روند سمزدایی بدن در کبد اتفاق میافتد و همچنین ویتامینها و مواد معدنی در این عضو مهم ذخیره میشود. از آنجا که کبد در عملکرد صحیح اندامهای بدن اهمیت زیادی دارد، نوع غذایی که مصرف میکنیم و عادتهایی که از آنها پیروی میکنیم، همگی بر سلامت کبد تأثیر میگذارد. در ادامه شما را با خوراکی ها که به این عضو حیاتی آسیب میرساند، آشنا میکنیم.
قند
خوردن قند زیاد تنها برای دندانها مضر نیست، بلکه میتواند به کبد نیز آسیب برساند؛ این عضو برای ساخت چربی از نوعی قند به نام فروکتوز استفاده میکند. قند بیش از حد تصفیهشده و شربت ذرت، حاوی فروکتوز زیادبوده و در نتیجه باعث ایجاد چربی میشود و زمینه ابتلا به بیماریهای کبد را فراهم میکند. نتیجه بررسیهای محققان نشان میدهد که قند به اندازه الکل به کبد آسیب میرساند، حتی اگر اضافه وزنی وجود نداشته باشد. این موضوع دلیل دیگری برای محدود کردن غذاهای حاوی قندهای مصنوعی مانند نوشابه، شیرینی و آبنبات است.
مکملهای گیاهی
مکملهای گیاهی حتی اگر دارای برچسب "طبیعی" باشد، باز هم برای بدن مضر است؛ به عنوان مثال، برخی افراد برای تسکین علائم یائسگی از گیاهی بنام "کاوا کاوا" (kava kava) استفاده میکنند. اما بررسیهای جدید نشان میدهد که این گیاه ممکن است در عملکرد کبد اختلال ایجاد کرده و منجر به هپاتیت و نارسایی کبد شود. بنابراین افراد باید قبل از مصرف هر گونه گیاه دارویی با پزشک خود مشورت کنند تا از بیخطر بودن آن اطمینان حاصل کنند.
چربی اضافی
چربی اضافی ایجاد شده در سلولهای کبدی ممکن است منجر به بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) و در نتیجه متورمشدن کبد شود. این امر با گذشت زمان، میتواند بافت کبد را زخم کند و باعث ابتلا به سیروز کبدی شود. افراد میانسال، دارای اضافه وزن یا مبتلا به دیابت، بیشتر به NAFLD مبتلا خواهند شد، اما خوشبختانه با تغییر رژیم غذایی و ورزش میتوان پیشرفت بیماری را تا حد زیادی متوقف کرد.
ویتامین A موجود در مکملها
بدن انسان برای عملکرد صحیح به مقادیر قابل توجهی ویتامین A نیاز دارد. این ویتامین از طریق مصرف میوهها و سبزیجات تازه، به ویژه آنهایی که قرمز، نارنجی و زرد است، تامین میشود، اما مصرف مکملهای حاوی مقادیر زیاد ویتامین A ، ممکن است باعث ایجاد مشکل کبدی شود؛ توصیه میشود قبل از مصرف مکملهای ویتامین A با پزشک خود مشورت کنید زیرا اممکن است بدن شما به آن نیاز نداشته باشد.
نوشابه
تحقیقات نشان میدهد افرادی که نوشابه زیادی مینوشند به احتمال بیشتری به بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) مبتلا میشوند. بنابراین اگر زیاد نوشابه مصرف میکنید و در نظر دارید مصرف آن را کاهش دهید، این امر میتواند دلیل خوبی برای تغییر نوع آشامیدنی در رژیم غذایی شما باشد. اگر دچار کمردرد، سردرد یا سرماخوردگی شدهاید و به مسکن نیاز دارید، حتما این داروها را به میزان مناسب مصرف کنید؛ مصرف بیش از حد داروی استامینوفن میتواند به کبد آسیب برساند.
چربیهای ترانس
چربیهای ترانس، نوعی چربی مصنوعی در بعضی از غذاهای بستهبندی شده و محصولات پختهشده است که از آنها به عنوان عناصر هیدروژنه نام برده میشود. رژیم غذایی سرشار از چربیهای ترانس باعث افزایش وزن میشود و این چربیها برای سلامت کبد مناسب نیست. از دیگر مواردی که برای سلامت کبد مضر بوده، استفاده از سرنگ مشترک است که معمولا برای تزریق موارد مخدر به کار میرود؛ این سرنگ ها زمینه انتقال انواع عفونتها از جمله هپاتیت C را فراهم میکند.