۱۰ آذر؛ روز جهانی ایدز، تاریخچه و همه چیز درباره این بیماری

تاریخ روز جهانی ایدز

نخستین روز آخرین ماه سال میلادی اول دسامبر مصادف با ۱۰ آذرماه، به‌عنوان روز جهانی ایدز( به انگلیسی international AIDS day)  نام‌گذاری شده است .

روز جهانی ایدز در ایران

روز جهانی ایدز در ایران ۱۰ آذرماه است و طی هفته اطلاع‌رسانی ایدز از ۸ تا ۱۴ آذر بر اهمیت اطلاع‌رسانی پیشگیری، تشخیص زودهنگام، درمان و حمایت از مبتلایان به HIV تأکید می‌گردد .

روز جهانی ایدز 

هدف از نام گذاری روز جهانی ایدز

هدف عمده از نام‌گذاری روز جهانی ایدز این است که به عموم مردم یادآوری شود که HIV از بین نرفته است و هنوز کارهای زیادی باید انجام شود، همه‌ساله در این روز شعاری از سوی سازمان بهداشت جهانی(who) برای حمایت از بیماران ایدزی در سراسر جهان اختصاص می‌یابد.

تاریخچه ایدز

دانشمندان معتقدندHIV در ابتدا از یک ویروس مخصوص شامپانزه‌ها در غرب آفریقا در دهه ۱۹۳۰ به وجود آمد. آن‌ها بر این باورند که این ویروس از ویروس نقص ایمنی نوعی شامپانزه (به نام SIV) به انسان انتقال‌یافته و به HIV جهش‌یافته است. زمانی که انسان، شامپانزه‌ها را برای گوشت شکار می‌کرد. طی چند دهه، ویروس به‌آرامی در سراسر آفریقا و بعداً به سایر نقاط جهان گسترش یافت. بااین‌حال، ایدز اولین بار در سال ۱۹۸۱ در امریکا مشاهده شد. اولین مواردی که مشاهده شد در بین معتادان تزریقی و همچنین همجنسگرایان مرد قرار داشت که به دلیل نامعلومی سیستم دفاعی بدن آن‌ها ضعیف شده بود و زمانی که انواع نادر پنومونی، سرطان و سایر بیماری‌ها به پزشکان گزارش شد، جهان از HIV و ایدز مطلع شد. در سال ۱۹۸۷ اولین دارو برای درمان ساخته شد.

نماد ایدز چیست؟ 

ربان قرمز، نماد بین المللی آگاهی و توجه به ویروس ایدز است. در روز جهانی ایدز مردم لباس هایی مزین به این آرم را بر تن می کنند تا توجه و مراقبت در برابر HIV و همچنین اهمیت درمان ایدز را متذکر شده و به دیگران یاد‌آور شوند که به تعهد و پایبندی و حمایت آن ها نیاز است.در سال ۱۹۹۱ یک گروه از هنرمندان در نیویورک آمریکا تصمیم گرفتند برای آگاهی دادن درباره این بیماری اطلاع‌رسانی کنند. در آن زمان مبتلایان به این بیماری به۲سختی درباره آن باکسی صحبت می‌کردند و آن‌ها تصمیم گرفتند که نمادی ساده را که حاوی نوشته‌ای کوتاه درباره ایدز بود در جمع‌های مختلف توزیع کنند. روبان قرمز گزینه آن‌ها به‌عنوان این نماد بود.

روز جهانی ایدز 

چگونه می توان از روز جهانی مبارزه با ایدز حمایت کرد؟

با به اهتزاز در آوردن نشان HIV/AIDS (ربان قرمز) در منطقه خودتان
• به تن کردن لباسی که نشان ربان قرمز دارد و تشویق دیگران برای انجام این کار
• محافظت از خود در برابر ایدز که اولین و بهترین راه برای جلوگیری از گسترش HIV می باشد.
• اگر نگران از آلوده بودن خود به HIV و مشاهده علائم بیماری ایدز هستید تست تشخیصی HIV را انجام دهید.

