آموزش تصویری کاشت انگور در گلدان و باغچه خانه

درخت انگور(grape Tree) یا مو یکی از درختان پرفایده است که میوه ای آن به صورت خوشه ای ظاهر می شود و  دارای گونه‌های مختلفی است. در این مطلب شما با روش های تکثیر انگور،آموزش کاشت درخت انگور در منزل با هسته انگور ، آموزش کاشت درخت انگور در گلدان، باغ و باغچه ، شرایط لازم برای کاشت درخت انگور و بیماری‌های درخت انگور آشنا می شوید.

 روش های تکثیر انگور

روش های تکثیر انگور یا مو را می توان به دو روش جنسی (بذر) یا روش غیرجنسی نام برد.

1- ازدیاد یا تکثیر درخت مو به روش جنسی (بذر)

ازدیاد یا تکثیر درخت مو به روش جنسی (بذر)، روشی رایجی در کاشت درخت انگور نیست . اما اگر تمایل دارید از روش تکثیر بذر استفاده کنید باید برای کاشت بذر انگور دانه‌های سالم را انتخاب کرده و آنها را کاملا بشویید و مدت ۲۴ ساعت در آب مقطر قرار دهید.سپس مقداری ماسه و پیت ماس را داخل ظرفی که در آن هوا وارد نمی‌شود، بریزید. بذرها را درون بستر قرار داده و داخل یخچال قرار دهید. دانه‌ها باید دو تا سه ماه در یخچال بمانند تا آماده شوند. دقت کنید که دانه‌ها یخ نزنند.فصل کاشت بذر انگور پاییز است.

2- ازدیاد و تکثیر درخت مو به روش غیرجنسی

در روش ازدیاد و تکثیر درخت انگور به روش غیرجنسی از روش های قلمه زدن، خوابانیدن، پیوند و تکثیر از طریق جوانه استفاده می شود که در ادامه به توضیح هر کدام از این روش‌ها می‌پردازیم.

ازدیاد درخت مو از راه قلمه زدن

اگر از روش قلمه زدن درخت مو استفاده می کنید بهتر است برای این کار در فصل پاییز از شاخه‌های دو ساله استفاده کنید.یک شاخه ۶۰ تا ۸۰ سانتی‌متری انتخاب کنید و آن ها را در زیر ماسه‌های نرم، مرطوب و سرد نگه دارید. در هنگام فصل درختکاری یعنی بهار شاخه ها را به مدت ۴۸ ساعت در داخل وان آب قرار دهید. در این مرحله می‌توانید آنها را بکارید.

تکثیر از روش خواباندن

روش خوابانیدن یکی از بهترین روش‌های ازدیاد و کاشت نهال انگور است زیرا محصول آن زودتر به بار می‌نشیند.برای روش خوابانیدن باید شاخه‌های بسیار بلند یک ساله یا شاخه‌هایی که مربوط به همان سال است را زیر خاک قرار دهید. زمان این کار فصل پاییز است تا گیاه فرصت داشته باشد ریشه بدهد.

ازدیاد از روش پیوند

روش پیوند برای تکثیر درخت انگور به این صورت است که یک درخت انگور مسن را انتخاب کرده و از نزدیکی خاک، آن را جدا می‌کنند. در مقطع آن یک شکاف ایجاد کرده و یک جوانه مرغوب را در آن قرار می‌دهند.زمان پیوند زدن این گیاه فصل پاییز است.

تکثیر و ازدیاد توسط جوانه

در روش تکثیرتوسط جوانه بایدجوانه مرغوب با رشد مناسب انتخاب شود. که معمولا این جوانه را داخل گلدان بین چوب‌هایی به اندازه یک تا دو سانتی‌متر قرار داده و در خاک قرار می دهند. گلدان را در یک محیط گرم قرار داده تا رشد مناسبی داشته باشد. 

آموزش کاشت درخت انگور در منزل با کاشت هسته انگور

1- جهت کاشت هسته انگور در منزل، گونه مناسب میوه را انتخاب کنید که برای منطقه شما بهتر باشد

 2-هسته های انگور را جمع کنید.

