عدم رعایت تقویم کوچ ریشه همه مشکلات است
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بروجرد از این شهرستان بهعنوان معبری برای عبور عشایر کوچ رو غیربومی یادکرد و گفت: هرساله رعایت نکردن تقویم کوچ از سوی عشایر آنهم به دلایل مختلف موجب شده که خسارات عدیدهای را متحمل شویم.
امیر ثقلینی اظهار کرد: در حالی نیمه اردیبهشتماه بهعنوان تقویم کوچ و آغاز کوچ ییلاقی عشایر تعیینشده که همهساله ما در شب عید شاهد حضور عشایر در مراتع بروجرد هستیم و این میزبانی زودهنگام و چرای مفرط دامها، آسیبهای جدی به عرصههای مرتعی بروجرد وارد میکند.
او از بروجرد بهعنوان باراندازی برای عشایر کوچ رو یاد و بیان کرد: حضور زودهنگام عشایر و اقامت طولانیمدت آنها در این شهرستان علاوه بر تخریب مراتع و عرصههای طبیعی، مشکلات بهداشتی و اجتماعی را به دنبال داشته و گاه منجر به درگیری عشایر با روستاییان و دامداران بومی میشود.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بروجرد ادامه داد: براساس برنامه زمانبندی کوچ عشایر و حرکت آنها از مبدأ تا مقصد در حالی بروجرد تنها باید 48 ساعت میزبان عشایر کوچ رو باشد که این شهرستان به محلی برای اتراق بلندمدت آنان تبدیلشده است.
ثقلینی افزود: در حالی گرمای هوا و خشک شدن مراتع استان خوزستان عشایر را وادار به کوچ پیش از موعد میکند که استان همدان تا قبل از زمان تعیینشده از ورود زودهنگام دامهای عشایر به مراتع خود جلوگیری کرده و با این تفاسیر بروجرد به اتراقگاهی امن برای دامهای آنان تبدیل میشود.
او خاطرنشان کرد: این ناهماهنگی بین استانهای مبدأ و مقصد موجب شد که سال گذشته شاهد حضور بیش از یکمیلیون رأس دام عشایر در بروجرد آنهم نهتنها در مراتع که حتی در کف خیابانهای آن باشیم.
رئیس اداره منابع طبیعی بروجرد گفت: موضوع اصلی این است که با عبور عشایر کوچ رو از مرزهای استان خوزستان و ورود به لرستان تمهیداتی برای اقامت آنان در شهرستان پلدختر اندیشیده نشده و این عشایر و بدون توقف در دیگر شهرهای استان مستقیما دامهای خود را وارد حوزه شهرستان بروجرد میکنند.
ثقلینی اظهار کرد: این در حالی است که با ایجاد اقامتگاه و تأمین آب و علوفه موردنیاز دامهای عشایر در مبادی ورودی لرستان میتوان ترتیبی اتخاذ کرد که از حضور زودهنگام آنان در مراتع بروجرد جلوگیری شود.
بروجرد زیان اتراق طولانیمدت عشایر را میپردازد
رئیس اداره محیطزیست بروجرد نیز این شهرستان را حیاطخلوتی برای حضور عشایر کوچ رو استانهای همجوار دانست و گفت: مادامیکه اتراق دامهای آنان بهجای 48 ساعت به 20 روز افزایش مییابد، معلوم است زیان این اتراق طولانیمدت را ما میپردازیم. مصطفی مصطفی وند بیان کرد: این حضور زودهنگام و طولانیمدت موجب تخریب زیستگاهها و از بین رفتن آبشخورهای حیاتوحش بروجرد شده و از طرف دیگر سیمای نازیبایی به این شهر میدهد.
شرایط اقلیمی تاریخ کوچ را تعیین میکند
مدیرکل امور عشایری لرستان گفت: استان ما به دلیل برخورداری از مواهب خدادادی، شرایط زیستی را برای عشایر فراهم کرده است. سعید کریمی اظهار کرد: معیشت جامعه عشایری اقتضا میکند که متناسب با شرایط اقلیمی کوچ کنند، به عبارت بهتر این شرایط تاریخ کوچ ییلاقی و قشلاقی را برای آنان تعیین میکند.
او با دفاع از عشایر و اینکه کوچ زودهنگام آنان دلایل مختلفی دارد، عنوان کرد: گرم شدن هوا در استان خوزستان علاوه بر اینکه موجب خشک شدن علوفه خوراک دام عشایر میشود، شیوع بیماری یرقان را در بین دامهای آنان نیز به دنبال دارد. مدیرکل امور عشایری لرستان البته با بیان اینکه نباید استان و شهرستان بروجرد ضرر و زیان بستن گلوگاههای ورودی همدان بر روی دامهای عشایر را بپردازد، بیان کرد: بااینحال میشود با اتخاذ راهکارهای مناسب بستر را برای رعایت تقویم کوچ و کاستن از مشکلات بعدی فراهم کرد. کریمی از اجرای مباحث ترویجی- آموزشی برای عشایر خبر و ادامه داد: معتقدم که بهترین شیوه برای رعایت تقویم کوچ این است که از طریق رایزنی با سران طوایف عشایری و آگاهی دادن به آنان دراینباره مشکل کوچ زودهنگام را تا حدودی حل کرد.
حمایت از عشایر وظیفه همگانی است
فرماندار بروجرد هم با اشاره بهجایگاه انکارناپذیر عشایر در کشور گفت: حمایت از این قشر تولیدکننده و رفع مشکلات آنان وظیفهای است که برعهده همه ما گذاشتهشده است. عبدالرحیم رحیمی خود را روستازاده و طرفدار عشایر خواند و اظهار کرد: اگر شرایط جوی موجب کوچ زودهنگام ییلاقی عشایر از استان خوزستان شود، باید آنان در طول مسیر به سمت مقصد در حرکت باشند نه اینکه مقیم استان یا شهرستانی شوند.
او عنوان کرد: اگر زمانی برای کوچ و یا اتراق عشایر در هر شهر و استان تعیینشده است، قانون باید در حد اعتدال و برای همگان رعایت شود، نه اینکه ما زیان حضور عشایر استانهای همجوار را بپردازیم.
فرماندار بروجرد برنامهریزی برای زمان و چگونگی حرکت عشایر از استان مبدأ به مقصد را کار بسیار دشواری ندانست و بیان کرد: اینکه ناهماهنگی در این زمینه موجب ورود زودهنگام و خروج دیرهنگام دامهای عشایر از مراتع بروجرد شود، خسارات زیادی را به منابع طبیعی، عرصههای زیستمحیطی و مزارع کشاورزی این شهرستان وارد میکند. رحیمی تأکید کرد: با توجه به اینکه تصمیمگیری در خصوص تقویم کوچ و حرکت عشایر از خوزستان و با عبور از لرستان به سمت استان همدان نیازمند هماهنگی بین مسئولان سه استان است، میبایست جلسهای به همین منظور تشکیل و در آن تصمیماتی مشترک اتخاذشده و همگان ملزم به اجرای آنها شوند.