آخرین آمار مبتلایان به ایدز در ایران

معاون بهداشت در خصوص آمار بیماری ایدز در ایران گفت تخمین زده می‌شود در ایران بالغ‌بر ۶۰ هزار مورد بیمار ایدز زنده وجود داشته باشد اما کل موارد ثبتی ۴۰ هزار و ۵۷۳ نفر هستند که ۱۸ هزار و ۹۳۸ مورد فوت‌شده‌اند و ۲۱ هزار و ۶۳۵ نفر در قید حیات هستند و ۱۵ هزار و ۶۴۶ نفر تحت درمان قرار دارند.

آماری از ایدز در جهان

حدود نیمی از افراد آلوده به HIV زیر ۲۵ سال هستند و قبل از سن ۳۵ سالگی به دلیل ایدز از بین خواهند رفت. به طور کلی آمارهای سازمان های جهانی نشان می دهد، ۳۷.۹ میلیون انسان در دنیا با بیماری ایدز زندگی می کنند که ۲۳.۳ میلیون نفر از ایشان به درمان های دارویی مناسب برای داشتن زندگی طبیعی دسترسی دارند.۱.۷ میلیون نفر سال گذشته به این بیماری مبتلا شده اند و ۷۷۰ هزار نفر نیز به علت بیماریهای وابسته به ایدز فوت کرده اند. البته روند رشد این بیماری با کاهش ابتلا، افزایش دسترسی به درمان و کنترل بیماری، کاهش یافته است.

آمار جهانی ایدز

شعار روز جهانی ایدز

۱۹۸۸	ارتباط
۱۹۸۹	جوانان
۱۹۹۰	زنان و ایدز
۱۹۹۱	تشریک مصائب
۱۹۹۲	تعهد اجتماعی
۱۹۹۳	زمان عمل فرا رسیده
۱۹۹۴	ایدز و خانواده
۱۹۹۵	حقوق مشترک ، مسئولیتهای مشترک
۱۹۹۶	یک جهان، یک امید
۱۹۹۷	کودکان در جهانی با ایدز
۱۹۹۸	تلاش برای تغییر:فعالیت جهانی ایدز در ارتباط با جوانان
۱۹۹۹	گوش دادن، آموختن، زندگی کردن:فعالیت جهانی ایدز در رابطه با کودکان و جوانان
۲۰۰۰	ایدز:مردان تفاوت بوجود می‌آورند
۲۰۰۱	من مراقبم ،توچطور؟
۲۰۰۲	بدنامی و تبعیض
۲۰۰۳	بدنامی و تبعیض
۲۰۰۴	ایدز، زنان و دختران
۲۰۰۵	همه، هم پیمان در برابر گسترش ایدز
۲۰۰۶	همه، هم پیمان در برابر گسترش ایدز-مسئولانه
۲۰۰۷	همه، هم پیمان در برابر گسترش ایدز-رهبران کشورها
۲۰۰۸	همه، هم پیمان در برابر گسترش ایدز
۲۰۰۹	دسترسی جهانی و حقوق بشر
۲۰۱۰	دسترسی جهانی و حقوق بشر
۲۰۱۱	به صفر رساندن
۲۰۱۲	به صفر رساندن
۲۰۱۳	به صفر رساندن
۲۰۱۴	به صفر رساندن
۲۰۱۵	به صفر رساندن

ایدز

بیماری ایدز چیست؟

بیماری ایدز ( به انگلیسی AIDS) یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی بیماری است که سبب اختلال سیستم ایمنی بدن می شود به صورتی که بدن قادر به مبارزه با برخی عفونتها نمی باشد. این عفونتها عبارتند از: عفونتهایی که عفونتهای فرصت طلب نام دارند و سایر بیماریهایی که در شرایط ضعف سیستم ایمنی عمل می کنند. وقتی فردی با ویروس ایدز آلوده می شود و ویروس وارد بدن او میگردد، ابتدا ویروس در سلولهای سفید خون او زندگی و تکثیر پیدا میکند.

