قرص فاموتیدین چیست؟ موارد مصرف و عوارض

فاموتیدین چیست؟

فاموتیدین (Famotidine)، یکی از پرمصرف‌ترین داروهای گوارشی است که برای درمان زخم معده، رفلاکس معده، سوزش سر دل و بهبود زخم‌های گوارشی که به دلیل ترشح بیش‌ازحد اسید معده ایجادشده است مورداستفاده قرار می‌گیرد.عملکرد داروی فاموتیدین به این صورت است که با مسدود کردن گیرنده‌ی هیستامین، میزان اسید آزادشده در معده را کاهش می‌دهد.

داروی فاموتیدین که با نام های فاموتیدن،فاموتد،فاموتدین و فاموتدن هم شناخت می شود به اشکال قرص خوراکی، قرص جویدنی، شربت، فرم تزریقی و کپسول در داروخانه ها موجود است.

قرص فاموتدین با دوز 40 و 20 میلی‌گرم که بیشترین مصرف را دارد می‌توان بدون نسخه پزشک تهیه کرد اما کپسول فاموتیدین با دوز 40 هم در داروخانه‌ها موجود است. همچنین این دارو با نسخه به‌صورت شربت فاموتیدین با دوز 120 میلی‌لیتری یا به شکل آمپول فاموتیدین با دوز 20 میلی‌گرم که فقط توسط ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی تزریق می‌گردد، عرضه می‌شود.

هشدار مصرف فاموتیدین

• حساسیت: اگر به داروی فاموتیدین یا دیگر ضد اسیدها مانندسایمتیدین و رانیتیدین حساسیت دارید یا هر حساسیت دیگری دارید، قبل از مصرف این دارو به پزشک اطلاع دهید.
• سابقه پزشکی: قبل از مصرف فاموتیدین سوابق پزشکی خود را ازجمله بیماری های کلیوی،کبدی، سرطان معده، آسم یا سابقه سندرم طولانی شدن QTرا حتما به پزشک اطلاع دهید.
• بارداری:فاموتیدین در بارداری بهتر است استفاده نشود یا استفاده از این دارو تنها با صلاحدید پزشک و درصورتی‌که مزایای دارو بر اثرات سوء احتمالی آن برتری داشته باشد مصرف شود.
• شیردهی: مصرف فاموتیدین در شیردهی توصیه نمی‌شود چراکه این دارو در شیر ترشح می‌شود. ممکن است برای نوزاد مضر بوده و منجر به اختلال ترشح اسید در سیستم گوارش نوزاد گردد.
• سالمندان:فاموتیدین در سالمندان به سبب احتمال بروز عوارض سیستم عصبی مانند گیجی، توهم، عدم آگاهی مکانی و زمانی، بی‌قراری، تشنج و لتارژی (کاهش هوشیاری) بااحتیاط مصرف شود.
• کودکان:فاموتیدن در کودکان به دلیل احتمال افزایش ریسک بیماری‌های التهابی گوارشی و سینه‌پهلو اکتسابی از جامعه، بااحتیاط مصرف شود.
• محدودیت مصرف آسپارتام:اگر نیاز به محدودیت مصرف آسپارتام یا فنیل آلانین دارید به این دلیل که قرص فاموتیدین حاوی آسپارتام می باشد با پزشک مشورت کنید.
• آزمایش: مصرف قرصفاموتیدین ممکن است درنتیجه برخی آزمایش‌ها تأثیر بگذارد و درنتیجه مسئول آزمایشگاه را از مصرف این دارو مطلع کنید.
• الکل: در طول مصرف فاموتیدین الکل مصرف نکنید.
• عدم بهبود علائم: با مصرف قرصفاموتدین و عدم بهبود علائم بعد از 6 هفته، به فوق تخصص گوارش اطلاع دهید.
• در طول مصرف فاموتیدین از مصرف غذاهایی که معده شمارا تحریک می‌کنند (مانند گوجه ‌فرنگی، غذاهای پرادویه، شکلات و غیره) خودداری کنید.
• خوردن غذای چرب و پرخوری تأثیر داروی فاموتیدین را کم می‌کند.
• سیگار کشیدن و دیگر دخانیات تأثیر فاموتیدین را کم می‌کند.
• اگر قرص فاموتدن مصرف می‌کنید و نشانه‌هایی مانند درد قفسه سینه مکرر، خس‌خس سینه همراه با سوزش سر دل، تهوع یا استفراغ، کاهش وزن بدون دلیل، درد معده، سوزش سر داشتید با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