 3-هسته های سالم و زایا  انگور را جدا کنید. برای تشخصی هسته ای سالم باید ، هسته های انگور را به آرامی بین دو انگشت فشار دهید. اگر سالم باشد سفت و محکم هستند. روش دیگر جهت تشخیص هسته های انگور سالم این است که آن ها را در آب قرار دهید. هسته های سالم و زنده وقتی در آب قرار بگیرند پایین می روند در حالی که هسته های غیرزایا، شناور می مانند.

 4- هسته انگور را آماده کنید. برای کاشت درخت انگور در منزل هسته های انگور را کاملا بشویید تا هرگونه تفاله یا ماده دیگر از بین برود و آن ها را در مقدار کمی آب مقطر تا 24 ساعت خیس کنید.

 5- هسته های انگور را طبقه بندی کنید

هسته های انگور برای کاشت نیاز به جوانه زدن در شرایط سرد و مرطوب احتیاج دارند و این روش زمانی حاصل می شود که بذرها یک دوره سرد زمستانی را در زمین بگذرانند. شما می توانید از طریق روند طبقه بندی این شرایط را تقلید کنید. برای هسته های انگور، بهترین زمان برای شروع طبقه بندی، حدود آذرماه است.

لایه ای خاک برای هسته های خود آماده کنید. یک سینی را با یک محیط نرم مانند حوله مرطوب با ماسه یا پیت ماس که خیس شده پر کنید. پیت ماس بهترین انتخاب برای کاشت هسته های انگور است؛ زیرا خاصیت ضد قارچی آن به از بین بردن قارچ های آسیب رسان احتمالی به هسته کمک می کند.
هسته ها را درون خاک فرو کنید. روی آنها را با حدود 11 سانتی متر مخلوط خاک و موارد ذکرشده بپوشانید. هسته های انگور را در یخچال قرار دهید. دمای مناسب جهت آماده سازی هسته ها برای کاشت درخت انگور، حدود 1 تا 3 درجه سانتی گراد است؛ بنابراین یخچال مکان خوبی برای گذراندن این فرآیند است. بذرها را به مدت دو تا سه ماه در یخچال نگه دارید و البته اجازه ندهید که یخ بزنند.

 6- هسته های انگور را در گلدان بکارید

هسته های انگور را در گلدان در اوایل بهار بکارید. بذرها را در گلدان های طوری بکارید که حدود 4 سانتی متر بین آن ها فاصله باشد جوانه زنی پس از کاشت هسته انگور به طور معمول بین 8-2 هفته طول می کشد.

8- نهال های خود را جا به جا کنید

زمانی که اندازه نهال هایتان به حدود 8 سانتی متر رسید، آن ها را در گلدان های کوچک به عمق 10 سانتی متر بکارید. پس از این تا بزرگ شدن نهال های انگور به میزان 30 الی 40 سانتی متر، می توانید آن ها را در همین گلدان نگهداری کنید.

 9- محل مناسبی برای کاشت درخت انگور خود انتخاب نمایید. درخت انگور به حداقل 7 الی 8 ساعت آفتاب کامل روزانه نیاز دارد و همچنین کاشت درخت انگور از یکدیگر باید با فواصل حداقل 5/2 متری انجام گیرد.

9-جهت کاشت و پرورش انگور در منزل با هسته باید خاک باغچه خوب زهکشی شده باشد. اگر خاک رس یا خاک کم زهکشی دارید، آن را با کمپوست، شن و ماسه یا سایر اصلاحات خاک بهبود دهید. همچنین برای پرورش بهترین درخت انگور، لازم است تا اسیدیته خاک خود را بررسی کنید. به طور کلی، گونه های مختلف درخت انگور به pH بین 5/5 تا 7 نیاز دارند.

10-دو هفته پس از کاشت درخت انگور، مقدار کمی کود 10-10-10 به خاک اطراف پایه نهال جوان خود اضافه کنید و پس از آن هر سال یکبار این روند را تکرار نمایید.

