رنج تبعيض
هر روز ساعت ها با دانش‌آموزان صحبت کرد و گاهی سنگ صبوری برای درد دل‌های‌شان بود. دانش‌آموزانی که هرکدام مشکلات فراوانی داشتند. حالا او بازنشسته شده است. بیماری ریوی امانش نمی دهد و پاهایش یارای همراهی بدنش را ندارد. این خلاصه روایت زندگی یک معلم در ایران است. معلم‌هایی که از جان‌شان برای داشن آموزان مایه می‌گذارند و برای رسیدن به خواسته‌های صنفی شان تلاش می کنند. در روزهای گذشته تعدادی از معلم ها در شهرهای مختلف ایران برای بیان اعتراض‌های صنفی‌شان در دفتر مدارس تحصن کردند تا صدای‌شان را به گوش مردم برسانند. شرکت‌کنندگان دراین تجمع در قطعنامه‌ای همچنین اعلام کردند که دولت حسن روحانی «برخلاف ادعاهایش موانع جدی بر سر راه تشکل‌یابی مستقل معلمان» ایجاد کرده است. «تدریس زبان مادری در مناطق دو زبانه بر اساس اصل ۱۵ قانون اساسی»، «حضور مددکار اجتماعی و مربی بهداشت در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی ازجمله خشونت در مدارس»، اختصاص «بودجه عادلانه برای گسترش و تامین فضاهای آموزشی استاندارد و ایمن»، برچیده شدن «مدارس غیر استاندارد و کپری»، «مخالفت با خصوصی‌سازی، کاهش تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌ها، توجه به وضعیت روانی معلمان و اختصاص بودجه عادلانه برای تحقق یک بیمه درمانی و تکمیلی کارآمد و جامع» از دیگر خواسته‌های معلمان است. این در حالی است که سيد حسين نقوي حسيني، نماینده مجلس گفته است: « مي توانيم از طريق كانون، از مطالبات صنفي معلمان دفاع كنيم و اجازه ندهيم ضد انقلاب ها تريبون معلمان باشند».
با یک میلیون نمی‌شود زندگی شرافتمندانه‌اي داشت
در حالی که اعتراض های معلم ها در ایران از مدت‌ها پیش شروع شده است، مهدی بهلولی فعال کانون صنفی معلمان در گفت و گو با «قانون» گفت:«اعتراض معلم ها را بعد از انقلاب به جنبش صنفی فرهنگیان هم نام می‌برند. به هر عنوان این اعتراض‌ها از سال های پایانی دهه 70 در ایران شروع شده و تا به حال ادامه داشته است». او با بیان اینکه عامل اصلی اعتراضات معلم ها مسائل معیشتی است، گفت:« هر کسی که در این جامعه زندگی می کند، می داند که با حقوق یک میلیون یا یک میلیون و نیم نمی شود یک زندگی را اداره کرد. معلم ها خانواده دارند، زن و بچه دارند و همه این‌ها خرج دارد. باید برای سیر کردن شکم‌شان هم که شده درآمد معقولی داشته باشند. یک معلم بازنشسته فرزندانی دارد که ازدواج می‌کنند و باید حداقل همین قدر هم توانایی داشته باشد که بتواند از بچه‌هایش یک شب پذیرایی کند. با یک میلیون تومان نمی شود یک زندگی شرافتمندانه را داشت». بهلولی با اشاره به اینکه این اعتراض به روش‌های گوناگونی به مسئولان منتقل می‌شود، گفت: « معلم ها در این مواقع یا به نمایندگان مجلس پیام می دهند، یا تحصن می کنند یا بیانیه می نویسند که همه این فعالیت ها به طور مسالمت آمیز بوده است. اما متاسفانه هیچ کدام از این حرکت ها شنیده نشده و پاسخ مناسبی از سوی مسئولان دریافت نمی‌شود». معلمی که ذهنش درگیر مشکلات مالی و معیشتی است، نمی‌تواند سر کلاس معلم کوشا و پویایی باشد. همیشه سر کلاس به مشکلات معیشتی فکر می کند و اینکه شب که به خانه می رود چطور باید شکم بچه‌هایش را سیر کند. این فعال کانون صنفی معلمان گفت: «معلم اول باید مشکلات خودش را حل کند و تا زمانی که مسئولان نتوانند مشکلات معلم ها را حل نکنند، نمی توانیم شاهد یک آموزش و پرورش کنترل شده در ایران باشیم».
