هلیای شهر ما چگونه قمهکِش شد؟
ماجرای دعوای شدید چند دختر نوجوان و سپس قمهکشی یکی از آنها به نام هلیا به یکی از پربازدیدترین و پربازخوردترین ویدئوهای ۲۴ ساعت گذشته در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی ایران تبدیل شده است.
در چند روز گذشته کلیپی در فضای مجازی دست به دست شده است؛ موسوم به «قمهکشی هلیا»، که به یکی از پربازدیدترین ویدئوهای ۲۴ ساعت گذشته در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی ایران تبدیل شده است. فیلم چند دختر نوجوان را در فضایی عمومی نشان میدهد و از شیوه گویش حاضران و صداهای پسزمینه به نظر میرسد مکانی که ماجرا در آن رخ داده میتواند اصفهان باشد. دخترها که دو گروه هستند، ابتدا درگیری لفظی دارند و ناگهان تنش میان آنها به برخورد شدید از نوع کشیدن مو و لگد زن دو نفر میانجامد.
در ادامه یکی از دخترها دیگری را چنان پرتاب میکند که بخشی از کتف و سرش به ناحیه سیمانی کنار باغچه میخورد، اما دختر آسیبدیده که در ادامه درمییابیم «هلیا» نام دارد، برمیخیزد و دعوا و درگیری را از سر میگیرد. در حالی که تنش میان سه چهار نفر بالا گرفته، دیگر دختران نوجوان حاضر در محل بیشتر نقش تماشاچی را دارند و پسرهایی که فیلم میگیرند، با لفاظیهایشان بر آتش درگیری میدمند. در این میان صدای دشنامها و واژههای بالای ۱۸ سال هم به گوش میرسد.
پس از آرام شدن نسبی دعوا، یکی از حاضران متوجه «چاقو» یی میشود که در شلوار هلیا پنهان است و وقتی به آن اشاره میکند، دخترک یک قمه ۵۰ سانتیمتری را از شلوارش بیرون میکشد و البته به توصیه یکی از دوستان خود برای اینکه «شر» نشود، از آن استفاده نمیکند.
یگانه شوق الشعرا در روزنامه آفتاب یزد نوشت: تفاوت نسلی یک امر طبیعی در جوامع است. این پدیده باعث میشود که دونسل دنیای متفاوتی با یکدیگر داشته باشند و برای فهم یکدیگر نیاز به سازگاری و گفتگو پیدا کنند. نسل متولد دهه هشتاد تفاوت چشمگیری با نسلهای قبل و شجاعت بالایی برای بیان خواستههای خود دارند. این تفاوتها باعث شده است که این نسل برای نسلهای قبل خود مقدار زیادی غیر قابل درک تلقی شوند. اما این بار این دهه با دعوا و قمه کشی خود را نشان داده است. این فیلم یک خطر بزرگ اجتماعی را دربر دارد که شاید دختر قمه کش و دوستانش نخستین نشانههای بارز آن باشند.
نکته عجیب آن است که به نظر میرسد نسل متولد دهه ۸۰ بیش از هرنسل دیگری خشمگین است و خشم خود را به طرق مختلف نشان میدهد و تخلیه میکند. این نسل نه تنها بلد نیست با نسل قبل و والدین خود صحبت کند و از این طریق خواسته خود را بیان کند بلکه حتی حرف زدن و روشهای مسالمیت آمیز برای حل مسئله را با هم سن و سالان خود نیز نیاموخته است. نسل خشمگین تنها کلمهای است که میتوان برای توصیف دهه هشتادیها به کار برد..
سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی و مدرس دانشگاه از نگاه جامعه شناسانه به این موضوع پرداخت و به مهر گفت: «ما وقتی از یک پدیده اجتماعی مثل خشونت صحبت میکنیم باید بدانیم که بر روی این پدیده، مجموعهای از عوامل و شرایط تاثیر میگذارند تا شاهد وقوع چنین رفتارهایی در جامعه باشیم
چند وقت پیش رئیس پزشکی قانونی اعلام کرد حدود ۶۰۰ هزار پرونده در سال گذشته با موضوع ضرب و جرح به پزشکی قانونی مراجعه کردند. در دوران کرونا فرصت تخلیه هیجانات برای نوجوانان کمتر شده است بنابراین تخلیه هیجانات به شکل دیگری در جامعه اتفاق میافتد. در کلیپی که اخیراً منتشر شده، دخترانی که دعوا میکنند، نوجوان هستند. نوجوانانی که در یکسال و نیم اخیر به خاطر شرایط کرونا و محدودیتها تحت فشار بودند. این رفتارها یک «نشانه» است؛ نشانه و پیامی که این کلیپ به ما میدهد این است که حال بچههای ما خوب نیست.»
با دیدن این فیلم تاسفبار واکنش کاربران هم در فضای مجازی متفاوت بود. کاربری در این باره نوشت: اینکه هلیا این همه کتک خورد و قمه رو درنیاورد، وقتی هم درآورد باهاش کسی رو نزد، نشون میده از یه خانوادهی اصیل قمهکش اومده و در زمینهی دعوا، تربیت درستی داشته.
