کمبود و تقویت اسپرم؛ از نشانه‌ها تا خوراکی‌ها
یکی از دلایل ناباروری در زوجین، ضعیف بودن اسپرم‌های آقایان است. اگر این مشکل دلایل ریشه‌ای و مهمی نداشته باشد، می‌توان آن را با تغییر در سبک زندگی و اصلاح مواد غذایی حل کرد. امروز در این مطلب، قصد داریم به راه‌های تقویت اسپرم در آقایان بپردازیم.
زوج‌هایی که تصمیم به بچه‌دار شدن می‌گیرند باید از سلامت جسمی برخوردار باشند. یکی از دلایل ناباروری در زوجین، ضعیف بودن اسپرم‌های آقایان است. برای بارداری، سلامت اسپرم آقایان بسیار حائز اهمیت است. از میان هر ۲۵مرد یک نفر اختلال کم بودن تعداد اسپرم‌ها را دارد. فاکتورهای سبک زندگی نظیر استرس، چاقی، و رژیم غذایی نامناسب میتواند بر تعداد و فعالیت اسپرم‌ها تأثیرگذار باشد. اگر این مشکل دلایل ریشه‌ای و مهمی نداشته باشد، می‌توان آن را با تغییر در سبک زندگی و اصلاح مواد غذایی حل کرد. امروز در این مطلب، قصد داریم به راه‌های تقویت اسپرم در آقایان بپردازیم. با ما همراه باشید.
دلایل اثرگذار بر کیفیت اسپرم‌ها
یکی از شایع‌ترین مشکلات در مردان تعداد کم اسپرم‌ها و البته ضعیف بودن اسپرم‌ها است. در هنگام انجام آزمایش اسپرموگرام سه خصوصیت اصلی اسپرم ها یعنی تعداد ، حرکت و شکل ظاهری اسپرم ها مورد بررسی قرار می گیرد. وجود مشکل در هر کدام از این خصوصیات باعث کاهش نرخ باروری در مردان می شود. جالب است بدانید که در زمان انزال، آب منی باید حاوی ۲۰ میلیون اسپرم در هر میلی لیتر باشد تا باروری صورت بگیرد. این میزان معمولا تحت تأثیر سبک زندگی کمتر از حد معمول تولید می‌شود. اسپرم‌ها در اثر چاقی، استرس و رژیم غذایی نامناسب کم تحرک می‌شوند و در راه رسیدن به تخمک شکست می‌خورند.
به‌طور کلی می‌توان گفت فاکتورهای سبک زندگی نظیر:
نشانه‌های کمبود اسپرم در مردان
مهم‌ترین نشانه‌ی کمبود اسپرم عدم موفقیت در باروری به صورت طبیعی است. پایین بودن میل جنسی، اختلال در نعوظ، کاهش موهای بدن و صورت و سایر نشانه‌های اختلال هورمونی و کروموزومی از جمله نشانه‌های کمبود اسپرم در مردان هستند. همچنین درد، تورم یا برآمدگی بیضه‌ها نیز از نشانه‌های دیگر کمبود اسپرم می‌باشند.
برای تقویت اسپرم چه‌کارهایی انجام دهیم؟
با افزایش تعداد اسپرم علاوه بر افزایش شانس باروری، لذت جنسی بیشتری را تجربه می‌کنید همچنین می‌توانید از زود انزالی جلوگیری کنید. به همین دلیل برای اینکه بتوانید تعداد اسپرم خود را افزایش دهید لازم است نکاتی را رعایت کنید و از مواد غذایی که توصیه می‌شود استفاده کنید که در ادامه به آنها اشاره می‌شود:
۱. ترک دخانیات و الکل
استفاده از سیگار باعث می‌شود تعداد و کیفیت اسپرم کاهش پیدا کند و شانس باروری را کم می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود از سیگار دوری کنید و برای ترک آن اقدام کنید. مصرف الکل نیز تولید اسپرم را کاهش می‌دهد پس لازم است برای افزایش سلامت خود و باروری مصرف آن را قطع کنید.
۲. بیضه‌هایتان را خنک نگه دارید
علت اصلی اینکه بیضه در خارج از بدن و داخل یک کیسه ای به نام کیسه بیضه قرار گرفته است این است که بهترین دما برای تولید اسپرم حدود 34.5 درجه است. افزایش دمای بیضه ها میتواند به دلایل زیادی باشند اما برخی از عوامل شایع تر مواردی همچون حمام آب داغ، سونا، جکوزی، انواع عفونت‌ها، لباس زیر های تنگ، مواد مصنوعی (بکار رفته در لباس ها، مخصوصا لباس زیر) و نشستن در یک جای گرم به مدت طولانی میباشد.
