زنجان| گیاهان دارویی سوغات بهار و ظرفیت صادارتی

 سال های نه چندان دور نیاکان که کوله باری از تجربه های گرانقدر بودند، در مواقعی که یکی از اعضای خانواده دچار سرما خوردگی و یا سرفه های شدید می شد، به اصطلاح از دمنوش ها و جوشانده استفاده می کردند و معتقد بودند، مصرف این نوع مواد به بهبود فرد کمک می کند.
با گذشت سال ها و پیشرفت دانش بشری تشخیص و تولید گیاهان دارویی شکل نظامندتری به خود گرفت تا جایی که متخصصان این حوزه بر این باورند که مصرف این نوع داروها با وجود فواید متعدد آن، در صورت نداشتن آگاهی چه بسا می تواند در فعالیت ارگان های مختلف بدن اختلال ایجاد کند.
این در حالی است که با آغاز فصل بهار، عرضه گیاهان خوراکی در بازار و معابر پر جمعیت شهر زنجان نیز رونق می گیرد و این استان به لحاظ داشتن ویژگی های اقلیمی به خصوص آب و هوای مناسب برای رویش گونه های مختلف گیاهی، مستعد است.
بررسی و مطالعان نشان می دهد گیاهان خوراکی و دارویی متعددی در این منطقه رشد می کند و در واقع استان از مناطق مستعد کشور در این بخش بشمار می رود که سرمایه گذاری لازم نتیجه ای مثبت به همراه دارد.
استادیار دانشکده داروسازی استان زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: بیشتر افراد در فصل بهار نسبت به جمع آوری انواع گیاهان دارویی اقدام می کنند و نبود شناخت کافی و مشابهت های موجود در شکل ظاهری گونه های گیاهی می تواند مشکل ساز و حتی در برخی موارد منجر به آسیب های غیرقابل جبران شود.
علیرضا یزدی نژاد افزود: آمارها نشان می دهد مناطق مختلف کشور بویژه شمالغرب انواع گیاهان دارویی مصرف و حتی خرید و فروش می شود و این موضوع بیانگر مستعد بودن این بخش و استقبال زیاد مصرف کنندگان است.
وی بیان کرد: آویشن از جمله گیاهان دارویی پر طرفدار در بین مردم این استان و دیگر افراد جامعه بشمار می رود که بدلیل خواص دارویی فراوان علاقمندان زیادی دارد اما باید نکاتی را مورد توجه قرار داد.
عضو گروه گیاهان دارویی دانشکده داروسازی استان زنجان ادامه داد: شیرین بیان نیز از جمله گیاهان دارویی رایج است که برای التهاب معده بکار می رود و مصرف زیاد ان برای مبتلایان به فشار خون بسیار خطرناک است.
وی اظهار کرد: جوشانده و دم کرده آویشن نیز برای مادران باردار بویژه در سه ماهه اول بارداری ممنوع بوده و مشکلاتی را بوجود می آورد و این موضوع مهم بیانگر ان است که مصرف خودسرانه و در درازمدت داروهای گیاهی عوارض متعددی به دنبال دارد.
یزدی نژاد افزود: پونه و به طور اخص گونه نعناع که در دامان طبیعت می روید، علاقمندان خاص خود را دارد و برای مشکلات گوارشی و بویژه ضد نفخ مورد استفاده قرار می گیرد، اما دم کرده و جوشانده آن به دفعات زیا و دراز مدت برای مصرف کننده خطرناک است.
وی بیان کرد: گونه های متعدد نعناع نیز در این استان وجود دارد که مقادیری ماده سمی 'پول گون' با خود دارند که مصرف زیاد این ماده مشکلات جدی را برای کبد بوجود می آورد و این موضوع مهم باید مورد توجه مصرف کنندگان قرار گیرد.
عضو انجمن متخصصین فارماکوگنوزی ایران ادامه داد: در فصل بهار نوعی از تره کوهی با نام محلی 'عمن کومنجی' یا پنیرک برای درمان سرماخوردگی و گلودرد در این استان مورد استفاده عموم قرار می گیرد که مصرف کم آن در طول سال مشکلی ایجاد نمی کند، اما مصرف بی رویه آن مسمومیت کلیوی ایجاد می کند.
این استادیار دانشگاه خاطرنشان کرد: جمع آوری گیاهان دارویی و حتی خوراکی ظرافت ها و مهارت های خاصی دارد که این موارد به طور معمول از سوی افراد حرفه ای مورد توجه اما از سوی افرادناآگاه مورد غفلت قرار می گیرد.
یزدی نژاد افزود: فلات ایران شامل بخش های از شرقی کشور ترکیه، عراق افغانستان، و ایران به لحاظ گونه های گیاهی بسیار مستعد بوده که سرمایه گذاری های لازم اثر بخشی فراوانی را به دنبال دارد.
وی ادامه داد: به عنوان نمونه شیرین بیان بصورت علف هرز در مناطق طارم رشد می کند که مصارف و کاربردهای متعددی دارد که در صورت سرمایه گذاری حتی می توان مازاد آن را به کشورهای دیگر صادر کرد.
استادیار دانشکده داروسازی استان زنجان خاطر نشان کرد: 2 گونه داروی گیاهی 'ثعلب ' و 'باریجه' اولی در حال انقراض و دومی گونه حفاظت شده بومی این استان است که بیش از گذشته به حمایت و سرمایه گذاری لازم نیاز دارد.