سنگ‌های پیش پای گردشگری
کارشناسان وضعیت نابسامان بازاریابی گردشگری، هدفگذاری روی کشورهای فقیر و موج منفی در سفر به ایران را مهم‌ترین معضلات صنعت گردشگری اعلام کردند
یک ماه پس از خالی بودن صندلی معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور، علی‌اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث‌فرهنگی سرانجام حکم معاون جدید گردشگری کشور را امضا و در توییتی اعلام کرد که این‌بار به جای استفاده از چهره‌های سیاسی یک جوان متخصص از بدنه تخصصی معاونت گردشگری را به این سمت برگزیده است.
ولی تیموری که از سال 80 در معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی کارشناس و دارای سمت‌های مدیرکل نیز بود جایگزین محمد محب‌خدایی، معاون سابق گردشگری کشور و از یاران قدیم علی‌اصغر مونسان شد. اگرچه هنوز هم مشخص نشده است که محب خدایی با استعفا کناره گرفت یا آنکه مونسان او را برکنار کرد اما به هر حال اکنون صندلی خالی معاونت گردشگری کشور پر شده است.
اما ولی تیموری با چه چالش‌هایی در اداره معاونت گردشگری کشور مواجه است؟ آیا او توان حل مشکلات گردشگری کشور را دارد؛ مشکلاتی که تبدیل به کلافی سر در گم شده است؟ چه اقداماتی باید در صدر فعالیت کاری او قرار بگیرد تا آنکه صنعت گردشگری ایران را در شرایط کنونی کشور از گرداب آشفتگی همزمان با نوسانات ارزی برهاند؟
تغییر بازارهای هدف گردشگری از کشورهای فقیر به گردشگران ارزآور
غلام‌حیدر ابراهیم بای‌سلامی، عضو شورای‌عالی میراث‌فرهنگی و رئیس بنیاد توسعه گردشگری پایدار به همشهری می‌گوید: باید مشارکت مردم و بخش خصوصی در موضوع گردشگری برانگیخته شود. مهم‌ترین موضوع در وضعیت کنونی گردشگری کشور عدم‌مشارکت بخش خصوصی به‌ویژه در قالب سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری است. بنابراین معاونت گردشگری می‌تواند زمینه‌ساز این مشارکت شود.
او چالش دیگر صنعت گردشگری کشور را در بازاریابی گردشگری در داخل و خارج از کشور اعلام کرد و گفت: در شرایط فعلی ساماندهی گردشگری داخلی، بازاریابی بین‌المللی و فراهم‌کردن سازوکارهای تعامل بین‌منطقه‌ای در ارتباط با کشورهای حوزه خلیج‌فارس و کشورهای همسایه ایران به همراه تعامل با گردشگران اروپایی که اهمیت زیادی در ارزآوری دارند، یک نیاز ضروری است.
رئیس بنیاد توسعه گردشگری پایدار با انتقاد از هدفگذاری نادرست بازارهای هدف گردشگر ایران گفت: یکی از چالش‌های گردشگری کشور این است که در بازاریابی بر کشورهای فقیر تأکید شده و ایران میزبان گردشگران فقیر همسایه شده است.
این عضو شورای‌عالی میراث‌فرهنگی گفت: با توجه به امکانات کمی که در زیرساخت‌های گردشگری کشور در بخش حمل‌ونقل هوایی و امکانات اقامتی وجود دارد، همین امکانات اندک نیز در اختیار کشورهای فقیر قرار گرفته است که خریدشان از ایران کم و محل اقامتشان خانه مسافرها شده است.
بای‌سلامی بازارهای هدف گردشگری فقیر ایران را عمده بازارهای همسایه خواند که بیشتر برای اهداف درمانی به ایران سفر می‌کنند و نفع گردشگری چندانی برای ایران ندارند.
او تأکید کرد: معاونت گردشگری باید بر کشورهایی تمرکز کند که برای ایران ارزآوری دارند و اتباعشان مشتاق بازدید از جاذبه‌های گردشگری کشور هستند.