11-دو سال پس از کاشت هسته های انگور، هنگامی که نهال انگور هنوز کوچک است، نوک شاخه ها را با سیم به داربست یا دیوار ببندید و اجازه دهید تا در امتداد سیم رشد کنند.

12-سه سال اول پس از کاشت هسته انگور، زمان حساسی جهت افزایش بهره وری درخت در آینده است. در این زمان به خوبی درخت انگور را هرس کرده و سه شاخه قوی را روی گیاه انتخاب کنید و به آن ها اجازه رشد دهید. دیگر شاخه ها را هرس کرده تا سه شاخه باقی مانده قوی تر و قوی تر شوند. همچنین دقت کنید که تا سال چهارم، درخت انگور باید به طور مرتب کوددهی شود تا در نهایت بتواند در سال چهارم پس از کاشت میوه دهد.

آموزش کاشت انگور در گلدان 

کاشت درخت انگور در گلدان جنبه زینتی دارد و برای این کار به یک گلدان بزرگ، دانه انگور و حداقل ۶ ساعت نور مستقیم احتیاج هست پس کاشت این گیاه در منزل و یا پاسیو عملی نیست.

برای کاشت انگور به گلدانی ۵۰ – ۷۰ لیتری که حداقل ۴۰ تا ۴۵ سانتی‌متر دارای عمق و ۴۵ تا ۶۰ سانتی‌متر قطر باشد احتیاج خواهیم داشت .تاک انگور که در محیط گلدان و در آب و هوای محل زندگی شما رشد می‌کند را انتخاب کنید. و مراحل 1 تا 8 بیان شده در بالا را انجام دهید.

کاشت قلمه انگور در محل اصلی : 

شرایط لازم برای کاشت درخت انگور

1-آبیاری

آبیاری مناسب درخت انگور یکی از شرایط های لازم برای کاشت است که به هوای محیط ، عمق ریشه درخت و جنس خاک بستگی دارد.

هر چقدر هوای محیط درخت گرم‌تر باشد، درخت به آب بیشتری هم نیاز دارد.
• ریشه درختچه انگور در خاک‌های رس تا عمق ۹۰ سانتی‌متر، در خاک سبک تا عمق بیش از شش متر و در خاک شنی تا ۳/۵ متر نفوذ می‌کند.
• در مناطقی که جنس خاک آن از رس است باید تعداد دفعات آبیاری را بیشتر کنید، زیرا معمولا آب در سطح خاک باقی‌مانده و تبخیر می‌شود.  

 2-آب و هوا

آب و هوای مناسب برای رشد درخت مو ؛ هوای 10 درجه بالا صفر در فصل بهار است که رشد خود را شروع کند. البته درخت مو در سرمای زیاد زمستانی هم زنده می ماند و مقاومت می کند

3-خاک

خاک مناسب برای کاشت درخت انگور،خاکی های سبک و عمیق شنی است که کمی آهک داشته باشد و آب را براحتی از خود عبور دهد اما استفاده از خاک های اسیدی که نمک زیادی دارند برای کاشت انگور جالب نیست .

4-کوددهی

برای کودهی درخت انگور بهتر است یک ماه قبل از بیدار شدن بوته های انگور از آن استفاده کنید .  کودهای دامی پوسیده با کودهای شیمیایی برای رشد بهتر گیاه مناسب است

5-نور مناسب

اگر نور مناسب به درخت انگور نرسد، باعث پوسیدگی و ایجاد لکه بر روی برگ ها درخت مو خواهد شد. بنابراین درخت انگور به نورآفتاب زیاد احتیاج دارد و نباید آن را زیر سایه درختان دیگر کاشت.

6-زه کشی مناسب

خاک زمینی که قصد کاشت درخت انگور را دارید زه کشی کنید و حداقل 50 سانتی‌متر بکنید.

7-فاصله‌ی کاشت درخت انگور

فاصله کاشت درخت انگور باید 120 تا 150 سانتی متر از یکدیگر باشد تا  برای ریشه دوانی به مشکل بر نخورد.

