لبنیات در صف انتظار گرانی

در حالی که این روز‌ها زمزمه‌های گرانی نان بسیاری را نگران کرده و روغن و شکر هم برای چندمین بار افزایش قیمت داشته‌اند سخنگوی انجمن صنایع فراورده‌های لبنی از درخواست دامداران برای افزایش ۵۰ درصدی قیمت شیر خام خبر می‌دهد!   
 
در چند روز گذشته بعد از اعمال افزایش قیمت نان در کرج و اعلام افزایش ۳۰ درصدی قیمت روغن خبر‌هایی مبنی بر زمزمه‌های افزایش قیمت شیر و لبنیات منتشر شد. این در حالی بود که برخی مسئولان هم افزایش قیمت شیر و لبنیات را تکذیب کردند.
 

احتمال افزایش ۴۰ درصدی قیمت محصولات لبنی

برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ سخنگوی انجمن صنایع لبنی رفتیم. محمدرضا بنی طبا، خبر احتمال افزایش قیمت لبنیات را تایید کرد و گفت: تا جایی که می‌دانم دامداران تقاضای افزایش قیمت شیرخام از ۴۵۰۰ به  ۶۵۰۰ تومان را به وزارت جهادکشاورزی ارائه کرده‌اند. این یعنی قیمت محصولات لبنی هم خود به خود باید افزایش یابد.»
 
بنی طبا می‌گوید: ۶۵ درصد ضریب تولید محصولات لبنی، شیر خام است. وقتی مواد اولیه ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته باشد طبیعی است که محصولات لبنی هم باید تغییر قیمت داشته باشد. با فرض موافقت با افزایش ۵۰ درصدی شیر خام و هزینه‌های تمام شده، برآورد ما این است که قیمت محصولات لبنی حدود ۴۰ درصد افزایش یابد.
 

قیمت گذاری در محصولات لبنی با دستور و قانون حل نمی‌شود

سخنگوی انجمن صنایع لبنی می‌گوید: این که می‌گویند لبنیات هنوز گران نشده است ناظر به قیمت محصولات لبنی مصوب و مشمول قیمت گذاری دولتی است. ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت قیمت شیر خام را مصوب می‌کنند. الان قیمت شیر خام ۴۵۰۰ تومان تصویب شده است. ستاد تنظیم بازار بعد از این، قیمت ده قلم کالای ضروری خانوار مثل شیر پاستوریزه ساده و ماست و... را مشخص می‌کند.   یعنی قیمت محصولاتی مانند ماست همزده، پنیر خامه‌ای و بسیاری از اقلام دیگر مشمول قیمت گذاری دولتی نیست. قیمت این‌ها بر اساس آیین نامه قیمت گذاری محصولات ساخت داخل مشخص می‌شود. در محصولات لبنی، قیمت شیرخام باید ۴۵۰۰ باشد، اما الان حدود ۵ هزارتومان است. کم کم به فصل گرما می‌رویم و گاو‌ها کمتر شیر می‌دهند و عرضه کمتر می‌شود. این جا قیمت‌ها از دستورات تبعیت نمی‌کند و عرضه و تقاضا در بازار قیمت‌ها را مشخص می‌کند. این‌ها واقعیت بازار است و با دستور و قانون حل نمی‌شود.
 

سقوط آزاد سرانه مصرف لبنیات در ۱۶ سال گذشته

از سخنگوی انجمن صنایع لبنی درباره رابطه افزایش قیمت‌ها و تغییرات سرانه مصرف شیر می‌پرسم. او می‌گوید:  کاهش محسوس سرانه مصرف لبنیات در هر فرد ایرانی در ۱۶ سال گذشته بوده است. چندین سال پیش و بعد از هدفمندی یارانه‌ها که سهمیه شیر مدارس قطع شد سرانه مصرف لبنیات در کشور از ۱۲۰ به حدود ۹۰ رسید. در حالی که استاندارد جهانی برای مصرف شیر ۱۵۰ کیلو در سال است.   این عدد تقریبا ثابت بود تا این که فشار جنگ اقتصادی به سنگین‌ترین حد ممکن رسید و به کوچک شدن سفره خانوار منجر شد. اما آن قدر تدبیر وجود داشت که شیر و لبنیات از سفره خانواده‌ها به طور کامل حذف نشود. متاسفانه رابطه مستقیمی بین افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم وجود دارد. الان به شکل خوش بینانه سرانه مصرف لبنیات به حدود ۸۰ کیلو و به شکل بدبینانه هم به حدود ۷۰ کیلو در سال رسیده است.
 
سرانه مصرف لبنیات ما پایین است، اما این فقط به خاطر افزایش قیمت‌ها نیست. در این دو، سه سال گذشته که اوضاع اقتصادی شرایط خوبی نداشته در بیشتر کالا‌های غیرسالم خوراکی مثل چیپس، پفک، روغن و... با افزایش قیمت مواجه بودیم، اما مصرف آن کاهش نیافته است. مثلا در نوشابه حدود ۱۱۰ درصد افزایش قیمت داشتیم در حالی که میانگین افزایش قیمت شیر پاستوریزه حدود ۷۰ درصد بوده است، ولی ما هیچ وقت شاهد کاهش مصرف نوشابه نبودیم. پس در افزایش سرانه مصرف فقط تورم و قیمت‌ها تاثیرگذار نیست و فرهنگ مردم هر کشور و عوامل دیگر هم در آن دخیل است.