روزه گرفتن بدون سحری باعث بروز چه مشکلاتی می‌شود؟
استراحت بدن به ویژه دستگاه گوارش، یکی از فواید مهم روزه گرفتن است. در صورتی که روزه‌داری به صورت اصولی و صحیح انجام شود، باعث کاهش مقاومت به انسولین، کنترل قند خون، کنترل فشار خون، بهبود عملکرد قلب، کاهش چربی مضر در بدن مانند کلسترول و تری گلیسیرید و از بین بردن التهابات بدن می‌شود. به نظر می‌رسد روزه گرفتن بر عملکرد مغز نیز تأثیر می‌گذارد و خطر ابتلا به آلزایمر و پارکینسون را کاهش می‌دهد علاوه بر این روزه گرفتن باعث کاهش وزن افراد می‌شود، زیرا سوخت و ساز بدن افزایش می‌یابد. در خصوص برنامه غذایی مناسب در ماه رمضان با مرجان منوچهری نائینی، مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت استان اصفهان گفت و گویی انجام داده‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید:
معایب روزه‌داری غیر اصولی چیست؟
در صورتی که روزه‌داری به صورت غیر اصولی و غیر علمی انجام شود، بدن دچار کمبود ریزمغذی‌های ضروری می‌شود، سیستم ایمنی ضعیف شده و خطر ابتلا به بعضی از بیماری‌ها افزایش می‌یابد. در حال حاضر با توجه به شیوع بیماری کرونا در سراسر جهان، افراد باید بیش از پیش اصول روزه‌داری را رعایت کنند تا در معرض ابتلا به این بیماری قرار نگیرند، زیرا اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف شود، خطر ابتلا به بیماری کرونا افزایش می‌یابد. از آنجایی که مصرف نمک، قند و چربی، سیستم ایمنی بدن انسان را ضعیف می‌کند، با مصرف این مواد غذایی فرد بیشتر در معرض ابتلا به کرونا قرار می‌گیرند به همین دلیل افراد باید در ماه رمضان به این موضوع توجه کنند و از مصرف مواد غذایی ذکر شده دوری کنند.
چگونه از کم آبی بدن در ماه رمضان جلوگیری کنیم؟
توصیه شده است افراد در فاصله زمانی بین افطار تا سحر، مایعات کافی بنوشند که شامل آب، چای کمرنگ و آبمیوه می‌شود. افراد باید از مصرف مایعاتی مانند چای غلیظ، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و نوشابه دوری کنند علاوه بر این مصرف میوه می‌تواند مانع بروز کم آبی بدن شود البته افراد باید میوه را یک ساعت و نیم تا دو ساعت پس از وعده افطار مصرف کنند، زیرا در صورتی که میوه بلافاصله پس از خوردن غذا مصرف شود، زمینه ابتلا به سوء هاضمه را فراهم می‌کند علاوه بر این لازم است افراد در طول روزه‌داری از انجام فعالیت‌های غیرضروری و ورزش‌های سنگین پرهیز کنند و در معرض نور آفتاب قرار نگیرند، زیرا هر فعالیتی که باعث تعریق بدن شود خطر بروز کم آبی بدن را افزایش می‌دهد. نوشیدن شربت‌هایی مانند آب لیموترش با تخم شربتی یا خاکشیر، شربت سکنجبین، شربت شیره انگور و ترکیب عسل، آب و لیموترش، مانع بروز کم آبی بدن می‌شود.
بهترین مواد غذایی برای وعده سحری در ماه رمضان چیست؟
بهتر است افراد در وعده سحری مواد غذایی انرژی‌زا مصرف کنند، زیرا این انرژی در طول روز به مرور در بدن آزاد شود. اگر افراد مواد غذایی شیرین مانند زولبیا و بامیه یا شیرینی را در این وعده مصرف کنند، قند خون آنها به سرعت افزایش پیدا می‌کند و به همان سرعت نیز کاهش می‌یابد. در نتیجه فرد دچار نوسانات قندی می‌شود و در طول روز نیز احساس گرسنگی و ضعف می‌کند. توصیه شده است افراد در وعده سحری از مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده مانند نان و غلات سبوس‌دار مصرف کنند. حبوبات نیز ماده غذایی بسیار مناسبی محسوب می‌شود، زیرا سرشار از فیبر و پروتئین است. غذاهای سرخ کردنی، نمک و ادویه برای وعده سحری مناسب نیستند، زیرا باعث تشنگی افراد می‌شود.
مواد غذایی مناسب برای شروع وعده افطار چیست؟
مصرف آب خنک برای برطرف کردن تشنگی در زمان افطار، کار بسیار اشتباهی است، زیرا در این صورت دستگاه گوارش دچار مشکل می‌شود بنابراین توصیه شده است افراد افطار خود را با مایعات ولرم مانند آب جوش و نبات، شیر گرم، چای کمرنگ یا سوپ گرم آغاز کنند. خرما نیز غذای بسیار مناسبی برای شروع کردن افطار محسوب می‌شود، زیرا تقویت کننده معده است. پس از مصرف مایعات ولرم و غذای بسیار سبک برای افطار، می‌توانیم وعده غذایی اصلی را با فاصله کوتاهی به عنوان شام مصرف کنیم. این وعده غذایی اصلی می‌تواند شامل پروتئین حیوانی، کربوهیدرات، لبنیات و سبزیجات باشد. مصرف میوه یک ساعت و نیم تا دو ساعت پس از مصرف وعده غذایی اصلی توصیه می‌شود.
چه موقع افراد در ماه رمضان دچار مشکلات گوارشی می‌شوند؟
در صورتی که افراد به میزان کافی مایعات، میوه و سبزیجات و غلات سبوس‌دار مصرف نکنند، دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست می‌شوند. مصرف غذاهای چرب و سنگین و پر ادویه در وعده‌های سحری و افطار نیز خطر ابتلا به این مشکلات را افزایش می‌دهد. به منظور پیشگیری از بروز یبوست، توصیه شده است افراد از انجیر، آلو و سبوس استفاده کنند. فعالیت بدنی در حد متوسط می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات گوارشی مانند یبوست را کاهش دهد علاوه بر این مصرف بعضی از مواد غذایی مانند کلم یا عدس، نفاخ است و باعث بروز مشکلاتی برای دستگاه گوارش می‌شود.بنابراین بهتر است در ماه رمضان مصرف آنها را محدود کنیم یا حبوبات را قبل از مصرف، چندین ساعت در آب ولرم قرار دهیم تا ماده نفاخ آن در آب حل شود و از بین برود.
روزه گرفتن بدون سحری چه مشکلاتی برای بدن ایجاد می‌کند؟
روزه گرفتن بدون سحری باعث می‌شود بدن فرد دچار افت فشار خون و قند خون شود. علاوه بر این هنگامی که فرد بدون مصرف وعده سحری روزه می‌گیرد، در وعده افطار تمایل به پرخوری دارد و در نتیجه به سوء هاضمه مبتلا می‌شود. تاکید شده است افراد حتماً وعده سحری، حتی در حد یک عدد خرما را مصرف کنند تا در طول روز دچار نوسانات قند و سردرد نشوند و خطر ابتلا به بیماری‌های گوارشی نیز در آنها افزایش پیدا نکند.