این روزها به دنبال جاری شدن سیل در افغانستان، سیلاب وارد رودخانههای منطقه سیستان شده و لبهای خشکیده دشت سیستان جان دوباره گرفته است.
اگرچه خوشحالی مردم منطقه به دنبال جاری شدن آب در منطقه سیستان قابل کتمان نیست اما آه حسرت را میتوان در چهرهشان بهوضوح دید، حسرتی که به خاطر زودگذر بودن این شادی است. چراکه قطعا به دنبال شرایط آب و هوایی منطقه و عدم لایهروبی کامل رودخانهها این آب چندان پایدار نخواهد بود.
براساس قرارداد 1351 هیرمند که موردقبول دو کشور است، طرف افغانستانی متعهد به تحویل 820 میلیون مترمکعب آب بهطرف ایرانی شده است، اگرچه این میزان نیاز آبی منطقه سیستان را بهطور کامل برطرف نمیکند اما انتظار میرفت که افغانستان به عهده خود عمل کند تا با همین میزان آب زمینهای سیستان سیراب شود، اما چنین نشد.
بدعهدی افغانستان به عمق فاجعه خشکسالی در سیستان بهشدت دامن زد و زمینه کشت و کار کشاورزی که تنها راه درآمد مردم منطقه سیستان بوده را از بین برد.
خسارت 100 درصدی خشکسالی به کشاورزان سیستانی
به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان هماکنون 50 هزار بهرهبردار منطقه سیستان که سهم 5/24 درصدی تولیدات استان را دارا هستند اسیر خشکسالی شدید شدهاند، بطوریکه در سال زراعی جاری 100 درصد خسارتدیدهاند.
مجتبی پیری میزان کل خسارت وارده به بخش کشاورزی در منطقه سیستان را 742 میلیارد تومان برشمرد و گفت: از این میزان 396 میلیارد تومان خسارت وارده به حوزه دام و زراعت و باغبانی و تأسیسات آبی است و 346 میلیارد تومان آن، خسارات عدم کشت در سطح 126 هزار هکتار است.
وعدهای که فراموش شد
مدیرکل دفتر ستاد بحران استانداری سیستان و بلوچستان نیز در این زمینه اظهار کرد: سال گذشته طبق توافقات انجامشده دولت افغانستان باید ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب جهت استفاده در رودخانه هیرمند و چاه نیمهها رهاسازی میکرد که متأسفانه خلف وعده از جانب این کشور صورت گرفت.
عبدالرحمن شهنوازی افزود: هرسال از سوی دولت افغانستان خلف وعده صورت میگیرد، امسال هم اگرچه این موضوع از طریق وزارت امور خارجه در حال پیگیری است اما تا این لحظه به نتیجه نرسیده است.
سیلاب ربطی بهحق آبه ندارد
استاندار سیستان و بلوچستان در زمینه سیلابی که در دشت سیستان جاریشده است گفت: به دنبال بارندگی صورت گرفته در افغانستان آب از رودخانه هیرمند جاریشده که بخشی از آن مربوط به منطقه پاییندست هامون سابوری است و بخشی مربوط به بالادست آن است.
احمدعلی موهبتی افزود: این آب، آب منطقه پاییندست سد کجکی است که ممکن است خیلی هم دوام نداشته باشد اما با توجه به اخبار و اطلاعاتی که داریم و کارهایی که وزارت نیرو و وزارت امور خارجه و افغانستان انجام دادهاند قرار است بخشی از آب سهمیه ایران از 820 میلیون مترمکعب هم آزاد و آب به دشت سیستان جاری شود.
موهبتی تأکید کرد: سیلاب این روزها ربطی بهحق آبه ندارد و به دنبال همان بارندگیها در افغانستان است که اگر مردم نتوانند مهار کنند به سیستان میرسد.