هالوکس والگوس یا انحراف شست پا که با نام بونیون (bunion) نیز شناخته میشود، میتواند باعث ایجاد مشکلات زیادی در افراد شود، این عارضه در تمام سنین شایع است و شیوع آن در خانمها بیشتر از آقایان است و سبب قوز در انگشت شست شده و آن را بدشکل میکند.
بنابراین لازم است تا برنامههای لازم جهت درمان کج شدن شست پا توسط بیمار پیگیری شود، فیزیوتراپیست متخصص میتواند در این زمینه به بیمار کمک نموده و باعث بهبود روند بیماری شود.
علائم و نشانههای انحراف شست
در ناحیه شست پا احساس درد مداوم و پی در پی به وجود میآید، یک برآمدگی غیرطبیعی و متورم در بیرون از انگشت بزرگ پا (شست پا) به وجود میآید. در مفصل انگشت شست پا قرمزی و التهاب به وجود میآید و انگشت شست پا دچار محدودیت حرکتی میشود، در این صورت میگویند که انگشت شست پا به آرتریت دچار شده است. وقتی انگشت اول و دوم روی هم قرار گیرند، پینه ایجاد میشود، انحراف شست پا میتواند سبب انحراف دیگر انگشتان پا شود.
آیا بونیون ژنتیکی است؟
بونیون ممکن است زمینه ارثی و ژنتیکی داشته باشد، اما به این معنی نیست که اگر فردی به این ناهنجاری دچار باشد، فرزندانش دچار بونیون میشوند و همچنین انحراف انگشت شست در زنان بیش از مردان رایج است. ممکن است بونیون در افرادی به وجود بیاید که از کفشهای نامناسبی استفاده میکنند.
علت کج شدن انگشت شست پا چیست؟
علت کج شدن انگشت شست پا یا هالوکس والگوس میتواند ارثی و خانوادگی باشد، علاوه بر این، دلایل دیگری برای کجی انگشت شست پا وجود دارد که عبارتند از:
- استفاده از کفشهای تنگ و نامناسب
- استفاده از کفشهای با پاشنه نامناسب و پاشنه بلند
- صافی کف پا
- ایستادنهای طولانی مدت
- بیماریهای زمینهای مثل نقرس، رماتیسم و آرتروز
- ضعف عضلات پا به ویژه عضله دورکننده شست
عوارض هالوکس و الگوس
هر مشکل و عارضهای که در پا و یا انگشتان پا به وجود بیاید و درمان نگردد باعث ایجاد کمر درد، درد پا و درد دیگر مفاصل خواهد شد زیرا فشار به صورت نامتعادل به اندامهای بدن وارد میشود.
هفت روش برای کاهش درد هالوکس والگوس
۱- وزن سالم خود را حفظ کنید.
۲- از هالوکس والگوس با پدهای ژلهای و یا کِشی که میتوانید از داروخانهها تهیه کنید، محافظت کنید.
۳- برای کمک به نگهداشت انگشتان پا در جای مناسب از درج کفش استفاده کنید. میتوانید آنها را به صورت آزاد یا نسخهای از داروخانهها تهیه کنید.
۴- تحت نظر و راهنمایی پزشک شبها از آتل استفاده نمائید تا انگشتان پا را در حالت مستقیم نگه دارد و ناراحتی را تسکین دهد.
۵- از داروهای ضد التهابی غیر استرویئدی مانند ایبوپروفن مصرف کنید.
۶- از پاشویه گرم، کمپرس یخ، جکوزی، امواج فراصوت و ماساژ استفاده کنید.
۷- کفشی با سایز مناسب تهیه نمائید که در قسمت انگشتان پهن باشد. از فروشگاهی خرید کنید که کارکنان سایز پای شما را اندازه گیری کنند و بتوانید سایز مناسب را انتخاب کنید.
برخی افراد علاقمند هستند که برای حل مشکل هالوکس والگوس و ترمیم حالت انگشتان از کشش پا و یا استفاده از وسایلی همچون آتل هالوکس والگوس و یا فاصله انداز انگشتان پا استفاده کنند. هرچند این وسیله مانند عینک طبی است، زمانی که آن را از روی انگشتانتان بر میدارید، مزیت آن نیز از بین میرود و اینکه حالت انگشتان را به صورت دائمی ترمیم نمیکند.
داروهای ضدالتهاب
داروهای ضدالتهاب بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند به کاهش التهاب و درد ناشی از بونیون و هالوکس والگوس کمک کنند.
