اتفاقی‌که سال۹۶ را لرزاند
هوشنگ بازوند درباره وضعیت مناطق زلزله‌زده به ایرنا گفت: ادارات محیط‌زیست، تبلیغات اسلامی، نوسازی مدارس، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ثبت احوال، شیلات و هواشناسی حتی یک ریال از اعتبارات عمرانی را جذب نکرده‌اند. اکنون 200میلیارد تومان بودجه عمرانی در خزانه است که باید هرچه زودتر دستگاه‌های اجرایی آن را جذب کنند. استاندار کرمانشاه عنوان کرد: حوزه‌های علمیه، دانشگاه علوم پزشکی، شرکت شهرک‌های صنعتی، شرکت آب و فاضلاب شهری، برق منطقه‌ای، هلال احمر و شهرداری‌های اسلام آبادغرب، سرپل ذهاب، سومار و ماهیدشت نیز تاکنون جذب اعتبارات عمرانی نداشته‌اند. او با بیان اینکه باید هرچه زودتر ساخت منازل مستاجران زلزله‌زده تعیین تکلیف شود، افزود: اداره کل راه و شهرسازی باید تا هفته آینده برنامه اجرایی برای آغاز عملیات ساخت منازل مستاجران زلزله‌زده را مشخص کند. او با اعلام اینکه وزارت راه‌وشهرسازی تاکنون درباره ساخت مسکن مهر منازل مستاجران کم کاری کرده است، اظهار کرد: این اداره کل تعهد کرده است که تا پایان آذر شش بلوک از مسکن مهرهای سرپل ذهاب را بازسازی و تحویل زلزله‌زدگان دهد. این وزارتخانه با گذشت یک‌سال حتی یک واحد از واحدهایی که بازسازی آنها را بر عهده داشته بازسازی نکرده است.
مستاجران در خیابان زندگی می‌کنند
در این میان به گفته فرماندار سرپل ذهاب ۳۰درصد مستاجران خانههای تخریبی شهری در کرمانشاه در مناطق زلزله‌زده همچنان کف خیابان زندگی می‌کنند. یک ماه پیش هم نماینده قصر شیرین خبر داده که آب و برق برای زلزله‌زدگان پولی می‌شود. محبت جمالی‌نیا، فرماندار سرپل ذهاب، مهرماه به «ایلنا» گفته بود؛ زلزله‌زدگانی که خانه آنها تخریب شده یا نیاز به تعمیر دارند به دلیل تورم برای اجاره خانه دچار مشکل شده‌اند. او تاکید کرد: حدود ۳۰درصد مستاجران خانههای تخریبی شهری در کرمانشاه کف خیابان زندگی می‌کنند، به این معنا که هنوز در اسکان موقت به سر می‌برند و در چادر و کانکس هستند، البته برخی از آنها هم برای اجاره واحدها مراجعه کرده‌اند. این مقام محلی درباره اسکان زلزله‌زدگان در چادر هم اظهار کرد که درصد بسیار کمی در چادر زندگی می‌کنند و بیشتر زلزله‌زدگان هنوز در کانکس‌ها به سر می‌برند. او همچنین تاکید کرد: برای تمام کسانی که اسکان موقت دارند و در فضای عمومی ساکن هستند، تاسیسات فاضلاب، آب، خدمات بهداشتی و برق نیز به طور رایگان وجود دارد. درباره وضعیت زلزله‌زدگان کرمانشاه و سرپل ذهاب در مطبوعات کشور بسیار نوشته‌اند. زلزله‌زدگان هنوز در شرایط بسیار سختی در چادرها و کانکس‌ها زندگی می‌کنند. به زودی هم سرمای زمستان فرا می‌رسد. فرماندار سرپل ذهاب در ارتباط با تامین وسایل گرمایش گفته است که در سال گذشته هلال احمر دو میلیون تومان به واحدهای تخریبی برای تامین گرمایش اختصاص داده است. دولت وعده داده بود برای بازسازی منازل خسارت دیده از زلزله، کمک بلاعوض و وام بلند‌مدت اعطا خواهد کرد.
پولی شدن آب و برق زلزله‌زدگان
جمالی‌نیا، فرماندار سرپل ذهاب درباره کمک‌های دولت می‌گوید، به اکثر کسانی که واحدهای تخریبی داشتند، دولت پیشنهاد پنج میلیون تومان وجه نقد بلاعوض و کانکس را داد، اما برخی از آنها پنج میلیون را انتخاب کرده‌اند و در چادر باقی ماندند. او در ادامه گفته بود که بیش از ۱۰هزار واحد تعمیراتی در سر پل ذهاب تعمیر شده‌اند اما پروسه ساخت‌وساز در کرمانشاه زمان زیادی می‌خواهد و باید تا به نتیجه رسیدن آن مردم صبور باشند. جمالی‌نیا همچنین یادآور شد که در مناطق زلزله‌زده مصرف آب در حال حاضر از ۱۲۰لیتر به ۴۰۰لیتر در ثانیه رسیده و به دلیل رایگان بودن آب در مناطق آسیب‌دیده مصرف آب شرب به شدت روند افزایشی داشته است. همچنین فرهاد تجری، نماینده قصر شیرین در مجلس اطلاع داده است که زلزله‌زدگان قبض آب و برق دریافت می‌کنند و باید مبالغ را بپردازند. نماینده قصر شیرین درباره اسکان زلزله‌زدگان در چادر هم گفته است که این افراد به خواست خود در چادر زندگی می‌کنند!
