خودکشی نوجوانان در کدام استان بیشتر است؟
یک آسیبشناس اجتماعی گفت: تعصبهای اجتماعی امروزه نسبت به ۲۰ سال پیش کم شده است. بعید می دانم که فشارهای تعصبی باعث افزایش خودکشی باشد. الگوی جدید خودکشی فعلی کشور بیشتر بر پایه فردگرایی، فشارهای اقتصادی و اجتماعی، مسائل روانی و… به ویژه در دوره کرونا است.
اردشیر گراوند، آسیبشناس و جامعهشناس اظهار کرد: یکی از خوبیهای فضای مجازی این است که واقعیات نظام اجتماعی را بیان میکند. ولی من فکر میکنم روند خودکشی افزایش یافته است. آن هم به دلیل شرایط اقتصادی، اجتماعی، محدودیتهای زندگی و حتی محدودیتهای تردد است.
وی افزود: خودکشی در تهران و کلانشهرها کمتر است. شاید تعداد خودکشی در تهران و کلانشهرها بیشتر باشد اما نسبت آن به جمعیت این شهرهای بزرگ کمتر است. هر چه شهرها کلان و مدرن تر باشد رنگ کنترلهای اجتماعی از بین میرود و فقر مردمش کمتر از مناطق دیگر است.
قبل از کرونا نگران بودیم که ارتباطات به فضای مجازی ختم شود اما کرونا و محدودیتهای مردم را بیشتر به فضای و ارتباطات مجازی کشاند. این آسیبشناس در پاسخ به این سوال که آیا فضای مجازی میتواند خودکشی نوجوانان را کاهش دهد یا خیر؟ گفت: فضای مجازی به این موضوع که انسانها به هم نزدیک شوند، کمک کرده است. با وجود ویدئو چتها و ویدئوکالها در کاهش خودکشیها بیتأثیر نبوده است اما هیچ گاه تعامل تصویری نمیتواند جای تعامل حضوری را بگیرد. تعاملات حضوری از جنس و نوع دیگری بوده و مدل ارتباط حضوری با ارتباط مجازی متفاوت است. فضای مجازی بخشی از فقدان وحشتناک ارتباطات را در نوجوانان کاهش میدهد. فضای مجازی جای ارتباطات انسانی را نمیگیرد فقط ساعاتی از اوقات فراغت نوجوانان را پر میکند.
مردان خشنتر خودکشی میکنند
وی با اشاره به این که الگوی خودکشی ایران عموماً ناشی از فشارهای اجتماعی – اقتصادی است، افزود: قبلاً نیز اقدام به خودکشی زنان بیشتر بود اما خودکشی مردان بیشتر رخ میداد. چون مردان خشنتر خودکشی میکنند، بنابراین خودکشی افزایش یافته است.حمایتهای روانی در فرهنگ ما وجود ندارد
اردشیر گراوند گفت: تعصبهای اجتماعی امروزه نسبت به ۲۰ سال پیش کم شده است. بعید می دانم که فشارهای تعصبی باعث افزایش خودکشی باشد. الگوی جدید خودکشی فعلی کشور بیشتر بر پایه فردگرایی، فشارهای اقتصادی و اجتماعی، مسائل روانی و… به ویژه در دوره کرونا است. متأسفانه به بهداشت روانی مردم کمکی نمیکنیم. یعنی حمایتهای روانی و اجتماعی در فرهنگ ما وجود ندارد.فقر و کنترل فرهنگی دلیل افزایش خودکشی
این آسیب شناس با اشاره به مناطقی که خودکشی نوجوانان زیاد رخ میدهد، افزود: فکر میکنم هنوز الگوی خودکشی در استان ایلام، لرستان، کرمانشاه و بخشی از همدان باشد. البته خودکشی در شهرهای دیگر نیز رخ میدهد اما الگوی خودکشی در این استانها بیشتر است. این مناطق محروم هستند و فشارهای اجتماعی، اقتصادی و کنترلهای فرهنگی - اجتماعی در این استانها زیاد است. هنوز فقر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در این استانها حاکم است.وی افزود: خودکشی در تهران و کلانشهرها کمتر است. شاید تعداد خودکشی در تهران و کلانشهرها بیشتر باشد اما نسبت آن به جمعیت این شهرهای بزرگ کمتر است. هر چه شهرها کلان و مدرن تر باشد رنگ کنترلهای اجتماعی از بین میرود و فقر مردمش کمتر از مناطق دیگر است.
افسردگی ناشی از ممنوعیت ترددهای کرونایی
اردشیر گراوند در پاسخ به این سوال که ممنوعیت ترددها چطور در خودکشی نوجوانان تأثیر دارد؟ تاکید کرد: بخش عمدهای از تلطیف اجتماعی در رفت و آمدهای خانوادگی و فردی رخ میدهد. ارتباطات اجتماعی انسان را به روز و امیدوار به زندگی میکند. محدودیتهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قاعدتاً افسردگی را تشدید میکند. افراد وقتی به اوج افسردگی میرسند به خودکشی دست میزنند. نبود ارتباطات، انزوا و افسردگی از جمله پیامدهای ممنوعیتهای رفت و آمد است.قبل از کرونا نگران بودیم که ارتباطات به فضای مجازی ختم شود اما کرونا و محدودیتهای مردم را بیشتر به فضای و ارتباطات مجازی کشاند. این آسیبشناس در پاسخ به این سوال که آیا فضای مجازی میتواند خودکشی نوجوانان را کاهش دهد یا خیر؟ گفت: فضای مجازی به این موضوع که انسانها به هم نزدیک شوند، کمک کرده است. با وجود ویدئو چتها و ویدئوکالها در کاهش خودکشیها بیتأثیر نبوده است اما هیچ گاه تعامل تصویری نمیتواند جای تعامل حضوری را بگیرد. تعاملات حضوری از جنس و نوع دیگری بوده و مدل ارتباط حضوری با ارتباط مجازی متفاوت است. فضای مجازی بخشی از فقدان وحشتناک ارتباطات را در نوجوانان کاهش میدهد. فضای مجازی جای ارتباطات انسانی را نمیگیرد فقط ساعاتی از اوقات فراغت نوجوانان را پر میکند.