همه‌چیز درباره سقط جنین؛ از آرژانتین تا ایران
لایحه‌ی جنجال‌برانگیز برخورداری از حق سقط جنین سرانجام پس از مدت‌ها بحث و انتظار با وجود نفوذ کلیسای کاتولیک و باورهای سنتی به تصویب کنگره‌ی آرژانتین رسید. همین موضوع بهانه‌ای شد تا امروز در این مطلب، به بحث سقط جنین بپردازیم.
لبرتو فرناندز، رئیس جمهوری آرژانتین در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۱۹ خود وعده داده بود که سقط جنین را قانونی کند و لایحه‌ی پیشنهادی خود را در ماه مارس سال جاری ارائه کرد. لایحهٔ فوق پیشتر به‌تصویب مجلس نمایندگان رسیده بود و برای تصویب نهایی می‌بایست در سنا نیز تصویب می‌شد.
سنای آرژانتین، پس از بحث و گفتگو‌های طولانی، سرانجام با ۳۸ رأی موافق در برابر ۲۹ رأی مخالف، لایحه‌ای را به قانون تبدیل کرد که به زنان این کشور اجازه می‌دهد در چهاردهمین هفته‌ی بارداری به‌شکل قانونی سقط جنین را انجام دهند. پیش از این قوانین آرژانتین سقط جنین را فقط در صورت خطر جدی برای سلامتی مادر یا بارداری ناشی از تجاوز جنسی مجاز می‌دانست. گروه‌های طرفدار این قانون در استدلال‌های خود مطرح کردند که جرم دانستن این عمل به آسیب‌پذیرترین زنان جامعه آسیب می‌زند. وزارت بهداشت آرژانتین اعلام کرد که بین سال‌های ۱۹۸۳ تا ۲۰۱۸ بیش از ۳۰ هزار زن به دلیل سقط جنین غیرقانونی جان خود را از دست داده‌اند.
فرناندز پس از تایید شدن این لایحه گفت: سقط جنین بی‌خطر، قانونی و رایگان اینک قانون است. امروز ما جامعه بهتری هستیم که حقوق زنان را گسترش داده و سلامت عمومی را تضمین می‌کند". آرژانتین نخستین کشور بزرگ آمریکای جنوبی است که با وجود نفوذ کلیسای کاتولیک و باورهای سنتی، چنین قانونی سرانجام در آن تصویب می‌شود.
سقط جنین
سقط جنین احتمالاً خطرناک ترین کلمه برای بسیاری از مادران است! یک وضعیت بد و وحشتناک است. سقط جنین، به عملی گفته می شود که قبل از هفته 22 بارداری و قبل از این که وزن نوزاد به 500 گرم برسد، اتفاق بیفتد. یعنی این که نوزاد قابلیت حیات نداشه باشد. اگر می خواهید باردار شوید و یا انتظار بارداری داشته باشید، باید همه چیز را در مورد عوامل خطر سقط و کاری که می توانید برای جلوگیری از آن انجام دهید، بدانید.
امروزه سقط جنین د‌‌رسطح جهان رو به افزایش است و به گفته کارشناسان این کار به دلایل مختلفی انجام می شود. سقط جنین در نگاه اول ناراحت‌کنند‌‌ه و غیرقانونی است. از نظر د‌‌ین مبین اسلام این کار قتل نفس است. اکثریت افراد هم با این مسئله کاملا مخالفند و آن را غیر قانونی و حتی خلاف شرع می‌د‌‌انند و سقط جنین عمدی را یک گناه بزرگ د‌‌انسته و تحت هر شرایطی آن را ناد‌‌رست می‌د‌‌انند.
دلایل سقط جنین
بیشتر سقط‌های زودهنگام به خاطر ناهنجاری‌های جنین مثل ناهنجاری‌های کروموزومی اتفاق می‌افتد. سقط ناخواسته ممکن است به علت‌های دیگری مثل بیماری‌ها نیز اتفاق بیفتد. سقط‌هایی که دیرتر اتفاق می‌افتد، ممکن است به دلیل عفونت‌ها، بیماری‌هایی مانند دیابت یا تیروئید، واکنش سیستم ایمنی بدن مادر، رشد نامناسب جفت، ضعیف بودن یا نارسایی دهانۀ رحم باشد.
اگرچه برخی از آسیب‌های فیزیکی به مادر نیز ممکن است باعث سقط جنین شود. همچنین در بارداری‌های بالای ۳۵ سال و همچنین در مواردی که مادر، بیماری‌های زمینه‌ای مانند تیروئید یا دیابت دارد و همچنین در مواردی که مادر سابقه‌ی حداقل سه سقط را داشته است، باز هم احتمال سقط جنین وجود دارد، بنابراین در این شرایط مادر به مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارد.
