هانا کامکار: صداوسیما تیشه به ریشه موسیقی سنتی ایران زده است
هانا کامکار خواننده و نوازنده گروه «کامکارها» یکی از دلایل اساسی در شناخته نشدن بزرگان موسیقی ایران در سطح بین‌المللی را نبود شناخت مردم ایران از آن بزرگان دانست.
هانا کامکار خواننده و نوازنده گروه «کامکارها» یکی از دلایل اساسی در شناخته نشدن بزرگان موسیقی ایران در سطح بین‌المللی را نبود شناخت مردم ایران از آن بزرگان دانست و گفت: صداوسیما آن‌گونه که باید در این زمینه فعالیت نمی‌کند؛ گویی با هنر ایران دشمن است و تیشه به ریشه این هنر زده.
کدام عامل یا عوامل باعث شده‌اند معرفی هنرمندان ایرانی به دیگر کشورها به درستی انجام نشود؟
هانا کامکار، خواننده و نوازنده گروه «کامکارها» درباره چرایی این مساله گفت: مشکل اساسی صداوسیماست. این رسانه گویی با هنر ایران دشمن است و تیشه به ریشه هنر زده. به نظر می‌رسد آنها می‌خواهند هنر درست را نابود کرده و هنر نادرست را پرورش دهند؛ این بزرگ‌ترین مشکل است. تا صداوسیما درست نشود و سیستمش تغییر نکند هیچ چیزی درست نمی‌شود.
به گفته کامکار، یکی از دلایل اینکه بسیاری از کودکان و بزرگسالان در ایران، ارتباط خوبی با موسیقی برقرار نکرده‌اند، عملکرد صداوسیماست که مردم نمی‌توانند ساز را ببینند و آن را بشناسند.
وی با بیان اینکه هنوز مردم ایران موسیقی سنتی را نمی‌شناسند و در چنین شرایطی امکان صادر کردن موسیقی به دیگر کشورها وجود ندارد، بیان کرد: وقتی مردم ایران ردیف، دستگاه‌ها و سازهای ایرانی را نمی‌شناسند. چگونه می‌توان این موسیقی را به دیگر کشورها معرفی کرد؟
او با بیان مثالی ادامه داد: زمانی‌که خانواده‌ها می‌خواهند کودکان خود را به کلاس موسیقی بفرستند، سازهایی مانند گیتار و پیانو را انتخاب می‌کنند. نمی‌خواهم این سازها را زیرسوال ببرم، اما آیا این کودکان بجز گیتار، پیانو و ویولن ساز دیگری دیده‌اند؟ اگر برخی با سنتور آشنا شدند به این دلیل است که برای مثال داریوش مهرجویی فیلمی ساخته است که در آن شخصیت اصلی، ساز سنتور می‌نواخت و این ساز توسط اردوان کامکار نواخته می‌شد، اینگونه مردم با شکل و صدای این ساز آشنا شدند. مردم عاشق دف می‌شوند برای اینکه پدرم در گروه‌های مختلف این ساز را نواخته است و صدایی تهییج کننده دارد.
این نوازنده با طرح این پرسش که برای شناخته شدن سازهای دیگر چه اقداماتی انجام شده است؟ ادامه داد: مساله اینجاست که فقط نوازندگان‌ها هستند که روی سازها کار می‌کنند. برای آگاهی‌رسانی و پروش شناخت مردم از سازها و موسیقی، دیگران چه اقداماتی انجام داده‌اند؟
وی افزود: در حالی که اردشیر کاملکار، علی‌اکبر شکارچی و هادی منتظری روی این ساز بسیار کار کرده‌اند، اما نتیجه این است که خانواده‌ها کمانچه را نمی‌شناسند و کودکان به نواختن ویولن علاقه پیدا می‌کند. اینها خانواده‌هایی هستند که از نظر مالی در شرایط خوبی قرار دارند و همچنین پدر و مادر فرهیخته هستند. کودک می‌گوید که می‌خواهد نواختن ساز کاخون (نوعی ساز کوبه‌ای) را بیاموزد، این ساز اسپانیایی است، آیا آن کودک تنبک را به خوبی شناخته است و به کاخون علاقه یافته است؟
به گفته کامکار، صداوسیما فقط در روزهایی که بار غم دارند، از موسیقی سنتی ایرانی استفاده می‌کند. به همین دلیل است که افراد به این سبک از موسیقی کمتر توجه می‌کنند. در شادی، افراد از شبکه‌های دیگر کشورها استفاده می‌کنند که فاقد موسیقی شاد سنتی ایران است.به گفته کامکار، صداوسیما فقط در روزهایی که بار غم دارند، از موسیقی سنتی ایرانی استفاده می‌کند. به همین دلیل است که افراد به این سبک از موسیقی کمتر توجه می‌کنند.