کاربردهای فاموتیدین

1. از قرص فاموتیدین برای درمان زخم معده و دردهای عصبی معده استفاده می شود.
2. فاموتیدین برای پیشگیری از سوزش معده و همچنین ترش کردن ناشی از افزایش ترشح اسید معده در زمان مصرف برخی غذاها یا نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود.
3. قرص فاموتیدین در درمان معده درد، عفونت معده، نفخ، ورم معده، ویروسی شدن معده، آروغ زدن و غیره کاربرد دارد.
4. فاموتیدین در درمان ازوفاژیت، رژیم هلیکوباکتر پیلوریو پیشگیری از پنومونیت ناشی از آسپیراسیون تجویز می شود.

12 نکته درباره نحوه استفاده از فاموتیدین

1. دوز و مقدار مصرف قرص فاموتیدین از فردی به فرد دیگر متفاوت است، بنابراین دارو را همان طور که پزشک به شما تجویز کرده است استفاده نمایید.
2. قبل از مصرف فاموتیدین، بروشور دارویی آن را به‌دقت بخوانید تا اطلاعات کاملی راجع به دارو به‌دست آورده و از عوارض جانبی دارو مطلع شوید.
3. از جویدن قرص فاموتیدین خودداری کنید.
4. اگر قرص جویدنی فاموتیدین را مصرف می‌کنید، تمامی قرص را بجویید.
5. داروی فاموتیدین را می‌توانید همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
6. قرص فاموتدین را نباید بیشتر از دو هفته یا ۱۴ روز پشت سر هم مصرف کرد.
7. در1 شبانه‌روز بیشتر از 2 قرص مصرف نکنید، مگر اینکه پزشک آن را برای شما تجویز کرده باشد.
8. بهترین زمان مصرف قرص فاموتیدین برای درمان رفلاکس شب‌ها قبل از خواب است اگر یک بار در روز تجویزشده باشد.
9. قرص فاموتیدین با غذا تداخل ندارد و می‌تواند قبل یا بعد از غذا مصرف شود.
10. دوره‌ی درمان با داروی فاموتیدین۲۰ و 40 میلی‌گرم را کامل کنید و حتی اگر احساس بهبودی کردید، دارو را تا پایان دوره قطع نکنید.
11. درصورتی‌که با مصرف دارو بهبودی حاصل نشد یاعلائم بیماری تشدید شد، پزشک را مطلع سازید.

اشکال مختلف فاموتیدین

نحوه مصرف فاموتیدین

نحوه مصرف فاموتیدین به سن ، بیماری، شرایط پزشکی بستگی دارد اما در کل برای بیماری های زیر به این صورت تجویز می شود:

مقدار مصرفی قرص فاموتیدین برای زخم اثنی عشر

بزرگسالان با سن18 سال و بالاتر

• دوزکوتاه‌مدت: 40 میلی‌گرم یک بار در روز قبل از خواب تا هشت هفته مصرف می‌شود. پزشک ممکن است دوز شمارا به 20 میلی‌گرم و دو بار در روز تقسیم کند.
• دوزطولانی‌مدت: 20 میلی‌گرم، یک بار در روز و قبل از خواب مصرف شود

کودکان بین 0 تا 17 سال

• دوزکوتاه‌مدت: 40 میلی‌گرم، یک بار در روز و قبل از خواب تا هشت هفته مصرف می‌شود. پزشک ممکن است دوز شمارا به 20 میلی‌گرم و دو بار در روز تقسیم کند.
• دوزطولانی‌مدت: 20 میلی‌گرم، یک بار در روز و قبل از خواب مصرف شود.

سالمندان با سن 65 سال و بالاتر

با توجه به‌احتمال اینکه کلیه‌های افراد مسن مانند گذشته کار نکند، پزشک مصرف فاموتیدین را با دوز کاهش‌یافته یا برنامه دوز متفاوت شروع کند.

