی، رشته بازیگری، رشته موسیقی ایرانی؛ شناخته شده نیست. ما در این مطلب به معرفی رشته موزه داری،موقیعت های شغلی، درآمد فارغ التحصیلان آن می‌پردازیم.
ماهیت رشته موزه
رشته موزه داری : موزه به عنوان یک مؤسسه علمی ـ فرهنگی، نیازمند کارشناسان علاقه مندی است که با کسب دانش و مهارت های نظری و عملی و آشنایی با امور اداری و فنی موزه داری، در موزه های گوناگون عهده دار مطالعه و حفاظت فنی از آثار و اشیای موزه ای باشند و امور مربوط به موزه داری را از ثبت و ضبط آثار در دفاتر، تهیه اسناد و مدارک لازم تا مطالعه مستقیم روی آثار و اشیا انجام دهند.
موزه
تاریخچه رشته موزه و موزه داری در ایران
به دلیل اهمیت موزه برای جذب گردشگران به کشور، دولت تصمیم به ارائه این رشته در دانشگاه های کشور گرفت. این رشته در گذشته با نام “رشته موزه داری” در دانشگاه های ارائه می‌شد، اما از سال 92، این رشته به عنوان “موزه” تغییر پیدا کرد. این رشته ارتباط بسیاری با رشته باستان شناسی، رشته تاریخ و رشته مرمت آثار و احیاء بناهای تاریخی دارد. این دانشجویان در ترم آخر دوره کارشناسی خود، ملزم به گذراندن یک دوره کوتاه مدت کارآموزی در موزه هستند، تا بتوانند بر حسب علاقه، زمینه کاری خود را انتخاب کنند.
توانایی های موردنیاز برای ورود به رشته موزه
افراد علاقه مند به این رشته باید بسیار کنجکاو و اهل مطالعه کتاب تاریخی باشند، تا درباره آثار و اشیاء قدمی اطلاعاتی به دست بیاورند.این افراد معمولا روزانه با افراد زیادی برخورد دارند، به همین دلیل باید دارای مهارت ارتباطی کلامی عالی باشند، تا با مخاطبین ارتباط برقرار کرده و آنها را تا انتهای صحبت خود جذب کند. ساعت کاری این افراد معمولا به صورت کارمندی و در گاهی اوقات به صورت شیفتی است.
داوطلبان و دانشجویانی که قصد تحصیل در رشته موزه داری را دارند باید از توانایی های مرتبط با این رشته آگاهی داشته باشند که برخی از این توانایی ها عبارتنداز:
1_ کسب مهارت های نظری و عملی
2_ آشنایی به امور فنی و اداری موزه داری
3_ مطالعه آثار و اشیای موزه ای
رشته موزه داریمعرفی دروس رشته موزه در مقطع کارشناسی
دروس پایه
تاریخ عمومی ایران، آشنایی با هنرهای سنتی ایران، آشنایی با مردم شناسی و روش های آن، آشنایی با باستان شناسی و روش های آن، کارگاه طراحی پایه، آشنایی با حفاظت و مرمت آثار و روش های آن، کارگاه طراحی تخصصی، عکاسی فنی از اشیاء موزه ای، کارگاه عکاسی پایه.
دروس اصلی
موزه داری، آشنایی با هنر و معماری پیش از اسلام ایران، آسیب شناسی، هنر وتمدن اسلامی، تاریخ و فن شناسی آثار، آشنایی با بافت ها و محوطه های دوره اسلامی ایران، کارگاه همانندسازی اشیاء موزه ای، تاریخچه کتابت، طرح اشیاء در تمدن اسلامی، آشنایی با موزه های ایران و جهان، خطوط باستان شناسی ایران.
خطوط و خواندن کتیبه های اسلامی، موزه داری و سایر علوم، تهیه و تدوین راهنمای موزه و محوطه های تاریخی، کارآموزی در موزه ها، کارآموزی در کارگاه مرمت اموال فرهنگی، تبدیل محوطه ها و بناهای تاریخ به موزه، روش تحقیق آثار و اشیای موزه ای، زبان و متون تخصصی موزه داری، کارآموزی کاوش باستان شناسی، کامپیوتر و موزه، شناخت مواد.
دروس تخصصی
کارآموزی در موزه های تخصصی، رساله نهایی، انسان، طبیعت، موزه، پژوهش در آثار و اشیای موزه ای
نکته: در اعلام سرفصل دروس این رشته از سایت وزارت علوم استفاده شده است.این سرفصل صرفا جهت آشنایی کلی با محتوای دروس است و احتمال تغییرات جزیی وجود دارد.
دروس عمومی رشته موزه داری
| نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
|---|---|---|---|
| معارف اسلامی (1) | 2 | زبان خارجی (2) (عملی و نظری) | 2 |
| فارسی (1) | 2 | تربیت بدنی (2) (عملی) | 1 |
| زبان خارجی (1) (نظری و عملی) | 2 | تاریخ اسلام | 2 |
| تربیت بدنی (1) (عملی) | 1 | *انقلاب اسلامی و ریشه های آن از قرن سیزدهم | 4 |
| معارف اسلامی (2) | 2 | *متون اسلامی (آیات و احادیث) | |
| اخلاق و تربیت اسلامی (1و2) | 3 | *زیست شناسی | |
| فارسی (2) | 2 | *آشنایی با کامپیوتر |
*این دروس هر یک دارای ارزش 2 واحد بوده و 2 درس از این 4 درس باید توسط دانشجو انتخاب و گذرانده شود.