او با بیان اینکه سال‌هاست تلویزیون ندارد، ادامه داد: در شادی، افراد از برنامه‌های شبکه‌های دیگر کشورها استفاده می‌کنند، آن برنامه‌ها از موسیقی شاد سنتی ایران استفاده نمی‌کند. موسیقی شادی که در آن شبکه‌ها پخش می‌شود کودکان را با سازهایی مانند گیتار، سینتی‌سایزر (کیبوردهای الکترونیکی) یا کاخون آشنا می‌کند. مشکل در معرفی موسیقی آنقدر ریشه‌ای است که باید اقداماتی اساسی برای حل آن انجام شود.
این نوازنده به گستردگی فعالیت صداوسیما و تاثیرگذاری آن میان افراد جامعه اشاره و بیان کرد: باید توجه داشت که صداوسیما شرایطی ایجاد کرده که نوازندگان راستین در آن اجرایی ندارند. وقتی این نوازنده‌ها در برنامه‌های صداوسیما شرکت نمی‌کنند، افرادی در برنامه‌ها شرکت می‌کنند که حتی نمی‌توانند، نت‌های موسیقی را دقیق ادا کنند؛ این رسانه، آنها را به عنوان خواننده مطرح کشور معرفی می‌کند. هرگاه تلویزیون رفتار درستی در برابر نوازندگان نشان داد، بدانید که رفتار درستی با موسیقی ایران خواهد شد و مردم هم آن را بهتر می‌شناسند و می‌توان به دیگر کشورها هم معرفی کرد.
مدارس در پرورش فکری کودکان نقش به‌سزایی دارند، در مدارس است که کودکان با علم و هنر آشنا می‌شوند این در حالی است که در مدارس، زمانی برای آشنایی با هنر در نظر گرفته نشده است.
کامکار با تاکید بر اینکه اقدامات کوچک در مدارس می‌تواند تاثیر بزرگی بر کودکان بگذارد، اظهار کرد: مسئولان مدرسه خانواده مرا می‌شناختند، به همین دلیل از من می‌خواستند در برنامه‌هایی که سر صف برگزار می‌شد، ساز بنوازم و بخوانم. چند صد دانش‌آموز هنوز هم به من پیام می‌دهند که موسیقی ایرانی را با اجراهایی که سر صف داشتم شناختند.
کامکار در پایان گفت: نخستین حضورم در کنسرت کودکان در فرهنگسرای بهمن با خانم سودابه سالم بود. دومین حضورم در سر صف‌های مدرسه؛ به همین سادگی آموزش‌وپرورش می‌تواند دانش‌آموزانی را در مدرسه پیدا کنند که ساز می‌زنند و به دیگر دانش‌آموزان این هنر را معرفی و از موسیقی پشتیبانی کنند.
کدام عامل یا عوامل باعث شده‌اند معرفی هنرمندان ایرانی به دیگر کشورها به درستی انجام نشود؟
هانا کامکار، خواننده و نوازنده گروه «کامکارها» درباره چرایی این مساله گفت: مشکل اساسی صداوسیماست. این رسانه گویی با هنر ایران دشمن است و تیشه به ریشه هنر زده. به نظر می‌رسد آنها می‌خواهند هنر درست را نابود کرده و هنر نادرست را پرورش دهند؛ این بزرگ‌ترین مشکل است. تا صداوسیما درست نشود و سیستمش تغییر نکند هیچ چیزی درست نمی‌شود.
به گفته کامکار، یکی از دلایل اینکه بسیاری از کودکان و بزرگسالان در ایران، ارتباط خوبی با موسیقی برقرار نکرده‌اند، عملکرد صداوسیماست که مردم نمی‌توانند ساز را ببینند و آن را بشناسند.
وی با بیان اینکه هنوز مردم ایران موسیقی سنتی را نمی‌شناسند و در چنین شرایطی امکان صادر کردن موسیقی به دیگر کشورها وجود ندارد، بیان کرد: وقتی مردم ایران ردیف، دستگاه‌ها و سازهای ایرانی را نمی‌شناسند. چگونه می‌توان این موسیقی را به دیگر کشورها معرفی کرد؟
او با بیان مثالی ادامه داد: زمانی‌که خانواده‌ها می‌خواهند کودکان خود را به کلاس موسیقی بفرستند، سازهایی مانند گیتار و پیانو را انتخاب می‌کنند. نمی‌خواهم این سازها را زیرسوال ببرم، اما آیا این کودکان بجز گیتار، پیانو و ویولن ساز دیگری دیده‌اند؟ اگر برخی با سنتور آشنا شدند به این دلیل است که برای مثال داریوش مهرجویی فیلمی ساخته است که در آن شخصیت اصلی، ساز سنتور می‌نواخت و این ساز توسط اردوان کامکار نواخته می‌شد، اینگونه مردم با شکل و صدای این ساز آشنا شدند. مردم عاشق دف می‌شوند برای اینکه پدرم در گروه‌های مختلف این ساز را نواخته است و صدایی تهییج کننده دارد.
