عصیان ستاره سركش

آبان سال گذشته بود که خبر از انتشار «ابراهیم» شنیدیم اما تنها خبری که پس از مدت‌ها، مخاطبان چاوشی را شگفت‌زده کرد، شایعه ممنوع‌الکاری این هنرمند بود.محسن چاوشی در روزهای اخیربا انتشار اطلاعیه‌ای در صفحه شخصی خود اعلام کرده اگر وزارت ارشاد به آلبوم مجوز ندهد، آلبوم را بدون مجوز منتشر خواهد کرد.
پروسه مجوز آلبوم‌های موسیقی هم برای خودش قصه عجیبی است و گاه به گروتسک طعنه می زند! فضای موسیقی پاپِ این روزها، بیش از همیشه غبارآلود است؛ چنانکه می بینیم حواشی خواننده‌های پاپ-همان کسانی که طی یکی، دو سال اخیر و با انتشار یک آلبوم یا چند تک آهنگ، آن هم با سطحی‌ترین ترانه‌ها و ضعف بسیار در آهنگ‌سازی، خود را بسیار مطرح کرده‌اند- تمامی ندارد. گویی دفتر کل موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد، چشم از کیفیت آثار موسیقی تولید شده در کشور بسته است و این زمانی بیشتر به اثبات می‌رسد که به هر شکل و شیوه، در راه انتشار آلبوم یکی از بهترین خواننده‌های پاپ و البته انگشت‌شمارترینِ آن‌ها، سنگ‌اندازی می‌شود.
محسن چاوشی، نامی شناخته شده در موسیقی پاپ امروز است که سال‌ها، بدون هیچ حاشیه‌ای به فعالیت هنری مستمر پرداخته است. آثار او را می‌توان جزو انگشت شمارترین قطعات در موسیقی پاپ دانست که هم از نظر زیبایی شناسی نمره بالایی به خود اختصاص می‌دهد و هم مخاطب را با شعر خوب آشنا کرده و به وسیله ترانه و موسیقی او را به تفکر وامی‌دارد. حضور او و تعداد اندکی خواننده پاپ است که هنوز فضای این موسیقی را زنده نگاه داشته است. چاوشی یکی از محبوب‌ترین خواننده‌هایی است که موسیقی پاپ، طی10 سال اخیر به خود دیده است؛ کسی که همواره با دوری از حواشی هنری که عده ای برای دستیابی به شهرت برای خود ایجاد می‌کنند، کارش را به بهترین شکل عرضه کرده و هربار در آلبومش مسیر تازه ای از خلاقیت را پیش گرفته و مخاطب را با خود همراه کرده است.
این خواننده با انتشار آلبوم «نفرین» -به شکل غیر‌رسمی- در سال 82 طرفداران خوبی جذب کرد و در آن دوران که بسیاری از خوانندگان زیرزمینی، پس از مشهور شدن دوره‌ای، کار موسیقی را رها کردند، چاوشی به شکلی مستمر کار را ادامه داد به گونه ای که امروز توانسته نام خود را در کنار مهم‌ترین هنرمندان موسیقی معاصر ایران مطرح کند. در حالی که یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین منابع درآمد خواننده‌ها، برگزاری کنسرت است، محسن چاوشی تاکنون هیچ کنسرتی برگزار نکرده اما روز به روز بر تعداد مخاطبانش افزوده شده است و حواشی‌ای که در رابطه با ناتوانی او از اجرای زنده در فضاهای مجازی منتشر شد نتوانست حتی ذره ای از اعتبار او بکاهد. محسن چاوشی خود در یکی از معدود مصاحبه‌های مطبوعاتی‌اش درباره برگزاری کنسرت بیان کرده است: «در ایران کنسرت بیشتر شبیه جنگ شادی است تا کنسرت موسیقی، برف شادی می‌زنند و یک‌باره از توی جعبه در می‌آیند و روی سن ظاهر می‌شوند. صدابردار خوب هم که نداریم. برای همین در اغلب کنسرت‌ها نه هارمونی وجود دارد، نه آن صداهایی که لازم است مخاطب موسیقی از سازها بشنود و صدابرداری شود. فقط یک کار باری به هر جهت ارائه می‌دهند که من اهلش نیستم.»
