تهران|چرا بنزین سوپر نایاب شد؟

چندی پیش بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت تأکید کرده بود مشکلی برای تامین بنزین سوپر وجود ندارد. همزمان برخی نمایندگان مجلس هم از عادی شدن شرایط عرضه بنزین سوپر در جایگاه‌ها همزمان با فرارسیدن مهر ماه و فصل بازگشایی مدارس برای کاهش میزان آلایندگی هوای کلانشهرها خبر داده بودند؛ وعده‌ای که تا‌کنون محقق نشده و موجب وارد آمدن خسارت به برخی خودروهای ملزم به استفاده از بنزین سوپر و رشد پدیده فروش اکتان‌های تقلبی در جایگاه‌های عرضه سوخت شده است.

عرضه بنزین سوپر در جایگاه‌های خاص

رئیس اتحادیه جایگاه‌داران سوخت در گفت‌وگو با همشهری با تأیید کمبود عرضه بنزین سوپر در جایگاه‌های سوخت سطح شهر تهران، گفت: بنزین سوپر در برخی جایگاه‌های خاص سطح شهر تهران برای وسایل‌نقلیه سفارتخانه‌ها، تشریفات، نهاد ریاست‌جمهوری و خودروهایی که اعلام شده باید حتما بنزین سوپر مصرف کنند، عرضه می‌شود. بیژن حاج محمد رضا با تأکید بر اینکه بنزین سوپری که اکنون تولید می‌شود، بنزین سوپر بدون سرب و متفاوت با بنزین سوپر قبلی است که پر از سرب بود و با خشک کردن رویه کاربراتور با کوچک‌ترین استارت خودرو را روشن می‌کرد، افزود: متقاضیان بنزین سوپر برخی خودروهای آلمانی سفارتخانه‌ها هستند و کیفیت بنزین سوپر کنونی با قبلی متفاوت است. به گفته، او از بین 260جایگاه عرضه سوخت در شهر تهران بنزین سوپر فقط در 15 جایگاه‌ عرضه سوخت شمال شهر تهران توزیع می‌شود. او تأکید کرد: البته بنزین سوپری که در اینگونه جایگاه‌ها عرضه می‌شود دارای اکتان 86 تا 87 است و بنزین یورو4 که اکنون در جایگاه‌های سوخت عرضه می‌شود دارای اکتان بالای‌94 است و مرغوب‌تر از بنزین سوپر بدون سرب است. حاج محمد رضا، افزود: به خاطر شرایط اقتصادی کشور بنزین یورو‌4 در اغلب پالایشگاه‌ها به‌خصوص پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس ذخیره‌ می‌شود. به‌دلیل قدیمی بودن و ناتوانی برای در اختیار گرفتن تکنولوژی روز تولید، پالایشگاه‌های کشور قادر به تولید همزمان 10فرآورده نفتی نیستند. او در مورد وعده‌های مسئولان وزارت نفت و نمایندگان مجلس برای عرضه بنزین سوپر در جایگاه‌ها از ابتدای مهر ماه امسال گفت: قبلا اتحادیه نیز تأکید کرده بود مشکل عرضه بنزین سوپر در جایگاه‌های سوخت تا مهرماه امسال مرتفع خواهد شد اما دور‌اندیشی برای ذخیره‌سازی بنزین یورو4 دست و پای ما را برای عرضه بنزین سوپر بسته است.

برخورد با اکتان‌فروشی در جایگاه‌ها

رئیس اتحادیه جایگاه‌داران سوخت در مورد گسترش عرضه اکتان‌های تقلبی در جایگاه‌های عرضه سوخت با قطع توزیع بنزین سوپر گفت: عرضه اکتان در جایگاه‌های عرضه سوخت غیرقانونی و ممنوع است و مردم می‌توانند تخلفات جایگاه‌داران در عرضه اکتان را گزارش کنند تا با آن برخورد شود. حاج محمدرضا با بیان اینکه بنزین یورو 4 کنونی دارای کیفیتی بهتر از بنزین سوپر بدون سرب است، افزود: تا یک ماه آینده با رسیدن ذخیره‌سازی بنزین یورو4 به حد مطلوب مشکل مرتفع خواهد شد. به گفته او، بنزین سوپر در پالایشگاه‌های اصفهان، ستاره خلیج‌فارس و شازند اراک تولید می‌شود و به‌زودی با تامین ذخیره‌سازی مدنظر بنزین یورو4 مشکل تولید و توزیع بنزین سوپر نیز مرتفع خواهد شد.

غفلت از سرمایه‌گذاری

معاون سابق امور زیربنایی و تولید مرکز پژوهش‌های مجلس هم در گفت‌وگو با همشهری مشکلات کنونی در زمینه قاچاق سوخت و کمبود بنزین را ناشی از غفلت سیاستگذاران در استفاده بهینه از کارت هوشمند سوخت و سرمایه‌گذاری برای توسعه فناوری تولید بنزین در پالایشگاه‌های کشور دانست و گفت: مشکلی برای تامین مواداولیه تولید بنزین سوپر وجود ندارد اما فناوری قدیمی تولید فرآورده‌های نفتی و غفلت از سرمایه‌گذاری برای توسعه پالایشگاه‌های کشور عامل اصلی کاهش تولید و عرضه بنزین است. محمد رضا محمد خانی گفت: مرکز پژوهش‌ها در بهمن ماه 1384، پیشنهاد تخصیص 2میلیارد و 750 میلیون دلار برای تجهیز و ارتقای پالایشگاه‌های اراک و اصفهان و وارد مدار شدن این پالایشگاه‌ها تا سال 89 را ارائه کرد که رد شد. به گفته او، درصورت انجام این سرمایه‌گذاری میزان تولید 24درصدی مازوت در پالایشگاه‌ها به 3 تا 4 درصد کاهش می‌یافت اما اجازه ندادند در نتیجه در سال‌های 84 تا 95 واردات 150 میلیارد دلار سوخت را شاهد بودیم. اگر این پالایشگاه‌ها اصلاح و تجهیز می‌شد قادر به تولید 23 میلیون لیتر بنزین سوپر بودیم.

امکان تأمین داخلی بنزین سوپر را داریم

مدیرعامل پیشین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه امکان تولید بنزین سوپر در داخل کشور از گذشته در پالایشگاه اراک وجود داشته اما علت عرضه نشدن آن را باید از مسئولان پالایش و پخش پرسید، گفت: ممکن است مشکلات تعمیرات اساسی یا ذخیره‌سازی‌ بنزین یورو4 در عرضه نشدن این فرآورده مؤثر بوده باشد اما به‌هر‌حال دوره اورهال پالایشگاه‌ها نیز مشخص است. جلیل سالاری با اشاره به اینکه در گذشته نیز تولید بنزین سوپر 100 درصد داخلی بوده و مصارف گذشته بنزین سوپر از محل تولید داخل تامین می‌شد، ارتباط کاهش عرضه بنزین با دونرخی شدن یا افزایش قیمت این فرآورده را رد کرد و افزود: افزایش قیمت یا دو نرخی شدن بنزین در کاهش عرضه بنزین سوپر دخیل نبوده زیرا اختلاف بین بنزین سوپر با بنزین معمولی به لحاظ اکتان و کیفیت اندک است و نمی‌توان عرضه‌نشدن آن را زمینه‌سازی‌ برای افزایش قیمت‌ بنزین دانست.