این نوازنده با طرح این پرسش که برای شناخته شدن سازهای دیگر چه اقداماتی انجام شده است؟ ادامه داد: مساله اینجاست که فقط نوازندگان‌ها هستند که روی سازها کار می‌کنند. برای آگاهی‌رسانی و پروش شناخت مردم از سازها و موسیقی، دیگران چه اقداماتی انجام داده‌اند؟
وی افزود: در حالی که اردشیر کاملکار، علی‌اکبر شکارچی و هادی منتظری روی این ساز بسیار کار کرده‌اند، اما نتیجه این است که خانواده‌ها کمانچه را نمی‌شناسند و کودکان به نواختن ویولن علاقه پیدا می‌کند. اینها خانواده‌هایی هستند که از نظر مالی در شرایط خوبی قرار دارند و همچنین پدر و مادر فرهیخته هستند. کودک می‌گوید که می‌خواهد نواختن ساز کاخون (نوعی ساز کوبه‌ای) را بیاموزد، این ساز اسپانیایی است، آیا آن کودک تنبک را به خوبی شناخته است و به کاخون علاقه یافته است؟
به گفته کامکار، صداوسیما فقط در روزهایی که بار غم دارند، از موسیقی سنتی ایرانی استفاده می‌کند. به همین دلیل است که افراد به این سبک از موسیقی کمتر توجه می‌کنند. در شادی، افراد از شبکه‌های دیگر کشورها استفاده می‌کنند که فاقد موسیقی شاد سنتی ایران است.به گفته کامکار، صداوسیما فقط در روزهایی که بار غم دارند، از موسیقی سنتی ایرانی استفاده می‌کند. به همین دلیل است که افراد به این سبک از موسیقی کمتر توجه می‌کنند.
او با بیان اینکه سال‌هاست تلویزیون ندارد، ادامه داد: در شادی، افراد از برنامه‌های شبکه‌های دیگر کشورها استفاده می‌کنند، آن برنامه‌ها از موسیقی شاد سنتی ایران استفاده نمی‌کند. موسیقی شادی که در آن شبکه‌ها پخش می‌شود کودکان را با سازهایی مانند گیتار، سینتی‌سایزر (کیبوردهای الکترونیکی) یا کاخون آشنا می‌کند. مشکل در معرفی موسیقی آنقدر ریشه‌ای است که باید اقداماتی اساسی برای حل آن انجام شود.
این نوازنده به گستردگی فعالیت صداوسیما و تاثیرگذاری آن میان افراد جامعه اشاره و بیان کرد: باید توجه داشت که صداوسیما شرایطی ایجاد کرده که نوازندگان راستین در آن اجرایی ندارند. وقتی این نوازنده‌ها در برنامه‌های صداوسیما شرکت نمی‌کنند، افرادی در برنامه‌ها شرکت می‌کنند که حتی نمی‌توانند، نت‌های موسیقی را دقیق ادا کنند؛ این رسانه، آنها را به عنوان خواننده مطرح کشور معرفی می‌کند. هرگاه تلویزیون رفتار درستی در برابر نوازندگان نشان داد، بدانید که رفتار درستی با موسیقی ایران خواهد شد و مردم هم آن را بهتر می‌شناسند و می‌توان به دیگر کشورها هم معرفی کرد.
مدارس در پرورش فکری کودکان نقش به‌سزایی دارند، در مدارس است که کودکان با علم و هنر آشنا می‌شوند این در حالی است که در مدارس، زمانی برای آشنایی با هنر در نظر گرفته نشده است.
کامکار با تاکید بر اینکه اقدامات کوچک در مدارس می‌تواند تاثیر بزرگی بر کودکان بگذارد، اظهار کرد: مسئولان مدرسه خانواده مرا می‌شناختند، به همین دلیل از من می‌خواستند در برنامه‌هایی که سر صف برگزار می‌شد، ساز بنوازم و بخوانم. چند صد دانش‌آموز هنوز هم به من پیام می‌دهند که موسیقی ایرانی را با اجراهایی که سر صف داشتم شناختند.
کامکار در پایان گفت: نخستین حضورم در کنسرت کودکان در فرهنگسرای بهمن با خانم سودابه سالم بود. دومین حضورم در سر صف‌های مدرسه؛ به همین سادگی آموزش‌وپرورش می‌تواند دانش‌آموزانی را در مدرسه پیدا کنند که ساز می‌زنند و به دیگر دانش‌آموزان این هنر را معرفی و از موسیقی پشتیبانی کنند.