این کارشناس روابط بین الملل در خصوص نقش روسیه و چین در مذاکرات هسته‌ای ایران، عنوان کرد: روسیه و چین، اگرچه مستقیماً در مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا حضور ندارند، اما نقش مهمی در حمایت دیپلماتیک از ایران ایفا می‌کنند. مسکو از حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای حمایت کرده و ممکن است پیشنهادهایی مانند ذخیره‌سازی اورانیوم ایران در خاک خود یا مشارکت در نظارت بین‌المللی ارائه دهد. با این حال، ایران باید از خروج ذخایر اورانیوم از کشور اجتناب کند و به جای آن، نظارت بین‌المللی بر مدیریت داخلی این ذخایر را بپذیرد، تا استقلال استراتژیک خود را حفظ کند. پکن هم در جاهای مختلف از جمله در نشست ۱۴ مارس ۲۰۲۵ با ایران و روسیه، بر لزوم لغو تحریم‌ها و اجتناب از تهدید نظامی علیه ایران تأکید کرده است.
ایران مراقب باشد به ابزار بازی میان بلوک‌های قدرت تبدیل نشود
وی ادامه داد: چین می‌تواند با ارائه بازارهای جایگزین برای تجارت ایران، فشار تحریم‌ها را کاهش دهد. در کل با توجه به بی‌ثباتی در تیم سیاست خارجی آمریکا پس از استعفای والتز، نقش روسیه و چین به‌عنوان وزنه‌های متقابل اهمیت بیشتری یافته است. ایران می‌تواند از این فرصت برای تقویت ائتلاف‌های شرقی خود استفاده کند، اما باید مراقب باشد که به ابزار بازی قدرت‌های بزرگ تبدیل نشود.
قریشی با بیان اینکه سیاست چندجانبه‌گرایانه، به‌نوعی موازنه‌سازی قدرت دیپلماتیک است، اظهار کرد: همکاری همزمان ایران با اروپا (E3: فرانسه، آلمان، بریتانیا)، روسیه و چین، یک استراتژی چندجانبه‌گرایانه مؤثر است که به موازنه‌سازی قدرت دیپلماتیک کمک می‌کند. مزایای آن تقویت مشروعیت بین‌المللی ایران با ایجاد ائتلافی گسترده، کاهش فشارهای آمریکا از طریق ایجاد وزنه‌های متقابل (روسیه و چین در برابر غرب) و جلوگیری از اجماع‌سازی غرب علیه ایران در نهادهای بین‌المللی مانند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یا شورای امنیت است. اما چالش‌هایی هم وجود دارد. اروپا ممکن است تحت فشار آمریکا یا اسرائیل، مواضع سخت‌گیرانه‌تری اتخاذ کند. باز چنانکه اشاره کردم خطر استفاده ابزاری از ایران توسط قدرت‌های بزرگ جدی است. ایران باید استقلال تصمیم‌گیری خود را حفظ کند تا به مهره‌ای در بازی قدرت‌های بزرگ تبدیل نشود. همچنین مدیریت روابط با سه قطب قدرت نیازمند دیپلماسی دقیق و منابع گسترده است.
استعفای والتز فضا را برای پذیرش برخی از خطوط قرمز ایران باز می‌کند
چالش اصلی در راستی‌آزمایی و ضمانت‌های اجرایی است
این تحلیل‌گر مسائل بین‌المللی در رابطه با تاثیر مانع‌تراشی‌های اروپایی‌ها، اسرائیل و دموکرات‌های داخل آمریکا بر روند مذاکرات ایران و آمریکا، بیان کرد: فرانسه، آلمان و بریتانیا از بازگشت به توافق هسته‌ای حمایت می‌کنند، اما تحت فشارهای داخلی (راست‌گرایان) و نگرانی از واکنش اسرائیل، ممکن است مواضع سخت‌گیرانه‌تری در زمینه نظارت و زمان‌بندی تحریم‌ها اتخاذ کنند. تعویق مذاکرات با E3 نیز نشان‌دهنده هماهنگی با تعویق مذاکرات رم است. اما تل‌آویو مخالف هر توافقی است که برنامه هسته‌ای ایران را حفظ کند و از ابزارهای سیاسی، اطلاعاتی و تهدید نظامی برای بی‌ثبات کردن مذاکرات استفاده می‌کند. لابی‌های اسرائیل هم در کنگره آمریکا تأثیر قابل‌توجهی دارند.
خروج والتز ممکن است فشارهای اسرائیل را کاهش دهد/ او از حامیان اصلی مواضع تل‌آویو بود
وی افزود: در مورد دموکرات‌ها هم باید گفت به‌طور کلی آنها دیپلماسی را ترجیح می‌دهند، اما برخی چهره‌های میانه‌رو، مانند جان کری که در مقاله‌ای در وال استریت ژورنال خواستار اخذ امتیازات فراهسته‌ای از ایران شد، ممکن است توافق را به خطر بیندازند. با این حال، نفوذ دموکرات‌ها در دولت ترامپ محدود است. همچنین خروج والتز ممکن است فشارهای اسرائیل را کاهش دهد، زیرا او از حامیان اصلی مواضع تل‌آویو بود. با این حال، فشارهای لورا لومر و بی‌ثباتی در شورای امنیت ملی ممکن است باعث شود آمریکا تحت تأثیر لابی‌های داخلی، مواضع متناقضی اتخاذ کند. در هر صورت این موضوعات می‌توانند مذاکرات را پیچیده‌تر کنند، اما تمایل ایران و آمریکا به ادامه گفت‌وگوها بیشتر نشان‌دهنده احتمال غلبه بر موانع است.
راستی‌آزمایی عملکرد ایران و گره زدن لغو تحریم‌ها به آن، روند را زمان‌بر می‌کند
منبع: sharghdaily-1001291