کاربری دیگری هم نوشت: یکاری نکنید هلیا نتونه زندگی کنه. ما با یه جاج هفتهها فکرمون درگیره، هلیا فیلم کتک خوردنش اومده از امروز تحت فشاره این کلیپو شوخیای ما برای یه دختر ١۴-١۵ ساله زیاده.
کاربری نوشت: کلیپ این دختره که قمه میکشه رو دیدم همهش داشتم به این فکر میکردم وقتی بچهدار بشی، تو خونواده هرچقدر هم همه چیز مرتب و منظم و درست بشه، بچهت تو مدرسه/جامعه یا با امثال هلیا دوست میشه و ازش تاثیر میگیره یا باید امثال هلیا رو تحمل کنه و اذیت بشه.
کاربری نوشت:ای کاش به جای خود شیرینی و جوک ساختن با هلیا فکرکنیم کدوم راه رو اشتباه رفتیم چیکارکردیم که هلیا تحویل جامعه دادیم؟
دیگری نوشت: آنچه من دیدم دختری بود که بیپناهیهای جهان در چشمهایش موج میزد و قلبم صدبار تندتر زد وقتی قمه را در دستش دیدم درحالی که هیچ ارادهای برای زدن در او نبود. هلیا هر چه که هست دختر ماست که گریههای تنهاییاش٬ پنهانتر از اینهاست که کسی دیده باشد.
امیرمحمودحریرچی جامعه شناس در این باره به آفتاب یزد گفت: «دختران ما در این جامعه به شکلهای مختلف سرکوب میشوند و جامعه از آنها انتظار سر به زیر بودن دارد. دختران به میزان زیادی در این جامعه مورد امر و نهی قرار میگیرند و این باعث میشود وجود آنها فراموش شود و دختران نتوانند حرف خود را بزنند. اعتماد به نفس در بچههای دهه ۸۰ و ۷۰ به حداقل رسانده شده است. در نتیجه دختران تلاش میکنند خودشان را در دیگری نشان دهند. در جامعه ما متاسفانه به هوش هیجانی نوجوانان اهمیت داده نمیشود و این نسل ارتباط درست با یکدیگر را نیاموخته اند.
دختران به دنبال آن هستند که خود را در پوشش مرد نشان دهند تا مورد قبول جامعه قرار بگیرند. این کلیپ واقعا برای جامعه شرمآور است. اساسا نیازهای جوانان ما در جامعه نادیده گرفته میشود. این نسل شادی ندارد. زمانی که شادی نباشد فرد احساس تنهایی میکند و به کارهای زیرزمینی و مواد مخدر پناه میبرد. این نسل به دنبال نمایش قدرت است نه نمایش لیاقت. اگر به این مسائل توجه نشود روز به روز خشونت در جامعه ما نهادینهتر میشود و نتیجه آن احساس تنهایی نسل جوان و نوجوان و در ادامه افزایش آمار افسردگی و خودکشی است.»
در ادامه یکی از دخترها دیگری را چنان پرتاب میکند که بخشی از کتف و سرش به ناحیه سیمانی کنار باغچه میخورد، اما دختر آسیبدیده که در ادامه درمییابیم «هلیا» نام دارد، برمیخیزد و دعوا و درگیری را از سر میگیرد. در حالی که تنش میان سه چهار نفر بالا گرفته، دیگر دختران نوجوان حاضر در محل بیشتر نقش تماشاچی را دارند و پسرهایی که فیلم میگیرند، با لفاظیهایشان بر آتش درگیری میدمند. در این میان صدای دشنامها و واژههای بالای ۱۸ سال هم به گوش میرسد.
پس از آرام شدن نسبی دعوا، یکی از حاضران متوجه «چاقو» یی میشود که در شلوار هلیا پنهان است و وقتی به آن اشاره میکند، دخترک یک قمه ۵۰ سانتیمتری را از شلوارش بیرون میکشد و البته به توصیه یکی از دوستان خود برای اینکه «شر» نشود، از آن استفاده نمیکند.
یگانه شوق الشعرا در روزنامه آفتاب یزد نوشت: تفاوت نسلی یک امر طبیعی در جوامع است. این پدیده باعث میشود که دونسل دنیای متفاوتی با یکدیگر داشته باشند و برای فهم یکدیگر نیاز به سازگاری و گفتگو پیدا کنند. نسل متولد دهه هشتاد تفاوت چشمگیری با نسلهای قبل و شجاعت بالایی برای بیان خواستههای خود دارند. این تفاوتها باعث شده است که این نسل برای نسلهای قبل خود مقدار زیادی غیر قابل درک تلقی شوند. اما این بار این دهه با دعوا و قمه کشی خود را نشان داده است. این فیلم یک خطر بزرگ اجتماعی را دربر دارد که شاید دختر قمه کش و دوستانش نخستین نشانههای بارز آن باشند.
