قارچ سیاه چیست؟ + تشخیص، عوارض و درمان موکورمایکوزیس و کرونا

همزمان با گسترش بیماری کرونا، اخباری از شیوع بیماری نادر قارچ سیاه منتشر شده است، این بیماری از نوع تهاجمی است و باید هرچه سریع‌تر توسط پزشکان تشخیص و درمان شود چرا که در غیر این صورت می‌تواند باعث نقص عضو و یا حتی مرگ افراد شود.

قارچ سیاه چیست؟

بیماری «قارچ سیاه» توسط کپک موکور ایجاد می‌شود که معمولاً در خاک، گیاهان، کود حیوانی و میوه‌ها و سبزیجات فاسد زندگی می‌کنند. «موکورمایکوزیس» در بسیاری از کشورها، از جمله در آمریکا، استرالیا و هند دیده شده است. قارچ سیاه می‌تواند در بیمارستان‌ها، توسط بیماران آسیب‌پذیر پیوندی، هنگامی که کپک‌ها روی ملحفه‌های بیمارستان قرار می‌گیرند، از طریق سیستم‌های تهویه یا از طریق چسب منتقل شود.

به طور کلی تمام مبتلایان به کرونا که ضعف ایمنی شدید دارند، مخصوصاً افرادی که سابقه دیابت دارند در معرض ابتلاء به قارچ سیاه هستند.

چه افرادی به بیماری قارچ سیاه مبتلا می‌شوند؟

موکورمایکوزیس بیماری نادری است، اما در بین افرادی که در وضعیت نامناسب بهداشت فردی و محیطی قرار دارند یا افرادی که داروهای مورد استفاده آن‌ها، توانایی بدن در مبارزه با میکروب‌ها و بیماری‌ها را کاهش می‌دهد، بیشتر دیده می‌شود. گروه‌های خاصی از افراد بیشتر به موکورمایکوزیس مبتلا می‌شوند از جمله افرادی که بیماری‌ها و مشکلات زیر را دارند:

دیابت، به ویژه با کتواسیدوز دیابتی (یک عارضه خطرناک دیابت که می‌تواند منجر به مرگ و اغما شود)
• افراد مبتلا به سرطان
• افرادی که در آن‌ها پیوند عضو صورت گرفته است
• افرادی که در آن‌ها پیوند سلول‌های بنیادی صورت گرفته باشد
• افراد مبتلا به «نوتروپنی» (Neutropenia) یعنی تعداد گلبول‌های سفید خون در آن‌ها کم است
• افرادی که به صورت طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها استفاده کرده‌اند
• افرادی که به صورت طولانی مدت داروی تزریقی مصرف کرده‌اند
• افراد دارای آهن زیادی در بدن (یا مبتلا به هموکروماتوز)
• نارس بودن و وزن کم هنگام تولد (برای موکورمایکوزیس دستگاه گوارش نوزادان)

قارچ سیاه مسری است؟

قارچ سیاه بیماری مسری نیست و افرادی را هدف قرار می‌دهد که دیابت، فشار خون بالا و نقص سیستم ایمنی دارند

درمان قارچ سیاه

شناخت زودهنگام، تشخیص و تجویز سریع درمان ضد قارچی مناسب برای بهبود بیماران مبتلا به قارچ سیاه مهم است. موکورمایکوزیس یک عفونت جدی است و نیاز به درمان با داروهای ضد قارچ دارد. داروهای فعال ضد آسپرژیلوس مانند «ووریکونازول» (Voriconazole)در برابر موکورمیست‌ها فعال نیستند و شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهند درمان با این دارو در مراحل اولیه بیماری با افزایش بروز قارچ سیاه در برخی بیماران همراه بوده است.
علاوه بر این، برداشت یا حذف بافت مرده از طریق جراحی ناحیه آلوده اغلب و به خصوص برای عفونت‌های سینوسی – مغزی، پوستی و عفونت‌های قارچ سیاه دستگاه گوارش ضروری هستند. در صورت امکان باید وضعیت نقص ایمنی زمینه‌ای را کنترل کرد. اثربخشی سایر درمان‌ها مانند اکسیژن‌درمانی هایپرباریک (نوعی روش درمانی که برای تسریع بهبودی مسمومیت با مونوکسیدکربن، قانقاریا، زخم و عفونت‌هایی که در آن بافت‌ها کمبود اکسیژن دارند، استفاده می‌شود) نامشخص است اما در شرایط خاص برای برخی از بیماران مفید بوده است.
گاهی کنترل بیماری قارچ سیاه امکانپذیر نیست و صورت بیمار به شدت درگیر می‌شود و چاره‌ای جز تخلیه صورت بیمار برای متخصصان گوش، حلق و بینی باقی نمی‌ماند.
این عفونت روی سینوس‌ها، مغز و ریه‌ها تأثیر می‌گذارد و می‌تواند در افراد دیابتی یا دارای نقص شدید ایمنی مانند بیماران سرطانی خطرناک باشد.