معلم ها شاهد فقر و فلاکت موجود در جامعه هستند
او با اشاره به اینکه یکی دیگر از دلایل اعتراض معلم‌ها وضعیت آموزش و پرورش پولی است، گفت:« متاسفانه به عدالت آموزشی توجه نمی‌شود. مدرسه‌هایی در جامعه هستند که شهریه‌های 40 میلیونی دارند اما صدا و سیما گزارشی از دانش‌آموزان مناطق محروم پخش می‌کند که دانش آموز در آن می‌گوید که تا به حال صندلی را ندیده که روی آن بنشیند و در کلاس درس حاضر شود. انقلاب اسلامی ایران برای آزادی و عدالت بود اما حالا باید این عدالت آموزشی را در مدارس برقرار کنیم. این تفکر غلط است که هر خانواده خودش بایدپول تحصيل بچه‌هایش را به آموزش و پرورش بدهد و هر کسی هم پول نداشت از این خدمت استفاده نکند یا آموزش مکتب خانه‌ای ببیند. معلم ها در مدارس می‌بینند فقر و فلاکتی را که در جامعه وجود دارد. ما می بینیم که دانش‌آموزان ما وقتی سر کلاس می آیند گرسنه هستند و مدت هاست که غذا نخورده اند آن‌وقت می‌آیند سهمیه شیر مدارس را هم قطع می کنند. قرار بود 20 میلیارد تومان برای این کار در نظر گرفته شود که به طور کامل منتفی شد. معلم همه این‌ها را می بیند پس منتقد است. می خواهد اعتراضش را هم برای جامعه هم برای دانش آموزان و هم برای مردم بروز دهد».بهلولی یکی دیگر از دلایل اعتراض معلم ها را اجبار به تدریس مفاهیم کتاب‌های درسی می داند که باید محتوای آن را در کلاس تدریس کنند؛ در حالی که هیچ اختیاری در حیطه کاری خودشان ندارند و نمی توانند برنامه‌ریزی کنند». او با اعلام اینکه در سیستم آموزش و پرورش ایران معلم نمی تواند تصمیم‌گیری کند، گفت:« این طور است که معلم در آموزش و پرورش به بازی گرفته نمی‌شود؛ به خاطر همین معترض است». این فعال کانون صنفی معلمان مشکل اصلی اغلب معلم‌ها را مشکلات معیشتی بيان کرد و گفت:« اگر شما از بسیاری از فعالان صنفی و معلم‌ها سوال کنید، می‌گویند که مشکل معیشتی دارند و اغلب آن‌ها محور اعتراض‌های‌شان مشکلات معیشتی است و در مرحله دوم آموزش رایگان را طبق قانون اساسی برای تمام دانش آموزان ایران می خواهند».
500 هزارتومان حقوق یک معلم در مدرسه غیرانتفاعی در شهرستان ها
مهدی بهلولی همچنین به پرداخت نشدن بخش زیادی از معوقات مالی معلم‌ها از فروردین سال گذشته تا به حال اشاره کرد و گفت:« یک سری از حق‌التدریس ها و اضافه کارها از اول فروردین سال گذشته به معلم‌ها پرداخت نشده است. حق‌الزحمه برگزاری آزمون‌های امتحانی در حوزه‌های مختلف پرداخت نشده است و پاداش بازنشستگان فرهنگی با توجه به حقوق آن‌ها، پرداخت می‌شود. حق الزحمه معلم ها مقدار زیادی نیست، 50 یا 60 هزارتومان برای ساعت‌ها کار یک معلم است. آن‌وقت می‌خواهند یک مبلغ کم را در قسط‌های طولانی بدهند. من مثالی می‌زنم؛ معلم بازنشسته مبلغی که به عنوان پاداش بعد از دوران کاری‌اش می‌گیرد 60میلیون تومان است که ماه ها یا شاید سال ها طول می کشد که آن را پرداخت کنند. 50 میلیونش را یک ماه پرداخت می کنند، پنج میلیون دیگرش را دو ماه دیگر بقیه هم همین طور. در صورتی که در نهادی دیگر مبلغ پاداش پایان خدمت 200 میلیون تومان است و کارمندان بلافاصله بعد از بازنشستگی آن را دریافت می کنند. فرهنگی با خودش می‌گوید:چرا این‌قدر در جامعه تبعیض وجود دارد؟ چرا تفاوت می‌گذارند؟ اگر معلم‌ها زیاد هستند دلیل دارد! فرهنگی‌ها 13 میلیون دانش‌آموز را در کل کشور درس می دهند». در حال حاضر یکی دیگر از مشکلات فرهنگیان تعداد بالای دانش آموزان‌شان در یک کلاس است. بهلولی می‌گوید:«الان با کمبود معلم مواجه هستیم تا سال 1400 حدود 400هزار معلم کم داریم. هر سال 50 هزار نفر را بازنشسته می کنند و بعد 50 هزار نفر از دانشگاه فرهنگیان مشغول به کار می شوند و بقیه هم حق التدریسی در مدارس کار می کنند. هیچ کدام هم تخصص معلمی ندارند؛ هر چه دانش آموخته بیکار دانشگاهی است در مدارس جذب می شود و با حقوق‌های بسیار پایین استثمار می شوند. در مدارس غیردولتی در شهرستان ها حقوق‌ها در حد 400 تا 500 هزار تومان است. تمام این شرایط آموزش و پرورش را به یک نهاد ناکارآمد تبدیل کرده است.کلاس های 45 نفره، حقوق‌های پایین و دست‌هایی که هنوز ماه به نیمه نرسیده پولی برای مخارج زندگی ندارد.
