همه آنچه باید درباره اگزما بدانیم
ندا ادیبی با اشاره به شیوع بیماری اگزمای پوستی، اظهار کرد: اگزما یا حساسیت‌های پوستی یک طیف کلی از بیماری‌ها هستند و معمولا با قرمزی، خشکی، حساسیت و پوسته ریزی سطح پوست مشخص می‌شوند. اگزما گروه بسیار وسیعی از علائم پوستی در بر می‌گیرد و بیماری بسیار شایعی است، مطابق مطالعات انجام شده ۲۰ تا ۲۵ درصد اطفال و ۳۰ درصد بالغین ممکن است درجاتی از بیماری اگزما را تجربه کنند.
وی با تاکید بر علل ایجاد این بیماری، گفت: اگزما انواع مختلفی دارد و عوامل ژنتیکی در ایجاد بعضی از انواع اگزما موثر است، همچنین عوامل محیطی مانند آلوده کننده یا مواد شوینده درایجاد بعضی دیگر از انواع اگزما موثر است.
پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، گفت: شایع‌ترین نوع اگزما سرشتی (آتوپی) است و ژنتیک در ایجاد آن نقش موثری دارد، با توجه به اینکه پروتئین‌های سطحی پوست لایه محافظ پوست را تشکیل می‌دهند و هنگامی که به صورت ژنتیکی به درستی تشکیل نشود و نقص اتصالی داشته باشند ممکن است در ایجاد اگزما پوستی نقش داشته باشد.
وی با بیان اینکه اگزما یک بیماری مزمن است که ژنتیک و محیط در ایجاد آن دخالت دارد، افزود: بیماری اگزما به صورت قرمز شدن، پوسته ریزی و خارش در نقاط مختلف پوست ظاهر می‌شود، معمولا زمینه اصلی بروز آن خشکی پوست است و گاهی هم امکان دارد، لکه‌های اگزمایی دانه‌های آبکی خارش دار در سطح پوست ایجاد کند که بیماران از بروز آن، ترکیدن و خیس شدن شکایت دارند و فکر می‌کنند که علائم عفونی است درحالی که این موارد جزء علائم التهابی اگزما محسوب می شود.
بیشتر بخوانید:
اینفوگرافیک / راهکارهایی برای پیشگیری از تشدید اگزما در زمستان
پسوریازیس نباید با اگزما اشتباه گرفته شود
خارش پوست از چه بیماری‌هایی خبر می‌دهد؟
خوابیدن با آرایش با پوستتان چه می‌کند؟
ابتلا به بیماری گال چگونه است؟
ادیبی درخصوص محل‌های شایع بروز بیماری اگزما، اظهار کرد: معمولا در بین اطفال بچه های به خصوص بچه های شیر خوارو زیر دوسال محل‌های اگزما در زیر گونه و جاهایی مانند پشت آرنج و جلوی زانو است و با افزایش سن فرد محل اگزما در ناحیه گردن، دست‌ها، سطح‌های چین دار آرنج و پشت زانو است.
وی تصریح کرد: اگزماهای تماسی در اثر تماس با موادشوینده یا در اثر تماس با رطوبت بیش از حد ایجاد می‌شود بروز اگزماهای دست در بین خانم‌های خانه‌دار بسیار شایع است به دلیل اینکه بیشتر با مواد شوینده درتماس هستند. مشاغلی که با مواد رطوبت زا بیشتر کار می‌کنند مانند آشپزها، همچنین پرستاران و آرایشگر ها که با مواد شیمیایی سطح بالای رطوبت در ارتباط هستند بیشتر اگزماهای تماسی را پیدا می کنند.
شایع‌ترین نوع اگزما
پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، خاطرنشان کرد: اما اگزمای سرشتی یا آتوپیک شایع‌ترین نوع اگزما است و معمولا از دوران شیر خوارگی شروع می شود و تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند. نوع دیگری از اگزما ناشی از استرس است و بیشتر در افراد پر استرس دیده می‌شود که زمینه اگزمایی و پوست خشکی را دارند و به دلیل سطح بالای اضطراب و استرس لکه‌های اگزمایی پیدا می کنند.
