فرش بافی ( به انگلیسی weaving carpet) یکی از هنرهای باستانی و اصلی ایران زمین است و فرش ایرانی در تمام دنیا زبان زد عام و خاص است. در ایران دو نوع فرش دست بافت و ماشینی وجود دارد که معمولاً قیمت فرش های ماشینی بسیار پایین تر از دست بافت است.در این مطلب تصمیم داریم به معرفی رشته فرش، بازارکار و آینده شغلی، گرایش ها و دانشگاه های برتر بپردازیم.
رشته کارشناسی فرش چیست؟
هنر فرش بافی در گذشته به صورت نسل به نسل انجام می شده است، اما امروزه این هنر به عنوان یک رشته دانشگاهی وارد دانشگاه ها شده است که در اين رشته دانشجو درباره تاريخچه فرش، جامعه شناسي فرش، انواع بافت، ابزار بافت، طراحي، رنگ و الياف فرش اطلاعات لازم را به دست مي آورد. فارغ التحصیلان رشته فرش در نهایت می توانند به عنوان کارشناسان فرش برای ارزیابی و بررسی کیفیت فرش ها اقدام کنند تا از سقوط و یا کاهش رتبه جهانی فرش جلوگیری کنند.
توانایی های موردنیاز برای ورود به رشته کارشناسی فرش
از توانایی داوطلبانی که در این رشته تحصیل می کنند به شرح زیر است:
- علاقمند به هنر و صنعت فرش
- خلاقیت و نوآوری در این حرفه
- آگاهی به هنر فرش بافی
- هدفمند در انتخاب این رشته
واحد های رشته کارشناسی فرش
تعداد کل واحدهای رشته کارشناسی فرش ۱۴۰ واحد می باشد که به تفکیک عبارتند از:
- دروس تخصصی رشته کارشناسی فرش: ۳۴ واحد
- دروس پایه رشته کارشناسی فرش: ۳۹ واحد
- دروس اصلی در کارشناسی فرش: ۳۸ واحد
- دروس اختیاری رشته کارشناسی فرش: ۸ واحد
- دروس عمومی رشته فرش: ۲۱ واحد
معرفی گرایش های رشته کارشناسی فرش
در حال حاظر رشته فرش دارای 4 گرایش رنگرزی، بافت، طراحی، مرمت و تکمیل و سایر زیراندازها است.
معرفی دروس رشته فرش در مقطع کارشناسی
دروس مشترک رشته کارشناسی فرش | |||
ردیف | نام درس | ردیف | نام درس |
۱ | شیمی عمومی | ۱۳ | اصول رنگرزی |
۲ | هندسه نقوش در هنرهای سنتی ایران | ۱۴ | کارگاه طراحی سنتی |
۳ | هنر در تمدن اسلامی | ۱۵ | آشنایی با مواد اولیه و ابزار |
۴ | آشنایی باهنر در تاریخ | ۱۶ | کارگاه مرمت و نگهداری قالی |
۵ | کارگاه طراحی پایه | ۱۷ | کنترل کیفی استانداردهای فرش |
۶ | عکاس | ۱۸ | پژوهش در فرش ایران |
۷ | تاریخ فرش | ۱۹ | جغرافیای فرش |
۸ | جامعهشناسی فرش | ۲۰ | سیر تحول و تطور نقوش و نمادها در هنرهای سنتی |
۹ | آشنایی با هنرهای سنتی ایران | ۲۱ | علوم الیاف |
۱۰ | کارگاه بافت قالی | ۲۲ | ریسندگی |
۱۱ | شناخت و ارزیابی فرش دستبافت | ۲۳ | زیبایی شناسی فرش ایران |
۱۲ | جامعهشناسی فرش | ۲۴ | اقتصاد فرش ایران |
دروس تخصصی گرایش طراحی رشته فرش | ||||
ردیف | نام درس | ردیف | نام درس | |
۱ | کارگاه طراحی گلیم و سایر زیراندازها | ۷ | کارگاه نگارگری | |
۲ | بررسی طرحها و نقوش قالی ایران | ۸ | کارگاه رنگ و نقطه | |
۳ | کارگاه طراحی قالی | ۹ | شناخت انواع مختلف نقوش قالی های ایرانی | |
۴ | کارگاه طراحی گلیم و سایر زیراندازها |
دروس تخصصی گرایش مرمت و تکمیل رشته فرش | |||
ردیف | نام درس | ردیف | نام درس |
۱ | آشنایی با اصول غبارگیری و شستشوی فرش | ۶ | مرمت قالی |
۲ | بررسی طرحها و نقوش قالی ایران | ۷ | شناخت مواد ویژه مرمت قالی |
۳ | کارگاه بافت گلیم | ۸ | کارگاه رنگرزی سنتی |
۴ | کارگاه بافت قالی | ۹ | کارگاه رنگرزی شیمیایی |
۵ | مرمت و نگهداری گلیم و سایر زیراندازها |
دروس تخصصی گرایش رنگرزی رشته فرش | |||
ردیف | نام درس | ردیف | نام درس |
۱ | کارگاه رنگرزی سنتی | ۴ | شیمی و تکنولوژی مواد رنگرزی و آزمایشگاه تکنولوژی رنگ |
۲ | کارگاه رنگرزی شیمایی | ۵ | فیزیک الیاف و آزمایشگاه |
۳ | شیمی تجزیه و آزمایشگاه |
دروس تخصصی گرایش سایر زیراندازها رشته فرش | |||
ردیف | نام درس | ردیف | نام درس |
۱ | کارگاه بافت گلیم | ۷ | کارگاه مرمت و تکمیل انواع گلیم و سایر زیراندازها |
۲ | کارگاه بافت سوماک | ۸ | جغرافیای گلیم و سایر زیراندازها |
۳ | کارگاه بافت زیلو | ۹ | بررسی نقوش و نمادها در گلیم و سایر زیراندازهای سنتی ایران |
۴ | کارگاه بافت گلیمهای یک رو | ۱۰ | پژوهش در نقش و رنگ گلیم و سایر زیراندازهای ایران |
۵ | کارگاه بافت گبه و سایر قالیهای ایلیاتی | ۱۱ | کارگاه مرمت و تکمیل انواع گلیم و سایر زیراندازها |
۶ | کارگاه بافت طراحی گلیم و سایر زیراندازها |
معرفی گرایش های رشته کارشناسی ارشد فرش
بهترین منبع برای مشاهده گرایش های ارشد یک رشته، مطالعه دفترچه مرتبط با همان سال در سایت سازمان سنجش است. بر اساس مطالعه دفترچه مجموعه امتحانی آزمون ورودی دوره های کارشناسی ارشد ناپیویسته سال 1400، این رشته با کد 1363 دارای 4 گرایش پژوهش در هنر، تولید، طراحی، مواد اولیه و رنگرزی است.