و اما «ابراهیم»
محسن چاوشی با پشتوانه قوي انتشار پنج آلبوم غیر رسمی، اولین آلبوم مجوزدار و رسمی خود را با نام «یه شاخه نیلوفر» در سال 87 و بعد از آن آلبوم‌های «سلام آقا»، «ژاکت»، «هشت»، «حریص»، «خاص»، «پرچم سفید»، دلصدا»، «من خود آن سیزدهم»، «من و ما»، «پاروی بی‌قایق» و «امیر بی‌گزند» را منتشر کرد که هرکدام دارای شناسنامه کاري خاص خود چاوشی است. آلبوم «امیر بی‌گزند» را می‌توان یکی از متفاوت‌ترین آثار منتشر شده در موسیقی پاپ این سال‌ها دانست. این آلبوم توانست جایزه باربد بهترین آلبوم موسیقی پاپ را در سی و دومین جشنواره موسیقی فجر از آن خود کند. پس از موفقیت‌های فراوان آلبوم «امیر بی‌گزند»، محسن چاوشی نوید انتشار تازه‌ترین آلبوم خود، با نام «ابراهیم» را داده بود که با فراز و نشیب‌هایی همراه شد.
آبان سال گذشته بود که خبر از انتشار «ابراهیم» شنیدیم اما تنها خبری که پس از مدت‌ها، مخاطبان چاوشی را شگفت‌زده کرد، شایعه ممنوع‌الکاری این هنرمند بود. در خرداد سال جاری، قطعه «خوزستان» از محسن چاوشی منتشر شد و در این میان نیز قطعاتی از آلبوم در راستای دریافت مجوز، با اصلاحیه مواجه شده، این عوامل بر شایعه ممنوع‌الکاری چاوشی دامن زد اما خبر به سرعت از سوی دفتر کل موسیقی تکذیب شد.
تازه‌ترین آلبوم محسن چاوشی گویا با چالش‌های گسترده‌ای مواجه شده است. پنجم مرداد سال گذشته، شرکت متقاضی برای کسب مجوز آلبوم، درخواستی به دفتر موسیقی وزارت ارشاد ارسال کرد و به گفته دفتر موسیقی، شورای شعر در شانزدهم مرداد همان سال به بررسی اشعار نشست و بعد از این بررسی، تنها دو قطعه از هفت قطعه تایید شد و باقی قطعات شامل اصلاحیه شدند.
ابوالفضل صادقی نژاد، مدیر شورای ارزشیابی و نظارت دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این باره گفته: «تا این لحظه هیچ پاسخی از این شرکت به دست ما نرسیده است. اصلاحیه ممکن است یک کلمه یا یک غلط املایی باشد. منظور از اصلاحیه، رد کردن آن پنج قطعه نیست. البته ریز اصلاحیه‌ها، در دستم نیست اما آنچه مشخص و قطعی است، این است که دفتر موسیقی آلبوم را به کلی رد نکرده است».
او همچنین ادامه داده است: «اگر آقای چاوشی و موسسه تولیدکننده آلبوم نسبت به روند صدور مجوز شکایت یا انتقادی دارند قطعا شرایط برای تجدیدنظر وجود دارد کما اینکه پروسه صدور مجوز در دوره قبلی دفتر موسیقی انجام گرفته بود؛ بنابراین ایشان به طور کامل حق قانونی داشت با ارسال نامه به مدیریت دفتر موسیقی فرصتی برای دفاع و تجدیدنظر روی رای شورای شعر و ترانه داشته باشد. اصلا شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی یک روز را به چنین مواردی اختصاص داده که دوستان در مسالمت آمیزترین شکل ممکن نسبت به تجدیدنظر در آرای شورا پیگیری‌های لازم را انجام دهند».