در موارد مختلفی هم مانند نخواستن بچه، تجاوز و ... سقط عمدی جنین صورت می‌گیرد.
عوارض سقط جنین؛ آسیب‌های روحی و جسمی
در این مطلب شما را در مورد آسیب‌های روحی و جسمی، خطرات و عوارض سقط جنین و کورتاژ آگاه می‌کنیم. همچنین از تاثیرات سقط بر بارداری‌های بعدی اطلاعات مفیدی در اختیارتان خواهیم گذاشت.
عفونت لگنی: در هنگام سقط جنین میکروب‌ها یا باکتری‌ها می‌توانند از طریق واژن یا دهانه‌ی رحم وارد رحم شوند و باعث ایجاد عفونت شوند. آنتی بیوتیک‌ها در این موارد به درد می‌خورند، اما در موارد بسیار نادر ممکن است مجبور شوید که در بیمارستان بستری شوید و نیاز به عمل یا سقط ساکشن دوباره داشته باشید.
خطرات سقط جنین ناقص: در این شرایط بخشی از اندام جنین مانند جفت یا اجزای دیگر او هنوز از رحم خارج نشده است، که نیاز به اقدامات پزشکی و درمانی دیگری دارد. همچنین ممکن است باعث خون ریزی و عفونت شود.
ایجاد لخته‌ی خون در رحم: این لخته‌ها باعث ایجاد درد شدیدی در قسمت زیر شکم می‌شوند. می‌توانید با جراحی ساده‌ی سرپایی این لخته‌ها را خارج کنید.
خون ریزی شدید: خون ریزی بعد از سقط جنین تقریبا طبیعی است. اما خون ریزی بیش از حد و زیاد طبیعی نبوده و با استفاده از جراحی ساکشن، دارو و در مواقع نادر با عمل جراحی این مشکل برطرف می‌شود.
پارگی گردنه‌ی رحم: ابتدای دهانه‌ی رحم ممکن است دچار پارگی شود، زیرا کورتاژ کننده باید در زمان سقط جنین دهانه رحم را باز نگه دارد تا لوازم پزشکی بتوانند از طریق واژن وارد رحم شوند.
پارگی و ریزش دیواره‌های رحم: در زمان کورتاژ وسایل پزشکی ممکن است هنگام وارد شدن به رحم باعث آسیب به دیواره‌های رحم شوند؛ و این آسیب ممکن است موجب عفونت یا خون ریزی شدید شود، بستگی به میزان جراحت دارد. ممکن است برای از بین بردن این بافت‌های زائد مجبور به عمل جراحی شوید. در موارد جدی‌تر عمل هیسترکتومی (خارج کردن رحم و تخمدان از بدن) ممکن است نیاز باشد.
مشکلات بی حسی و بیهوشی بدن: در کنار مراحل کورتاژ این مشکل هم ممکن است خطر ساز باشد و عوارض سقط جنین را تشدید کند. به دلیل وجود این خطرات مراحل کورتاژ باید درست و کامل انجام شود در غیر این صورت باعث درد شدیدی در بدن می‌شود.
جراحت‌های داخلی دیواره‌های رحم: عمل کورتاژ باعث ایجاد خراش و زخم دیواره‌ی رحم می‌شود و به این وضعیت سندروم آشِرمَن گفته می‌شود؛ که باعث به هم ریختگی چرخه‌ی عادت ماهیانه‌ی زنان، درد زیاد و خطر سقط جنین ناخواسته می‌شود.
افسردگی: احساس غم و اندوه پس از سقط جنین کاملا طبیعی است؛ اما گاهی زنان این احساس زودگذر را با افسردگی اشتباه می‌گیرند و آن را درمان نمی‌کنند. اگر افسردگی را درمان نکنید، تمام جسم و روح‌تان را درگیر خواهد کرد.
اضطراب: یکی دیگر از عوارض سقط جنین اضطراب است. برخی تحقیقات نشان می‌دهند اضطراب و استرس پس از سقط جنین، شایع‌تر از افسردگی هستند و اگر آن‌ها را درمان نکنید در شما ریشه می‌دوانند.
آمار سقط در ایران
آمار تکان‌دهنده‌ای که در خصوص سقط جنین غیرقانونی منتشر می‌شود، نشان از روندی افزایشی در خصوص این پدیده دارد. در جدیدترین گزارش‌ها آمده سالانه ۷۰۰ هزار جنین در کشور سقط می‌شوند که تنها ۱۰ درصد آن قانونی است.