دوز مصرفی قرص فاموتیدین برای بیماری ریفلاکس معده به مری

بزرگسالان با سن18 سال و بالاتر

• علائم بیماریریفلاکس معده: 20 میلی‌گرم، دو بار در روز تا شش هفته مصرف شود.
• ازوفاژیت(مری تحریک‌شده همراه با زخم) با علائم ریفلاکس: 20 تا 40 میلی‌گرم، دو بار در روزبه مدت حداکثر 12 هفته مصرف شود.

کودکان بین 0 تا 17 سال

• علائم بیماری ریفلاکس معده: 20 میلی گرم، دو بار در روز تا شش هفته مصرف شود.
• ازوفاژیت (مری تحریک شده همراه با زخم) با علائم ریفلاکس: 20 تا 40 میلی گرم، دو بار در روز به مدت حداکثر 12 هفته مصرف شود.

سالمندان با سن 65 سال و بالاتر

با توجه به احتمال این که کلیه‌های افراد مسن مانند گذشته کار نکند، پزشک مصرف فاموتیدین را با دوز کاهش یافته یا برنامه دوز متفاوت شروع کند.

دوز مصرفی قرص فاموتیدین برای بیماری کلیه

دور مصرفی فاموتیدین برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی متوسط ​​یا شدید به برای افراد 18 سال به بالا به این صورت می باشد که پزشک ممکن است دوز این دارو را به نصف کاهش دهد یا از شما بخواهد به جای هر روز، هر 48 ساعت یک نوبت از آن استفاده کنید.

دوز مصرفی قرص فاموتیدین برای شرایط پر ترشح پاتولوژیک

بزرگسالان با سن18 سال و بالاتر

• دوز شروع معمولی: 20 میلی گرم، هر 6 ساعت مصرف می‌شود.
• دوز افزایش یافته: پزشک ممکن است دوز شما را بر اساس علائم شما افزایش دهد.
• حداکثر دوز: افراد مبتلا به بیماری شدید ممکن است نیاز به مصرف 160 میلی گرم و در هر 6 ساعت داشته باشند.

کودکان بین 0 تا 17 سال

• این دارو برای درمان این بیماری در کودکان زیر 18 سال مورد مطالعه قرار نگرفته است.

دوز مصرفی قرص فاموتیدین برای زخم معده

بزرگسالان با سن18 سال و بالاتر

• دوز معمول: ۴۰ میلی گرم یکبار در روز در هنگام خواب یا ۲۰ میلی گرم دو بار در روز
• دوز نگهدارنده: ۲۰ میلی گرم یکبار در روز در هنگام خواب
• طول درمان: ۴ هفته.

کودکان بین 0 تا 17 سال

• دوز معمول: به صورت دو بار در روز
• دوز حداکثر روزانه: ۴۰ میلی گرم

دوز مصرفی قرص فاموتیدین برای سوزش سر دل

بزرگسالان با سن18 سال و بالاتر

• دوز درمانی: ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم در روز
• دوز پیش گیری کننده: ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم ۱۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از مصرف غذا یا نوشیدنی که باعث سوزش معده می شود.
• حداکثر دوز: ۲ قرص در روز

حداکثر طول درمان: ۱۴ روز

دوز مصرف قرص فاموتیدین برای سندرم زولینگر-الیسون

بزرگسالان با سن18 سال و بالاتر

• دوز اولیه: ۲۰ میلی گرم هر ۶ ساعت یک‌بار
• حداکثر دوز: ۱۶۰ میلی گرم هر ۶ ساعت یک‌بار

جدول نحوه مصرف فاموتدین بر اساس نوع بیماری

 عوارض فاموتیدین

عوارض فاموتیدین مانند سایر داروها ممکن است برای بعضی بیماران اتفاق بیافتد و اجتناب‌ناپذیر است اما اکثر افرادی که این دارو را مصرف کرده‌اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند. برخی از عوارض فاموتیدین شامل مورد زیر هستند:

• سرفه
• اضطراب
• تنگی نفس
• بی‌اشتهایی
• عدم تمرکز
• احساس افسردگی و غمگینی
• خونریزی لثه
• تاول و پوسته‌ریزی از سطح پوست
• وجود خون در ادرار و مدفوع
• مدفوع قیری و سیاه

عوارض شایع فاموتیدین

عوارض شایع فاموتیدین در بیشتر از 10 درصد افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند اتفاق می‌افتد و ممکن است منجر به عوارضی مانند سردرد، یبوست یا اسهال شود.