وضعیت ادامه تحصیل در رشته فرش در مقاطع بالاتر
در حال حاظر در ایران این رشته در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می شود. بر اساس مطالعه دفترچه دکترا، رشته به عنوان فرش و یا مرتبط با آن در دفترچه ذکر نشده بود، اما این فارغ التحصیلان اگر علاقه مند به تحصیل در مقطع دکترا باشند در برای مقطع دکترا در دیگر رشته هایی مجاز گروه هنر شرکت کنند.
بازار کار رشته فرش
که امروزه بسیاری از سازمان های دولتی و خصوص به دنبال جذب فارغ التحصیلان در این رشته هستند.ایده دیگری که در رابطه با بازار کار رشته فرش می توانیم به شما بدهیم، ورود به حیطه تجارت بین الملل است. می توانید به صادرات این محصول نفیس بپردازید و یا با راه اندازی یک وبسایت به صورت اینترنتی حتی به خرید و فروش بپردازید.
درآمد و حقوق رشته فرش در ایران
میزان درامد هر فرد این حرفه ارتباط زیادی با نوع سازمانی که در آن مشغول است و زمینه شغلی دارد. به عنوان مثال فردی که در ارگان های دولتی مشغول است، حقوقی مطابق قانون مدیریت کشور دریافت می کند، اما فردی که در اگان های خصوصی مشغول است، حقوقی مطابق توافق با کارفرما دریافت می کند، که معمولا ارگان های خصوصی حقوق بیشتری را به افراد می دهند.
همچنین درآمد افرادی که به عنوان سرمایه گذار دراین بازار هستند، بستگی به وضعیت بازار، سود و زیان دارد. کمترین درآمد افراد شاغل در این زمنیه مربوط به افرادی می شود که در حوزه آموزش مشغول به فعالیت هستند. به طور میانگین میزان درآمد افراد شاغل دراین زمینه را می توان 5 میلیون تومان در نظر گرفت.
دانشگاه های برتر رشته فرش در ایران
بر اساس اطلاعات موجود در دفترچه کنکور سراسری هنر سال 99، منتشر شده در سایت سازمان سنجش، این رشته در 10 دانشگاه سراسری مانند دانشگاه اراک، دانشگاه سمنان، دانشگاه سیستان بلوچستان-زاهدان، دانشگاه باهنر–کرمان، دانشگاه شیراز، دانشگاه کاشان، دانشگاه هنر، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشگاه هنر اصفهان و دانشگاه هنر شیراز ارائه شده است. دانشگاه هنر از بهترین دانشگاه های ارائه دهنده این رشته در ایران است.
رتبه قبولی رشته فرش
در این قسمت همراه ما باشید تا رتبه قبولی رشته فرش را به همراه جزییات چند نمونه از کارنامه ها بررسی کنیم.
سال تحصیلی | رتبه در سهمیه | سهمیه قبولی | جنسیت | دانشگاه | نوع دوره |
1399 | 1622 | منطقه 1 | زن | دانشگاه سمنان | نوبت دوم |
1399 | 891 | ایثارگر (5 درصد ظرفیت) | مرد | دانشگاه کاشان | روزانه |
1399 | 1782 | منطقه 1 | مرد | دانشگاه اراک | روزانه |
1399 | 541 | ایثارگر (25 درصد ظرفیت) | زن | دانشگاه هنرشیراز | روزانه |
1399 | 1531 | منطقه 1 | زن | دانشگاه سمنان | روزانه |
1399 | 321 | منطقه 2 | مرد | دانشگاه هنر تهران | روزانه |
1399 | 381 | منطقه 2 | مرد | دانشگاه هنر اصفهان | روزانه |
1399 | 391 | منطقه 2 | مرد | دانشگاه هنر اسلامی تبریز | نوبت دوم |
1399 | 422 | منطقه 3 | زن | دانشگاه هنرشیراز | روزانه |
1399 | 673 | منطقه 3 | زن | دانشگاه شهید باهنر کرمان | روزانه |
سوالات متدوال
آیا رشته فرش در مقطع دکتری پذیرش دارد؟ |
خیر.در مقطع دکتری این رشته پذیرش ندارد. |
آیا امکان ادامه تحصیل در رشته فرش به صورت بدون کنکور وجود دارد؟ |
بله |
آیا افرادی که در رشته فرش مطالعه می کنند، فرش بافی نیز می آموزند؟ |
خیر در رابطه با آموزش فرش بافی برنامه در نظر گرفته نشده است. |