بسیاری از مشکلات کشور ناشی از خلا سند آمایش است

مهرداد نیکو در نشست خبری که امروز، ۱۶اسفندماه در اهواز برگزار شد، در خصوص آخرین وضعیت اجرایی شدن سند آمایش خوزستان اظهار کرد: سند آمایش در سطح ملی و استانی یکی از مطالبات نخبگان کشور و آحاد جامعه است که البته این مطالبه برای نبخگان، با آحاد جامعه متفاوت است.

به گزارش رویداد ایران به نقل از ایسنا، وی افزود: آحاد جامعه به دلیل اینکه با تبعات وجود نداشتن این آمایش مواجه شده‌اند، مطالبه‌گر اجرای این سند هستند زیرا حاشیه‌نشینی، مسایل زیست محیطی و...  لمس کرده‌اند و از این رو خواستار اجرایی شدن این سند هستند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان گفت: وقتی مواردی مثل حاشیه‌نشینی، بیکاری در یک منطقه، مسایل زیست محیطی و... را ریشه‌یابی می‌کنیم به این نتیجه می‌رسیم که علت پیدایش چنین مسائلی نبودن سند آمایش است و وقتی این مساله تبیین می‌شود اهمیت سند آمایش روشن می‌شود.

نیکو ادامه داد: آمایش به معنای تنظیم رابطه میان انسان، فعالیت و محیط است و به نوعی توزیع فعالیت‌ها در سطح کشور را متعادل با امکانات، برنامه‌ریزی می‌کند. وقتی که متناسب با قابلیت‌های کشور اقتصاد و فعالیت را پراکنده نکنیم، بخش‌هایی از کشور دچار مشکلاتی می‌شوند.

وی با تاکید بر اهمیت نقش سند آمایش و اجرایی شدن آن در استان خوزستان و کشور افزود: وقتی بی برنامگی وجود داشته باشد، قطعا شاهد تبعات اجتماعی، اقتصادی و بعضا امنیتی خواهیم بود. در این زمینه مشکلاتی که در کشور با آن مواجه هستیم به دلیل این است که کشور با آمایش اداره نشده است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان با بیان اینکه ریشه بسیاری از مشکلات پایبند نبودن به ملاحظات آمایش در زمان تصمیم‌گیری است، گفت: برای مثال فعالیت‌های اقتصادی کشور در جاهایی مستقر شده که با منابع آبی آن منطقه همخوانی ندارد و این باعث شده با تنش‌های آبی در کشور مواجه شویم.

نیکو بیان کرد: تصمیم‌گیرندگان کشور گاها برای حل مشکلات یکسری اقداماتی می‌کنند که چون بلند مدت به آن مساله نگاه نشده است، باعث ایجاد مشکلاتی برای بخش دیگر در دراز مدت می‌شود و این مساله بیانگر جایگاه و اهمیت اجرای آمایش سرزمین در کشور و استان خوزستان است.

وی افزود: در همه دنیا و استان خوزستان باید تصمیمات بر پایه سند آمایش باشد تا شاهد مشکلات نباشیم. در این خصوص باید به این مساله توجه داشت که آمایش دارای بایدها و نبایدها است  اما در نهایت باید به اجرای آن پایبند باشیم.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان با اشاره به تهیه سند آمایش خوزستان گفت: هر سندی ایراداتی دارد اما اکنون که این سند نوشته شده است، عده‌ای مخالف آن هستند. قطعا می‌توان ایرادات آن را اصلاح کرد اما اجرای آن مساله بسیار مهمی است که باید در دستور کار قرار بگیرد.

نیکو با بیان اینکه خیلی از مشکلات جامعه ناشی از خلا سند آمایش است، ادامه داد: در قبل از انقلاب یکبار برای کشور سند آمایش تهیه شده است و بسیاری از پروژه‌های بزرگ کشور و استان خوزستان خروجی آن سند آمایش است.

وی اظهار کرد: اگر به نکات آن سند آمایش توجه می‌شد اکنون با مشکلات در برخی از حوزه‌ها مواجه نبودیم. اکنون تبعات آن تصمیمات در بازه بلند مدت، خود را نشان داده و مشکلاتی در بحث حاشیه‌نشینی و تمرکز جمعیت در مرکز کشور و... به وجود آمده است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان با اشاره به تاریخچه تهیه سند آمایش برای کشور گفت: در سال ۷۸ کشور به سمت تهیه سند آمایش رفت اما از سال ۸۵ استارت سند آمایش استان‌ها زده شد. البته تهیه این سند آمایش تا سال ۹۱ متوقف بود و کار خاصی انجام نشد.

نیکو ادامه داد: از سال ۹۱ مجددا کار تهیه سند آمایش استان آغاز و در همه حوزه‌ها، مطالعاتی انجام شد و سپس در کارگروه زیربنایی و شورای برنامه‌ریزی این سند تهیه‌شده به تصویب رسید. این سند آمایش در نهایت در اسفندماه سال ۹۹ به خوزستان ابلاغ شد.

