به گزارش ایرنا، نمایندگان دائم ۱۰ کشور عضو اکو صبح امروز از طریق فرودگاه بین المللی بندرعباس برای شرکت در اجلاس شورای نمایندگان دائم کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی این سازمان روز چهارشنبه وارد بندرعباس شده‌اند.
همکاری سه جانبه کشورهای جمهوری اسلامی ایران، پاکستان و ترکیه با هدف توسعه همکاری‌های منطقه ای از طریق ایجاد سازمان همکاری اقتصادی (اکو) از نهم بهمن ماه سال ۱۳۶۳ آغاز به کار کرد و در ادامه کشورهای جمهوری آذربایجان، افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و تاجیکستان با توجه به روابط فرهنگی نزدیکی که با بنیان گذاران اکو داشتند، در سال ۱۳۷۱ به این سازمان پیوستند.
ارکان اصلی اکو عبارتند از اجلاس سران، شورای وزیران، شورای نمایندگان دائم، شورای برنامه ریزی منطقه ای، دبیرخانه و کارگزاری های تخصصی و موسسات منطقه ای که اجلاس سران متشکل از روسای جمهور یا دولت‌های کشورهای عضو است که بالاترین جایگاه را برای تبادل دیدگاه ها در خصوص مسائل مهم منطقه ای و جهانی دارد و هر دو سال یکبار در یکی از کشورهای عضو تشکیل جلسه می دهد.
شورای وزیران بالاترین ارکان سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری اکو است که متشکل از وزرای خارجه کشورهای عضو است، این شورا ترجیحاً قبل از سال مالی و به صورت چرخشی در قلمرو یکی از کشورهای عضو تشکیل جلسه می‌دهد.
شورای وزیران می تواند تشکیل اجلاس دیگر وزرا را برای تهیه و توصیه طرح ها و طرحهای مورد نظر در بخش های ذیربط پیشنهاد کند و تصویب سیاست‌ها، راهبردها و برنامه‌های کاری اکو، انتخاب دبیرکل و معاونان، بررسی و تصویب گزارش های شورای برنامه ریزی منطقه‌ای، شورای نمایندگان دائم، آژانس های تخصصی و موسسات منطقه‌ای اکو، بررسی و تصویب بودجه و گزارش‌های حسابرسی، مقررات مالی، اجرایی پرسنلی و سازمانی اکو و تصویب سهم کشورها در بودجه سازمان از وظایف شورای وزیران است.
این شورا در صورت نیاز کمیته های فرعی و فوق‌العاده‌ای را نیز تشکیل می دهد و تهیه دستورکار و تدارک اجلاس سران کشورهای عضو اکو و دادن گزارش به اجلاس سران کشورهای عضو در خصوص مسائل مربوط به اجرای برنامه ها و طرحهای سازمان از دیگر وظایف شورای وزیران است.
شورای برنامه ریزی منطقه‌ای متشکل از روسای سازمان های برنامه ریزی یا وزارتخانه‌های معادل است که حداقل یک بار در سال و قبل از اجلاس سالانه شورای وزیران به ریاست نماینده کشوری که ریاست شورای وزیران را بر عهده دارد، تشکیل جلسه می‌دهد.
این شورا سیاست‌ها و راهبردهای پایه و برنامه‌های اکو را بر اساس اهداف مندرج در عهدنامه ازمیر و رهنمودهای شورای وزیران تدوین می کند و دادن گزارش سالانه به شورای وزیران از طریق دبیرکل، تهیه و تنظیم تقویم وقایع سالانه اکو به منظور تصویب در شورای وزیران، بررسی و ارزیابی فعالیت‌های اقتصادی دبیرخانه و ارائه توصیه هایی در این خصوص به شورای وزیران، تهیه گزارش اقتصادی سالانه منطقه اکو، بررسی پیشرفت اجرای برنامه ها و طرحهای سازمان به صورت سالانه و بررسی اولویت های مشخص شده در راهبرد همکاری اقتصادی به صورت هر ۲ سال یکبار از دیگر وظایف شورای برنامه ریزی منطقه ایاست.
شورای نمایندگان دائم متشکل از سفرای کشورهای عضو است که به عنوان نمایندگان این کشورها نزد سازمان منصوب شده‌اند و در مواقع لزوم به ریاست نماینده کشوری که ریاست شورای وزیران را بر عهده دارد تشکیل جلسه می‌دهد.
این شورا به نمایندگی از طرف شورای وزیران و به نام شورای وزیران، تصمیمها و سیاست‌های تدوین شده آن و نیز شورای برنامه‌ریزی منطقه‌ای را پیگیری و اجرا می‌کند.
