مازندران استانی گردشگر پذیر با وجود موقعیت جغرافیایی و بهره‌مندی از جنگل، کوه و دریا با جذب سالانه 15 میلیون مسافر، در زمان فیت هجوم مسافران تولید روزانه سه هزار تنی زباله‌اش به مقدار شش هزار تن می‌رسد که برای دپو و دفع این زباله‌ها در این استان پهناور و سرسبز در 27 نقطه به‌صورت دفن سنتی انجام می‌شود.
این دپوی زباله در ابتدای سال‌ها زیاد به چشم نمی‌آمد اما با گذشت سال‌ها از دپوی این هجمه زباله در همه شهرستان‌های مازندران با کوهی از زباله مواجه شدند، به‌گونه‌ای که مسئولان استانی را به تکاپو انداخت تا به رایزنی‌ها و فکر رفع مشکل این کوه زباله بیافتند، حتی در این گام به ارائه طرح‌هایی چون ساخت کارخانه زباله‌سوز، کمپوست، تفکیک زباله از مبدأ و راه‌اندازی ایستگاه‌های بازیافتی بپردازند.
نگرانی‌های این معضل از سوی دوستداران زیست‌محیطی موجبی بر تشکیل کمپین‌ها شده تا در برخی از شهرستان‌های استان جلوی دفع و دفن زباله به سمت کوه و جنگل گرفته شود؛ منعی که به‌منظور جلوگیری از آلودگی رودخانه‌ها با راه‌اندازی شیرابه‌های زباله‌های صنعتی از سوی آن‌ها شده تا برای سلامت هم استانی‌ها و پیشرفت بیماری‌های صعب‌العلاج گام‌های اساسی برداشته شود.
در این سال‌های اخیر کارهای عمرانی از سوی مسئولان امر اقدام شده که با وجود اقدامات لاک‌پشتی آن، مهم‌ترین دغدغه و تلاش این مدیران استانی و شهرستانی بر رفع این معضل زیست‌محیطی و به‌کارگیری از این زباله به‌عنوان طلای کثیف است.
ضرورت تشکیل سازمان پسماند در مازندران
مدیر موسسه بازیافت مواد زائد و جامد سازمان همیاری شهرداری‌های مازندران نیز اظهار داشت: یکی از مشکلات زیست‌محیطی استان بحث پسماند و زباله است که رفع این مشکل برنامه مدونی را می‌طلبد.
شیداله مهدوی افزود: روزانه حدود سه هزار تن زباله در استان تولید می‌شود که در ایام تعطیل مانند عید نوروز، تابستان و مناسبت‌های مختلف این میزان زباله دو یا سه برابر افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه موضوعات اصلی که باید موردتوجه قرار گیرد ساماندهی پسماند است، تصریح کرد: طرح تفکیک و جداسازی زباله از مبدأ با دستور استاندار و معاون عمرانی به‌صورت فراگیر در دستور کار مؤسسات پسماند استان قرار گرفت که در آذرماه سال گذشته در حوزه شهری و در حوزه روستایی اقدامات خوبی انجام شد.
مهدوی گفت: با اجرای درست این طرح، حجم زباله‌های استان، 30 درصد کاهش پیدا می‌کند که طبق برنامه‌ریزی‌ها مقرر شد حجم زباله‌های استان تا پایان شش ماه نخست امسال سه درصد و تا پایان سال نیز پنج درصد از لحاظ وزنی کاهش یابد.
این مسئول با بیان اینکه 27 مرکز دفن زباله در استان فعال است، ادامه داد: با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی مازندران مانند وجود دریا، جنگل و زمین حاصلخیز دیگر فضایی جهت دفن زباله نداریم، به همین دلیل باید به سمتی حرکت کنیم که با برنامه‌ریزی درست، آموزش صحیح و فرهنگ‌سازی مناسب پسماند را کاهش دهیم.
مدیر موسسه بازیافت مازندران گفت: طرح تفکیک زباله از مبدأ دارای مزیت‌هایی است اول آنکه می‌توانیم در مصارف منابع طبیعی صرفه‌جویی کنیم بدین معنا که اگر بتوانیم یک‌تن کاغذ و مقوا در طرح بازیافت جمع‌آوری کنیم در حقیقت توانستیم از قطع 17 اصله درخت جلوگیری کنیم.