این متخصص پوست و مو، ادامه داد: انواع دیگر اگزما شامل اگزمای سکه‌ای و سبورئیک است که این نوع اگزماها کمتر شایع است اما خشکی‌های پوستی به صورت سرشتی از دوران کودکی بروز پیدا می‌کنند و در بزرگسالی به صورت لکه‌های اگزمایی خود را نشان می‌دهد، بیشتر موردی است که اشخاص با آن سر و کار دارند.
وی با تاکید بر اینکه بیماری اگزما یک ماهیت مزمن دارد، گفت: ویژگی این بیماری این است که عود و رکود زیاد دارد و به هیچ عنوان ماهیت واگیر دار هم ندارد. اگزماهایی که در ناحیه پشت پا ایجاد می شود ممکن است علل مختلفی داشته باشد، بیماری پسوریازیس یا بیماری سودای صدفی است و ممکن است اگزما را تقلید کند در واقع ماهیت آن از اگزما متفاوت است و تابلوی بالینی آن تاحدودی شباهت به بیماری اگزما دارد.
ادیبی با بیان اینکه بیماری اگزما و بیماری‌های پسوریازیس بیماری‌های مزمن هستند، افزود: باید عوامل مختلف زمینه‌ای که باعث تشدید این بیماری‌ها می‌شود را حذف کرد، اگر ماهیت بیماری پسوریازیس باشد معمولا با مصرف داروهای موضعی کنترل می شود اما نباید زیاد به پوست ضربه وارد شود؛ این بیماری طولانی مدت بوده و تشخیص قطعی آن بر اساس بیوپسی یا نمونه برداری است.
پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معتقد است ماهیت اصلی اگزما مزمن بودن آن است و بهبودی به طور کامل وجود ندارد، اگزما نوعی حساسیت است و در حضور بعضی از عوامل تشدید و با وجود بعضی از عوامل هم تخفیف می‌یابد با توجه به اینکه نمی‌توان عوامل محیطی را به طور کامل حذف کرد، بنابراین اگزما هم حذف نمی‌شود و ماهیت مزمنی دارد و می‌توان علائم آن را کنترل کرد.
وی با اشاره به اینکه تمام مواد محرک مانند عطر و مواد آرایشی باعث تشدید اگزما می‌شوند، در بین بیماران پوستی بایستی استفاده از مواد آرایشی قطع شود، اظهار کرد: علاوه بر مواد محرک دوری از نگهداری حیوانات خانگی هم توصیه می‌شود حیواناتی مانند خوکچه هندی، سگ و گربه که پشم و پرز زیادی دارند، به دلیل ذرات معلقی که از سطح بدنشان در فضا پخش می کنند باعث تشدید بیماری اگزما می شوند، به خصوص در بین اطفالی که اگزما وجود دارد باید حیوانات خانگی را از آنها دور کرد.
این متخصص پوست و مو در خصوص راه‌های جلوگیری از بروز بیماری اگزما، گفت: مهم‌ترین فاکتور در کنترل اگزما پیشگیری است، باید از بیمار بخواهیم لیستی از کارهای روزانه خود تهیه کند و بر آن اساس اقدام به پیشگیری کند. نوع تغذیه و مواد خوراکی مصرفی مهم است. باید از مصرف خوراکی‌هایی که مواد افزودنی زیادی دارند پرهیز کرد، خوراکی‌هایی که در قوطی‌های کنسروی ریخته می شود، پروتئین شیر گاو، سویا و بادام زمینی از شایع ترین مواد خوراکی هستند که اگزما را تشدید می کنند.
وی تاکید کرد: همچنین ضروری است فعالیت‌های فرد کنترل شود، فرد مبتلا از انجام ورزش‌های سنگین و تعریق زیاد و استفاده از استخرهای شنا حاوی کلر زیاد امتناع کند، همچنین فرد مبتلا از انجام استحمام طولانی مدت خودداری کرده و از استرس و آلاینده های محیطی و دود که باعث تشدید بیماری اگزما می شود، دوری کنند.