این وضعیت امروز معلم‌ها در ایران است». صدیقه پاک ضمیر، همسر محمد حبیبی معلم بازداشتی که خودش نیز معلم است در گفت‌وگو با «قانون»می‌گوید: « بخش زیادی از مطالبات فرهنگیان برای اعتراضاتی که دارند، این است که حقوقی که می گیرند آن قدر پایین است که جوابگوی هزینه‌های روزمره‌شان هم نیست. یک میلیون و دویست هزار تومان برای یک معلم پولی نیست که بتواند با آن زندگی‌اش را بگذراند؛ یعنی زیر خط فقر به سر می برند». او در ادامه با بیان اینکه بخش دیگری از مطالبات فرهنگیان رسیدگی به وضعیت نظام آموزشی کشور است، گفت: «کلاس‌های شلوغی که در بسیاری مواقع دو برابر بیشتر از ظرفیت حدمعمول در آن دانش آموز می نشیند و معلم نمی تواند جوابگوی این همه دانش آموز باشد؛ این در حالی است که آموزش و پرورش باید نیروهای ظرفیت استخدام معلم ها را زیاد کند تا این قدر به‌معلم‌ها فشار نیاید».
او در ادامه گفت:« آموزش و پرورش کمبود معلم را از طریق افزایش جمعیت دانش‌آموزان جبران می‌کند که این فشار مستقیم به معلم است. من کلاسی را درس می دهم که 44 دانش آموز دارد که این در واقع دو کلاس است و باید دو معلم داشته باشد اما به یک معلم فشار می‌آید. این در حالی است که کیفیت آموزشی هم دچار مشکل می شود». صدیقه پاک ضمیر در انتهای صحبت هایش خواستار آزادی همکاران صنفی و معلمان بازداشتی از جمله همسرش شد.
او گفت:« آن‌ها بی گناه به زندان رفته‌اند و حرف‌شان برای احقاق حقوقی است که باید احیا شود».همچنين در همين رابطه وکیل مدافع محمد حبیبی از برگزاری دادگاه تجدیدنظر او در تاریخ دوم آبان امسال خبر داده است. به گزارش ایسنا حسین تاج در رابطه با تعیین وقت رسیدگی به درخواست تجدیدنظر از حکم موکلش در توییتر نوشت: به رای محکومیت محمد حبیبی اعتراض شد و دادگاه تجدیدنظر استان تهران در دوم آبان به اعتراض ما رسیدگی خواهد کرد.
واکنش ريیس آموزش و پرورش تهران به اعتصاب معلم ها
همچنین مدیر کل آموزش و پرورش شهر تهران به اعتراض و تحصن معلمان در شهرهای مختلف ایران واکنش نشان داد. او گفت: باید تمام حرف‌های معلم‌ها شنیده شود و به آن توجه کرد. او در ادامه تاکید کرد: در شهر تهران، معلم ها مطالباتی دارند اما اعتراضات آنان گسترده نبود. «عباسعلی باقری» در حاشیه افتتاح مدرسه اوتیسم ویژه دختران در جمع خبرنگاران درباره اعتراضات معلمان در روزهای اخیر گفت:« معلم ها مورد اعتمادترین افراد جامعه هستند. اگر معلمان نظر یا مطالبه ای دارند، تنهامعیشتی نیست و برخی از آنان مربوط به کیفیت تعلیم و تربیت و یادگیری دانش آموزان است». وی با تاکید بر اینکه باید تمام حرف های معلم‌ها شنیده شود و به آن توجه کرد، گفت: «در شهر تهران، معلم ها مطالباتی را دارند و آن را مطرح می‌کنند، اعتراضات آنان در شهر تهران گسترده نبود، پنج مدرسه گزارش شد که تحصن داشتند که اعلام کردیم خواسته‌ها و مطالبات آنان به ما اعلام شود». باقری در پاسخ به این پرسش که آیا شما به جمع معلم‌های معترض رفته و به گفت وگو پرداخته‌اید، بیان کرد: «بله، هنگام بازدید از مدارس یکی از کارهایم این است که به دفتر مدرسه رفته و با معلم‌ها گفت‌وگو کنم».وی با بیان اینکه مطالبات معلم‌ها در دو محور است، گفت:« محور نخست مربوط به مباحث کیفی آموزش و پرورش و افت شاخص‌های کیفی در مدارس دولتی است؛همچنین آنان درباره محتوا، حجم کتاب های درسی، کیفیت فضای مدارس و کمبود تجهیزات صحبت‌هایی را دارند». وی با اشاره به محور دوم مطالبات معلم‌ها گفت:«محور دوم درباره مباحث معیشتی است».