این سلولهای سفید سلولهای ایمنی هستند که بطور طبیعی ما را در مقابل بیماریها محافظت میکنند. شاه علامت آلودگی با ویروس ایدز بصورت از بین رفتن پیشرونده گروه خاصی از سلولهای ایمنی به نام سلولهای T کمکی یا سلولهای CD۴ میباشد. ویروس در حین رشد خود در بدن سبب از بین رفتن این سلول و سلولهای دیگر میشود. انهدام این سلولها سیستم ایمنی را تضعیف میکند در نتیجه باعث مستعد شدن شخص به عفونتها و بیماریهای فرصت طلب مختلف میشود از عفونت ریه گرفته تا سرطان.

فاصله زمانی ورود ویروس تا بروز علایم بیماری ایدز چقدر است؟

در برخی افراد علایم ایدز که همانا کاهش تعداد سلولهای T و عفونتهای فرصت طلب می باشد خیلی زود بعد از اولین آلودگی با ویروس اتفاق می افتد. اما اغلب افراد به مدت ۱۲-۱۰ سال و تعداد کمی حتی مدتهای طولانی تری بدون علامت باقی می مانند. همانند بیشتر بیماریهای دیگر رسیدگی های بموقع پزشکی میتواند عمر شخص را طولانی تر سازد.

اچ آی وی (HIV) چیست؟

اچ آی وی نام یک ویروس و همچنین بیماری که این ویروس باعث آن می‌شود می‌باشد. حرف اچ H از کلمه Human یعنی انسان گرفته‌شده، به این معنی که مردم به آن مبتلا می‌گردند. حرف آی I از کلمه Immunodeficiency گرفته‌شده، به این معنی که سیستم محافظتی شما موردحمله قرار می‌گیرد. حرف وی V از کلمه Virus به معنی ویروس گرفته‌شده که باعث این بیماری می‌شود.

آیا ایدز درمان دارد؟

HIV می‌تواند کنترل شود اما درمان قطعی ندارد. داروهای ضد HIV می‌تواند به افراد کمک کند تا مدت‌ها سلامت خود را حفظ کنند و شانس انتقال ویروس به دیگران را کاهش می‌دهد. به‌طورکلی در حال حاضر درمان ایدز به‌صورت:

درمان از طریق ترکیب دارویی
• درمان از طریق مقابله با ویروس
• عفونت‌های فرصت‌طلب
• داروهای جایگزین

ایدز چگونه منتقل می‌شود؟

راه‌های انتقال ایدز عبارت‌اند از:

رابطه جنسی پرخطر
• تزریق خون و یا فرآورده‌های خونی آلوده
• از مادر آلوده به جنین در طول حاملگی
• زایمان و شیردهی
• استفاده از وسایل تزریق مشترک که قبلاً توسط یک فرد مبتلا استفاده‌شده است.

علائم بیماری ایدز

بیماری ایدز دارای سه مرحله است و هر مرحله علائم خاص خود را دارد:

مرحله اول: عفونت حاد HIV

اکثر مردم وقتی آلوده به ویروس HIV می‌شوند به‌سرعت متوجه نمی‌شوند، اما کمی بعد ممکن است علائمی را نشان دهد این‌زمانی است که سیستم ایمنی بدن شما مبارزه می‌کند، معمولاً در عرض ۲ تا ۶ هفته پس‌ازاینکه ویروس را گرفتید.