عوارض جانبی جدی فاموتیدین

عوارض جانبی جدی فاموتیدین معمولاً کمتر شایع است و در بین کمتر از 1 تا 10 درصد افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند تجربه‌شده است. چنان‌چه با عوارضی مانند تپش قلب، کبودی یا خون‌ریزی، نشانه‌های عفونت (مانند خلط گلو، تب و لرز)، درد مفاصل، افسردگی، تغییرات خلقی (مانند احساس بی‌قراری، گیجی، افسردگی و توهم)، تشنج روبه‌رو شدید، مصرف قرص فاموتیدین را قطع کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.

عوارض جانبی آلرژیک فاموتیدین

عوارض جانبی آلرژیک فاموتیدین نادر است، اما بااین‌وجود اگر واکنش آلرژیک جدی‌ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصاً در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریعاً از فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید.

لیست عوارض جانبی فاموتدین کامل نیست در صورت مشاهده و احساس هر نوع عوارضی حتماً با پزشک مشورت کنید.

منع مصرف فاموتیدین

قبل از مصرف قرص فاموتیدین اگر شرایط یا بیماری های زیر را دارید پزشک را مطلع کنید:

• سابقه حساسیت فاموتیدین یا داروهای مشابه مانندرانیتیدین و سایمتیدین، یا حساسیت به سایر داروها و مواد
• بارداری
• شیردهی
• بیماری کبدی یا کلیوی
• مشکلات شکمی مانند تومور
• سرطان معده
• سابقه سندرم طولانی شدن QT

تداخل دارویی فاموتیدین

لیست داروهای زیر ممکن است با فاموتیدین تداخل دارویی داشته باشد که شامل:

این لیست شامل همه تداخل های دارویی فاموتیدین نیست و اگر دارویی مصرف می کنید حتما با پزشک مشورت کنید.

علائم اوردوز فاموتیدین

اگر علائم اوردوز فاموتیدین مانند از هوش رفتن و مشکلات تنفسی را مشاهده کردید سریعا با اورژانس 115 تماس بگیرید

فراموش کردن مصرف یک نوبت فاموتیدین

اگر مصرف یک نوبت قرص فاموتیدین را فراموش کردید، به‌محض یادآوری، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید.اما اگر به دوز مصرفی بعدی نزدیک می‌شوید، از مقدار فراموش‌شده صرف‌نظر کنید. از مصرف دو برابری قرص فاموتیدین در یک زمان خودداری کنید.

شرایط نگهداری از دارو فاموتیدین

• قرص فاموتیدین را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
• داروی فاموتیدین را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
• داروی منقضی شده فاموتیدین را مصرف نکنید.

اطلاعات تخصصی درباره فاموتیدین

مکانیسم اثر فاموتیدین

مکانیسم اثر فاموتیدین به این صورت است که از طريق رقابت با هيستامين در سطح گيرنده هاي H2 در سلول های جداره ای، ترشح پايه ای اسيد معده و همچنين تحريک ترشح اسيد توسط غذا ، پنتاگاستريل و ساير محركهای ترشح اسيد معده را مهارمی كند..

فارماکوکینتیک فاموتیدین

اين دارو به سرعت ولی به طور ناقص 45-40 درصد از مجرای گوارش جذب می گردد و به ميزان كمی در اولين عبور كبديی خود متاليزه می گردد. اتصال دارو به پروتئين های پلاسما كم است. اوج غلظت سرمی آن طی اثر دارو 12-10 ساعت می باشد. بيشتر داروبه صورت تغيير نيافته از كليه دفع مي گردد..

اسامی تجاری فاموتیدین موجود در ایران

سخن آخر

فاموتیدین داروی گواشی است که برای پیشگیری و درمان زخم معده، رفلاکس و سوزش معده تجویز می شود و معمولا با عوارض مانند اسهال، یبوست و خستگی همراه است.همچنین این دارو با داروهای سفوروکسیم، داساتینیب، دلاویردین و دی‌کلروفنامید تداخل دارد. ما در مطلبی شما را با علائم و عوارض زخم‌های گوارشی آشنا می کنیم. اگر درباره فاموتیدین، نحوه مصرف، عوارض و تداخل دارویی آن سوالی دارید در قسمت نظرات سؤال خود را مطرح کنید و یا تجربه خود را از مصرف این دارو با سایرین به اشتراک بگذارید.