نشانه‌ها و علائم کمبود کلسیم در بدن
کلسیم یک ماده معدنی مهم و مورد نیاز بدن برای تشکیل و استحکام استخوان و دندان‌هاست و وجود آن برای عملکرد صحیح قلب و سایر عضلات بدن ضروری است.
کمبود کلسیم می تواند خطر پوکی استخوان، استئوپنی و هیپوکلسمی را افزایش دهد.
افرادی که در کودکی میزان کافی کلسیم دریافت نمی کنند، قد آنان در بزرگسالی رشد کافی ندارد. مقدار توصیه شده کلسیم را می توان از طریق مصرف مواد غذایی، مکمل ها و ویتامین ها به دست آورد.
چه عواملی می تواند باعث کمبود کلسیم شود؟
احتمال کمبود کلسیم با افزایش سن بیشتر می شود. عوامل دیگری نیز وجود دارند که فرد را در معرض خطر قرار می دهند، روزنامه "تایمزآو ایندیا" در گزارشی به برخی از آنها اشاره کرده است:
- عدم دریافت میزان کافی کلسیم برای مدت طولانی به خصوص در دوران کودکی
- برخی داروها جذب کلسیم را کاهش می‌دهند
- عدم تحمل غذاهای غنی از کلسیم
- تغییرات هورمونی در زنان
- فاکتورهای ژنتیکی خاص
علائم شایع هیپوکلسمی (بیماری کمبود کلسیم)
- مشکلات عضلانی: افراد مبتلا به کمبود کلسیم ممکن است دچار درد عضلانی، گرفتگی و اسپاسم شوند. این افراد همچنین ممکن است در هنگام راه رفتن یا حرکت دچار درد در ناحیه ران و بازو شوند. بی حسی و سوزن سوزن شدن دست ها، بازوها، پاها و اطراف دهان نیز ممکن است در این افراد مشاهده شود.
- خستگی شدید: سطح پایین کلسیم می تواند منجر به خستگی مفرط شده و باعث شود فرد همیشه احساس تنبلی داشته باشد. همچنین ممکن است به بیخوابی منجر شود. به علاوه خستگی ناشی از کمبود کلسیم می تواند با احساس سبکی سر، سرگیجه و مه مغزی همراه باشد و می تواند منجر به عدم تمرکز، فراموشی و گیجی شود.
- مشکلات ناخن و پوست: کمبود کلسیم در طولانی مدت می تواند به خشکی پوست، شکنندگی ناخن ها، زبری موها، اگزما، التهاب پوست، خارش پوست و پسوریازیس منجر شود.
- پوکی استخوان: استخوان ها کلسیم را به خوبی ذخیره می کنند اما وقتی سطح کلسیم در بدن کم باشد، بدن کلسیم مورد نیاز خود را از استخوان ها برمی دارد و در نتیجه آنها را شکننده و مستعد آسیب کند.
- سندرم پیش از قاعدگی: سطح پایین کلسیم در زنان با سندرم پیش از قاعدگی شدید مرتبط است. در یک مطالعه که در سال ۲۰۱۷ انجام گرفت مشخص شد مصرف روزانه ۵۰۰ میلی گرم کلسیم به مدت دو ماه، خلق و خوی شرکت کنندگان را بهبود بخشیده و احتباس مایعات کاهش یافته است. در سال ۲۰۱۹ نیز نتایج یک مطالعه نشان داد سطح پایین ویتامین D و کلسیم در نیمه دوم چرخه قاعدگی ممکن است به تشدید علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک کند.
- مشکلات دندانی: زمانیکه سطح کلسیم بدن پایین باشد، کمبود این ماده مغذی را از طریق دندان ها جبران می کند که ممکن است به مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و شکنندگی دندان، تحریک شدن لثه ها و تضعیف ریشه های دندان منجر شود.
- افسردگی: نتایج مطالعات نشان داده که کمبود کلسیم ممکن است با اختلالات خلقی از جمله افسردگی مرتبط باشد. اگرچه تحقیقات بیشتری برای تایید این نتایج مورد نیاز است.
افرادی که در کودکی میزان کافی کلسیم دریافت نمی کنند، قد آنان در بزرگسالی رشد کافی ندارد. مقدار توصیه شده کلسیم را می توان از طریق مصرف مواد غذایی، مکمل ها و ویتامین ها به دست آورد.
چه عواملی می تواند باعث کمبود کلسیم شود؟
احتمال کمبود کلسیم با افزایش سن بیشتر می شود. عوامل دیگری نیز وجود دارند که فرد را در معرض خطر قرار می دهند، روزنامه "تایمزآو ایندیا" در گزارشی به برخی از آنها اشاره کرده است:
- عدم دریافت میزان کافی کلسیم برای مدت طولانی به خصوص در دوران کودکی
- برخی داروها جذب کلسیم را کاهش می‌دهند
- عدم تحمل غذاهای غنی از کلسیم
- تغییرات هورمونی در زنان
- فاکتورهای ژنتیکی خاص
علائم شایع هیپوکلسمی (بیماری کمبود کلسیم)
- مشکلات عضلانی: افراد مبتلا به کمبود کلسیم ممکن است دچار درد عضلانی، گرفتگی و اسپاسم شوند. این افراد همچنین ممکن است در هنگام راه رفتن یا حرکت دچار درد در ناحیه ران و بازو شوند. بی حسی و سوزن سوزن شدن دست ها، بازوها، پاها و اطراف دهان نیز ممکن است در این افراد مشاهده شود.
- خستگی شدید: سطح پایین کلسیم می تواند منجر به خستگی مفرط شده و باعث شود فرد همیشه احساس تنبلی داشته باشد. همچنین ممکن است به بیخوابی منجر شود. به علاوه خستگی ناشی از کمبود کلسیم می تواند با احساس سبکی سر، سرگیجه و مه مغزی همراه باشد و می تواند منجر به عدم تمرکز، فراموشی و گیجی شود.
- مشکلات ناخن و پوست: کمبود کلسیم در طولانی مدت می تواند به خشکی پوست، شکنندگی ناخن ها، زبری موها، اگزما، التهاب پوست، خارش پوست و پسوریازیس منجر شود.
- پوکی استخوان: استخوان ها کلسیم را به خوبی ذخیره می کنند اما وقتی سطح کلسیم در بدن کم باشد، بدن کلسیم مورد نیاز خود را از استخوان ها برمی دارد و در نتیجه آنها را شکننده و مستعد آسیب کند.
- سندرم پیش از قاعدگی: سطح پایین کلسیم در زنان با سندرم پیش از قاعدگی شدید مرتبط است. در یک مطالعه که در سال ۲۰۱۷ انجام گرفت مشخص شد مصرف روزانه ۵۰۰ میلی گرم کلسیم به مدت دو ماه، خلق و خوی شرکت کنندگان را بهبود بخشیده و احتباس مایعات کاهش یافته است. در سال ۲۰۱۹ نیز نتایج یک مطالعه نشان داد سطح پایین ویتامین D و کلسیم در نیمه دوم چرخه قاعدگی ممکن است به تشدید علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک کند.
- مشکلات دندانی: زمانیکه سطح کلسیم بدن پایین باشد، کمبود این ماده مغذی را از طریق دندان ها جبران می کند که ممکن است به مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و شکنندگی دندان، تحریک شدن لثه ها و تضعیف ریشه های دندان منجر شود.
- افسردگی: نتایج مطالعات نشان داده که کمبود کلسیم ممکن است با اختلالات خلقی از جمله افسردگی مرتبط باشد. اگرچه تحقیقات بیشتری برای تایید این نتایج مورد نیاز است.