از «شرقی غمگین» تا «داستان شب»
تفاوت پادکست و رادیو چیست؟
شاید با خواندن تعریف دقیق پادکست این سوال به ذهنتان خطور کند که این تعریف با تعریف رادیو و برنامه‌های آن تقریبا مشابه است، اما باید بدانید پادکست برای زندگی امروز طراحی شده و برخلاف رادیو که شما باید برنامه روزانه‌تان را تنظیم کنید تا در ساعت مقرر بتوانید یک‌بار برنامه مطلوبتان را بشنوید، پادکست خودش را در اختیار شما می‌گذارد تا هر وقت و هر چند بار که خواستید آن را بشنوید.
تفاوت مهم دیگر بین پادکست و برنامه‌رادیویی این است که هم در فرمت و هم در زبان چارچوب، پادکست انعطاف‌پذیرتر از رادیو است.رادیو معمولا یک رسانه سنگین و سازمان‌مند و با دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های داخلی و خارجی است که برنامه‌ساز موظف است آنها را رعایت کند، اما پادکست فارغ از این ماجراست.
شما در رادیو مدت زمان محدودی دارید و مخاطب می‌تواند مثلا یک ساعت به برنامه مورد علاقه‌اش گوش دهد. این محدودیت گاه به ضرر کیفیت است چون تولیدکننده مجبور است قبل از این که حق مطلب ادا شود، آن را تمام کند، اما در پادکست از این محدودیت‌ها ندارید و تقریبا آزادید هر اپیزود را هر چقدر لازم دارید طول بدهید. خیلی از پادکست‌ها حتی اپیزودهای شش ساعته هم دارند.
چرا پادکست؟
شاید برای شما این سوال پیش بیاید چرا باید به پادکست گوش بدهیم؟ بزرگ‌ترین مزیت پادکست در عصر شلوغ ارتباطات و در شهر شلوغی مثل تهران که دائما در ترافیک و رانندگی هستید، زمانی که امکان مطالعه ندارید، وقتی منتظر مترو و اتوبوس هستید و... این است که فرد می‌تواند محتواهای مورد علاقه و مفیدی را که دوست دارد گوش دهد. به عبارتی فرد می‌تواند از زمان اصطلاحا پرت خود هم استفاده مفید ببرد.
پادکست‌ها با هدف‌های مشخص و معینی تبیین شده‌اند و شاید با جمع مطالب مفید دو پادکست بتوان به اندازه یک کتاب آموخت.
هدف دقیق پادکست‌ها
مهم‌ترین هدف پادکست‌ها غیر از آموزش و سرگرمی، به دست آوردن مخاطب آنلاین از بین میلیون‌ها نفر است. خبر خوب این که ایجاد، ارتقا و انتشار ضبط صدا نسبتا آسان است و ضبط صدا هرروز محبوب‌تر می‌شود. بسیاری از وب مستران و وبلاگ‌نویسان به سمت فایل‌های صوتی روی آورده‌اند تا از این طریق، پیام خود را به دیگران انتقال دهند. پادکست‌های آموزشی، امروزه دلخواه مردم هستند.
چطور پادکست تولید کنیم؟
دنیای پادکست فارسی هنوز تقریبا بکر و دست نخورده است، اما باید به چند نکته توجه کنید:
داشتن یک متن خوب و درجه یک که مخاطب را به سمت شما سوق دهد.
صـــــــــدای خــــــوب و ریتــــــم مناســــــب بــــــرای خواندن متن.
پادکست سازی وقتگیر است. اگر زندگیتان طوری نیست که بتوانید هفته‌ای هفت ساعت برای پادکست درست کردن وقت بگذارید، شاید مناسب این کار نباشید.
اگر موضوع پادکست را از روی اشتیاق مخاطب یا نظر سنجی توییتری انتخاب کنید احتمال شکست خوردن طرح را بالا برده‌اید!