او چالش‌های دیگر بخش گردشگری کشور را ارتقای دوباره چهره واقعی ایران در جهان، اتصال مجدد به سیستم جهانی رزرواسیون و بازاریابی در شبکه‌های بزرگ بین‌المللی برای سفر به ایران خواند و گفت: معاونت گردشگری باید به سرعت برای این موارد برنامه‌ریزی کند. رئیس بنیاد توسعه گردشگری پایدار افزود: ارتقای تورگردانی ملی و بین‌المللی و استفاده از رویکردهای تخصصی برای سرمایه‌گذاری بر تورگردانی ملی و بین‌المللی نیز می‌تواند در دستور کار معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی قرار بگیرد.
گردشگری ایران؛ نیازمند اتاق فکر و بحران
محسن حاجی‌سعید، عضو هیأت‌مدیره فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری و راهنمای تورهای ورودی به ایران نیز در گفت‌وگو با روزنامه همشهری، تقویت بدنه معاونت گردشگری با استفاده از افراد متخصص و فارغ‌التحصیلان رشته گردشگری را از اقدامات ضروری در بهبود وضعیت برنامه‌ریزی در معاونت گردشگری اعلام کرد و گفت: در بخش بازاریابی نیز باید از متخصصانی که در حوزه گردشگری فعالیت کرده‌اند و تجربه این بخش را دارند، استفاده شود.
او یکی از اقدامات فوری معاونت گردشگری را بررسی این موضوع خواند که مشخص شود چرا گردشگران به ایران سفر نمی‌کنند؟ حاجی‌سعید گفت: مهم‌ترین مشکلی که گردشگری ایران با آن مواجه شده ترس از سفر به ایران و شکل‌گیری دوباره ایران‌هراسی است. در این شرایط معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی باید نقشه راه داشته باشد و تنها به نوشتن چند مقاله و سخنرانی با مضمون ایران‌هراسی اکتفا نکند، بلکه باید راهکاری برای برون‌رفت از چنین شرایطی ارائه شود.
این عضو هیأت مدیره فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری کشور از لزوم تشکیل اتاق فکر و بحران در معاونت گردشگری کشور سخن گفت و افزود: باید گردشگران خارجی را متقاعد کرد که ایران همچنان کشوری امن است. به گفته محسن حاجی‌سعید، فقدان نهادهای متولی گردشگری به‌عنوان بازوان واقعی سازمان میراث‌فرهنگی در برنامه‌ریزی‌ها یکی دیگر از چالش‌هایی است که باید مورد توجه قرار بگیرد و معاونت گردشگری می‌تواند با برون‌سپاری وظایف و مسئولیت‌ها، خود را درگیر صدور کارت و بوروکراسی‌های معمول اداری نکند و در اندیشه یافتن راهی برای عبور از بحران باشد.
او البته به نقش مهم تبلیغات و بازاریابی گردشگری در خارج از کشور اشاره کرد و بودجه بازاریابی و تبلیغات سفر به ایران در خارج از کشور را در مقایسه با کشوری همچون تایلند که سالانه 700 میلیون دلار برای معرفی مقاصد گردشگری خود به جهان هزینه کرده است، بسیار ناچیز خواند و گفت: اکنون که هراس از سفر به ایران وجود دارد ایران باید دوبرابر تایلند برای تبلیغات گردشگری در سطح جهان هزینه کند و برای این کار یک میلیارد دلار در سال نیاز است.
ضرورت نهایی‌شدن حساب اقماری گردشگری و طرح جامع گردشگری کشور
محمدرضا پوینده، کارشناس گردشگری و مدیرکل سابق دفتر تعاملات ملی گردشگری نیز اولویت‌هایی را که باید در دستور کار معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی قرار بگیرد برشمرده است. او به همشهری گفته است که تشکیل شورای غیرتشریفاتی مشورتی گردشگری با حضور هتلدارها و آژانس‌های گردشگری و استادان دانشگاه‌ها و کارشناسان گردشگری نیاز جدی معاونت گردشگری برای بررسی واقعی مسائل و مشکلات بخش گردشگری کشور است. او به تأثیر نرخ دلار بر ورود گردشگران داخلی اشاره کرد که براساس آن می‌توان گردشگری سلامت ایران را که چند ماه است در معاونت گردشگری تعطیل شده بار دیگر احیا کرد.این کارشناس گردشگری، بر ضرورت وجود آمار واقعی گردشگری در کشور نیز اشاره کرد و گفت: مبنای کار و فعالیت، آمار است اما در ایران متأسفانه آمار واقعی گردشگری وجود ندارد و به همین دلیل هنوز نمی‌دانیم چه اتفاقاتی در گردشگری کشور جریان دارد.او به معاون جدید گردشگری پیشنهاد کرد که در میان‌مدت، موضوع حساب‌های اقماری گردشگری و
نهایی‌شدن طرح جامع گردشگری کشور را در دستور کار قرار دهد.