زندگی در چادر و کانکس
با این وجود، زندگی در چادر و کانکس بخش جدایی‌ناپذیر زندگی مردم حادثه دیده است و هنوز اقدام موثر و قابل ذکری در مسیر آغاز عملیات‌های ساخت‌وساز گزارش نشده است. این وضعیت در حالی است که در هنگام وقوع زلزله و پس از آن حجم زیادی از کمک‌های مردمی برای این موضوع در نظر گرفته شده بود. زندگی در چادر و کانکس دشواری‌های زیادی را برای مردم مناطق زلزله‌زده پیش آورده است و آنها را همواره در معرض خطرهای گوناگونی قرار داده که اگر صاحب‌خانه بودند، چنین نمی‌شد. سیل، آتش سوزی، حمله حیوانات و جانوران وحشی، سرقت اموال و... از جمله خسارت‌هایی است که با شرایط موجود زندگی را به کام این مردم تلخ کرده است.
عدم مدیریت مطلوب و اتلاف منابع مالی
با این توصیف باید تاکید کرد که عدم مدیریت مطلوب کمک‌های مردمی و اتلاف منابع مالی و مادی اهدایی که در اثر یک بی‌نظمی و بی‌برنامه‌گی اتفاق افتاد در حل مسائل زلزله‌زدگان بی‌تاثیر نیست. از سوی دیگر پرداخت وام‌های کم و سریع با عنوان مسکن به خانواده‌های روستایی و شهری که بسیاری از خانواده‌ها از آن در مسیر ساخت خانه استفاده نکردند، توزیع بدون برنامه و آشفته کمک‌های مردمی در میان مردم، عدم برنامه‌ریزی صحیح برای وضعیت مستأجران، ابهام در رابطه با نوع برخورد با ساختمان‌های مسکن مهر تخریب شده، اختلافات سیاسی و استفاده از زلزله برای انتقام‌گیری‌های سیاسی و... به نظر می‌رسد از جمله موارد و مشکلاتی بود که در ماه‌های گذشته، وقوع چنین شرایطی را رقم زد. شرایط نامطلوبی که شهروندان را مجبور می‌کند همچنان در خانههای موقت خود به سختی اسکان داشته باشند و به همین منوال خود را برای پاییز و زمستان سرد سال آینده آماده کنند. البته اینها همه یک بخش ماجراست که در پی عدم مدیریت مطلوب ماه‌های گذشته ایجاد شده و آرام آرام نیز با دور شدن از زمان وقوع زلزله اسیر بی‌توجهی‌های بیشتر خواهد شد. آن‌سوی ماجرا نیز می‌تواند اهتمام و وجدان کاری مسئولانی باشد که ضمن پندگیری از عملکرد گذشته و توجه به مساله برنامه‌ریزی تا قبل از آغاز زمستان تلاش‌های خود را برای پایان این سختی‌ها آغاز خواهند کرد.
ارزیابی خدمت‌رسانی به زلزله‌زدگان
در این میان و در غیاب نهادهای مسئول و کم‌کاری آنها کسانی بودند که نام‌شان با زلزله کرمانشاه گره‌خورده و هنوز درگیر ساخت‌وساز خانههای مردم زلزله‌زده هستند. همچنین حاجی میرزایی، دبیر هیات دولت در آستانه سالگرد زلزله کرمانشاه در توییترش نوشت: در جلسه هیات وزیران و همزمان با سالگرد زلزله کرمانشاه با حضور استاندار کرمانشاه و کلیه دستگاه‌های مسئول خدمات‌رسانی به زلزله‌زدگان مورد بحث و بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد. این وضعیت در حالی است که پس از یک سال زلزله‌زدگان هنوز در کانکس زندگی می‌کنند. اگر در فصل پاییز و زمستان سال 1396، سرمای شدید هوا و بارش برف و باران را مانعی برای توقف عملیات های عمرانی در مناطق زلزله‌زده بود، اکنون که یک سال گذشته بهانه این تعلل و بی‌تفاوتی چیست؟ حالا این پرسش مطرح می‌شود که چه کسانی یا چه نهاد و سازمان‌هایی باید جوابگوی تاخیر در بازسازی مناطق زلزله‌زده باشند؟