مدیر کل دفتر موسیقی: آقای چاوشی حساسیت‌ها را درک کنند
اگرچه آلبوم «ابراهیم» به طور کلی رد نشده است و نیازمند اصلاحات است اما عملا پذیرش دو قطعه و اصلاحیه روی سایر قطعات، دست کمی از رد کردن آلبوم ندارد چرا که تمامی اشعار این آلبوم، پیشتر مجوز انتشار خود را از وزارت فرهنگ دریافت کرده‌اند و محسن چاوشی به هیچ عنوان حاضر به تغییر در اشعار نیست. در این بین سخنان مدیرکل دفتر موسیقی اما از همه جالب‌تر است. او در گفت‌وگویی بیان کرده است: «چند وقت پیش که برای نخستین بار، متوجه اعتراض محسن چاوشی در فضای مجازی شدم،من خواستم ترانه‌ها را بررسی کنم تا ببینم چه کمکی می‌توانم انجام دهم. متاسفانه ترانه‌ها به لحاظ محتوایی مواردی دارند که به هیچ عنوان در چارچوب مقررات جاری دفتر موسیقی قابل تصویب نیستند و شک نکنید که تصویب چنین آثاری، تنها هیزم به آتش کسانی ریختن است که هیچ هدفی جز بدنام کردن موسیقی و موزیسین‌ها و ممانعت از فعالیت آن‌ها ندارند و بر مبنای تجربه بیش از یک دهه مسئولیت خود در این عرصه، با اطمینان می‌گویم که موجب ورود و برخورد نهادهای دیگر در موضوع می‌شود. البته این حرف به معنای آن نیست که خود دفتر هم مشکلی با استفاده از برخی عبارات و ترویج برخی مفاهیم در موسیقی ندارد و متاسفانه برخی اشکالات در ترانه‌های این آلبوم را می‌توان به عنوان موارد شاخصی دانست که هیچ راهی برای شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی جز پیشنهاد اصلاح یا جایگزینی باز نمی‌گذارد».
او در پایان همچنین بیان کرده است: « امیدوارم جناب آقای چاوشی با توجه به حساسیت‌های حاکم بر موسیقی، شرایط را درک کرده و جوانان ما هم همچنان بتوانند از صدای گرم و دوست‌داشتنی او برخوردار باشند و لذت ببرند».
چشمی که روی کیفیت آثار موسیقی بسته شد
برخورد وزارت فرهنگ در رابطه با این آلبوم و همچنین سایر خوانندگان پاپ، عجیب است. حواشی عده‌ای از خوانندگان پاپ تا اندازه‌ای پیش رفته که به یک کمدی بدل شده است. اشعار ضعیف و موسیقی‌های سطحی، گوش‌ها را آزرده و مغزها را خسته کرده است اما هر روز که می‌گذرد، وضعیت وخیم‌تر می‌شود و همان‌طور که در ابتدا اشاره شد، وزارت فرهنگ چشمش را به کلی روی کیفیت آثار بسته است و به نظر می رسد آثار پاپ، هرچه ضعیف‌تر و سطحی‌تر باشند، در انتشار آلبوم خود با مجوز، شانس بیشتری دارند.
سخنان مدیرکل دفتر موسیقی، نشان از ضعف فراوان این ارگان دارد که تلاش می‌کند پا را از خط سطحی‌ترین موسیقی‌ها فراتر نگذارد تا مبادا مورد بازخواست گروه ها یا اشخاص خاصی قرار گیرد و اجازه انتشار تک آهنگ‌ها و آلبوم‌های خواننده‌هایی که هیچ هنری جز ابتذال و سطحی‌‌نگری ارائه نکرده‌اند، خود گواه این است که دفتر موسیقی دست به عصا حرکت می‌کند و اگر عزمی برای انتشار موسیقی خوب وجود داشته باشد- که بعید است- وزارت فرهنگ قدرتی در مقابل یک‌سری جریان‌ها و گروه‌ها ندارد و ترجیح می‌دهد از خوانندگانی مانند بهنام بانی یا حمید هیراد حمایت کند که حواشی آن‌ها هم باعث تفریح و خنده مردم می‌شود و به کسی یا جایی برنمی‌خورد!
