- سمیه قاسمی – پژوهشگر - در همایش «آراء و اندیشه های اقتصادی – اجتماعی شهید بهشتی» که به مناسبت چهل و دومین سالگرد شهادت آیت الله بهشتی در ۵شنبه اول تیر ۱۴۰۲ که در موسسه دین و اقتصاد برگزار می شد، درباره «اصل دهم قانون اساسی و خانواده اندیشی شهید بهشتی» گفت: اصل دهم قانون اساسی می گوید، «از آن جا که خانواده واحد بنیادی جامعه اسلامی است ، همه قوانین و مقررات و برنامه ریزی های مربوط باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده ، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی باشد». شهید بهشتی با وجود بعضی مخالفت ها و نقدها با توصیه ایشان به تصویب رساند.
- وی با بیان اینکه در این اصل خانواده واحد بنیادین جامعه شناخته شده است، افرود: بهشتی در کتاب های دیگر خود می گویند خانواده سلول اجتماع است و قبول این اصل یعنی خانواده طبیعی را قبول کرده اند و این در مقابل ستیز برخی تفکرات با خانواده طبیعی است. دیگر این که ایشان بر تسهیل تشکیل خانواده تأکید دارند و تاکید بر ازدواج نیست، بلکه تشکیل خانواده هدف است.
- قاسمی افزود: دو عنصر مهم در شهید بهشتی خود را نشان می دهد؛ یکی حق محوری و یکی عدالت. یعنی می توان گفت که ترجیح جنسیتی و تحدید والدینی نسبت به حقوق فرزندان و اقتدار شکننده نسبت به فرزندان و همسر در اصل دهم نفی می شود و از همه مهمتر نفی فردگرایی و تحقق فردیت هر یک از اعضای خانواده است.
- او با بیان این که خانواده از دیدگاه شهید بهشتی قداست دارد، گفت: منظور از قداست زوجیت مشروع با هدف متعالی است. خاستگاه این قداست از دیدگاه شهید بهشتی کجاست؟ در مذاکرات قانون اساسی ایشان می فرمایند این قداست را بر اساس آیات و روایت مطرح دانسته است. البته در سایر آثار خود ادلّه دیگری هم بیان کرده اند. یکی از مشکلات ما درباره شهید بهشتی این است که در مراکز دینی می گویند نظرات شهید بهشتی غربی است، در حالی که ایشان سخنان خود را به روایات دینی مستند می کنند. برخی می خواهند مرجعیت دینی را از ایشان بگیرند.
- قاسمی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: اگر آقای بهشتی الان بودند این مشکلات خانواده را مطرح می کرد : ۱- پدیده مخرب فردگرایی ۲- تربیت جنسی معیوب ۳- خوداظهاری مردانه در دختران و فقدان مردانگی و غیرت.
- وی با بیان این که شهید بهشتی بر حق انتخاب در خانواده تأکید داشت، گفت: یکی از اصول فکری شهید بهشتی تاکید بر آمیختگی حقوق فرد و جمع است. ایشان در سال دوم متوسطه درباره استقلال مالی زنان و مسئولیت مالی مردان و مفهوم «اذن پدر» در کتاب درسی که تدوین کرده بود به خوبی توضیح می دهد. او در سال اول متوسطه بحث زیبای عواطف خانوادگی را به خوبی بیان می کند.
- این پژوهشگر در بخش دیگری از سخنان خود گفت: اگر به مسائل خانواده ایرانی توجه کنیم باید قبول کنیم وضعیت خانواده ها خوب نیست و شاید هم آسیب ها آنقدر جدی است که دهه ها برای جبران آن نیاز داریم. به نظر من عامل اصلی همه مشکلات کوتاهی حکومت و دست اندرکاران است؛ مسأله، این دولت و آن دولت نیست، بلکه مشکل ملی و سرزمینی است. آسیب های جامعه امروز ما ریشه در مشکلاتی دارد که اصلی ترین آنها تحریف مشکلات خانواده و پنهان کاری در مشکلات خانواده است. ما در این زمینه فرافکنی داریم، به طوری که از واقع بینی در مسائل خانواده جامعه خود را محروم می کنیم.
- او با بیان این که آثار شهید بهشتی و سیره عملی ایشان برای بنده معیار فهم واقعیت و محیط پیرامونی بوده است، به موضع گیری هایی که شهید بهشتی و اقداماتی که انجام داده است اشاره کرد و گفت: وقتی در قم زندگی کنید می بینید ریشه تمام مشکلات بعد از انقلاب اسلامی و بهشتی زدایی که قبل از شهادت شهید بهشتی وجود داشته است به نظر من حسادت بی تحملی و فهم انسان های آزاده و شجاع است؛ بهشتی اینها را می دانست من آثار بهشتی را روزانه مطالعه می کنم و این تجربه زیسته به من می گوید بهشتی به این دلیل این همه مخالف داشت که به او حسد می ورزیدند.
۲۱۶۲۲۰
منبع: khabaronline-1781465