شهلا کاظمی پور جمعیت شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران درباره‌‌ی سقط در ایران می‌گوید در این برهه از زمان بواسطه ترس از مراجعه به مراکز درمانی پیشگیری از بارداری شایع شده است. طبق آماری که اخیرا اعلام شده است حدود یک و نیم میلیون تولد و ۳۰۰ هزار فقره سقط جنین نیز صورت می‌گیرد که تعدادی عمدی و تعداد دیگر غیر عمدی است.
در ایران سقط قانونی جنین تا قبل از چهارماهگی و به تشخیص پزشک معالج مبنی بر اینکه ادامه بارداری برای مادر خطر جانی دارد و یا جنین عقب افتاده و ناقص الخلقه به دنیا می‌آید. این تشخیص باید به تایید سه پزشک دیگر و همچنین پزشکی قانونی رسیده و مجوز‌های لازم اخذ شود. مراحل و زمانی که قانون برای صدور مجوز سقط قانونی در نظر گرفته به گونه‌ایست که در بسیاری از موارد مادران در میانه راه و به دلیل اتمام زمان سقط قانونی به ناچار اقدام به سقط غیرقانونی می‌کنند، نمونه‌هایی از این دست کم نیست.
مجازات سقط جنین در ایران
در ایران چنانچه سقط جنین عمدا و با آگاهی با وارد کردن ضربه یا اذیت و آزار زن حامله موجب سقط جنین بشود، مرتکب علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص به حبس از یک سال تا پنج سال حسب مورد محکوم می‌گردد. در خصوص پزشک یا ماما و همچنین اشخاص خاص که وسایل سقط را فراهم می‌کنند و یا مباشرت به سقط می‌کنند حبس از دو تا پنج سال و هم چنین حکم به پرداخت دیه صادر خواهد شد.
هرگاه بر اثر بی احتیاطی یا عدم رعایت مقررات و عدم مهارت در رانندگی متصدی وسیله نقلیه منتهی به قتل غیر عمدی بدین صورت که باعث وضع حمل زن قبل از موعد طبیعی شود مرتکب جرم سقط جنین به حبس از دو ماه تا شش ماه و پرداخت دیه در صورت مطالبه مصدوم خواهد شد.
اگر زنی جنین خودش را در هر مرحله‌ای که باشد به عمد، غیر عمد یا خطاء از بین ببرد، مسئول پرداخت دیه بوده و موظف است مقدار آن را بپردازد.
لازم به ذکر است که دیه سقط جنین با توجه به سن رویان در نظر گرفته می‌شود و در ماه‌های اخر جنینی و بارداری دیه جنین افزایش پیدا می‌کند.
سنای آرژانتین، پس از بحث و گفتگو‌های طولانی، سرانجام با ۳۸ رأی موافق در برابر ۲۹ رأی مخالف، لایحه‌ای را به قانون تبدیل کرد که به زنان این کشور اجازه می‌دهد در چهاردهمین هفته‌ی بارداری به‌شکل قانونی سقط جنین را انجام دهند. پیش از این قوانین آرژانتین سقط جنین را فقط در صورت خطر جدی برای سلامتی مادر یا بارداری ناشی از تجاوز جنسی مجاز می‌دانست. گروه‌های طرفدار این قانون در استدلال‌های خود مطرح کردند که جرم دانستن این عمل به آسیب‌پذیرترین زنان جامعه آسیب می‌زند. وزارت بهداشت آرژانتین اعلام کرد که بین سال‌های ۱۹۸۳ تا ۲۰۱۸ بیش از ۳۰ هزار زن به دلیل سقط جنین غیرقانونی جان خود را از دست داده‌اند.
فرناندز پس از تایید شدن این لایحه گفت: سقط جنین بی‌خطر، قانونی و رایگان اینک قانون است. امروز ما جامعه بهتری هستیم که حقوق زنان را گسترش داده و سلامت عمومی را تضمین می‌کند". آرژانتین نخستین کشور بزرگ آمریکای جنوبی است که با وجود نفوذ کلیسای کاتولیک و باورهای سنتی، چنین قانونی سرانجام در آن تصویب می‌شود.
سقط جنین
سقط جنین احتمالاً خطرناک ترین کلمه برای بسیاری از مادران است! یک وضعیت بد و وحشتناک است. سقط جنین، به عملی گفته می شود که قبل از هفته 22 بارداری و قبل از این که وزن نوزاد به 500 گرم برسد، اتفاق بیفتد. یعنی این که نوزاد قابلیت حیات نداشه باشد. اگر می خواهید باردار شوید و یا انتظار بارداری داشته باشید، باید همه چیز را در مورد عوامل خطر سقط و کاری که می توانید برای جلوگیری از آن انجام دهید، بدانید.
