سمنان| چالش برداشت‌های غیرمجاز
ادامه این روند و تشدید نشدن نظارت‌ها برای مهار اقدام‌های سودجویانه علاوه بر خطرهای زیان‌بار زیست‌محیطی و نابودی هزاران گونه گیاهی و جانوری، معیشت کشاورزان واقعی منطقه را به خطر می‌اندازد.
میزان ظرفیت ذخیره آب در سد دامغان 21 میلیون مترمکعب است که اکنون این رقم به دلایل مختلف ازجمله برداشت غیرمجاز، خشکسالی مستمر و کاهش بارش‌ها به دست‌کم 10 میلیون مترمکعب رسیده است.
برداشت غیرمجاز در بالادست سد دامغان نگران‌کننده است
مدیر دفتر بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای سمنان در نشست شورای حفاظت از آب این استان گفت: برداشت غیرمجاز از اراضی بالادستی سد شهید شاهچراغی دامغان جدی و نگران‌کننده است.
آیدین دمنیان افزود: براساس آمار سازمان جهاد کشاورزی، 400 هکتار از اراضی کشاورزی در بالادست سد دامغان و 960 هکتار از این اراضی در پایین‌دست سد شهید شاهچراغی این شهرستان قرار دارد.
مدیر دفتر بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای سمنان اضافه کرد: اضافه برداشت‌ها در اطراف سد شهید شاهچراغی دامغان متوقف شود و از مجموع ظرفیت 21 میلیون مترمکعبی این سد برای ذخیره‌سازی آب، اکنون بیش از 10 میلیون مترمکعب پشت سد شده است.
دمنیان تصریح کرد: اصلاح الگوی کشت و افزایش کشت‌های علوفه‌ای و کشت بهاره از راهکارهای اساسی مدیریت مصرف آب در منطقه از سوی کشاورزان است.
مدیر دفتر بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای سمنان گفت: اجازه توسعه اراضی کشاورزی در مناطق بالادستی سد شهید شاهچراغی دامغان به‌هیچ‌عنوان منطقی نیست.
اختصاص 140 میلیارد ریال برای رسوب‌زدایی سد دامغان
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان نیز گفت: در قالب سفر استانی رئیس‌جمهوری به سمنان در آذر امسال 140 میلیارد ریال اعتبار برای اجرای طرح رسوب‌زدایی در سد شهید شاهچراغی دامغان تصویب شد.
ایرج حیدریان با بیان اینکه این اعتبار در سال‌های 98 و 99 پرداخت می‌شود، افزود: رفع چالش افت محسوس آب در سد شهید شاهچراغی دامغان نیازمند فرهنگ‌سازی برای اصلاح الگوی مصرف، برداشت رسوب و اجرای طرح‌های آبخیزداری در مناطق بالادستی این سد است.
او اضافه کرد: اجرای طرح‌های سازه‌ای با اتخاذ راهبردهای علمی برای خارج کردن رسوب از سد شهید شاهچراغی دامغان آغازشده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آب سمنان ادامه داد: در سفر رئیس‌جمهوری به استان سمنان برای اجرای طرح رسوب‌زدایی 230 میلیارد ریال اعتبار پیشنهادشده بود که با همکاری مسئولان استانی 140 میلیارد ریال آن موافقت شد.
حیدریان تصریح کرد: با وجود افزایش بارش‌ها اما وضعیت سد شهید شاهچراغی دامغان ویژه است و برای خارج شدن این سد از خشکسالی اجرای طرح‌های مختلف اجتناب‌ناپذیر است.
سد شهید شاهچراغی آب صنعت دامغان را تأمین کند
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان گفت: براساس برنامه‌ریزی‌ها محدوده مصرف آب شهید شاهچراغی دامغان در بخش آشامیدنی، کشاورزی و محیط‌زیست است و برای استفاده از این ظرفیت آبی در بخش صنعت تاکنون تصمیمی گرفته نشده است.
بهروز اسودی اضافه کرد: منطقه ویژه اقتصادی دامغان بیش از یک هزار هکتار وسعت دارد که تاکنون 100 هکتار آن برای راه‌اندازی واحدهای تولید و صنعتی تفکیک‌شده است.
او خاطرنشان کرد: منطقه ویژه اقتصادی دامغان به 50 لیتر بر ثانیه آب نیاز دارد که سد شهید شاهچراغی ظرفیتی برای تأمین آب موردنیاز است.
اسودی افزود: در بخش صنعت به ازای یک لیتر آب می‌توان 74 شغل ایجاد کرد و تخصیص بخشی از آب ذخیره‌شده در سد شهید شاهچراغی دامغان به بخش صنعت می‌توان به کاهش بیکاری در منطقه منجر شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان گفت: رفع مشکلات زیرساختی در بخش صنعت سمنان در دستور کار قرار دارد و با هم‌افزایی دستگاه‌های اجرایی می‌توان برای رفع کم‌آبی در این شهرستان اقدام کرد.
ضرورت اجرای طرح پلیس آب در دامغان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: اجرای طرح پلیس آب در روستاها و اراضی کشاورزی سد شهید شاهچراغی ضروری است.
سید حسن میرعماد افزود: اختیار قضایی برای برخورد با متخلفان به پلیس آب داده شود و با نظارت می‌توان از برداشت‌های غیرمجاز در اطراف سد دامغان جلوگیری کرد.
او اضافه کرد: از نظر قانونی تبدیل اراضی طبیعی به اراضی کشاورزی در مناطق بالادستی سد شهید شاهچراغی دامغان جرم است و جهاد کشاورزی به‌هیچ‌عنوان تمایل به افزایش اراضی کشاورزی ندارد.
میرعماد تصریح کرد: بخش قابل‌توجهی از کانال‌های انتقال آب در اطراف سد شهید شاهچراغی فرسوده است که می‌بایست با برنامه‌ریزی اصولی برای رفع این چالش اقدام شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: در پنج سال گذشته در بیش از 2 هزار هکتار از اراضی کشاورزی دامغان سامانه نوین آبیاری نصب‌شده که 700 هکتار از آن در اطراف سد شهید شاهچراغی بود.
اجرای طرح‌های آبخیزداری در دامغان ضرورت دارد
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان گفت: اجرای طرح آبخیزداری در اطراف سد شهید شاهچراغی و روستاهای بالادستی دامغان برای مهار سیلاب‌ها و همچنین جلوگیری از عبور رسوب به این سد اجتناب‌ناپذیر است.
علینقی حیدریان افزود: طرح‌های مطالعاتی برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در دامغان اجرا شد و اداره کل منابع طبیعی این طرح‌های مطالعاتی را می‌تواند در اختیار دیگر دستگاه‌های اجرایی قرار می‌دهد.
او اضافه کرد: رسوخ رسوب به سد شهید شاهچراغی یکی از چالش‌های اساسی است که با برنامه‌ریزی اصولی می‌توان حیات این سد را حفظ کرد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: با وجود خشکسالی و افزایش بارش‌های سیل آسا اعتبارها برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در استان سمنان افزایش یابد.