8- هرس درخت انگور

هرس درخت انگور برای رشد بهتر، باید در زمانی انجام گیرد که درخت در خواب می باشد. برای هرس درخت انگور یک یا دو ساقه اصلی را انتخاب کنید و شاخه های که باقی می مانند را جدا کنید.

10 نکته ی مهم درباره هرس درخت انگور:

1. بهترین زمان برای هرس درخت انگور ماه‌های آذر، دی و بهمن است.
2. اگر می‌خواهید درخت انگور را  در زمستان هرس کنید، دو سانتی متر از بالای هر جوانه را نگه دارید، در غیر این صورت جوانه‌ها خشک می‌شود.
3. برخی جوانه ها عقیم هستند یعنی میوه نمی دهند که باید هرس شود.
4. برای هرس باید قسمت های مختلف یک بوته از جمله شاخه های اصلی،تنه و تاج شاخه های قدیمی را در نظر داشت.
5. در زمان هرس باید بین ریشه تعادل برقرار نمود تا شاخه به تولید میوه بپردازند.
6.  کاشت درخت انگور باید در مناطق  آفتاب گیر باشد تا در زمان هرس با حذف شاخه های اضافی نور به تمام قسمت های دیگر نفوذ کند.
7. هر چقدر زمان هرس زودتر انجام گیرد رشد گیاه نیز در فصل بهار زود تر خواهد بود.
8. در مناطقی که فصل بهار سرمای شدید دارند باید هرس را به تعویق انداخت زیرا شاخه ها تحمل سرمای بیش از اندازه را ندارند.
9. در زمان هرس درخت انگور؛ باید شاخه هایی که به سمت پایین رشد کرده اند را هرس و شاخه هایی که به سمت بالا کشیده شده اند را حفظ کرد.
10. در زمان هرس اگر قصد دارید که از ارتفاع درخت انگور کم کنید باید هرس را در چندین مرحله انجام دهید.

فصل مناسب کاشت انگور چه فصلی است؟

 زمان کاشت درخت انگور در ایران؛ در اواخر زمستان تا اوایل بهار است. البته فرایند قلمه زنی یا خواباندن در پاییز و در زمان خواب گیاه انجام می‌گیرد؛ اما کاشت نهال در خاک باغ باید پیش از باز شدن جوانه‌ها صورت بگیرد. اگر احتمال یخبندان و دماهای زیر ۴ درجه در منطقه شما وجود دارد،از کاشت نهال خودداری کنید. 

بیماری‌های درخت انگور 

1. کرم خوشه خوار: کرم خوشه خوار در فصل بهار روی گیاه می‌نشیند و از آن تغذیه می‌کند که به صورت خشک شدن و ریزش جوانه خود را نشان می‌دهد. برای رفع آفت کرم خوشه خوار باید سه نوبت گیاه را سم‌پاشی کنید.‌
2. کرم شاخدار درخت انگور:  کرم شاخدار درخت انگور به طور متوسط ۵۰ تا ۱۰۰ عدد تخم می‌گذارد، که بعد از ۱۵ روز باز می‌شود و از برگ‌های درخت استفاده می‌کند.
3. کنه نمدی: کنه نمدی درخت انگور از پشت خود تارهایی مانند نمد خارج می‌کند که سفیدرنگ و چرک هستند و به برگ گیاه حمله می‌کند.  ب
4. حشره زنجره: حشره زنجره ، مهم‌ترین آفت درخت مو در ایران، است که ین حشره روی سرشاخه‌های درخت تخم‌ریزی می‌کند و موجب توقف فعالیت درخت و ایجاد برآمدگی می‌شود. برای از بین بردن این حشره باید از سموم شیمیایی کشاورزی استفاده کنید.
5. بیماری سفیدک سطحی
6.  سفیدک دروغی
7. شته
8. برگ بادبزنی
9. گال باکتریایی
10.  پوسیدگی سفیدی ریشه 

سخن پایانی

انگور از میوه های لذیذ تابستانی است اگر مصمم و صبور هستید، می توانید کاشت و پرورش انگور در منزل را به صورت اصولی انجام  دهیدو از خواص آن بهره ببرید.

سوالات متداول کاشت درخت انگور