ولی تیموری که از سال 80 در معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی کارشناس و دارای سمت‌های مدیرکل نیز بود جایگزین محمد محب‌خدایی، معاون سابق گردشگری کشور و از یاران قدیم علی‌اصغر مونسان شد. اگرچه هنوز هم مشخص نشده است که محب خدایی با استعفا کناره گرفت یا آنکه مونسان او را برکنار کرد اما به هر حال اکنون صندلی خالی معاونت گردشگری کشور پر شده است.
اما ولی تیموری با چه چالش‌هایی در اداره معاونت گردشگری کشور مواجه است؟ آیا او توان حل مشکلات گردشگری کشور را دارد؛ مشکلاتی که تبدیل به کلافی سر در گم شده است؟ چه اقداماتی باید در صدر فعالیت کاری او قرار بگیرد تا آنکه صنعت گردشگری ایران را در شرایط کنونی کشور از گرداب آشفتگی همزمان با نوسانات ارزی برهاند؟
تغییر بازارهای هدف گردشگری از کشورهای فقیر به گردشگران ارزآور
غلام‌حیدر ابراهیم بای‌سلامی، عضو شورای‌عالی میراث‌فرهنگی و رئیس بنیاد توسعه گردشگری پایدار به همشهری می‌گوید: باید مشارکت مردم و بخش خصوصی در موضوع گردشگری برانگیخته شود. مهم‌ترین موضوع در وضعیت کنونی گردشگری کشور عدم‌مشارکت بخش خصوصی به‌ویژه در قالب سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری است. بنابراین معاونت گردشگری می‌تواند زمینه‌ساز این مشارکت شود.
او چالش دیگر صنعت گردشگری کشور را در بازاریابی گردشگری در داخل و خارج از کشور اعلام کرد و گفت: در شرایط فعلی ساماندهی گردشگری داخلی، بازاریابی بین‌المللی و فراهم‌کردن سازوکارهای تعامل بین‌منطقه‌ای در ارتباط با کشورهای حوزه خلیج‌فارس و کشورهای همسایه ایران به همراه تعامل با گردشگران اروپایی که اهمیت زیادی در ارزآوری دارند، یک نیاز ضروری است.
رئیس بنیاد توسعه گردشگری پایدار با انتقاد از هدفگذاری نادرست بازارهای هدف گردشگر ایران گفت: یکی از چالش‌های گردشگری کشور این است که در بازاریابی بر کشورهای فقیر تأکید شده و ایران میزبان گردشگران فقیر همسایه شده است.
این عضو شورای‌عالی میراث‌فرهنگی گفت: با توجه به امکانات کمی که در زیرساخت‌های گردشگری کشور در بخش حمل‌ونقل هوایی و امکانات اقامتی وجود دارد، همین امکانات اندک نیز در اختیار کشورهای فقیر قرار گرفته است که خریدشان از ایران کم و محل اقامتشان خانه مسافرها شده است.
بای‌سلامی بازارهای هدف گردشگری فقیر ایران را عمده بازارهای همسایه خواند که بیشتر برای اهداف درمانی به ایران سفر می‌کنند و نفع گردشگری چندانی برای ایران ندارند.
او تأکید کرد: معاونت گردشگری باید بر کشورهایی تمرکز کند که برای ایران ارزآوری دارند و اتباعشان مشتاق بازدید از جاذبه‌های گردشگری کشور هستند.
او چالش‌های دیگر بخش گردشگری کشور را ارتقای دوباره چهره واقعی ایران در جهان، اتصال مجدد به سیستم جهانی رزرواسیون و بازاریابی در شبکه‌های بزرگ بین‌المللی برای سفر به ایران خواند و گفت: معاونت گردشگری باید به سرعت برای این موارد برنامه‌ریزی کند. رئیس بنیاد توسعه گردشگری پایدار افزود: ارتقای تورگردانی ملی و بین‌المللی و استفاده از رویکردهای تخصصی برای سرمایه‌گذاری بر تورگردانی ملی و بین‌المللی نیز می‌تواند در دستور کار معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی قرار بگیرد.