در این وانفسا به نظر نمی‌رسد گروه‌ها یا هنرمندانی که بخواهند حتی ذره‌ای تفکر را وارد اثر هنری خود کنند، به راحتی کار کنند. محسن چاوشی در روزهای اخیربا انتشار اطلاعیه‌ای در صفحه شخصی خود اعلام کرده اگر وزارت ارشاد به آلبوم مجوز ندهد، آلبوم را بدون مجوز منتشر خواهد کرد. او در این اطلاعیه آورده است:«در ابتدای فعالیتم پس از6 سال تلاش برای دریافت مجوز و فعالیت به صورت رسمی در چارچوب معین، همیشه تلاش کرده‌ام در اصول و قوانین حالا یا موافق یا بعضا مخالف سلایق شخصی‌ام براي احترام قدم بردارم اما حالا...
«من از مفصل این نکته مجملی گفتم»
«تو خود حدیث مفصل بخوان ازین مجمل»
نظر به پیگیری‌های مکرر تهیه کننده و مدیر اجرایی آلبوم «ابراهیم»، تا این لحظه موفق به دریافت مجوز از وزارت محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی نشدیم.
با توجه به وقفه طولانی مدت و احترام به مخاطبانم و براي دل‌گرمی این روزهای سخت به اتفاق تهیه‌کننده تصمیم به انتشار آلبوم در مردادگرفتیم.
شایان ذکر است آلبوم دارای کپی‌رایت بین‌المللی است و قوانین حق و حقوق مولفان و مصنفان رعایت خواهد شد.
«من غریبم و غریب را کاروانسرا لایق است...»
تا این لحظه 10063 نفر زیر این پست کامنت گذاشته و اعلام کرده‌اند حاضر هستند مبلغ آلبوم را پرداخت و آن را خریداری کنند. همچنین برخی از سایت‌های غیر رسمی موسیقی نیز تبلیغات خود را برای دانلود آلبوم «ابراهیم» آغاز کرده‌اند.
مجوز صدای چاوشی مردم هستند
آلبوم «ابراهیم» دارای کپی رایت بین‌المللی است و می‌تواند به سادگی در یکی از سایت‌های خارجی برای خرید در دسترس مردم قرارگیرد اما این خواننده همچنان منتظر مجوز است. آیا دفتر موسیقی برای بررسی این آلبوم، آن هم از شخصی که سوابق درخشانش بر همه آشکار است، بیش از 9ماه زمان می‌خواهد؟
دفتر موسیقی با تیشه به جان ریشه خود افتاده و مردم و هنرمندان را روز به روز به خود بی‌اعتمادتر کرده است. کوچ هنرمندان مطرح و مهم ما از این فضا و عطای مجوز را به لقایش بخشیدن، تنها به ضرر وزارتخانه‌ای است که نام فرهنگ را یدک می‌کشد چرا که مجوز صدای چاوشی، نه وزارت ارشاد بلکه خود مردم هستند.
امید است دفتر موسیقی با تجدید نظر و نگاهی جامع و کامل به فضای مسموم موسیقی پاپ، مجوز آلبوم «ابراهیم» را صادر کند. به هرحال بد نیست در میان انبوه خوانندگان بی‌هنری که مثل قارچ در فضای بی در و پیکر موسیقی پاپ روییده‌اند، هر از گاهی یک آلبوم با موسیقی، آهنگ‌سازی، شعر و صدای خوب منتشر شود که علاوه بر زیبایی شناسی، حرفی نیز برای گفتن داشته باشد.