امروزه سقط جنین د‌‌رسطح جهان رو به افزایش است و به گفته کارشناسان این کار به دلایل مختلفی انجام می شود. سقط جنین در نگاه اول ناراحت‌کنند‌‌ه و غیرقانونی است. از نظر د‌‌ین مبین اسلام این کار قتل نفس است. اکثریت افراد هم با این مسئله کاملا مخالفند و آن را غیر قانونی و حتی خلاف شرع می‌د‌‌انند و سقط جنین عمدی را یک گناه بزرگ د‌‌انسته و تحت هر شرایطی آن را ناد‌‌رست می‌د‌‌انند.
دلایل سقط جنین
بیشتر سقط‌های زودهنگام به خاطر ناهنجاری‌های جنین مثل ناهنجاری‌های کروموزومی اتفاق می‌افتد. سقط ناخواسته ممکن است به علت‌های دیگری مثل بیماری‌ها نیز اتفاق بیفتد. سقط‌هایی که دیرتر اتفاق می‌افتد، ممکن است به دلیل عفونت‌ها، بیماری‌هایی مانند دیابت یا تیروئید، واکنش سیستم ایمنی بدن مادر، رشد نامناسب جفت، ضعیف بودن یا نارسایی دهانۀ رحم باشد.
اگرچه برخی از آسیب‌های فیزیکی به مادر نیز ممکن است باعث سقط جنین شود. همچنین در بارداری‌های بالای ۳۵ سال و همچنین در مواردی که مادر، بیماری‌های زمینه‌ای مانند تیروئید یا دیابت دارد و همچنین در مواردی که مادر سابقه‌ی حداقل سه سقط را داشته است، باز هم احتمال سقط جنین وجود دارد، بنابراین در این شرایط مادر به مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارد.
در موارد مختلفی هم مانند نخواستن بچه، تجاوز و ... سقط عمدی جنین صورت می‌گیرد.
عوارض سقط جنین؛ آسیب‌های روحی و جسمی
در این مطلب شما را در مورد آسیب‌های روحی و جسمی، خطرات و عوارض سقط جنین و کورتاژ آگاه می‌کنیم. همچنین از تاثیرات سقط بر بارداری‌های بعدی اطلاعات مفیدی در اختیارتان خواهیم گذاشت.
عفونت لگنی: در هنگام سقط جنین میکروب‌ها یا باکتری‌ها می‌توانند از طریق واژن یا دهانه‌ی رحم وارد رحم شوند و باعث ایجاد عفونت شوند. آنتی بیوتیک‌ها در این موارد به درد می‌خورند، اما در موارد بسیار نادر ممکن است مجبور شوید که در بیمارستان بستری شوید و نیاز به عمل یا سقط ساکشن دوباره داشته باشید.
خطرات سقط جنین ناقص: در این شرایط بخشی از اندام جنین مانند جفت یا اجزای دیگر او هنوز از رحم خارج نشده است، که نیاز به اقدامات پزشکی و درمانی دیگری دارد. همچنین ممکن است باعث خون ریزی و عفونت شود.
ایجاد لخته‌ی خون در رحم: این لخته‌ها باعث ایجاد درد شدیدی در قسمت زیر شکم می‌شوند. می‌توانید با جراحی ساده‌ی سرپایی این لخته‌ها را خارج کنید.
خون ریزی شدید: خون ریزی بعد از سقط جنین تقریبا طبیعی است. اما خون ریزی بیش از حد و زیاد طبیعی نبوده و با استفاده از جراحی ساکشن، دارو و در مواقع نادر با عمل جراحی این مشکل برطرف می‌شود.
پارگی گردنه‌ی رحم: ابتدای دهانه‌ی رحم ممکن است دچار پارگی شود، زیرا کورتاژ کننده باید در زمان سقط جنین دهانه رحم را باز نگه دارد تا لوازم پزشکی بتوانند از طریق واژن وارد رحم شوند.
پارگی و ریزش دیواره‌های رحم: در زمان کورتاژ وسایل پزشکی ممکن است هنگام وارد شدن به رحم باعث آسیب به دیواره‌های رحم شوند؛ و این آسیب ممکن است موجب عفونت یا خون ریزی شدید شود، بستگی به میزان جراحت دارد. ممکن است برای از بین بردن این بافت‌های زائد مجبور به عمل جراحی شوید. در موارد جدی‌تر عمل هیسترکتومی (خارج کردن رحم و تخمدان از بدن) ممکن است نیاز باشد.
