گلستان| جنگلهای هیرکانی چشمبهراه ثبت جهانی
ماه گذشته چند نفر از کارشناسان و ارزیابان یونسکو به ایران آمدند و از سه سایت جنگلی در استان گلستان سه سایت در استان گیلان و ۶ سایت در استان مازندران که در این پرونده کاندید هستند، بازدید کردند. آنها باید گزارش نهایی خودشان را تا فروردینماه سال ۹۸ توسط اتحادیه جهانی حفاظت به یونسکو ارائه دهند تا کارشناسان اجلاس کمیته میراث جهانی تصمیمگیری کنند که این پرونده در فهرست جهانی قرار گیرد یا نه.
تقریبا یک ماه پس از بازدید کارشناسان از جنگلهای هیرکانی، خبرنگاران میراث فرهنگی نیز به بازدید از بخش کوچکی از جنگلهای هیرکانی در استان گلستان رفتند. این بخش از جنگلهای هیرکانی در علیآباد کتول منطقه سیاه رودبار منطقه ویژهای است که بخشی از پارک ملی گلستان را در برمیگیرد و ذخیرهگاه ملی جنگلی سرخدار، پل آرام و افراتخته در این بخش وجود دارد. این بخش از جنگل به دلیل اینکه رفتوآمد مردم به آن سخت است و مسیر جادهای مناسبی ندارد، هنوز بکر مانده است و در تابستان بسیار سبز و در پاییز هزار رنگ است. این منطقه دارای ویژگیهای خاصی مانند وجود عناصر هیرکانی خاص همانند جنگلهای سرخدار است. جنگلهای سرخدار در سطح جهان مساحت اندکی را به خود اختصاص میدهند و در ایران بزرگترین لکهای که بهصورت یکجا وجود دارد در منطقه علیآباد استان گلستان قرارگرفته است.
شاید کشورهای دیگر هم جنگلهای سرخدار را با مساحت بیشتری از ایران داشته باشند اما پراکنده است درحالیکه ایران ۴۰۰ هکتار جنگل سرخدار را یکجا دارد بنابراین میتوان گفت کمتر نقطهای از دنیا چنین وسعتی را داراست.
رمضانعلی قائمی کارشناس بازنشسته محیطزیست و مدیر پایگاه ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی در استان گلستان درباره این پرونده و اهمیت آن توضیحاتی داد. او با تیم کارشناسان یونسکو نیز همراه بود و گفت که آنها نظر مثبتی نسبت به این موزه زنده دنیا داشتهاند.
قائمی ادامه داد: سؤالات ارزیابان در خصوص برخی از راهها و مسیرها مطرح میشد چراکه سایت معرفیشده از سوی ایران به دو بخش اصلی و ضربهگیر تقسیمشده است. در بخش اصلی هیچ فعالیتی نباید انجام شود ولی در بخش ضربهگیر حساسیتها و ممنوعیت کمتر است بااینوجود حفاظت باید بهصورت کامل و استاندارد انجام شود. رویهمرفته جمعبندی آنها از آنچه در ایران دیدند راضیکننده بود.
قائمی درباره اتفاقات ناگواری که برای درختان جنگل میافتد از جمله آتشسوزیها گفت: در این نواحی آتشسوزی انجام نمیگیرد چون مراقبتهای ویژهای میشود از طرف دیگر افراد عادی نمیتوانند به این مناطق بیایند؛ اما در پارک ملی گلستان هرساله شاهد آتشسوزی هستیم که به دلیل وجود جادههای آسیایی و بیمبالاتیهایی که برای روشن کردن آتش صورت میگیرد اتفاق میافتد.