انتقاد از آیت‌الله سیستانی در ایران؛ ماجرا چیست؟

 دیدار چندی پیش آیت‌الله سیستانی مرجع بزرگ شیعیان عراق با نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل بحث برانگیز شده و در ایران با انتقاد همراه بوده است. حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان بخشی از سخنان آیت‌الله سیستانی درباره نظارت سازمان ملل در انتخابات پارلمانی را مورد نقد قرار داده است.

به گزارش فرارو، شریعتمداری در یادداشت خود نوشته است "حضرت آیت‌الله سیستانی (دام عزّه) در این دیدار از نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل خواستند که انتخابات پارلمانی عراق تحت نظارت نمایندگانی از سازمان ملل متحد انجام پذیرد! که با عرض پوزش باید به محضر ایشان عرضه داشت این درخواست اولاً؛ دون شأن و جایگاه برجسته و قابل احترام حضرت آیت‌الله سیستانی است. در واقع این سازمان ملل است که برای توجیه صلاحیت خود به تائید حضرت ایشان نیاز دارد."

به عقیده مدیر مسئول کیهان سخنان مرجع بزرگ شیعیان عراق "با جایگاه و منزلت عراق به عنوان یک کشور مستقل که استقلال و آزادگی خود را با ایثار‌ها، از خودگذشتگی‌ها، خون‌دادن‌ها و خون‌دل خوردن‌های مردم شریف و مخصوصاً جوانان غیور آن سرزمین مقدس به دست آورده است، همخوانی ندارد."

حسین شریعتمداری در بخش دیگری از یادداشت خود تاکید کرده است "دعوت از سازمان ملل برای نظارت بر انتخابات یک کشور، اعلام ورشکستگی آن کشور، بدبینی به ملت و خوشبینی به بیگانگان است و بدیهی است که این دو مقوله از ساحت‌قدسی حضرت آیت‌الله سیستانی مرجع عالیقدر جهان تشیع به دور است."

او سازمان ملل را متهم کرده که "به صورت یک اهرم فشار، در اختیار قدرت‌های زورگو، مخصوصاً آمریکا و متحدان غربی و عبری و عربی آن قرار دارد. "

مدیر مسئول روزنامه کیهان در پایان یادداشت خود معتقد است که در گزارش دیدار آیت‌الله سیستانی با نماینده سازمان ملل "اشتباه" رخ داده است و "انتظار آن است که دفتر معظم‌له این بخش از گزارش ملاقات یاد‌شده را تصحیح کند."

جنین هنیس پلاسخارت، نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق ۲۳ شهریور ماه با آیت‌الله سید علی سیستانی مرجع عالی‌قدر این کشور، دیدار و گفتگو کرد.

پلاسخارت به عنوان نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق، تنها مقام بین‌المللی است که آیت‌الله سیستانی حاضر است با او دیدار و گفتگو کند. همین مسئله نشان می‌دهد که او چقدر به عدم دخالت خارجی در امور عراق پایبند است. 

نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق پیش این در بحبوبه اعتراضات اجتماعی اکتبر ۲۰۱۹ تا فوریه ۲۰۲۰ در یازدهم نوامبر ۲۰۱۹ با آیت الله سیستانی دیدار و پیرامون اوضاع عراق با او بحث و گفتگو کرد.

در دیدار اخیر نماینده سازمان ملل، آیت‌الله سیستانی درباره اهمیت انتخابات پارلمانی سال آینده سخن گفت. براساس بیانیه دفتر مرجع شیعیان عراق او تاکید کرد: "انتخابات زودهنگام به خودی خود یک هدف نیست بلکه مسیر مسالمت آمیز صحیح برای خروج از بن بست فعلی است."

اما بخش مهمی که مورد انتقاد حسین شریعتمداری قرار گرفته این است: «انتخابات پارلمانی که قرار است سال آینده برگزار شود، از اهمیت بالایی برخوردار است و باید شرایط لازم را برای آن فراهم آورد که به نتایج آن درجه بالایی از اعتبار بدهد تا شهروندان را به مشارکت گسترده در آن ترغیب کندو برای این هدف باید مطابق با یک قانون منصفانه و عادلانه و به دور از منافع شخصی برخی فراکسیون‌ها و طرف‌های سیاسی انجام شود همچنان که باید در مراحل مختلف برگزاری آن، روند شفافیت مراعات شود و نظارت بر آن به صورت جدی و با هماهنگی بخش مربوطه در هیئت سازمان ملل متحد صورت گیرد.»

 

انتقاد روزنامه کیهان بازتاب وسیعی در رسانه‌ها داشته است، اما به نظر می‌رسد برداشت روزنامه کیهان با آنچه که از سخنان آیت‌الله سیستانی توسط دفتر او منتشر شده متفاوت است.

روزنامه کیهان اینگونه برداشت کرده که مرجع شیعیان عراق خواستار نقش مستقیم سازمان ملل در نظارت بر انتخابات شده است، اما، خبرگزاری شفقنا که نزدیک به محافل مذهبی عراق است تفسیر دیگری از سخنان آیت‌الله سیستانی ارائه کرده است.

 

شفقنا با اشاره به بیانیه دفتر مرذجع شیعیان عراق درباره دیدار او با نماینده سازمان ملل نوشته است: «بیانیه یاد شده از نظارت بر انتخابات توسط سازمان ملل سخن نمی‌گوید بلکه از هماهنگی نظارت با ضوابط سازمان ملل سخن می‌گوید، ومعنای آن اینست که نظارت صرفا از سوی عراقی‌ها صورت گیرد، ولی ویژگی اشخاص ناظر وضوابط اعمال شده در اجرای انتخابات با ضوابط سازمان ملل همخوان باشد، تا جای هیچگونه اعتراض و ایراد از طرف بعضی گروه‌های ذی ربط در صحت انتخابات وجود نداشته باشد."

 

در حال حضر جدای از مساله انتخابات زودهنگام پارلمانی، بحث و جدل‌هایی که در خصوص تقسیم حوزه‌های انتخابیه و استفاده از کارت الکترونیکی برای دادن رای، از مسائل مورد مناقشه در عراق است.

 

یکی دیگر از چالش‌ها بحث نظارت بین‌المللی است، اختلافاتی در این باره وجود که آیا باید یک نظارات مستقیم بین المللی وجود داشته باشد و یا اینکه نظارت باید به گونه ای دیگر باشد. 

عبدالحسین الهنداوی مشاور «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق در این باره معتقد است: "هرگونه نظارت بین المللی بر انتخابات پارلمانی زودهنگام می بایست در چارچوب حاکمیت این کشور صورت پذیرد."