گردشگری ایران؛ نیازمند اتاق فکر و بحران
محسن حاجی‌سعید، عضو هیأت‌مدیره فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری و راهنمای تورهای ورودی به ایران نیز در گفت‌وگو با روزنامه همشهری، تقویت بدنه معاونت گردشگری با استفاده از افراد متخصص و فارغ‌التحصیلان رشته گردشگری را از اقدامات ضروری در بهبود وضعیت برنامه‌ریزی در معاونت گردشگری اعلام کرد و گفت: در بخش بازاریابی نیز باید از متخصصانی که در حوزه گردشگری فعالیت کرده‌اند و تجربه این بخش را دارند، استفاده شود.
او یکی از اقدامات فوری معاونت گردشگری را بررسی این موضوع خواند که مشخص شود چرا گردشگران به ایران سفر نمی‌کنند؟ حاجی‌سعید گفت: مهم‌ترین مشکلی که گردشگری ایران با آن مواجه شده ترس از سفر به ایران و شکل‌گیری دوباره ایران‌هراسی است. در این شرایط معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی باید نقشه راه داشته باشد و تنها به نوشتن چند مقاله و سخنرانی با مضمون ایران‌هراسی اکتفا نکند، بلکه باید راهکاری برای برون‌رفت از چنین شرایطی ارائه شود.
این عضو هیأت مدیره فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری کشور از لزوم تشکیل اتاق فکر و بحران در معاونت گردشگری کشور سخن گفت و افزود: باید گردشگران خارجی را متقاعد کرد که ایران همچنان کشوری امن است. به گفته محسن حاجی‌سعید، فقدان نهادهای متولی گردشگری به‌عنوان بازوان واقعی سازمان میراث‌فرهنگی در برنامه‌ریزی‌ها یکی دیگر از چالش‌هایی است که باید مورد توجه قرار بگیرد و معاونت گردشگری می‌تواند با برون‌سپاری وظایف و مسئولیت‌ها، خود را درگیر صدور کارت و بوروکراسی‌های معمول اداری نکند و در اندیشه یافتن راهی برای عبور از بحران باشد.
او البته به نقش مهم تبلیغات و بازاریابی گردشگری در خارج از کشور اشاره کرد و بودجه بازاریابی و تبلیغات سفر به ایران در خارج از کشور را در مقایسه با کشوری همچون تایلند که سالانه 700 میلیون دلار برای معرفی مقاصد گردشگری خود به جهان هزینه کرده است، بسیار ناچیز خواند و گفت: اکنون که هراس از سفر به ایران وجود دارد ایران باید دوبرابر تایلند برای تبلیغات گردشگری در سطح جهان هزینه کند و برای این کار یک میلیارد دلار در سال نیاز است.
ضرورت نهایی‌شدن حساب اقماری گردشگری و طرح جامع گردشگری کشور
محمدرضا پوینده، کارشناس گردشگری و مدیرکل سابق دفتر تعاملات ملی گردشگری نیز اولویت‌هایی را که باید در دستور کار معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی قرار بگیرد برشمرده است. او به همشهری گفته است که تشکیل شورای غیرتشریفاتی مشورتی گردشگری با حضور هتلدارها و آژانس‌های گردشگری و استادان دانشگاه‌ها و کارشناسان گردشگری نیاز جدی معاونت گردشگری برای بررسی واقعی مسائل و مشکلات بخش گردشگری کشور است. او به تأثیر نرخ دلار بر ورود گردشگران داخلی اشاره کرد که براساس آن می‌توان گردشگری سلامت ایران را که چند ماه است در معاونت گردشگری تعطیل شده بار دیگر احیا کرد.این کارشناس گردشگری، بر ضرورت وجود آمار واقعی گردشگری در کشور نیز اشاره کرد و گفت: مبنای کار و فعالیت، آمار است اما در ایران متأسفانه آمار واقعی گردشگری وجود ندارد و به همین دلیل هنوز نمی‌دانیم چه اتفاقاتی در گردشگری کشور جریان دارد.او به معاون جدید گردشگری پیشنهاد کرد که در میان‌مدت، موضوع حساب‌های اقماری گردشگری و
نهایی‌شدن طرح جامع گردشگری کشور را در دستور کار قرار دهد.