نقشه تقسیم فشار تورم
تازهترین برآورد این نهاد آماری حکایت از آن دارد که شهروندان در دهک نخست هزینهای طی 12ماه نخست منتهی به آبان امسال برای خرید یک سبد کالا و خدمات یکسان 14.8درصد بیشتر از متوسط 12ماه منتهی به آبان سال گذشته هزینه کردهاند. نرخ تورم سالانه برای دهکهای دوم و سوم هزینهای بهعنوان قشر مستضعف جامعه در آبان امسال بهترتیب 15.4و 15.6درصد برآورد شده درحالیکه طبقه متوسط رو به پایین که عمدتا کارمندان عادی، کسبه خرد و کارگران ماهر را شامل میشود و در بین دهکهای چهارم و پنجم قرار میگیرد، شاهد رشد متوسط قیمتها در یک بازه زمانی یکساله به میزان 15.7درصد بودهاند.
شهروندانی هم که بهعنوان قشر متوسط رو به بالا شناخته میشوند شامل کارمندان رده متوسط به بالا، صاحبان کسب و کار متوسط و همچنین نیروهای متخصص و ماهر در ردیف دهکهای درآمدی ششم تا هشتم قرار میگیرند که براساس تخمین مرکز آمار ایران نرخ تورم در دهک ششم 15.8درصد، دهک هفتم 16.1درصد و دهک هشتم هم 16.2درصد بوده است. نهایت اینکه طبقه ثروتمند جامعه شامل مدیران ارشد سیاسی و اقتصادی، مدیران بنگاهها و دارندگان مال و اموال زیاد نرخ تورم بیشتری را تجربه کردهاند بهگونهای که نرخ تورم برای دهک نهم 16.4درصد و برای دهک دهم 16.8درصد اعلام شده است.
روی دیگر سکه تورمی ایران در آبانماه اما واقعیت تلختری را نشان میدهد بهگونهای که هرچند نرخ تورم کالاهای خوراکی و آشامیدنی برای ضعیفترین قشر جامعه بین 18.8تا حدود 20درصد برآورد شده اما سایر دهکهای هزینهای جامعه برای خرید یک سبد کالای خوراکی و آشامیدنی یکسان بین 20تا 21درصد بیشتر از آبان پارسال هزینه کردهاند. به بیان روشنتر، فشار افزایش هزینه خوراکیها و آشامیدنیها برای همه دهکهای هزینهای تقریبا یکسان بوده؛ هرچند سبد کالاهای خوراکی و آشامیدنی بین دهک ثروتمند تا فقیر بسیار متفاوت است.
آنچه باعث افزایش شکاف تورم بین دهکهای هزینهای ایران شده، عمدتا ناشی از اختلاف 4.2درصدی تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات بوده بهگونهای که طبقات متوسط رو به پایین در سبد هزینه ماهانه خود درآمد زیادی برای هزینه کردن به منظور دریافت کالاهای غیرخوراکی و خدمات غیرضرور ندارند.
تصویر واقعی از احساس مشترک تورم
درست یا غلط آنچه مردم ایران از آن بهعنوان تورم یاد میکنند و گاه با گرانی اشتباه میگیرند، ناشی از تغییرات سبد مصرفی خانوار در یک ماه نسبت به ماه قبل و البته ماه مشابه سال قبل است که میتوان از آن بهعنوان شاخص احساس تورم یاد کرد. نرخ تورم نقطه به نقطه در آبان ماه بهمعنای میزان افزایش قیمت سبد کالاهای مصرفی مردم در آبان امسال نسبت به آبان پارسال نشان میدهد که شاخص کل تورم نقطه به نقطه 34.9درصد بوده درحالیکه قیمت کالاهای خوراکی و آشامیدنی در آبان امسال نسبت به آبان پارسال 47.5درصد رشد کرده اما شاخص قیمت کالاهای غیرخوراکی و خدمات رشدی 29درصدی را تجربه کرده است.
مرکز آمار ایران میگوید: دهکهای هزینهای اول و دوم بهعنوان ضعیفترین قشر جامعه در آبان امسال برای خرید یک سبد کالای خوراکی و آشامیدنی یکسان نسبت به آبان پارسال بهترتیب 47.8درصد و 49.4درصد هزینهکردهاند و سایر دهکهای هزینهای به جز دهک نهم ثروتمند جامعه برای خرید یک سبد کالای خوراکی و آشامیدنی بالای 50درصد بیشتر از آبان سال گذشته هزینه کردهاند.