نکته عجیب آن است که به نظر میرسد نسل متولد دهه ۸۰ بیش از هرنسل دیگری خشمگین است و خشم خود را به طرق مختلف نشان میدهد و تخلیه میکند. این نسل نه تنها بلد نیست با نسل قبل و والدین خود صحبت کند و از این طریق خواسته خود را بیان کند بلکه حتی حرف زدن و روشهای مسالمیت آمیز برای حل مسئله را با هم سن و سالان خود نیز نیاموخته است. نسل خشمگین تنها کلمهای است که میتوان برای توصیف دهه هشتادیها به کار برد..
سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی و مدرس دانشگاه از نگاه جامعه شناسانه به این موضوع پرداخت و به مهر گفت: «ما وقتی از یک پدیده اجتماعی مثل خشونت صحبت میکنیم باید بدانیم که بر روی این پدیده، مجموعهای از عوامل و شرایط تاثیر میگذارند تا شاهد وقوع چنین رفتارهایی در جامعه باشیم
چند وقت پیش رئیس پزشکی قانونی اعلام کرد حدود ۶۰۰ هزار پرونده در سال گذشته با موضوع ضرب و جرح به پزشکی قانونی مراجعه کردند. در دوران کرونا فرصت تخلیه هیجانات برای نوجوانان کمتر شده است بنابراین تخلیه هیجانات به شکل دیگری در جامعه اتفاق میافتد. در کلیپی که اخیراً منتشر شده، دخترانی که دعوا میکنند، نوجوان هستند. نوجوانانی که در یکسال و نیم اخیر به خاطر شرایط کرونا و محدودیتها تحت فشار بودند. این رفتارها یک «نشانه» است؛ نشانه و پیامی که این کلیپ به ما میدهد این است که حال بچههای ما خوب نیست.»
با دیدن این فیلم تاسفبار واکنش کاربران هم در فضای مجازی متفاوت بود. کاربری در این باره نوشت: اینکه هلیا این همه کتک خورد و قمه رو درنیاورد، وقتی هم درآورد باهاش کسی رو نزد، نشون میده از یه خانوادهی اصیل قمهکش اومده و در زمینهی دعوا، تربیت درستی داشته.
کاربری دیگری هم نوشت: یکاری نکنید هلیا نتونه زندگی کنه. ما با یه جاج هفتهها فکرمون درگیره، هلیا فیلم کتک خوردنش اومده از امروز تحت فشاره این کلیپو شوخیای ما برای یه دختر ١۴-١۵ ساله زیاده.
کاربری نوشت: کلیپ این دختره که قمه میکشه رو دیدم همهش داشتم به این فکر میکردم وقتی بچهدار بشی، تو خونواده هرچقدر هم همه چیز مرتب و منظم و درست بشه، بچهت تو مدرسه/جامعه یا با امثال هلیا دوست میشه و ازش تاثیر میگیره یا باید امثال هلیا رو تحمل کنه و اذیت بشه.
کاربری نوشت:ای کاش به جای خود شیرینی و جوک ساختن با هلیا فکرکنیم کدوم راه رو اشتباه رفتیم چیکارکردیم که هلیا تحویل جامعه دادیم؟
دیگری نوشت: آنچه من دیدم دختری بود که بیپناهیهای جهان در چشمهایش موج میزد و قلبم صدبار تندتر زد وقتی قمه را در دستش دیدم درحالی که هیچ ارادهای برای زدن در او نبود. هلیا هر چه که هست دختر ماست که گریههای تنهاییاش٬ پنهانتر از اینهاست که کسی دیده باشد.
امیرمحمودحریرچی جامعه شناس در این باره به آفتاب یزد گفت: «دختران ما در این جامعه به شکلهای مختلف سرکوب میشوند و جامعه از آنها انتظار سر به زیر بودن دارد. دختران به میزان زیادی در این جامعه مورد امر و نهی قرار میگیرند و این باعث میشود وجود آنها فراموش شود و دختران نتوانند حرف خود را بزنند. اعتماد به نفس در بچههای دهه ۸۰ و ۷۰ به حداقل رسانده شده است. در نتیجه دختران تلاش میکنند خودشان را در دیگری نشان دهند. در جامعه ما متاسفانه به هوش هیجانی نوجوانان اهمیت داده نمیشود و این نسل ارتباط درست با یکدیگر را نیاموخته اند.
دختران به دنبال آن هستند که خود را در پوشش مرد نشان دهند تا مورد قبول جامعه قرار بگیرند. این کلیپ واقعا برای جامعه شرمآور است. اساسا نیازهای جوانان ما در جامعه نادیده گرفته میشود. این نسل شادی ندارد. زمانی که شادی نباشد فرد احساس تنهایی میکند و به کارهای زیرزمینی و مواد مخدر پناه میبرد. این نسل به دنبال نمایش قدرت است نه نمایش لیاقت. اگر به این مسائل توجه نشود روز به روز خشونت در جامعه ما نهادینهتر میشود و نتیجه آن احساس تنهایی نسل جوان و نوجوان و در ادامه افزایش آمار افسردگی و خودکشی است.»