بهترین دما برای تولید اسپرم بیشتر در بدن مرد، حدود ۳۴.۵ درجه است که تقریبا ۲ درجه از دمای ایده آل بدن کمتر است.
۳. از مواد شیمیایی دوری کنید
برخی از مواد شیمیایی هستند که نباید در برابر آنها قرار بگیرید و اگر شرایط ایجاب می‌کند که با آنها در ارتباط باشید لازم است از لباس‌های محافظ استفاده کنید. این مواد شیمیایی شامل بنزین، تولوئن، سرب، آهن آلات سنگین، مواد نقاشی و رنگ، حلال‌های طبیعی، آفت کش‌ها، سموم گیاهی و زایلین میباشد.
۴. لباس زیر راحت و گشاد پوشیدن است
علت اینکه بیضه‌ها درون کیسه‌ای خارج از بدن قرار دارند این است که باید دمای آنها چند درجه خنک‌تر از دمای بدن باشد. به همین خاطر پوشیدن لباس زیر و شورت تنگ که بیضه‌ها را به بدن شما می‌چسباند کار مناسبی نیست.
۵. محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی
مبتلا شدن به بیماری‌های مقاربتی باعث کاهش تعداد و کیفیت اسپرم در مردان می‌شود، به همین دلیل باید سعی کنید از مبتلا شدن به این بیماری‌ها پیشگیری کنید. بیماری‌های مقاربتی که باعث کاهش تعداد اسپرم می‌شود شامل کلامیدیا، سوزاک، ایدز، عفونت غده‌ی پروستات و عفونت‌های بیضه میباشد. برای اینکه بتوانید از مبتلا شدن به این بیماری‌ها پیشگیری کنید لازم است از کاندوم استفاده کنید و اگر تاریخ مصرف آن گذشته بود یا در حین رابطه‌ی جنسی پاره شد فورا کاندوم را عوض کنید.
۶. از لپ‌تاپ و وای‌فای دور باشید
طبق بررسی‌های انجام شده، مشخص شد ارتباط مستقیمی بین میزان استفاده از لپ تاپ با اتصال وای فای Wi-Fi و کاهش تعداد اسپرم‌های مرد وجود دارد. سعی کنید از آنها دور باشید.
۷. انجام ورزش‌های هوازی
با انجام دادن ورزش‌های هوازی علاوه بر افزایش تعداد اسپرم، می‌توانید استرس خود را کاهش دهید. همچنین ورزش باعث بهبود گردش خون و افزایش سوخت و ساز بدن می‌شود. اما این نکته را در نظر داشته باشید که دوچرخه سواری زیاد برای مردان مناسب نیست و باعث کاهش حجم، تعداد و تحرک اسپرم می‌شود و زمان زنده ماندن اسپرم را کم می‌کند.
۸. از فست‌فود‌ها دوری کنید
سعی کنید از فست‌فود‌ها و نوشابه‌ها دوری کنید. غذا‌های فست‌فودی و آماده، بسیار بر کیفیت اسپرم‌ها اثر می‌گذارند. سعی کنید به‌جای این غذاها، یک برنامه غذایی سالم را جایگزین کنید. همیشه آب کافی بنوشید چراکه کم آبی بدن میتواند کاهش حجم و کیفیت اسپرم گردد.
برای تقویت اسپرم چه بخوریم؟
گردو: گردو منبع بی نظیری از اسید‌های چرب امگا ۳ است که باعث افزایش تعداد اسپرم و تقویت جریان خون به دستگاه تناسلی می‌شوند.
ریشه جینسینگ: ریشه جینسینگ در چند صد سال گذشته یکی از مواد مهم برای درمان ناباروری در کشور‌های آسیایی و به ویژه چین است. جینسینگ باعث افزایش سطح تستوسترون و افزایش جریان خون به دستگاه تناسلی مردان می‌شود.
اسفناج: اسفناج سرشار از فولیک اسید است، ماده‌ای که برای تقویت اسپرم‌ها ضرورت دارد. این ماده به رشد طبیعی اسپرم‌ها کمک می‌کند. کاهش سطح فولیک اسید منجر به ایجاد اسپرم‌های غیرعادی در بدن می‌شود. این رخداد باعث می‌شود اسپرم‌ها به سختی بتوانند خود را به تخمک برسانند و در آن نفوذ کنند.
