اقتدار یک رئیس میانه‌رو
تخصص در «ریاضی و فلسفه» علی لاریجانی را در مسیری پیش رانده که حالا نقش مهمی را در تاریخ سیاسی این روزهای ایران بازی کند. لاریجانی یک محافظه‌کار تمام عیار محسوب می‌شود؛ سیاستمداری که در میانه حرکت کرده و از جایی عبور نمی‌کند که حاصل آن بن‌بست سیاسی باشد. او در اتمسفر سیاسی ایران نامی آشنا بود، اما مانایی او برای دولت نوظهور روحانی در تصویب برجام در پارلمان که جزو دستاوردهای اساسی اعتدالگرایان به حساب می‌آمد، عقربه‌های ساعت شمار سیاست ایران را بر روی او متوقف کرد. لاریجانی از زمانی که سکان ریاست مجلس را بر عهده داشته، تصمیمات و نقش مهمی را در حوزه کلان سیاست بازی کرده است؛ تصویب یکی از لوایح کنوانسیون منع حمایت مالی از تروریسم (FATF) که روز یکشنبه در پارلمان رأی آورد، نمونه اخیر آن محسوب می‌شود. در ادامه سعی کرده‌ایم به اهم کارهایی که او بر روی آنها اثرگذار بوده را بیاوریم.
لایحه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم (FATF)
در ماه‌های اخیر موضوع FATF به بزرگترین چالش و جنجال میان جریان‌های سیاسی تبدیل شده بود. جنجال مربوط به این لایحه به درون مجلس نیز راه یافته بود، به گونه‌ای که کار بررسی آن به مدت دو ماه به تعویق افتاد تا در نهایت روز یکشنبه در یک ماراتن نفسگیر به تصویب رسید. در فرآیند تصویب لایحه مرتبط با FATF نقش لاریجانی بسیار برجسته بود. سید حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس که روز یکشنبه در زمره مخالفان تصویب لایحه نطق کرد، از نقش رئیس مجلس در جریان تصویب این لایحه پرده‌برداری کرد؛ نقوی حسینی در همان نطق خود گفت که «آقای لاریجانی بالغ بر ٧جلسه برای تصویب این لایحه برگزار کرده است.» حملات منتقدان لوایح ثابت می‌کرد که او چه نقش تأثیرگذاری برای این رای سرنوشت‌ساز داشته است.
دومینوی استیضاح‌ها
در تاریخ سیاسی جمهوری اسلامی هیچ دولتی را به اندازه دولت روحانی نمی‌توان پیدا کرد که وزرایش تیغ استیضاح را تجربه کرده باشند. بســیاری از تحلیلگران، تمامی استیضاح‌های پرحاشــیه و جنجالی را زهرِ چشمی تفســیر می‌کنند که مجلس از روحانی می‌گرفت تا نشان دهد دولت او ناکارآمد است. علی ربیعی وزیر وقت کار، رفاه و امور اجتماعی، عباس آخوندی وزیر مسکن، راه و شهرسازی، مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد و برخی دیگر از جمله وزرایی بودند که بارها و بارها استیضاح آنها را در مجلس به کار انداخته بودند. در ناکامی اصولگرایان و مخالفان دولت که دومینویی از استیضاح را به راه انداخته بودند، علی لاریجانی نقش اساسی ایفا کرد.
انتخاب کابینه
نقش ویژه علی لاریجانی در مواردی از جمله انتخاب کابینه یازدهم و دوازدهم را نمی‌توان کتمان کرد. لاریجانی در دو دوره انتخاب کابینه دولت روحانی به عنوان ریاست مجلس اقتدار خوبی از خود نشان داد. زمانی که اصولگرایان مجلس قصد داشتند تا از ورود برخی وزرای انتخابی جلوگیری کنند این لاریجانی بود که در مقابل آنها ایستاد.
برجام و عبور از صخره سخت
لاریجانی سال ٩٤ و هنگام بررسی طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام» در مجلس نهم که اصولگرایان آن بیشتر از مجلس دهم بودند، به‌خاطر آنکه احتمال تصویب طرح مربوط به اجرای برجام، تحت تأثیر نطق مخالفان پایین نیاید، مانع طرح پیشنهادهای بیشتر و شنیده شدن تذکرات و اخطارهای نمایندگان مخالف شد؟ این تاکتیک لاریجانی موجب شد تا برجام را در عین ناباوری از مجلسی که رنگ و بوی خالص اصولگرایی داشت، عبور دهد.
عملکرد لاریجانی بر ریاست مجلس عملکرد موفقی در سطح کلان کشور بود و باعث شد موقعیت قوه مقننه در اداره امور کشور خصوصا در هماهنگی با دولت موقعیت ممتازی باشد و مجموعا وی به گفته تحلیلگران سیاسی جزو رئیس مجالسی است که نمره خوبی در بحث ریاست گرفته است.