نفت گران در انتظار بازار بدون ایران

این در حالی است که خبرگزاری رویترز به نقل از برخی منابع نفتی مدعی شده در یک هفته اخیر صادرات نفت ایران به روزانه کمتر از یک میلیون بشکه رسیده و عملا صادرات نفت ایران به اروپا متوقف شده و نفتکش‌ها نفت ایران را به سمت چین، هند و کشورهای آسیایی حمل می‌کنند. هنوز هیچ مقام نفتی ایران به این گزارش واکنشی نشان نداده است.

 سازمان بین‌المللی انرژی که بیشتر مدافع کشورهای مصرف‌کننده نفت و انرژی در جهان است، در تازه‌ترین گزارش خود از وضعیت انرژی جهان برآورد کرده است که تحریم نفت ایران از سوی آمریکا که قرار است از ۱۳ آبان آغاز شود، می‌تواند باعث افزایش قیمت‌ جهانی نفت شود و بازار را برای مدتی نسبتا طولانی تحت فشار قرار دهد. البته این نهاد بین‌المللی می‌گوید: هم‌اکنون، با افزایش تولید در 6‌ماه اخیر، نیاز بازار به شکل مناسبی تامین شده است. از سوی دیگر،  نشریه بیزینس اینسایدر نوشت: با اعمال تحریم‌ نفتی ایران در ماه‌های آینده، بازار قطعا با کمبود نفت روبه‌رو خواهد شد. این نشریه نوشته‌ است: با این حال ممکن است بازار با دریافتن اینکه کدام کشورها از خرید نفت ایران در ماه‌های آینده خودداری می‌کنند، غافلگیر شود. بسیاری از تحلیلگران بازار جهانی نفت هشدار داده‌اند که تحریم آمریکا علیه صادرات نفت ایران به افزایش قیمت جهانی این کالای استراتژیک دامن می‌زند. سازمان بین‌المللی انرژی می‌گوید: عربستان سعودی توان تولید 1.5 تا 2میلیون بشکه را دارد که معادل صادرات نفت ایران خواهد بود و این کشور می‌تواند کسری نفت ایران در جهان را جبران کند. این در حالی است که مقامات نفتی ایران هشدار داده‌اند افزایش تولید نفت برخی کشورهای عضو اوپک به‌معنای همراهی با سیاست‌های تحریمی آمریکاست.

براساس گزارش جدید سازمان بین‌المللی انرژی، از حدود 6 ‌ماه پیش، بعضی از کشورهای اوپک، روسیه و تولید‌کنندگان نفت آمریکا (نفت شل) تولید خود را افزایش داده‌اند که باعث شده در مجموع تولید نفت جهان حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز بالا برود. این گزارش نشان می‌دهد حدود نیمی از این افزایش تولید یا ۷۳۵ هزار بشکه در روز، مربوط به بعضی از اعضای اوپک بوده ‌که عربستان و امارات متحده عربی بیشترین سهم را در آن داشته‌اند. دلیل این اضافه تولید هم جبران کاهش تولید نفت ونزوئلا و ایران بوده است.

آیا تولید نفت ایران کم شده است؟

سازمان بین‌المللی انرژی ادعا کرده که صادرات نفت ایران در ‌ماه سپتامبر به حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز رسیده که نسبت به اوج ماه‌های اخیر، حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است.

معمای صادرات نفت ایران

نشریه فوربس در گزارشی می‌نویسد: دولت آمریکا نسبت به افزایش قیمت نفت و بنزین در ایالات متحده در نتیجه تحریم بخش نفت و گاز ایران نگران است؛ البته دولت ترامپ اعلام کرده که در حال بررسی معافیت‌های تحریم واردات نفت خام ایران برای برخی از کشورهای بزرگ وارد‌کننده نفت است. داده‌های جدید از صادرات نفت ایران در ‌ماه گذشته میلادی یعنی سپتامبر نشان می‌دهد که صنعت نفت ایران همچنان مستحکم به‌کار خود ادامه می‌دهد. وب‌سایت TankerTrackers که یک سرویس آنلاین برای رصد تانکرهای نفتی در سرتاسر جهان است، اعلام کرده واردات نفت ایران به هند بین‌ ماه آگوست تا سپتامبر تقریبا بدون تغییر باقی مانده است.