مشکلات بی حسی و بیهوشی بدن: در کنار مراحل کورتاژ این مشکل هم ممکن است خطر ساز باشد و عوارض سقط جنین را تشدید کند. به دلیل وجود این خطرات مراحل کورتاژ باید درست و کامل انجام شود در غیر این صورت باعث درد شدیدی در بدن می‌شود.
جراحت‌های داخلی دیواره‌های رحم: عمل کورتاژ باعث ایجاد خراش و زخم دیواره‌ی رحم می‌شود و به این وضعیت سندروم آشِرمَن گفته می‌شود؛ که باعث به هم ریختگی چرخه‌ی عادت ماهیانه‌ی زنان، درد زیاد و خطر سقط جنین ناخواسته می‌شود.
افسردگی: احساس غم و اندوه پس از سقط جنین کاملا طبیعی است؛ اما گاهی زنان این احساس زودگذر را با افسردگی اشتباه می‌گیرند و آن را درمان نمی‌کنند. اگر افسردگی را درمان نکنید، تمام جسم و روح‌تان را درگیر خواهد کرد.
اضطراب: یکی دیگر از عوارض سقط جنین اضطراب است. برخی تحقیقات نشان می‌دهند اضطراب و استرس پس از سقط جنین، شایع‌تر از افسردگی هستند و اگر آن‌ها را درمان نکنید در شما ریشه می‌دوانند.
آمار سقط در ایران
آمار تکان‌دهنده‌ای که در خصوص سقط جنین غیرقانونی منتشر می‌شود، نشان از روندی افزایشی در خصوص این پدیده دارد. در جدیدترین گزارش‌ها آمده سالانه ۷۰۰ هزار جنین در کشور سقط می‌شوند که تنها ۱۰ درصد آن قانونی است.
شهلا کاظمی پور جمعیت شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران درباره‌‌ی سقط در ایران می‌گوید در این برهه از زمان بواسطه ترس از مراجعه به مراکز درمانی پیشگیری از بارداری شایع شده است. طبق آماری که اخیرا اعلام شده است حدود یک و نیم میلیون تولد و ۳۰۰ هزار فقره سقط جنین نیز صورت می‌گیرد که تعدادی عمدی و تعداد دیگر غیر عمدی است.
در ایران سقط قانونی جنین تا قبل از چهارماهگی و به تشخیص پزشک معالج مبنی بر اینکه ادامه بارداری برای مادر خطر جانی دارد و یا جنین عقب افتاده و ناقص الخلقه به دنیا می‌آید. این تشخیص باید به تایید سه پزشک دیگر و همچنین پزشکی قانونی رسیده و مجوز‌های لازم اخذ شود. مراحل و زمانی که قانون برای صدور مجوز سقط قانونی در نظر گرفته به گونه‌ایست که در بسیاری از موارد مادران در میانه راه و به دلیل اتمام زمان سقط قانونی به ناچار اقدام به سقط غیرقانونی می‌کنند، نمونه‌هایی از این دست کم نیست.
مجازات سقط جنین در ایران
در ایران چنانچه سقط جنین عمدا و با آگاهی با وارد کردن ضربه یا اذیت و آزار زن حامله موجب سقط جنین بشود، مرتکب علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص به حبس از یک سال تا پنج سال حسب مورد محکوم می‌گردد. در خصوص پزشک یا ماما و همچنین اشخاص خاص که وسایل سقط را فراهم می‌کنند و یا مباشرت به سقط می‌کنند حبس از دو تا پنج سال و هم چنین حکم به پرداخت دیه صادر خواهد شد.
هرگاه بر اثر بی احتیاطی یا عدم رعایت مقررات و عدم مهارت در رانندگی متصدی وسیله نقلیه منتهی به قتل غیر عمدی بدین صورت که باعث وضع حمل زن قبل از موعد طبیعی شود مرتکب جرم سقط جنین به حبس از دو ماه تا شش ماه و پرداخت دیه در صورت مطالبه مصدوم خواهد شد.
اگر زنی جنین خودش را در هر مرحله‌ای که باشد به عمد، غیر عمد یا خطاء از بین ببرد، مسئول پرداخت دیه بوده و موظف است مقدار آن را بپردازد.
لازم به ذکر است که دیه سقط جنین با توجه به سن رویان در نظر گرفته می‌شود و در ماه‌های اخر جنینی و بارداری دیه جنین افزایش پیدا می‌کند.