ادبیات پایداری ضامن حفظ هویت مذهبی و ملی است
هر بار که تاریخ این مرز و بوم ورق میخورد صفحاتی از رشادتها و ایثارها و گذشتها و بزرگواریها در کنار دشمنیها و نارواییها و نامردمیها رخ نشان میدهند. همواره در برابر دشمنان و بدخواهان، قهرمانان و دلیرمردان این سرزمین قد برافراشتهاند و با جان و تمام توش و توانشان، از دین و آیین و مال و ناموس وطن دفاع کردهاند.
بیگمان یکی از افتخارآفرینترین صفحههای تاریخ ایران اسلامی، در جنگ هشتساله تحمیلی رقم خورده است. آنگاه که جوانان غیور و از جان گذشته وطن در برابر ارتشی تا بن دندان مسلح ترجمان تازهای از استقامت و ایثار و فداکاری را به نمایش گذاشتند و اجازه ندادند حتی ذرهای از خاک ملک و میهن به اشغال دشمنان درآید.
بازخوانی این رشادتها و فداکاریها بدون تردید برای امروز و فردای میهن اسلامی راه و روشی کمنظیر و بلکه بینظیر را به ودیعه گذاشته، اجازه نمیدهد تا دشمنان حتی در خیال خود طمع بورزند و سودای حمله به ایران را در سر بپرورانند و این همه میسر و میسور نیست مگر با بهره گرفتن از آنچه در جبهههای پایداری و استقامت گذشته است.
بهره گرفتن از میراث ارزنده و نایاب دفاع مقدس را نخست باید از دل و جان آنها که در صحنه حضور داشتند و سالها سر بر آستان دفاع از میهن ساییدند جویا شد و در مقام بعدی همه اینها باید را در قالبها و شیوههای روزآمد، کاربردی و قابل فهم و درک برای نسلهای مختلف و گروههای متنوع اجتماعی جستوجو کرد.
در این میان نقش ادبیات پایداری در شیوهها و مدلهای مختلف آن، بسیار حائز اهمیت و قابل توجه است. نمیتوان همه تاریخ را از دل اسناد به جا مانده از آن پیدا کرد. مگر میشود مفاهیم بلندی نظیر ایثار، ازخودگذشتگی، فداکاری و ... را در بستر اسناد نظامی و تاریخی به دست آورد؟
بدون شک فهم این موضوعات تنها و تنها با استفاده از ابزار ادبیات و هنر قابل درک و دریافت است و ادبیات پایداری مهمترین شیوه و بستر برای انتقال این مفهوم خواهد بود. تجربه هم ثابت کرده که چنین است. اگر این موضوع صحت نداشت، آثاری مانند کتاب دا، خاطرات خرمشهر، پوتینهای مریم و ... تا این حد با استقبال خواننده و مخاطب روبهرو نمیشدند.
در همین راستا، اکبر والایی نویسنده ادبیات دفاع مقدس به «ابتکار» گفت: برای حفظ ارزشهای واقعی و حقیقی آثار ادبی متعلق به دفاع مقدس و انقلاب باید تا حد توان از نویسندگان و مولفانی که در این عرصه حضور داشتهاند، استفاده شده و حمایت شود. چه اینکه اگر این اتفاق رخ ندهد، نویسندگان نسلهای بعدی ناچار خواهند بود یا به خاطرات گذشتگان و افراد حاضر در عرصه نبرد و دفاع مقدس مراجعه کنند و یا ناگزیر میشوند از تخیل و رویا استفاده کنند.
این نویسنده پایداری در ادامه با اشاره به مسئله خطرات عدم توجه به این حوزه و از دست دادن فرصتها برای حمایت از آثار ادبی دفاع مقدس افزود: باید توجه داشته باشیم که اکنون در زمان طلایی به سر میبریم. چرا که نسلی که در جنگ شکل گرفته و براساس باورهایش در میدانهای گوناگون انقلاب و جنگ حضوری فعال و اثرگذار داشته است، آرام آرام پیر میشود و بیم آن میرود که به زودی تعداد قابل توجهی از آنها را از دست بدهیم. لذا باید با حمایت هرچه بیشتر از این شخصیتها، نسبت به تولید آثار ادبی مرتبط با دفاع مقدس آنهم در ابعاد بینالمللی و ملی توجه و اهتمام بیشتری داشته باشیم.