گرما و سرما درمانی برای بونیون
استفاده متناوب از یخ و همچنین از گرما بر روی یک بونیون و هالوکس والگوس میتواند باعث تسکین موقتی درد ناشی از یک بونیون شود و همچنین ممکن است به کاهش هرگونه تورم یا بورسیت در مفصل انگشتان پا کمک کند.
چسب مخصوص (تیپینگ) بر روی بونیون
تیپینگ یا کشیدن نوارچسب مخصوص به دور بونیون نیز میتواند میزان فشار روی مفصل ملتهب را کاهش دهد، به همین ترتیب، این چسب زنی کمک میکنند تا پای شما تا حد امکان در وضعیت ترازی قرار گیرد، برای یادگرفتن مفیدترین و صحیحترین روش استفاده از تکنیک چسب زنی، بهتر است به یک پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
کفیهای طبی
حتی اگر بونیون کوچکی هم داشته باشید، بهتر است پیش از وخیمتر شدن با آنها مقابله کنید تا با عواقب بعدی آن روبهرو نشوید. برخی پزشکان استفاده از کفیهای طبی (ارتزها) را توصیه میکنند. طیف وسیعی از کفیهای طبی که در کفش قرار میگیرید، مخصوص هالوکس والگوس هستند که با کمک به کاهش علائم قوز شست پا، به کاهش مشکلات شما کمک میکنند.
توجه داشته باشید که کفیهای مخصوص هالوکس والگوس برای تغییر شکل پای شما یا جلوگیری از ایجاد هالوکس والگوس طراحی نشدهاند بلکه برای کاهش پیامدهای دردناک ناشی از بونیون مناسب هستند. کار آنها، نحوه صحیح قرار گرفتن پای شما و کاهش فشار بر روی بونیون شما است. این کفیها و ارتزها را میتوان به صورت بدون نسخه از داروخانهها یا فروشگاههای لوازم طبی و یا به صورت سفارشی و با نسخه پزشک تهیه کنید.
درمان قطعی انحراف شست پا (هالوکس والگوس) چیست؟
اولین توصیه برای درمان انحراف شست پا مراجعه به فیزیوتراپیست متخصص است تا بهترین مشاوره را به شما ارائه دهد، اگر درد و ناراحتی در ناحیه انگشت شست دارید میتوانید از درمانهای فیزیوتراپی، تمرین درمانی، استفاده از یخ، اسپلینت، کفی و حتی درمان جراحی استفاده کنید.
فیزیوتراپی و اسپلینت در موارد خفیف تا متوسط میتواند باعث کاهش درد، بهبود حرکت و راه رفتن، تقویت عضلات و برگشتن انگشتان به حالت طبیعی شود، اما اگر درد شدید در ناحیه داشته باشید و در راه رفتن و وزن اندازی دچار مشکل شده باشید، میبایست از جراحی برای برگرداندن انگشت شست به حالت اولیه کمک گرفت.
آیا به جراحی نیاز دارید؟
تقریباً نیمی از مبتلایان به قوز شست پا نیازی به جراحی ندارند، هدف از درمان غیر جراحی، کاهش فشار از روی پا و جلوگیری از ایجاد زخمها و جراحتهای فشاری است. در بعضی موارد، تنها پوشیدن کفشهای راحت و مناسب برای کاهش این درد کافی است، پزشک متخصص پا میتواند ارتز یا کفی طبی را برای این دسته از بیماران تجویز کند، وسیلهای که در کفش قرار میگیرد تا از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کند.
پرداختن به هرگونه ناهنجاری در بیومکانیکهای بدن بسیار حائز اهمیت است، این اصطلاح به وضعیت قرارگیری کف پا و پایین پا در حین حرکت وابسته است. میتوانید آزمایش ساده را انجام دهید تا متوجه شوید که نیاز به جراحی دارید یا خیر. انگشت شست خود را با دست گرفته و سعی کنید از سایر انگشتان دور کنید. اگر قادر به جدا کردن راحت انگشت نشدید، شما نیازمند درمان جراحی هستید، در غیر این صورت میتوان از سایر درمانهای نام برده استفاده کرد.
درمان کجی انگشت شست پا بدون جراحی
تمرینات مخصوص برای تقویت عضله دورکننده شست، تمرینات افزایش قوس کف پا، لیزر درمانی جهت کاهش درد، استفاده از یخ، کشش عضلات و اولتراسوند از روشهای فیزیوتراپی برای درمان کجی انگشت شست پا بدون جراحی است.
همچنین اسپلینتهایی که انگشتان را از هم جدا میکنند و در طول روز داخل کفش قرار میگیرند یا اسپلینتهای ژلی که شبانه میتوان بین انگشتان استفاده کرد از گزینههای دیگر درمانی هستند.