وی با بیان اینکه عمل و پایبندی به سند آمایش مهمترین مساله در بحث اجرای آن است، افزود: اکنون کشور و استان‌ها دارای سند آمایش هستند و ما از این پس باید به دنبال اجرای این سند باشیم و اگر ایراداتی داشته باشد باید به دنبال اصلاح آن برویم.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان با بیان اینکه خوزستان، محل تجمع فعالیت‌های اقتصادی است، گفت: حدود ۱۵درصد اقتصاد کشور در ۴ درصد مساحت کشور یعنی در خوزستان، متراکم شده و از این رو، اجرای سند آمایش در خوزستان دارای اهمیت دو چندانی است.

نیکو با اشاره به اهداف تعریف‌شده در سند آمایش ملی و استانی بیان کرد: اولین هدف در سند آمایش، توسعه پایدار و متناسب بر اساس ظرفیت‌های زیست محیطی است. مساله موردنظر این است که قرار نیست با هزینه از بین بردن ظرفیت‌های زیست محیطی، سرمایه‌ای برای استان ایجاد شود زیرا در بلندمدت آسیب‌زا خواهد بود.

وی افزود: توسعه متعادل از دیگر اهداف سند آمایش است. این به معنای آن است که هر منطقه متناسب با ظرفیت خود، توسعه و گسترش داده شود. هدف سوم آمایش نیز توسعه متوازن است. به این معنا که در برخی از مواقع برای اجرای عدالت اجتماعی باید خدمات به بخش‌های مختلف ارائه شود.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان گفت: کارایی اقتصادی هدف دیگر اجرای آمایش است. اینکه با حداقل انرژی و مواد اولیه، حداکثر تولید و بهره‌وری را داشته باشیم زیرا تولیدات کشور بهره‌ور نیستند و به جنبه اقتصادی تولید، توجه خاصی نداریم.

نیکو ادامه داد: در سند آمایش برای همه استان‌ها نقشی در تقسیم کار ملی مشخص شده است اما باید توجه داشته باشیم که اجرای این نقش ملی به مردم منطقه آسیبی وارد نکند. تداخل فعالیت‌های نفتی با وضعیت مردم خوزستان، مثالی از این مساله است که باید در زمان اجرای کارهای ملی مراقب باشیم تا به مردم منطقه آسیبی وارد نشود.

وی افزود: تقسیم کار ملی در سند آمایش به صراحت مشخص و سعی شده است تا حد ممکن میان وظایف استان در سطح ملی و فعالیت های معمول اقتصادی استان، آشتی و همراهی برقرار کند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان تصریح کرد: استان خوزستان در منطقه ۴ آمایش به همراه استان‌های اصفهان و چهارمحال و بختیاری در یک منطقه آمایشی قرار داده شده است و مبنای این مساله حوضه آبریز است. در این زمینه قرار است به استناد ماده ۲۶ قانون برنامه ششم، شورای آمایش منطقه شکل بگیرد و به صورت دوره‌ای استانداران هر کدام از این سه استان برای یکسال ریاست این شورا را بر عهده بگیرند و بحث آمایشی منطقه را پیگیری کنند.

نیکو ادامه داد: استان خوزستان در سند آمایش به ۹ ناحیه برنامه‌ریزی تقسیم شده است که هر ناحیه متشکل از ۲ تا ۴ شهرستان است. افق آمایش خوزستان سال ۱۴۱۰ است و برای استان در افق ۱۴۱۰ برنامه‌هایی در نظر گرفته شده است.

وی افزود: تقویت اقتصاد دریاپایه در استان و استفاده از سواحل دریایی استان یکی از ماموریت‌های اصلی این سند است. حفظ جایگاه استان در صنایع شیمیایی و پتروشیمی کشور با تاکید بر صنایع پایین دستی از دیگر برنامه‌های در نظرگرفته شده برای افق ۱۴۱۰ خوزستان است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان گفت: ارتقا و افزایش راندمان آبیاری در خوزستان نیز یکی دیگر از اهداف و برنامه‌های در نظر گرفته شده در افق ۱۴۱۰ است. در کشور حدود ۲۵ درصد از اراضی آبی تحت پوشش شبکه‌های نوین آبیاری است اما این پوشش در خوزستان ۱۳ درصد است و این سطح باید در استان ارتقا یابد.

نیکو در پایان خاطرنشان کرد: تقویت اقتصاد مناطق مرزی، توسعه تولید با تاکید بر صنایع غذایی، ارتقا تکنولوژی‌های برتر و توریسم درمانی از دیگر اهداف در نظر گرفته شده برای استان تا سال ۱۴۱۰ است.