این سندروم عفونت ویروسی اولیه نام دارد. علائمش شبیه به سایر بیماری‌های ویروسی است و اغلب با آنفولانزا مقایسه می‌شود که علائم معمولاً یک یا دو هفته طول می‌کشد و سپس به‌طور کامل از بین می‌روند که آن‌ها عبارت‌اند از:

سردرد
• اسهال
• تهوع و استفراغ
• خستگی
• درد ماهیچه‌ها
• گلودرد
• تورم غدد لنفاوی
• جوش یا بثورات قرمز که خارش ندارد، معمولاً بر روی تنه هستند
• تب

مرحله دوم:عفونت مزمن HIV

بعدازاینکه سیستم ایمنی شما نبرد با HIV را از دست می‌دهد و می‌بازد، نشانه‌های ایدز از بین می‌رود؛ پزشکان این را دوره نامنظم یا بالینی پنهان می‌نامند. اکثر افراد نشانه‌هایی را نمی‌بینید یا احساس نمی‌کنند و شما ممکن است متوجه نشوید که آلوده‌شده‌اید و می‌توانید HIV را به دیگران منتقل کنید.
این مرحله می‌تواند ۱۰ سال یا بیشتر طول بکشد.در طی این مدت، HIV بدون درمان سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا را از بین می‌برد. ترکیب داروها می‌تواند به مبارزه با ویروس کمک کند، سیستم ایمنی بدن را بازسازی کند و از گسترش ویروس جلوگیری کند و اگر فرد مصرف دارو و عادات سالم داشته باشد، ممکن است عفونت و بیماری وی پیشرفت بیشتری نداشته باشد.

مرحله سوم: ایدز

مرحله پیشرفته عفونت ویروسی HIV است؛ ممکن است فرد بعد از برخی از این علائم، متوجه بیماری شود:

خستگی تمام‌وقت
• تورم گره‌های لنفاوی گردن یا کشاله ران
• تبی که بیش از ۱۰ روز طول بکشد
• عرق شبانه
• کاهش وزن نامشخص
• لکه‌های قرمز روی پوست شما که از بین نمی‌روند
• تنگی نفس
• اسهال شدید و طولانی‌مدت
• عفونت‌های مخمری دردهان، گلو و واژن
• کبودی یا خونریزی که دلیلش را نمی‌دانید

افراد مبتلابه ایدز که دارو مصرف نمی‌کنند فقط حدود ۳ سال زنده می‌مانند، حتی اگر آن‌ها عفونت خطرناکی بگیرند اما با درمان مناسب و یک شیوه زندگی سالم، می‌توانند یک زندگی طولانی‌مدت داشته باشند.

در چه مواردی باید آزمایش ایدز انجام شود؟

اگر شخص به هر دلیل احتمال میدهد که به ویروس ایدز آلوده شده باشد باید هرچه سریعتر مورد آزمایش قرار گیرد، زیرا حتی در اولین مراحل بیماری باید گامهای سازمان یافته ای برای حفظ درازمدت سلامتی فرد برداشته شود. بیمار باید به طور منظم به یک متخصص بیماریهای عفونی مراجعه کند تا در وقت مقتضی قبل از بدحال شدن بیمار درمان ضد ویروس ایدز شروع شود. این روش رسیدگی فعالانه در بیماران ایدز سبب میشود بیمار سالهای بیشتری زندگی سالم داشته باشد.

پیشگیری اورژانسی از ایدز چگونه است؟

در صورت مواجه شغلی با ویروس این بیماری مانند آلودگی با سرنگ و وسایل جراحی در کادر درمان یا مواجه غیر شغلی مانند حمله با سرنگ آلوده و تجاوز با پیشگیری می‌توان خطر ابتلا به ایدز را کاهش داد به این منظور باید حتماً ظرف ۷۲ ساعت پس از مواجه به پزشک مراجعه کرد و با مصرف داروهای ضدویروس اچ آی وی می‌توان از تکثیر ویروس جلوگیری کرد. تجویز دارو بدون خطر است ولی ممکن است در بعضی‌ها سبب ایجاد عوارضی مثل تهوع نماید.

سوالات متدوال