وی با بیان اینکه صرفه‌جویی در مصرف انرژی از دیگر مزایای طرح تفکیک زباله است، افزود: به‌عنوان‌مثال برای ساخت آلومینیوم به سنگ معدن نیاز داریم و از طرفی سنگ معدن نیز انرژی بالایی را می‌طلبد اگر بتوانیم بازیافت آلومینیوم داشته باشیم، 90 درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود.
مهدوی تصریح کرد: با توجه به محدودیت فضا در استان با اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ فضای کمتری به بازیافت زباله اختصاص می‌یابد و بدانیم طرح تفکیک زباله از مبدأ، حلقه اصلی پسماند به‌عنوان بهداشتی‌ترین و اقتصادی‌ترین روش و به‌عنوان یک سرمایه و منابع ملی است و می‌تواند ایجاد اشتغال کند که باید موردتوجه قرار گیرد.
به گفته وی، کشورهای پیشرفته و موفق در این طرح از سالیان گذشته آن را شروع کردند و در استان مازندران شش ماه آغاز شد که بدانیم فرهنگ‌سازی در اجرای این طرح از اهمیت فراوانی برخوردار است که البته نیاز به گذر زمان دارد تا بتواند به‌درستی در جامعه نهادینه شود.
وی گفت: در بحث فرهنگ‌سازی و آموزش دستگاه‌های فرهنگی، رسانه‌های گروهی، تشکل‌های زیست‌محیطی و سازمان‌های مردم‌نهاد بسیار تأثیرگذار هستند که در ساماندهی امور پسماند می‌توانند به ما کمک کنند و از دهیاران، شهرداران و بخشداران انتظار داریم نسبت به اجرای دقیق و سرعت بخشی این طرح به‌صورت فراگیر گام بردارند.
مهدوی گفت: نبود سازمان مدیریت پسماند مستقل از دغدغه‌های مهم استان است که با توجه به مشکلات پسماند تلاش داریم با کمک مدیریت ارشد استانی سازمان پسماند شکل گیرد تا با ساختاری مناسب و کارشناسی شده و متولی مشخص مشکلات این بخش را رفع کنیم.
اجرای پروژه کارخانه‌های زباله‌سوز شهرهای استان
معاون عمرانی استانداری مازندران هم با اشاره به اجرای پروِژه‌های عمرانی در امر پسماند استان، اظهار داشت: هم‌اکنون در زمینه پسماند شهرستان تنکابن با تلاش‌های صورت گرفته نیمه اول سال جاری اجرایی می‌شود.
علی نبییان با بیان اینکه پروژه ساخت کارخانه زباله‌سوز نوشهر با دارای 93 درصد پیشرفت فیزیکی امید داریم تا ماه‌های آینده به بهره‌برداری برسد، گفت: پروژه کارخانه زباله‌سوز ساری تاکنون تلاش ویژه‌ای صورت گرفته که تا پایان امسال به اتمام می‌رسد.
وی ادامه داد: دو پروژه تنکابن و نوشهر با تأمین اعتبار دفتر رهبری و بخشی دیگر از سوی دولت در دست اجرا است.
نببیان با اشاره به پسماند شهرستان بهشهر مطرح کرد: کارهای اجرایی این شهرستان انجام‌شده که درمجموع از پنج شهرستان استان مازندران در امر پسماند سه شهرستان پیگیری‌های لازم انجام‌شده و سمت‌وسوی اقدامات اولیه را طی کرده است.
معاون استاندار مازندران درباره وضعیت زمین جایگزین شهرستان آمل، یادآور شد: خوشبختانه برای جابجایی زمین دپوی زباله این شهرستان مقدمات اولیه انجام‌شده و به‌زودی نتیجه آن اعلام می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه از سال گذشته به‌منظور اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ اقدامات خوبی در این استان از سوی سازمان بازیافت مازندران در شهرستان‌ها صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: برای فرهنگ‌سازی این تفکیک نیاز است که اصحاب رسانه گام اساسی در این استان بردارد تا مردم به این امر توجه داشته باشند و آن اتفاق‌های ویژه‌ای که در مازندران در شرف است هر چه زودتر رخ بدهد.