والایی شکلگیری ادبیات ضدجنگ را خطری بزرگ برای ادبیات پایداری عنوان کرده و با اشاره به مخاطراتی که برخی روشنفکران و نحلههای فکری در این زمینه ایجاد میکنند، تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که در حال حاضر گروههایی از روشنفکران و برخی از اصحاب فکر در حال شکل دادن به نوعی ادبیات ضدجنگ هستند. این ادبیات ضدجنگ حتی تحمل رویکردهای دفاعی و پشتیبانی ادبی از دفاع مشروع جنگ تحمیلی را هم ندارد و با ادبیات پایداری در هر نوع شکل و شیوه آن مخالف هستند. با توجه به این موضوع، خطر بزرگی هویت فرزندان و جوانان این مرز و بوم را تهدید میکند. چه آنکه بعید نیست اگر این نوع ادبیات فراگیر شود و از ادبیات پایداری هم دفاع صورت نگیرد، تاریخ انقلاب و دفاع مقدس به شکلی وارونه و غیرواقعی برای نسلهای آینده روایت شود.
این نویسنده معتقد است بیتوجهی به ادبیات پایداری و فراگیری ادبیات ضدجنگ آسیبهایی جدی را بر پیکره هویت مذهبی و میهنی جوانان وارد میکند. وی گفت: بسیاری از ارزشهای انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی مانند دفاع مشروع، غیرت ملی، اهتمام مذهبی، باور به شهادت و ... با بهایی بسیار گران برای کشور به دست آمده است. برخی از این مفاهیم در دنیا بینظیر بوده و هیچ ملتی نمیتواند ادعا کند که از چنین مفاهیم و ارزشهایی بهرهمند است. از این رو، حفظ، اشاعه و ترویج این مفاهیم و بازیابی آنها در نسلهای جوانتر باید به عنوان یک ضرورت اجتنابناپذیر مورد توجه قرار گیرد و در صورت غفلت از آن بسیاری از ارکان فرهنگی کشور تحتالشعاع قرار گرفته و از درون تهی میشوند.
وی با اشاره به آثاری مانند دا اضافه کرد: باید از آثاری مانند دا حمایتهای مادی و معنوی لازم صورت گیرد. البته به نظر بنده توجه به بخش رمان دفاع مقدس هم از اهمیت ویژهای برخوردار است. متاسفانه تاکنون حمایت چندانی از این بخش ادبیات پایداری صورت نگرفته است و در آینده باید از این بخش هم حمایتهای مقتضی صورت گیرد. صحنه مختلف دفاع مقدس و تاریخ جنگ تحمیلی ظرفیتهای فراوانی برای خلق آثاری کمنظیر و بلکه بینظیر در این حوزه دارد. باید توجه داشته باشیم که هنوز هم در بسیاری از کشورها پیرامون موضوع جنگ جهانی دوم رمانهایی به رشته تحریر در میآید. بدیهی است که نبرد ما در جریان هشت سال دفاع مقدس ظرفیتهای بسیار فراوانی برای تبدیل شدن به رمانهایی در ابعاد جهانی را دارا هستند. لذا حمایت و پشتیبانی از آنها ضروری است که امیدوارم مسئولان امر نسبت به این مسئله توجه ویژه و خاصی داشته باشند.
بازخوانی این رشادتها و فداکاریها بدون تردید برای امروز و فردای میهن اسلامی راه و روشی کمنظیر و بلکه بینظیر را به ودیعه گذاشته، اجازه نمیدهد تا دشمنان حتی در خیال خود طمع بورزند و سودای حمله به ایران را در سر بپرورانند و این همه میسر و میسور نیست مگر با بهره گرفتن از آنچه در جبهههای پایداری و استقامت گذشته است.
بهره گرفتن از میراث ارزنده و نایاب دفاع مقدس را نخست باید از دل و جان آنها که در صحنه حضور داشتند و سالها سر بر آستان دفاع از میهن ساییدند جویا شد و در مقام بعدی همه اینها باید را در قالبها و شیوههای روزآمد، کاربردی و قابل فهم و درک برای نسلهای مختلف و گروههای متنوع اجتماعی جستوجو کرد.
در این میان نقش ادبیات پایداری در شیوهها و مدلهای مختلف آن، بسیار حائز اهمیت و قابل توجه است. نمیتوان همه تاریخ را از دل اسناد به جا مانده از آن پیدا کرد. مگر میشود مفاهیم بلندی نظیر ایثار، ازخودگذشتگی، فداکاری و ... را در بستر اسناد نظامی و تاریخی به دست آورد؟
بدون شک فهم این موضوعات تنها و تنها با استفاده از ابزار ادبیات و هنر قابل درک و دریافت است و ادبیات پایداری مهمترین شیوه و بستر برای انتقال این مفهوم خواهد بود. تجربه هم ثابت کرده که چنین است. اگر این موضوع صحت نداشت، آثاری مانند کتاب دا، خاطرات خرمشهر، پوتینهای مریم و ... تا این حد با استقبال خواننده و مخاطب روبهرو نمیشدند.
