تب خونریزیدهنده کریمهکنگو در انسان، بیماری شدیدی همراه با مرگومیر حدود ۳۰ درصد ایجاد میکند و شیوع بیمارستانی آن نیز بالاست. این بیماری بیشتر در مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، خاورمیانه(عراق، افغانستان، پاکستان، ایران)، هند و غرب چین مشاهده میشود. این بیماری در فصلهای گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور(زمان رشد و تکثیر کنهها) شیوع پیدا میکند. در بسیاری از موارد تا اوایل یا نیمههای پاییز کمکم پایان مییابد، اما در کشورهایی که تعداد دامهای مبتلا و افراد مبتلا بالاست ممکن است به دلیل شیوع به پایان نرسد. هیچ نوع واکسن معتبری برای پیشگیری در انسان و دام وجود ندارد، اما چنانچه فرد به موقع برای درمان اقدام کند، میتوان بیماری را درمان کرد. از سال ۱۹۷۰ میلادی تلاشهایی برای دستیابی به واکسن این بیماری انجام شده که بیشتر آنها بینتیجه بودهاند. تنها واکسن موجود که گمان میرود کارآمد باشد، در بلغارستان مورد استفاده قرار میگیرد. در سال ۲۰۱۱ تیمی از محققان کشور ترکیه به واکسنی غیرسمی دست یافتند که در آزمایشهای اولیه ۸۰ درصد مصونیت ایجاد کرده که در حال طی مراحل آزمایش سازمان غذا و دارو آمریکا برای دریافت تاییدیه است. ویروس تب کریمه کنگو تا ۲۴ ساعت قابلیت انتقال از بدن فرد متوفی به افراد دیگر را دارد و با توجه به انتقال سریع بیماری از طریق مخاط، ترشح و خون متوفی به افراد دیگر بیماران فوتی با رعایت شرایط بهداشتی، در کاورهای مخصوص و پلمب شده توسط افراد مجهز به لباسهای مخصوص به خاک سپرده میشوند. گفتنی است به علت خطر ابتلا، بدن این بیماران بدون غسل و کفن به خاک سپرده میشود. نخستین بار در کتاب ذخیره خوارزمشاهی نگاشته اسماعیل جرجانی در حدود سال ۴۸۹ خورشیدی به این بیماری اشاره شده است. در سال ۱۳۴۹ وجود این بیماری در ایران ثابت شد. در سال ۱۳۹۶ تب خونریزیدهنده کریمهکنگو از طریق افغانستان و پاکستان وارد ایران شده و در بخشهایی از ایران شیوع پیدا کرد. از آغاز سال ۱۳۹۶ تا ۱۲ خرداد ۳۳ نفر به این بیماری مبتلا شدهاند که در استانهای کرمانشاه، هرمزگان، اصفهان، سیستانوبلوچستان، مازندران و سمنان(شاهرود) بوده و سه نفر از آنها جان خود را از دست دادند. به این ترتیب نرخ مرگومیر این بیماری ۷/۴ درصد بوده است.
سمپاشی ۸۰۰ روستای زلزلهزده
در خرداد سالجاری معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه اولین مورد ابتلای انسانی به بیماری تب کریمه کنگو را تایید کرد. ابراهیم شکیبا اظهار کرد: یک مرد ۳۲ ساله از روستاهای توابع شهرستان ثلاث باباجانی بهدلیل ارتباط با دام به صورت صد در صد به بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو مبتلا شده است. او افزود: اما همسرش فعلا مشکوک به این بیماری بوده و در حال انجام آزمایشها و درمانش شروع شده است. شکیبا گفت: این روستا به صورت کامل سمپاشی و ایزوله شده و اقدمات بهداشتی و پیشگیری انجام شده است. معاون بهداشت و درمان علوم پزشکی استان کرمانشاه تصریح کرد: خطر به صورت کامل رفع شده است. از سوی دیگر، مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه از سمپاشی ۸۰۰ روستای زلزلهزده استان علیه این بیماری خبر داد. نادر پرور ادامه داد: کشتارگاه بیستون که گوشت کلانشهر کرمانشاه، هرسین و صحنه را تهیه میکند به سیستم پیش سرد مجهز است. همچنین کشتارگاههای پاوه و سنقر هم مجهز به این سیستم هستند و سعی داریم کشتارگاه کنگاور را هم به این سیستم تجهیز کنیم. مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه ابتلای اولین مورد انسانی این بیماری در مناطق زلزله بوده دامپزشکی در این مناطق چه اقداماتی انجام داده است برای کنترل این بیماری گفت: مبارزه با ناقلان این بیماری که همان کنهها هستند، اولین راه مقابله با این بیماری است که با توجه به محدویتهای اعتباری شدید تاکنون سمپاشی ۸۰۰ روستا به صورت کاملا رایگان در مورد بدن و جایگاه نگهداری را انجام دادهایم. به گزارش مهر، پرور افزود: اولویت ما در این سمپاشی مناطق گرمسیری، پرخطر، مرزی و محروم و کانونهای بیماری در سالهای قبل بوده که با همکاری دامداران، فرمانداران، شوراها و بخشداران سمپاشی انجام شده و ادامه دارد.
مرگ 5 ایرانی با تب کریمه کنگو
در روزهای اخیر سخنگوی وزارت بهداشت گفت: بر اساس آماری که تا روز پنج تیر ارائه شده در کل کشور طی امسال 41 مورد ابتلا به تب کریمه کنگو داشتهایم که پنج مورد از آنها فوت کردند که البته بیماری زمینهای داشتهاند. ایرج حریرچی ادامه داد: باید توجه کرد که عمده افرادی که با دام تماس مستقیم دارند یا اقدام به ذبح دام میکنند، در معرض این بیماری هستند. در این زمینه توصیههای لازم بهداشتی اعلام شده که باید مردم آنها را رعایت کنند. کارشناسان حوزه بهداشت، بر ضرورت آموزش پیشگیری در مورد تب کریمه کنگو به افرادی که با دام سروکار دارند، تاکید و توصیه کردهاند: افرادی که دام نگهداری یا ذبح میکنند و در کشتارگاه مشغول به کار هستند، به منظور عدم ابتلا به تب کریمه کنگو باید مراقبتهای لازم را انجام دهند. نگهداری و کشتار دام باید به صورت مدرن و بهداشتی انجام شود؛ چرا که اگر فردی بخواهد در کنار خیابان یا جاده بدون رعایت استانداردهای بهداشتی اقدام به ذبح دام کند، ممکن است به این بیماری مبتلا شود. با خوردن گوشت دام کسی مبتلا به بیماری تب کریمه کنگو نمیشود؛ افرادی که با خون و ترشحات دام آلوده سروکار دارند و ترشحات و خون دام روی بدن آنها میریزد و داخل مخاط آنها میشود، به این بیماری مبتلا میشوند. کنهای که روی بدن دام آلوده مینشیند، میتواند ناقل تب کریمه کنگو باشد و چنانچه این کنه بدن انسان را نیش بزند، میتواند فرد را مبتلا به این بیماری کند. پرسنل درمانی اعم از پزشک و پرستار باید در مواجهه با بیمار مبتلا به تب کریمه کنگو، نکات بهداشتی و اصول استاندارد حفاظت فردی را رعایت کنند تا به این بیماری مبتلا نشوند. همچنین شناسایی دام مبتلا به تب کریمه کنگو بسیار دشوار است و حتی متبحرترین افراد نمیتوانند این بیماری را در دام شناسایی کنند. به گزارش ایلنا، بنابراین باید تمام نکات بهداشتی را در هنگام تماس با دام رعایت کرد.