دروس پایه رشته موزه داری
| نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
|---|---|---|---|
| تاریخ عمومی ایران | 2 | آشنایی با مردم شناسی و روشهای آن | 2 |
| کارگاه عکاسی پایه (1) | 2 | آشنایی با حافظت و مرمت آثار و روشهای آن | 2 |
| آشنایی با هنرهای سنتی ایران | 2 | عکاسی فنی از اشیا موزهای | 2 |
| آشنایی با باستانشناسی و روشهای آن | 2 | کارگاه طراحی تخصص | 3 |
| کارگاه طراحی پایه (1) | 3 |
دروس اصلی رشته موزه داری
| نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
|---|---|---|---|
| موزه داری (1) | 2 | طرح اشیاء در تمدن اسلامی | 2 |
| موزه داری (2) | 2 | آشنایی با موزه های ایران و جهان | 2 |
| آشنایی با هنر و معماری پیش از اسلام ایران | 2 | خطوط و خواندن کتیبه های اسلامی (2) | 2 |
| تاریخ و فن شناسی آثار (1) | 2 | خطوط باستانی ایران | 2 |
| تاریخ و فن شناسی آثار (2) | 2 | کارگاه همانندسازی اشیاء موزه ای | 3 |
| تاریخ و فن شناسی آثار (3) | 2 | تهیه و تدوین راهنمای موزه و محوطه های تاریخی | 3 |
| آسیب شناسی (1) | 3 | کارآموزی در موزه ها | 3 |
| آسیب شناسی (2) | 3 | کارآموزی در کارگاه مرمت اموال فرهنگی | 3 |
| آسیب شناسی (3) | 2 | تبدیل محوطه ها و بناهای تاریخی به موزه | 3 |
| هنر و تمدن اسلامی (1) | 2 | کارآموزی کاوش باستان شناسی | 4 |
| هنر و تمدن اسلامی (2) | 2 | کامپیوتر و موزه | 2 |
| آشنایی با بافت ها و محوطه های دوره اسلامی ایران | 2 | روش تحقیق آثار و اشیای موزه ای | 3 |
| خطوط و خواندن کتیبه های اسلامی (1) | 2 | موزه داری و سایر علوم | 2 |
| تاریخ و مبانی نظری مرمت (1) | 2 | زبان و متون تخصصی موزه داری | 2 |
| تاریخچه کتابت | 2 | شناخت مواد | 2 |
دروس تخصصی رشته موزه داری
| نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
|---|---|---|---|
| انسان، طبیعت، موزه | 3 | کارآموزی در موزه های تخصصی (1) | 3 |
| پژوهش در آثار و اشیای موزه ای (1) | 3 | کارآموزی در موزه های تخصصی (2) | 3 |
| پژوهش در آثار و اشیای موزه ای (2) | 3 | پروژه | 6 |
| پژوهش در آثار و اشیای موزه ای (3) | 3 |
دروس اختیاری رشته موزه داری
| نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
|---|---|---|---|
| آشنایی با هنر و تمدن فرهنگهای همجوار | 2 | تمثیل شناسی | 2 |
| فتوگرامتری آثار و اشیای موزه ای | 2 | هندسه نقوش در هنرهای سنتی ایران (1) | 2 |
| آشنایی با رشته های هنری معاصر | 2 | آشنایی با هنر در تاریخ | 2 |
توضیح 1- با تائید دانشکده هر دانشجو از این دروس اختیاری جدول بالا، 8 واحد انتخاب می نماید و می‌گذراند.
توضیح 2- با توجه به تنوع موزهها (موزه تاریخ طبیعی، موزه مردم شناسی و...) هر دانشجو حسب گرایش خود و با تأئید دانشکده خواهد توانست به میزان حداکثر 4 درس از دروس رشته های دیگر دانشگاهی بعنوان واحد اخت یاری انتخاب نماید و بگذراند. در هر صورت جمع کل واحدهای اختیاری که باید بگذراند 8 واحد است.
دانشگاه هایی که در رشته موزه پذیرش دانشجو دارند (بر اساس دفترچه کنکور 96)
دانشگاه هنر اصفهان | دانشگاه هنر شیراز |
| مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی |
رشته های ارشد موزه
- مطالعات موزه
وضعیت استخدامی رشته موزه :
کارشناسی موزه -راهنمای گردشگری- کارمند آژانس مسافرتی
رتبه قبولی رشته موزه داری
رتبه قبولی رشته موزه داری با توجه به تعداد محدود افرادی که پذیرش می‌شوند باید یک رتبه بالا باشد. رشته موزه داری که زیرگروه شاخه هنر است، در سالهای گذشته میانگین 40 تا 50 نفر پذیرش داشته است. از این رو می‌بایست علاقه مندان به رشته موزه داری درصدهای دروس عمومی و اختصاصی خود را در سطح بالایی کسب نمایند تا در دانشگاه های برتر پذیرفته شوند. شایان ذکر است که رشته موزه داری تنها در دانشگاه های دولتی روزانه پذیرش دانشجو دارد.
موزه
آینده شغلی رشته موزه داری
فارغ التحصیلان رشته موزه داری می‌توانند در مشاغل مربوط به رشته خود وارد بازار کار شوند که برخی از این مشاغل عبارتنداز:
- موزه های زیر پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- سازمان میراث فرهنگی
- سازمان حفاظت محیط زیست
- سازمان زمین شناسی
- موزه های پست و تمبر
- موزه های باستان شناسی، مردم شناسی، هنر های دستی و سنتی، تاریخ طبیعی و زمین شناسی
- سازمان اسناد ملی و نسخ خطی
- موزه های جواهرات، پول
- موزه جنگ
- مطالعه برروی اشیا و آثار مختلف
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- برنامه ریزی توسعه کمی و کیفی
- انجام امور مربوط به موزه داری را از ثبت و ضبط آثار در دفاتر، تهیه اسناد و مدارک لازم تا مطالعه مستقیم روی آثار و اشیا