در همین راستا، اکبر والایی نویسنده ادبیات دفاع مقدس به «ابتکار» گفت: برای حفظ ارزشهای واقعی و حقیقی آثار ادبی متعلق به دفاع مقدس و انقلاب باید تا حد توان از نویسندگان و مولفانی که در این عرصه حضور داشتهاند، استفاده شده و حمایت شود. چه اینکه اگر این اتفاق رخ ندهد، نویسندگان نسلهای بعدی ناچار خواهند بود یا به خاطرات گذشتگان و افراد حاضر در عرصه نبرد و دفاع مقدس مراجعه کنند و یا ناگزیر میشوند از تخیل و رویا استفاده کنند.
این نویسنده پایداری در ادامه با اشاره به مسئله خطرات عدم توجه به این حوزه و از دست دادن فرصتها برای حمایت از آثار ادبی دفاع مقدس افزود: باید توجه داشته باشیم که اکنون در زمان طلایی به سر میبریم. چرا که نسلی که در جنگ شکل گرفته و براساس باورهایش در میدانهای گوناگون انقلاب و جنگ حضوری فعال و اثرگذار داشته است، آرام آرام پیر میشود و بیم آن میرود که به زودی تعداد قابل توجهی از آنها را از دست بدهیم. لذا باید با حمایت هرچه بیشتر از این شخصیتها، نسبت به تولید آثار ادبی مرتبط با دفاع مقدس آنهم در ابعاد بینالمللی و ملی توجه و اهتمام بیشتری داشته باشیم.
والایی شکلگیری ادبیات ضدجنگ را خطری بزرگ برای ادبیات پایداری عنوان کرده و با اشاره به مخاطراتی که برخی روشنفکران و نحلههای فکری در این زمینه ایجاد میکنند، تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که در حال حاضر گروههایی از روشنفکران و برخی از اصحاب فکر در حال شکل دادن به نوعی ادبیات ضدجنگ هستند. این ادبیات ضدجنگ حتی تحمل رویکردهای دفاعی و پشتیبانی ادبی از دفاع مشروع جنگ تحمیلی را هم ندارد و با ادبیات پایداری در هر نوع شکل و شیوه آن مخالف هستند. با توجه به این موضوع، خطر بزرگی هویت فرزندان و جوانان این مرز و بوم را تهدید میکند. چه آنکه بعید نیست اگر این نوع ادبیات فراگیر شود و از ادبیات پایداری هم دفاع صورت نگیرد، تاریخ انقلاب و دفاع مقدس به شکلی وارونه و غیرواقعی برای نسلهای آینده روایت شود.
این نویسنده معتقد است بیتوجهی به ادبیات پایداری و فراگیری ادبیات ضدجنگ آسیبهایی جدی را بر پیکره هویت مذهبی و میهنی جوانان وارد میکند. وی گفت: بسیاری از ارزشهای انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی مانند دفاع مشروع، غیرت ملی، اهتمام مذهبی، باور به شهادت و ... با بهایی بسیار گران برای کشور به دست آمده است. برخی از این مفاهیم در دنیا بینظیر بوده و هیچ ملتی نمیتواند ادعا کند که از چنین مفاهیم و ارزشهایی بهرهمند است. از این رو، حفظ، اشاعه و ترویج این مفاهیم و بازیابی آنها در نسلهای جوانتر باید به عنوان یک ضرورت اجتنابناپذیر مورد توجه قرار گیرد و در صورت غفلت از آن بسیاری از ارکان فرهنگی کشور تحتالشعاع قرار گرفته و از درون تهی میشوند.
وی با اشاره به آثاری مانند دا اضافه کرد: باید از آثاری مانند دا حمایتهای مادی و معنوی لازم صورت گیرد. البته به نظر بنده توجه به بخش رمان دفاع مقدس هم از اهمیت ویژهای برخوردار است. متاسفانه تاکنون حمایت چندانی از این بخش ادبیات پایداری صورت نگرفته است و در آینده باید از این بخش هم حمایتهای مقتضی صورت گیرد. صحنه مختلف دفاع مقدس و تاریخ جنگ تحمیلی ظرفیتهای فراوانی برای خلق آثاری کمنظیر و بلکه بینظیر در این حوزه دارد. باید توجه داشته باشیم که هنوز هم در بسیاری از کشورها پیرامون موضوع جنگ جهانی دوم رمانهایی به رشته تحریر در میآید. بدیهی است که نبرد ما در جریان هشت سال دفاع مقدس ظرفیتهای بسیار فراوانی برای تبدیل شدن به رمانهایی در ابعاد جهانی را دارا هستند. لذا حمایت و پشتیبانی از آنها ضروری است که امیدوارم مسئولان امر نسبت به این مسئله توجه ویژه و خاصی داشته باشند.