استفاده از فضای مجازی و دنیای گسترده فضاهای تحت وب جزئی جدا ناپذیر انسان امروز محسوب شده و انکار آن مانند قطع یکی از عضوهای ضروری بدن نیازمند پرداخت غرامتهای سنگین است البته باید اعتراف کنیم عقبماندگی حاصل از پرهیز از همگامی با دنیای امروز را هیچ غرامتی نمیتواند جبران کند.
تاکسیهای اینترنتی نیز بهعنوان یکی از محصولات فضای مجازی جزو موضوعاتی است که در چند سال گذشته اما و اگرهای بسیاری را پشت سر گذاشته و با وجود گزارشها و خبرهای تأییدی و انتقادی هنوز جذابیت خود را برای هر دو گروه موافق و مخالف خود حفظ کرده و باید صادقانه اعتراف کنیم ناگزیر به استفاده از آن هستیم.
قوانین مغایر با فعالیت تاکسیهای اینترنتی
همانطور که مرتضی عزتی مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری قم تأکید دارد: ما نمیتوانیم همگام به دنیا و برنامههای روز در حوزه حمل و نقل حرکت نکرده و به این مطالبه مردمی پاسخ ندهیم.
اما قوانین موجود در حوزه حمل و نقل عمومی، فعالیت تاکسیهای اینترنتی را مجاز نمیداند زیرا در قانون، حفظ امنیت مسافر و تأیید صلاحیت راننده مهمترین اصل و وظیفه سازمانهای مرتبط با حمل و نقل عمومی تعریف شده است.
عزتی با اشاره به همین تأکید قانون بیان میکند: طبق مانده ۲۰۷ راهنمایی و رانندگی، حمل و نقل عمومی با ماشین شخصی تخلف و غیرقانونی است و همچنین مادهقانونی ۳۱ و ۳۲ راهنمایی و رانندگی و ماده ۹ و ۱۳ قانون حمل و نقل عمومی و مدیریت سوخت، حمل و نقل مسافر درونشهری را با شهرداری و سازمانهای تابع آن مانند تاکسیرانی و اتوبوسرانی میداند.
این در حالی است که فعالیت تاکسیهای اینترنتی بر محور ماشینهای شخصی و خارج از کنترل و نظارت سازمان تاکسیرانی است. نظارتی که نخستین نتیجه آن امنیتی بوده که یک مسافر برای تردد در هر ساعت از شبانهروز در شهر به آن نیازمند است.
احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه معتقد است: امروز تاکسیهای اینترنتی به یکی از مشکلات مهم سازمانهای تاکسیرانی کشور تبدیل شده و بررسی ابعاد گوناگون تاکسی اینترنتی در مجلس نیز تا امروز بینتیجه مانده است.
امنیت مسافران حلقه گمشده تاکسیهای اینترنتی
البته ایجاد رقابت در ارائه خدماتی باکیفیتتر و حرکت به سمت خصوصیسازی را هیچ کس نمیتواند رد کند اما در حوزه حمل و نقل عمومی نباید سبب فراموشی مهمترین رسالت این حوزه یعنی حفظ امنیت مسافران شود.
عباس ذاکریان معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم نیز بر این موضوع تأکید داشته و تصریح میکند: این معاونت مخالف فعالیتهای تاکسیهای اینترنتی در سطح شهر نیست اما باید تحت نظارت تاکسیرانی قرار گرفته و رانندگان آن مجوز و صلاحیتهای لازم برای تردد در سطح شهر و حمل و نقل عمومی را دارا باشند.
این در حالی است که وی حفظ امنیت مسافر در کنار حمل و نقل ارزان را از اصول مهم و اولیه سازمان دانسته و تاکسیهای اینترنتی که در حال حاضر در حال فعالیت هستند را فاقد مهمترین استاندارد یعنی امنیت میداند.
تجمیع تاکسیرانی و تاکسیهای اینترنتی
با توجه به مطالبه مردمی نمیتوانیم مانع فعالیت آنها شویم، همانطور که امیرآبادی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی بیان میکند: تاکسیهای اینترنتی برای مسافران جذابیت بیشتری داشته و این انتخاب مردم بوده و نمیتوانیم در برابر خواسته مردم شورای امنیت ملی تشکیل دهیم و همه رانندگان تاکسی اینترنتی را دستگیر کنیم.
اما باید با توجه به مطالبه مردم و دغدغه مسئولان این حوزه، به راه سومی هم اندیشید و آن تجمیع تاکسیرانی و تاکسیهای اینترنتی تحت نظارت تاکسیرانی است، زیرا فراتر از اما و اگرهای حفظ امنیت مسافر که بعد از گذشت چندین سال هنوز گردانندگان تاکسیهای اینترنتی نتوانستهاند مسئولان را متقاعد کنند، استفاده گسترده مردم از این نوع تاکسیها خانواده تاکسیرانی را دچار بحرانهای غیرقابلجبران کرده است که باید بیش از بیش مورد توجه قرار گرفته و این راه سوم را ضروری نشان میدهد.
خانواده بزرگ تاکسیرانی که سالها در همه شرایط در کنار مردم بوده و امروز دچار بیمهری شده است، خانوادهای که در مقابل کسانی که در تاکسیهای اینترنتی فعالیت کرده و شغل دوم آنها محسوب میشود، موظف به حفظ استاندارهای سازمان تاکسیرانی بوده و حملونقل مردم شغل اصلی آنها محسوب میشود.
راهکاری که مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری قم آن را پایانی بر همه تنشهای موجود در این حوزه میداند و میگوید: حفظ و تأمین خانواده شش هزار تاکسیها در قم و امنیت مسافران از دغدغهها و اصول سازمان تاکسیرانی بوده که باید در فعالیت تاکسیهای اینترنتی نیز لحاظ شود.
گردانندگان تاکسیهای اینترنتی میتوانند با اولویت قرار دادن تاکسیها در جذب و اختصاص دادن تاکسی و البته با همان سیستم امتیازدهی و میزان رضایت مردمی هم خواسته مردم را تأمین کنند و هم در چهارچوب قانون و حفظ امنیت مسافر آزادانه و بدون دغدغه بهصورت گستردهای فعالیت داشته باشد.
مطالبه دوسویه؛ فعالیت تاکسیهای اینترنتی در کنار خانواده تاکسیرانی
اما ما بهعنوان مسافران تاکسیهای اینترنتی چقدر به تحقق این خواسته تاکسیرانی برای تأمین امنیت خود و حفظ خانواده تاکسیرانی میتوانیم کمک کنیم؟ آیا تنها کم شدن هزینههای حمل و نقلی میتواند مسئولیت ما را در مقابل حفظ امنیت خود و امنیت شغلی شش هزار راننده تاکسی که تا امروز ما را همراهی کردهاند را کمرنگ میکند؟
آیا میتوانیم این مطالبه خود بر حفظ و فعالیت تاکسیهای اینترنتی را دو سویه کرده و از گردانندگان تاکسیهای اینترنتی درخواست امنیت خود و حفظ امنیت شغلی و تأمین اقتصادی خانواده ۶ هزار نفری تاکسیرانی را نیز داشته باشیم؟