شورای نمایندگان دائم همچنین بودجه و گزارش های حسابرسی سازمان را بررسی و به اجلاس شورای وزیران گزارش می‌دهد و تهیه دستور کار و تدارک برگزاری اجلاس شورای وزیران و شورای برنامه‌ریزی منطقه‌ای، بررسی گزارش های دبیرخانه، دادن توصیه به شورای برنامه ریزی منطقه ای در مورد عملکرد اقتصادی دبیرخانه و موضوعات فنی دیگری که از طرف شورای برنامه ریزی منطقه ای به آن ارجاع می شود، از دیگر وظایف آن است.
بر اساس بند ۹ عهدنامه ازمیر دبیرخانه سازمان همکاری اقتصادی اکو، مستقر در تهران است و وظیفه اجرا، هماهنگی و مدیریت فعالیت های اکو را برعهده دارد و به اجلاس‌های سازمان که بر اساس اسناد و رهنمودهای ارگان های تصمیم گیر برگزار می شوند خدمات می دهد.
کارگزاری های تخصصی و موسسات منطقه ای اکو شامل بانک توسعه و تجارت اکو، شرکت بیمه اتکایی اکو، موسسه فرهنگی اکو، بنیاد علمی اکو، موسسه آموزشی اکو، شرکت مهندسی و مشاوره اکو، اتاق بازرگانی و صنایع اکو، موسسه استاندارد سازی اکو(ریسکام)، مرکز مبارزه با فساد، کمیسیون دامپزشکی اکو و مرکز مبارزه با بلایای طبیعی است.
موافقت نامه تسهیل صدور روادید، موافقت نامه چارچوب حمل و نقل ترانزیتی، موافقت نامه همکاری های تجاری (اکوتا)، موافقت نامه تشویق و حمایت از سرمایه گذاری، موافقت نامه تاسیس فدراسیون انجمن های خصوصی لجستیک از جمله موافقت نامه های این سازمان است.
· طرح قطار باری اسلام آباد-تهران-استانبول، طرحقطار بندر عباس-آلماتی، طرح قطار مسافربری آلماتی-تهران-استانبول، طرح اتصال راه آهن چین به اروپا از طریق طرح ریلی قرقیزستان-تاجیکستان-افغانستان و ایران، · طرح ساخت راه آهن رشت-آستارا-باکو، · طرح ویزای مشترک برای رانندگان ترانزیتی، طرح اتصال شبکه برق کشورهای عضو اکو، ایجاد صندوق ویژه اکو برای بازسازی افغانستان، · راه‌اندازی شبکه آماری اکو، شبکه نانو فناوری، ایجاد شبکه بیوتکنولوژی کشاورزی، طرح شبکه دارویی کشورهای عضو، طرح مطالعه تشکیل اتحادیه پایاپای اکو، طرح تجاری سازی کریدور قزاقستان، ترکمنستان و ایران از جمله طرحهای سازمان همکاری های اقتصادی اکو است.
همچنین طرح ایجاد دروازه مشترک در بنادر و فرودگاه ها و بنادر خشک برای تسهیل حمل و نقل و ترانزیت، طرح ارزیابی توسعه کریدورهای اقتصادی به موازات مسیرهای عمده حمل و نقل اکو، طرح ایجاد مرکز انرژی های پاک با همکاری یونیدوو، طرح تاسیس مرکز عالی برای استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی، ایجاد شبکه سازمان های خصوصی سازی اکو، طرح تهیه طرح عمل توسعه گردشگری اکو هم از دیگر طرحهای آن است.
جمعیت منطقه اکو در سال ۲۰۱۸ به ۴۹۶ میلیون نفر رسیده است که حدود ۳۵ میلیون نفر افزایش نسبت به سال ۲۰۱۴ داشته است وتجارت درون منطقه ای میان اعضای آن در سال ۲۰۲۰ برابر با ۵۷ میلیارد دلار بوده و به میزان ۴ میلیارد دلار مثبت گزارش شده است.
۱۵ محصول اصلی از جمله انرژی، پلاستیک، معدن و ماشین آلات، مس و آهن حدود ۷۱ درصد تجارت درون منطقه ای اکو را به خود اختصاص داده اند، در سال های اخیر چین سهم عمده ای در تجارت با منطقه اکو داشته است به گونه ای که محصولات چینی جایگزین محصولات اروپایی، آمریکایی، روسی و ژاپنی در منطقه شده اند.
صادرات کشورهای اکو همچنان بر پایه منابع طبیعی و انرژی است و قابل ذکر است که حدود ۸۶ درصد از سهم تجارت خارجی کشورهای عضو منطقه اکو در زمینه تجارت کالا و مابقی ۱۴ درصد در زمینه تجارت خدمات است.