موز: موز یکی دیگر از مواد غذایی است که میتواند به سرعت تعداد اسپرم را افزایش دهد. موز سرشار از ویتامین B۱، ویتامین A، و ویتامین C است که قدرت باروری را در مردان و تعداد اسپرم‌ها را افزایش می‌دهد.
عسل: عسل حاوی ویتامین ایی و روی و مواد معدنی زیادی است. مواد غذایی حاوی حاوی ویتامین E و روی می‌توانند به درمان ناتوانی جنسی و تقویت اسپرم مردان کمک می‌کنند.
کلم بروکلی: کمبود ویتامین A یک دلیل شایع در ناباروری مردان است. زیرا کمبود ویتامین A باعث می‌شود اسپرم مردان ضعیف و خیلی کم باشد. کلم بروکلی سرشار از ویتامین A است. این ویتامین مهم را در فلفل قرمز، اسفناج، زردآلو، سیب زمینی شیرین و هویج هم می‌توانید پیدا کنید.
شکلات تلخ: شکلات تلخ حاوی اسید آمینه است که به اثبات رسیده است حجم اسپرم و مایع منی را دو برابر می‌کند. همچنین از نظر آنتی اکسیدان بسیار غنی است. آنتی اکسیدان‌ها یک سلاح عالی در برابر رادیکال‌های آزاد هستند.
چای سبز: محققان معتقدند آنتی اکسیدان‌های چای سبز به تولید و تقویت اسپرم مردان کمک زیادی می‌کنند. دوز کم ترکیبی به نام اپیگالاکاکتایکین گالات موجود در چای سبز میتواند کیفیت اسپرم، از جمله تحرک آن را بهبود بخشد.
انار: انار ماده غذایی فوق‌العاده‌ای است که روی سلامت اسپرم‌ها تاثیر قابل توجهی دارد. آنتی اکسیدان‌های موجود در این میوه، اسپرم‌ها را ایمن نگه می‌دارند و از آنها در برابر رادیکال‌های آزاد مراقبت می‌کنند. آب انار برای تقویت باروری استفاده می‌شود.
سیر: آلیسین موجود در سیر باعث تقویت اسپرم مردان می‌شود و گردش خون را بهبود می‌رخشد. سیر سلنیوم هم دارد که باعث افزایش تحرک اسپرم می‌شود. سیر در طب سنتی یکی از قویترین گیاهان اسپرم ساز است.
گوجه فرنگی: آنتی اکسیدان‌های گلوتاتیون و کریپتوکسانتین، که گوجه فرنگی وجود دارد اسپرم مردان را تقویت و تعداد آنها را زیاد می‌کند.
تخم مرغ: تخم مرغ سرشار از ویتامین E و پروتئین است، این ماده غذایی به شکل گیری اسپرم‌های سالم کمک می‌کند و تحرک اسپرم‌ها را نیز افزایش می‌دهد. این ماده غذایی از اسپرم‌ها در برابر رادیکال‌های آزاد مراقبت می‌کند.
دلایل اثرگذار بر کیفیت اسپرم‌ها
یکی از شایع‌ترین مشکلات در مردان تعداد کم اسپرم‌ها و البته ضعیف بودن اسپرم‌ها است. در هنگام انجام آزمایش اسپرموگرام سه خصوصیت اصلی اسپرم ها یعنی تعداد ، حرکت و شکل ظاهری اسپرم ها مورد بررسی قرار می گیرد. وجود مشکل در هر کدام از این خصوصیات باعث کاهش نرخ باروری در مردان می شود. جالب است بدانید که در زمان انزال، آب منی باید حاوی ۲۰ میلیون اسپرم در هر میلی لیتر باشد تا باروری صورت بگیرد. این میزان معمولا تحت تأثیر سبک زندگی کمتر از حد معمول تولید می‌شود. اسپرم‌ها در اثر چاقی، استرس و رژیم غذایی نامناسب کم تحرک می‌شوند و در راه رسیدن به تخمک شکست می‌خورند.
به‌طور کلی می‌توان گفت فاکتورهای سبک زندگی نظیر:
- استرس
- چاقی
- برخی داروها
- و رژیم غذایی نامناسب
نشانه‌های کمبود اسپرم در مردان
مهم‌ترین نشانه‌ی کمبود اسپرم عدم موفقیت در باروری به صورت طبیعی است. پایین بودن میل جنسی، اختلال در نعوظ، کاهش موهای بدن و صورت و سایر نشانه‌های اختلال هورمونی و کروموزومی از جمله نشانه‌های کمبود اسپرم در مردان هستند. همچنین درد، تورم یا برآمدگی بیضه‌ها نیز از نشانه‌های دیگر کمبود اسپرم می‌باشند.