خبرگزاری ایرنا هم در گزارشی اعلام کرد: نگاهی به وضعیت مشتریان نفتی ایران نشان می‌دهد که با وجود فشارهای آمریکا و کمتر از یک ‌ماه مانده به موعد تحریم‌های واشنگتن، بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین مشتریان نفت ایران به جز کره‌جنوبی نسبت به تهدیدات ترامپ بی‌اعتنا بوده و همچنان به خرید نفت ادامه می‌دهند. به‌تازگی پایگاه خبری «واشنگتن فری بیکن» گزارش داد که دولت دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا معافیت از تحریم‌های نفتی ایران به برخی کشورها را پذیرفته و برخی مقام‌های دولت ترامپ در تلاشند تا از طریق معافیت و دیگر امتیازها، شدت تحریم‌ها علیه ایران را کاهش دهند. چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران به‌تنهایی بیش از 600هزار بشکه نفت از کشورمان وارد می‌کند؛ این کشور در دور قبلی تحریم‌ها، 40درصد نفت ایران را خریداری می‌کرد که پس از اجرای برجام، حجم واردات نفت را افزایش داد.

دنیای نفت در انتظار تدبیر اروپا

با وجود اعلام برخی شرکت‌های اروپایی برای توقف واردات نفت، اتحادیه اروپا و ایران در حال نهایی‌کردن سازوکار فروش نفت هستند که براساس آن علاوه بر تداوم صادرات نفت به اروپا، پول حاصل از فروش نفت نیز در اختیار ایران قرار می‌گیرد تا بتواند محصولات مورد نیاز خود را خریداری کند. تصمیم اتحادیه اروپا می‌تواند راه را برای صادرات نفت ایران هموارتر سازد تا آنجا که وزارت اقتصاد و تجارت ژاپن اعلام کرد: واردات نفت ژاپن از ایران، به‌رغم تحریم نفتی تهران توسط آمریکا، برای پنجمین‌ماه متوالی افزایش داشته و در ‌ماه آگوست امسال نسبت به پارسال میزان خرید نفت ایران از سوی ژاپن 65درصد بیشتر شده است.

 مقاومت ترک‌ها و رایزنی کره‌ای‌ها

درحالی‌که دولت ترکیه تاکنون در برابر فشار آمریکا مقاومت کرده، مقامات دولت کره‌جنوبی در حال رایزنی با آمریکایی‌ها برای معافیت این کشور از تحریم‌های واشنگتن هستند. نهاد زیبکچی، وزیر اقتصاد ترکیه در واکنش به زیاده‌خواهی آمریکا گفته است: تصمیم ایالات متحده درخصوص تحریم نفتی ایران نیز به ما ارتباطی ندارد و آنکارا مجبور به اجرای آن نیست. ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه نیز در گفت‌وگو با بلومبرگ اظهار کرد: آنکارا ایران را یک شریک تجاری مهم خود می‌داند و از قراردادهای نفت و گاز با جمهوری اسلامی ایران دست بر‌نخواهد داشت و ترکیه همواره براساس منافع اقتصادی خود عمل خواهد کرد. خبر دیگر اینکه تنها کره‌جنوبی در 3‌ماه اخیر اقدام به توقف خرید نفت ایران کرده است که البته گزارش‌ها نشان می‌دهد با وجود توقف، در حال مذاکره با آمریکا برای معاف‌شدن از تحریم‌هاست تا بتواند خرید نفت از ایران را از سر بگیرد. دانگ یئون، معاون نخست‌وزیر و وزیر دارایی کره‌جنوبی به‌تازگی نتیجه دیدار خود با وزیر خزانه‌داری آمریکا درباره تحریم‌های نفتی ایران را مثبت ارزیابی کرده است.