از همان ابتدای کار چشمداشت مالی نداشته باشید. ممکن است بعد از دو اپیزود پیشنهاد اسپانسر یا پیشنهاد مالی بگیرید، اما شما نباید با این انتظار وارد پادکست‌سازی بشوید.
شروع کرده، ایده را پیدا و خوب مطالعه کنید. طرحتان را بنویسید و یک اپیزود تمرینی ضبط کنید. حواستان باشد شما قرار نیست چیزی درست کنید که مطلوب مخاطب باشد. مخاطب را شما به مرور می‌سازید.
داشتن میکروفن تخصصی و ضبط صدای مناسب مهم‌ترین مولفه در پادکست‌سازی است. پس از این مرحله نرم‌افزارهایی هستند که در تولید پادکست و پخش گسترده آن به شما کمک می‌کنند.
مهم‌ترین پادکست‌های فارسی
شاید استفاده از عبارت بهترین پادکست‌های فارسی مناسب نباشد، چون هرکس سلیقه‌ای دارد و با سلیقه خودش پادکست، مورد علاقه‌اش را انتخاب می‌کند. یک پادکست، اجرا و ویرایش خوبی دارد، یکی گوینده خوب و خوش‌صدایی دارد، یکی موضوعی را پوشش می‌دهد که آموزشی است و دیگری موضوعی عاشقانه دارد، اما معرفی چند نمونه پادکست شاید شما را راهنمایی و به سمت آنها سوق دهد.
شرقی غمگین: اگر خیلی‌ها تا به حال نام پادکست را نشنیده باشند، اما حتما به صدای سجاد افشاریان در بستر اینترنت و پادکست برخورد کرده‌اند. رادیو شرقی غمگین، یکی از مورد توجه‌ترین و پرمخاطب‌ترین پادکست‌های امسال است که گوینده آن سجاد افشاریان، نویسنده و بازیگر کشورمان است. افشاریان پس از تئاتری که با عنوان نویسنده و بازیگر و با همین نام روی صحنه داشت، پادکست‌های این تئاتر را منتشر کرد و با استقبال بالای مخاطبان مواجه شد. پس از آن برف انقلاب، شرقی غمگین برای دلبر، شیرازهای ایتالیا و... از پرمخاطب‌ترین آنها هستند.
فوتبالکست: اگر علاقه‌مند به فوتبال هستید و عشق بازی لیگ‌های اروپایی را دارید، فوتبالکست را از دست ندهید. فوتبالکست یکی از دیرپاترین پادکست‌های فارسی و چند سال است چند نفر از چهارگوشه دنیا به صورت مرتب و هفتگی درباره فوتبال اروپا حرف می‌زنند. همت و نظم و انگیزه تولیدکننده‌های پادکست ستایش‌آمیز و عشقشان به فوتبال حسرت‌برانگیز است، اما موضوع این پست اینها نیست. درخشان‌ترین ویژگی فوتبالکست این است که آدم‌ها در پادکست معمولی حرف می‌زنند. یعنی هم دینامیک گفت‌وگویشان طبیعی است و هم دستاوردی که با توجه به اختلاف زمانی زیاد بین شرکت‌کننده‌هاست ستودنی است.
بی پلاس: علی بندری در بی‌پلاس، روایت‌های جذاب‌تری را نسبت به کانال پادکست اصلی خودش یعنی چنل‌بی، ارائه می‌دهد. یکی از نکات حائز اهمیتی که باعث شد مردم به سمت پادکست‌های علی بندری بیایند این است که اصولا اجرای او بسیار زیباتر از موضوعاتی است که انتخاب می‌کند. موضوع بی پلاس کتابی غیرداستانی است و ما در هر اپیزود از بی‌پلاس، یک کتاب غیر داستانی را می‌شنویم.
کرن: این پادکست بسیار شخصی بردیا دوستی درباره موسیقی است. در هر پادکست نظر شخصی او را درباره یک آهنگ می‌شنویم. گاهی اوقات چیزهایی را درباره یک آهنگ می‌گوید که شاید حتی خود خواننده هم به آن مسائل دقت نکرده باشد.