برای تقویت اسپرم چه‌کارهایی انجام دهیم؟
با افزایش تعداد اسپرم علاوه بر افزایش شانس باروری، لذت جنسی بیشتری را تجربه می‌کنید همچنین می‌توانید از زود انزالی جلوگیری کنید. به همین دلیل برای اینکه بتوانید تعداد اسپرم خود را افزایش دهید لازم است نکاتی را رعایت کنید و از مواد غذایی که توصیه می‌شود استفاده کنید که در ادامه به آنها اشاره می‌شود:
۱. ترک دخانیات و الکل
استفاده از سیگار باعث می‌شود تعداد و کیفیت اسپرم کاهش پیدا کند و شانس باروری را کم می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود از سیگار دوری کنید و برای ترک آن اقدام کنید. مصرف الکل نیز تولید اسپرم را کاهش می‌دهد پس لازم است برای افزایش سلامت خود و باروری مصرف آن را قطع کنید.
۲. بیضه‌هایتان را خنک نگه دارید
علت اصلی اینکه بیضه در خارج از بدن و داخل یک کیسه ای به نام کیسه بیضه قرار گرفته است این است که بهترین دما برای تولید اسپرم حدود 34.5 درجه است. افزایش دمای بیضه ها میتواند به دلایل زیادی باشند اما برخی از عوامل شایع تر مواردی همچون حمام آب داغ، سونا، جکوزی، انواع عفونت‌ها، لباس زیر های تنگ، مواد مصنوعی (بکار رفته در لباس ها، مخصوصا لباس زیر) و نشستن در یک جای گرم به مدت طولانی میباشد.
بهترین دما برای تولید اسپرم بیشتر در بدن مرد، حدود ۳۴.۵ درجه است که تقریبا ۲ درجه از دمای ایده آل بدن کمتر است.
۳. از مواد شیمیایی دوری کنید
برخی از مواد شیمیایی هستند که نباید در برابر آنها قرار بگیرید و اگر شرایط ایجاب می‌کند که با آنها در ارتباط باشید لازم است از لباس‌های محافظ استفاده کنید. این مواد شیمیایی شامل بنزین، تولوئن، سرب، آهن آلات سنگین، مواد نقاشی و رنگ، حلال‌های طبیعی، آفت کش‌ها، سموم گیاهی و زایلین میباشد.
۴. لباس زیر راحت و گشاد پوشیدن است
علت اینکه بیضه‌ها درون کیسه‌ای خارج از بدن قرار دارند این است که باید دمای آنها چند درجه خنک‌تر از دمای بدن باشد. به همین خاطر پوشیدن لباس زیر و شورت تنگ که بیضه‌ها را به بدن شما می‌چسباند کار مناسبی نیست.
۵. محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی
مبتلا شدن به بیماری‌های مقاربتی باعث کاهش تعداد و کیفیت اسپرم در مردان می‌شود، به همین دلیل باید سعی کنید از مبتلا شدن به این بیماری‌ها پیشگیری کنید. بیماری‌های مقاربتی که باعث کاهش تعداد اسپرم می‌شود شامل کلامیدیا، سوزاک، ایدز، عفونت غده‌ی پروستات و عفونت‌های بیضه میباشد. برای اینکه بتوانید از مبتلا شدن به این بیماری‌ها پیشگیری کنید لازم است از کاندوم استفاده کنید و اگر تاریخ مصرف آن گذشته بود یا در حین رابطه‌ی جنسی پاره شد فورا کاندوم را عوض کنید.
۶. از لپ‌تاپ و وای‌فای دور باشید
طبق بررسی‌های انجام شده، مشخص شد ارتباط مستقیمی بین میزان استفاده از لپ تاپ با اتصال وای فای Wi-Fi و کاهش تعداد اسپرم‌های مرد وجود دارد. سعی کنید از آنها دور باشید.
۷. انجام ورزش‌های هوازی
با انجام دادن ورزش‌های هوازی علاوه بر افزایش تعداد اسپرم، می‌توانید استرس خود را کاهش دهید. همچنین ورزش باعث بهبود گردش خون و افزایش سوخت و ساز بدن می‌شود. اما این نکته را در نظر داشته باشید که دوچرخه سواری زیاد برای مردان مناسب نیست و باعث کاهش حجم، تعداد و تحرک اسپرم می‌شود و زمان زنده ماندن اسپرم را کم می‌کند.
۸. از فست‌فود‌ها دوری کنید
سعی کنید از فست‌فود‌ها و نوشابه‌ها دوری کنید. غذا‌های فست‌فودی و آماده، بسیار بر کیفیت اسپرم‌ها اثر می‌گذارند. سعی کنید به‌جای این غذاها، یک برنامه غذایی سالم را جایگزین کنید. همیشه آب کافی بنوشید چراکه کم آبی بدن میتواند کاهش حجم و کیفیت اسپرم گردد.
برای تقویت اسپرم چه بخوریم؟
گردو: گردو منبع بی نظیری از اسید‌های چرب امگا ۳ است که باعث افزایش تعداد اسپرم و تقویت جریان خون به دستگاه تناسلی می‌شوند.
ریشه جینسینگ: ریشه جینسینگ در چند صد سال گذشته یکی از مواد مهم برای درمان ناباروری در کشور‌های آسیایی و به ویژه چین است. جینسینگ باعث افزایش سطح تستوسترون و افزایش جریان خون به دستگاه تناسلی مردان می‌شود.
اسفناج: اسفناج سرشار از فولیک اسید است، ماده‌ای که برای تقویت اسپرم‌ها ضرورت دارد. این ماده به رشد طبیعی اسپرم‌ها کمک می‌کند. کاهش سطح فولیک اسید منجر به ایجاد اسپرم‌های غیرعادی در بدن می‌شود. این رخداد باعث می‌شود اسپرم‌ها به سختی بتوانند خود را به تخمک برسانند و در آن نفوذ کنند.
موز: موز یکی دیگر از مواد غذایی است که میتواند به سرعت تعداد اسپرم را افزایش دهد. موز سرشار از ویتامین B۱، ویتامین A، و ویتامین C است که قدرت باروری را در مردان و تعداد اسپرم‌ها را افزایش می‌دهد.
عسل: عسل حاوی ویتامین ایی و روی و مواد معدنی زیادی است. مواد غذایی حاوی حاوی ویتامین E و روی می‌توانند به درمان ناتوانی جنسی و تقویت اسپرم مردان کمک می‌کنند.
کلم بروکلی: کمبود ویتامین A یک دلیل شایع در ناباروری مردان است. زیرا کمبود ویتامین A باعث می‌شود اسپرم مردان ضعیف و خیلی کم باشد. کلم بروکلی سرشار از ویتامین A است. این ویتامین مهم را در فلفل قرمز، اسفناج، زردآلو، سیب زمینی شیرین و هویج هم می‌توانید پیدا کنید.
شکلات تلخ: شکلات تلخ حاوی اسید آمینه است که به اثبات رسیده است حجم اسپرم و مایع منی را دو برابر می‌کند. همچنین از نظر آنتی اکسیدان بسیار غنی است. آنتی اکسیدان‌ها یک سلاح عالی در برابر رادیکال‌های آزاد هستند.
چای سبز: محققان معتقدند آنتی اکسیدان‌های چای سبز به تولید و تقویت اسپرم مردان کمک زیادی می‌کنند. دوز کم ترکیبی به نام اپیگالاکاکتایکین گالات موجود در چای سبز میتواند کیفیت اسپرم، از جمله تحرک آن را بهبود بخشد.
انار: انار ماده غذایی فوق‌العاده‌ای است که روی سلامت اسپرم‌ها تاثیر قابل توجهی دارد. آنتی اکسیدان‌های موجود در این میوه، اسپرم‌ها را ایمن نگه می‌دارند و از آنها در برابر رادیکال‌های آزاد مراقبت می‌کنند. آب انار برای تقویت باروری استفاده می‌شود.
سیر: آلیسین موجود در سیر باعث تقویت اسپرم مردان می‌شود و گردش خون را بهبود می‌رخشد. سیر سلنیوم هم دارد که باعث افزایش تحرک اسپرم می‌شود. سیر در طب سنتی یکی از قویترین گیاهان اسپرم ساز است.
گوجه فرنگی: آنتی اکسیدان‌های گلوتاتیون و کریپتوکسانتین، که گوجه فرنگی وجود دارد اسپرم مردان را تقویت و تعداد آنها را زیاد می‌کند.
تخم مرغ: تخم مرغ سرشار از ویتامین E و پروتئین است، این ماده غذایی به شکل گیری اسپرم‌های سالم کمک می‌کند و تحرک اسپرم‌ها را نیز افزایش می‌دهد. این ماده غذایی از اسپرم‌ها در برابر رادیکال‌های آزاد مراقبت می‌کند.